του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου*
Το γρήγορο λιώσιμο σε μεγάλη κλίμακα των παγετώνων εξαιτίας της κλιματικής κρίσης απειλεί τον εφοδιασμό σε τροφή και νερό δύο δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ενώ μπορεί να έχει και άλλες, απρόβλεπτες συνέπειες, σύμφωνα με τελευταία έκθεση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών https://www.unesco.org/reports/wwdr/en/reports.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα δύο τρίτα όλης της αρδευόμενης γεωργίας όλου του πλανήτη θα επηρεαστούν με κάποιο τρόπο από το λιώσιμο των πάγων και τη μείωση των χιονοπτώσεων σε ορεινές περιοχές, όπου, σημειωτέον, ζουν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι, και η παραγωγή τροφίμων στις περιοχές αυτές εξαρτάται από τους υδάτινους πόρους, το χιόνι που λειώνει και τους παγετώνες. Ήδη οι μισοί από τους κατοίκους ορεινών περιοχών που ανήκουν σε αναπτυσσόμενα κράτη υποφέρουν από διατροφική ανασφάλεια.
Αλλά βέβαια η επιρροή των φαινομένων αυτών γίνεται αισθητή σε όλο τον πλανήτη, όχι μόνο στις ορεινές περιοχές.
Σύμφωνα με μια άλλη έκθεση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας (WMO), ο ρυθμός μείωσης των παγετώνων τα τελευταία τρία χρόνια είναι ο μεγαλύτερος που έχει σημειωθεί στην ιστορία. Ιδιαίτερα έχουν πληγεί η Νορβηγία, η Σουηδία, το νορβηγικό αρχιπέλαγος Svalbard και οι τροπικές Άνδεις. Στις Άνδεις υπολογίζεται ότι έχει λειώσει το ένα τρίτο έως ένα δεύτερο των παγετώνων από το 1998, ενώ σε ορισμένες περιοχές της ανατολικής Αφρικής χάθηκε το 80% των παγετώνων.
Η μείωση των παγετώνων έχει και μία άλλη συνέπεια, καθώς ο πάγος αντικαθίσταται με σκουρόχρωμο έδαφος που απορροφά θερμότητα και επηρεάζει έτσι το όλο κλιματικό σύστημα. Το λιώσιμο των παγετώνων θα πολλαπλασιάσει επίσης τις χιονοστιβάδες και τις ξαφνικές πλημμύρες σε πεδινά μέρη. Εκτός από αυτούς καθαυτούς τους παγετώνες, λιώνει επίσης το μόνιμα παγωμένο υπέδαφος (permafrost) απελευθερώνοντας μεθάνιο, ένα από τα πιο επιδραστικά αέρια θερμοκηπίου, πιθανώς όμως και παγωμένους μικροοργανισμούς που μπορούν να ξαναπροκαλέσουν «ξεχασμένες» ασθένειες.
Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο στην επιθεώρηση Nature εκτιμά ότι έως το τέλος του αιώνα θα χαθούν οι μισοί παγετώνες, αν δεν ληφθούν μέτρα ανακοπής της κλιματικής αλλαγής.
(*) Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος
