Πηγή Εικόνας: απε - μπεΤης Τέτης Ηγουμενίδη
Αλλάζει πίστα η Ελλάδα στην τεχνολογία και ειδικότερα στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) με την προμήθεια του υπερυπολογιστή υπό την ονομασία Δαίδαλος καθώς βάσει των χαρακτηριστικών του θα καταταχθεί μεταξύ των πρώτων 20 σε επίδοση (υπολογιστική ισχύ) στην λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις (ΤΟP500) και αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500).
Η υλοποίηση του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 58,9 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) ξεκίνησε με προοπτική να ολοκληρωθεί σε ένα χρόνο.
Η σύμβαση προμήθειας του Δαίδαλου υπεγράφη χθες στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ), όπου και θα εγκατασταθεί ο υπερυπολογιστής, μεταξύ του του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ ΑΕ – GRNET), φορέα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και της Hewlett Packard Enterprise (HPE), παρουσία του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου.
Προηγήθηκε η υπογραφή της σύμβασης για τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό και τη διαμόρφωση του χώρου με την ΜainSys.
Να σημειωθεί ότι η HPE έχει συμμετάσχει σε μερικά από τα σημαντικότερα έργα της Ευρώπης, όπως τα συστήματα HPC6 της Eni, Alps στην Ελβετία και το LUMI στη Φινλανδία, στο πλαίσιο του EuroHPC JU.
Ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής θα είναι 150 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο υπερυπολογιστή ARIS, εκτελώντας ογδόντα εννέα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή ογδόντα εννέα τετράκις εκατομμύρια – 89.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο.
Με τις υπολογιστικές του δυνατότητες θα καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες της ερευνητικής και επιστημονικής κοινότητας, προσελκύοντας νέους επιστήμονες και συνεισφέροντας σε έρευνα παγκόσμιας κλάσης. Αναμένεται να είναι διαθέσιμος στις αρχές 2026, για χρήση από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα, τη βιομηχανία και τον δημόσιο τομέα σε όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη της υψηλής υπολογιστικής απόδοσης.
Με τον Δαίδαλο η Ελλάδα αποκτά τη δυνατότητα να παράγει καινοτομία βασισμένη στην Τεχνητή Νοημοσύνη καθώς πρόκειται για τη υποδομή πάνω στην οποία θα αναπτυχθεί τα επόμενα τρία χρόνια ένα από τα 13 εργοστάσια ΤΝ στην Ευρώπη, υπό την ονομασία Φάρος (AI Factory Pharos).
Ειδικότερα, ο Δαίδαλος θα υλοποιηθεί σε δύο στάδια και θα ολοκληρωθεί σε συνεργασία της ΕΔΥΤΕ με τους δύο προαναφερόμενους αναδόχους στους οποίους κατακυρώθηκαν οι δημόσιοι διαγωνισμοί: α) με την Hewlett Packard Enterprise με αντικείμενο την προμήθεια και την εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού και εκπαιδευτικών υπηρεσιών, με προϋπολογισμό 41 εκατ. ευρώ και β) με την ΜainSys στην οποία κατακυρώθηκε η διαμόρφωση των ηλεκτρομηχανολογικών υποδομών και η διαμόρφωση νέου κέντρου δεδομένων στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκου Λαυρίου, με προϋπολογισμό 17,9 εκατ. ευρώ.
Η χρηματοδότηση του έργου προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και τον ευρωπαϊκό οργανισμό EuroHPC JU (European High Performance Computing Joint Undertaking).
Για την προετοιμασία του χώρου και του υπερυπολογιστή αναμένεται να απασχοληθούν περίπου 200 εργαζόμενοι στην εταιρία MainSys. Ήδη έχουν εμπλακεί 30 άτομα από την ΕΔΥΤΕ στη φάση σχεδιασμού. Επιπλέον κατά τη λειτουργία του υπερυπολογιστή, για την υποστήριξη και την αξιοποίησή του, απαιτούνται 50 με 60 εργαζόμενοι της ΕΔΥΤΕ.
