Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Νέα εργαλεία που εισάγει η Τεχνητή Νοημοσύνη στον σχεδιασμό κτιρίων μπορούν να συνυπολογίσουν και να συνδυάσουν τη νευροεπιστήμη, την ψυχολογία και τη μηχανική βελτιώνοντας όχι μόνο την απόδοση των κτιρίων αλλά και την ευημερία των κατοίκων ιδιαίτερα στο αστικό περιβάλλον.

Η επιρροή της Τεχνητής Νοημοσύνης σε όλο το δομημένο περιβάλλον αυξάνεται όσο αυξάνεται και η εξέλιξή της και πλέον εκφράζεται και κάποιους απροσδόκητους τρόπους, έχοντας πάντα επίκεντρο τον σχεδιασμό. Μέχρι στιγμής οι δυνατότητες που προσφέρει επικεντρώνονται κυρίως στον εξορθολογισμό των διαδικασιών μέσω ψηφιακών εργαλείων, ωστόσο, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει και πιο θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο χρήσης και λειτουργίας των κτιρίων, αλλά και στον τρόπο που αυτά συνδέονται με τους χρήστες τους, τους ανθρώπους, και τα ευρύτερα αστικά συστήματα.

Από την προγνωστική ανάλυση κτιρίων και τη λειτουργική ρομποτική έως την εξέλιξη των συστημάτων εργασίας και υποδομής, η τεχνητή νοημοσύνη αναδεικνύεται ως παράγοντας αλλαγής σε όλο το φάσμα του σχεδιασμού κτιρίων.

Παράλληλα με τις τεχνολογικές αλλαγές, η οικονομική αβεβαιότητα, η κλιματική αλλαγή και οι αλλαγές στα πρότυπα διαβίωσης και εργασίας στις πόλεις μετά την πανδημία, έχουν δημιουργήσει μεγαλύτερη πολυπλοκότητα στο δομημένο περιβάλλον.

Οι εταιρείες βρίσκονται υπό αυξανόμενη πίεση προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία και τα ακίνητά τους θα είναι πιο αποδοτικά, θα αυξάνουν την αξία της επένδυσης, θα μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και θα ενισχύουν την ανθρώπινη ευημερία.

Πολλοί Οργανισμοί, όπως αναφέρει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, στρέφονται πλέον προς τον επιστημονικά καθοδηγούμενο σχεδιασμό χώρων και τοποθεσιών για να υποστηρίξουν σύνθετες επενδυτικές αποφάσεις και να προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια σχεδιασμού, με ευκαιρίες τεχνητής νοημοσύνης για την επιτάχυνση των δυνατοτήτων σε αυτόν τον τομέα.

Ο επιστημονικά καθοδηγούμενος σχεδιασμός είναι μια προσέγγιση που φέρνει την έρευνα και τα δεδομένα στις δημιουργικές διαδικασίες, προκειμένου να συνδράμει στη λήψη αποφάσεων με περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορεί να αποδώσει καλύτερα ένα κτίριο ή ένας χώρος ή να αξιολογήσει τις επιπτώσεις του στους ανθρώπους ή στον πλανήτη.

Χρησιμοποιεί στοιχεία και καθορισμένους στόχους – από αισθητήρες κτιρίων, δεδομένα ανθρώπινης εμπειρίας, ακόμη και δεδομένα για το κλίμα ή τις υποδομές – προκειμένου να ενισχύσει τον σχεδιασμό φέρνοντας συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Ενσωμάτωση προηγμένων δεδομένων

Τα τελευταία χρόνια, έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση των πιστοποιήσεων κτιρίων με βάση την επιστήμη. Σύμφωνα με έρευνα του 2023 από την JLL, ο αριθμός των οργανισμών που έχουν υπογράψει την πρωτοβουλία για την επιστημονικά τεκμηριωμένη απανθρακοποίηση έχει πενταπλασιαστεί από το 2018.

Στο μεταξύ, ο όγκος των ακινήτων που αξιολογούνται επί του παρόντος στο πλαίσιο της επιστημονικά καθοδηγούμενης πιστοποίησης WELL για υγιή κτίρια έχει αυξηθεί κατά περίπου 250% από το 2021, όπως ανέφερε το 2024 το Διεθνές Ινστιτούτο WELL Building.

Παρά τα πλεονεκτήματα του επιστημονικά καθοδηγούμενου σχεδιασμού, η ανάπτυξή του έχει περιοριστεί από την χαμηλή ικανότητα συγκέντρωσης σύνθετων συνόλων δεδομένων από το δομημένο περιβάλλον ή την ενσωμάτωση έρευνας και δεδομένων από άλλους τομείς. Η τεχνητή νοημοσύνη, όμως, έρχεται να απαντήσει σε αυτή την πρόκληση.