Με ισχύ 89 PetaFlops ο Δαίδαλος, όπως προαναφέραμε, θα αποτελέσει τον υπολογιστικό πυρήνα του ελληνικού εργοστασίου ΤΝ το οποίο θα προωθήσει την τεχνολογική πρόοδο σε τομείς όπως η υγεία, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, ο πολιτισμός και η γλώσσα. Η υλοποίηση του AI Factory Pharos θα ξεκινήσει ερχόμενο μήνα και η Ελλάδα, ως μια από τις πρώτες επτά ευρωπαϊκές χώρες και συνολικά πλέον δεκατρείς που θα αποκτήσουν το δικό τους εργοστάσιο ΤΝ, καθιερώνεται μεταξύ των πρωτοπόρων στην υπεύθυνη και αποτελεσματική χρήση της ΤΝ.
Το ελληνικό εργοστάσιο ΤΝ (με προϋπολογισμό 30 εκατ.) σε συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα, τις επιχειρήσεις και τους φορείς του δημόσιου τομέα θα υποστηρίξει την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων και την εμπορική εκμετάλλευση καινοτόμων εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης.
Στο μεταξύ η εγκατάσταση του υπερυπολογιστή στο ιστορικό κτίριο του πρώην Ηλεκτρικού Σταθμού της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου, το οποίο βρίσκεται στο ΤΠΠΛ δεν είναι τυχαία. Το κτίριο, με εμβαδόν περίπου 1.500 τ.μ., χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και θεωρείται από τα σημαντικότερα μνημεία της βιομηχανικής κληρονομιάς. Αποτέλεσε έναν από τους πρώτους ηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα και έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία. Η συνολική ανάπλαση αφορά 2 κτίρια, το κτίριο της Καμινείας και του παλαιού Πλινθοποιείου, τα οποία θα στεγάζουν όλες τις υποστηρικτικές υποδομές, μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο, συνολικής έκτασης 3.000 τ.μ..
Ο ενεργειακός σταθμός για την τροφοδοσία του θα έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 6 MVA και το υδρόψυκτο σύστημα κλιματισμού θα αξιοποιεί free cooling τεχνολογίες.
Ο κ. Παπαστεργίου δήλωσε χθες χαρακτηριστικά πως, «από το Λαύριο, ένα σημείο στο οποίο πριν από περίπου 120 χρόνια εκτυλίχθηκε η 2η βιομηχανική επανάσταση, κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για τη θέση μας στην 4η βιομηχανική επανάσταση και το πέρασμα στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μεθοδικά καθιερωνόμαστε ως πρωτοπόρος χώρα στην υπεύθυνη χρήση της ΤΝ και των αναδυόμενων τεχνολογιών. Με την ανάπτυξη του υπερυπολογιστή Δαίδαλος θα διαθέτουμε ένα από τα ισχυρότερα υπολογιστικά συστήματα παγκοσμίως, πάνω στο οποίο θα οικοδομήσουμε πολιτικές για το αύριο της χώρας, το οποίο σχετίζεται άμεσα με την ΤΝ. Η κατασκευή του αποτέλεσε εξάλλου βασικό παράγοντα για την επιλογή της Ελλάδας, μεταξύ των πρώτων εφτά ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες θα αποκτήσουν το δικό τους εργοστάσιο ΤΝ. Εδώ που κάποτε υπήρχε ένα εργοστάσιο, θα φτιαχτεί ένα νέο, πιο γρήγορο, πιο καινοτόμο, το οποίο με σύγχρονες υποδομές θα δώσει την ευκαιρία σε νέους επιστήμονες να εξελιχθούν και να παράγουν πρωτοποριακές λύσεις».
Στην ίδια εκδήλωση ο πρόεδρος του ΕΔΥΤΕ, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ Στέφανος Κόλλιας, χαρακτήρισε τον Δαίδαλο «τεχνολογικό άλμα για τη χώρα μας». Τόνισε πως «η λειτουργία του θα ενισχύσει την ερευνητική και καινοτομική δυναμική της Ελλάδας και θα συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών καθώς θα αξιοποιηθεί και στην υλοποίηση του AI Factory Φάρος».