Η μηχανική μάθηση, η επεξεργασία φυσικής γλώσσας και οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την πολυπλοκότητα και παρέχουν νέες ευκαιρίες για την ενσωμάτωση του επιστημονικά καθοδηγούμενου σχεδιασμού στην ανάπτυξη και τον σχεδιασμό κτιρίων.

Για παράδειγμα, η παρακολούθηση και η ανάλυση των κτιρίων έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια προκειμένου να βελτιωθούν οι στόχοι για βιωσιμότητας και ευημερίας.

Ωστόσο, η ενσωμάτωση νέων ερευνών ή αλλαγών σε αυτά τα μοντέλα – εξελισσόμενα πρότυπα εργασίας, προληπτικός προγραμματισμός συντήρησης, προηγμένες διαδικασίες κατασκευής ή ακόμη και στοιχεία της νευροεπιστήμης – ήταν μέχρι στιγμής πέρα από τις τεχνολογικές μας δυνατότητες.

Η τεχνητή νοημοσύνη αίρει αυτούς τους περιορισμούς.

Σε κλίμακα πόλης, ο επιστημονικά καθοδηγούμενος σχεδιασμός και η τεχνητή νοημοσύνη συγκλίνουν με τη μορφή ψηφιακών διδύμων, ενσωματώνοντας πολλαπλές πηγές δεδομένων και στοιχείων για τον σχεδιασμό της. Στο Ελσίνκι, για παράδειγμα, ο ψηφιακός δίδυμος της πόλης συνδυάζει δεδομένα για τις υποδομές, την κινητικότητα και τα στοιχεία των ερευνών που γίνονται για τη συμπεριφορά των πεζών προκειμένου να ενημερώνει τα σχέδια αστικής κινητικότητας.

Στο παρελθόν, αυτές οι αναλύσεις μπορούσαν να εξεταστούν ανεξάρτητα, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί τώρα να μας βοηθήσει να προβλέψουμε τις συνδέσεις και τις αλληλεξαρτήσεις όλων αυτών των συστημάτων.

Ψυχολογικές και νευρολογικές προσεγγίσεις

Σε κτιριακό επίπεδο, οι αναδυόμενοι τομείς της νευρο-αρχιτεκτονικής εισάγουν την έρευνα της νευροεπιστήμης και της ψυχολογίας στον σχεδιασμό των κτιρίων, παρέχοντας μεγαλύτερη κατανόηση των παραγόντων επιτυχίας των παραγωγικών και υγιεινών χώρων.

Για παράδειγμα, πρόσφατη μελέτη της IBM και του Ινστιτούτου Earlham χρησιμοποίησε την τεχνητή νοημοσύνη για να αποκτήσει βαθύτερη γνώση των ανθρώπινων κιρκάδιων ρυθμών, με πιθανές εφαρμογές στον σχεδιασμό του φωτισμού στα κτίρια.

Επιπλέον, ο σχεδιασμός χώρων εργασίας υψηλών επιδόσεων για δημιουργική και σύνθετη εργασία θα μπορούσε να ενισχυθεί με τις γνώσεις της τεχνητής νοημοσύνης από τη νευροεπιστήμη ή τη γνωστική ψυχολογία σχετικά με τα βέλτιστα περιβάλλοντα εργασίας.

Η προετοιμασία για ένα μέλλον με τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει νέες ευκαιρίες στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε τις κτιριακές απαιτήσεις και την εξέλιξη του σχεδιασμού.

Ενώ κάποιοι μπορεί να ανησυχούν για τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στο δομημένο περιβάλλον, ο συνδυασμός της με τον επιστημονικά καθοδηγούμενο σχεδιασμό δημιουργεί ευκαιρίες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πολυπλοκότητα και να οδηγηθούμε σε ένα πιο δημιουργικό και καινοτόμο μέλλον στο σχεδιασμό.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει τις απαιτήσεις μας από το δομημένο περιβάλλον. Οι μελλοντικές ομάδες σχεδιασμού μπορεί να περιλαμβάνουν προγραμματιστές υπολογιστών ή ειδικούς στην Τεχνητή Νοημοσύνη που θα μπορούν να διευκολύνουν τη βαθύτερη συνεργασία μεταξύ κλάδων όπως η βιοϊατρική ή η ψυχολογία με τους μηχανικούς και τους αρχιτέκτονες.

Καθώς ο σχεδιασμός και η κατασκευή χώρων και περιοχών γίνονται όλο και πιο πολύπλοκοι, βλέπουμε τη σύγκλιση της τεχνητής νοημοσύνης με τον σχεδιασμό με γνώμονα την επιστήμη ως παράγοντα θετικής αλλαγής και καινοτομίας.