Πηγή Εικόνας: απε - μπεΓιώργος Παπακωνσταντίνου
Το 2023 η αύξηση κυκλοφορίας, σε ετήσια βάση, στον αυτοκινητόδρομο της Εγνατίας Οδού ήταν της τάξης του 11%, σε σχέση με το 2022, σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία που πρόσφατα «είδαν το φως της δημοσιότητας». Η Εγνατία Οδός έκλεισε το 2023 με κύκλο εργασιών 101,2 εκατ. ευρώ, μεγαλύτερο μέρος του οποίου προέρχεται από έσοδα διοδίων ποσού ύψους 100,605 εκατ., EBITDA 19,8 εκατ. ευρώ ενώ η χρήση ήταν ζημιογόνος κατά 79 εκατ. ευρώ περίπου εξαιτίας λογιστικών επιβαρύνσεων.
Επί της Εγνατίας Οδού λειτουργούν δεκατέσσερις (14) Μετωπικοί Σταθμοί Διοδίων, τέσσερις (4) Μετωπικοί Σταθμοί επί των Καθέτων Αξόνων, ένας (1) εκτός άξονα του αυτοκινητοδρόμου και δεκαεπτά (17) Πλευρικοί Σταθμοί Διοδίων. Όπως αναφέρονταν στην οικονομική κατάσταση, το 2023 διήλθαν από τους μετωπικούς και πλευρικούς σταθμούς διοδίων περίπου 86.784.749 οχήματα και τα έσοδα από τη λειτουργία τους ανήλθαν σε 124.451.654,3 ευρώ (με ΦΠΑ). Από τα οποία, ποσό των 6.461.579,25 ευρώ που εισπράχθηκε από τα διόδια Προμαχώνα, ποσό των 735.937,15 ευρώ που εισπράχθηκε από τα διόδια Ιεροπηγής και το ποσό των 4.822.717,92 ευρώ που εισπράχθηκε από τα διόδια Στρυμονικού διατέθηκαν απευθείας για την πληρωμή του Δημόσιου Χρέους της χώρας, (τα ποσά είναι χωρίς Φ.Π.Α.).
Σύμφωνα με την οικονομική έκθεση, συνεχίζονται έως σήμερα οι συντονισμένες προσπάθειες για τη μείωση των παραβάσεων (μη καταβολή αντιτίμου διοδίων) στους σταθμούς διοδίων. Το 2023 έγιναν 9.458 παραβάσεις. Εκτιμάται ότι το 2023 διανύθηκαν περίπου 3,7 δισεκατομμύρια οχηματοχιλιόμετρα. Σημειώνεται ότι η κυκλοφορία από το 2022 είχε ξαναφτάσει ήδη στα προ της πανδημίας covid-19 επίπεδα (έτος 2019).
Θεωρητικά, αν είχαν «κλείσει» οι εκκρεμότητες, το 2023 θα ήταν το τελευταίο έτος κατά το οποίο θα «βλέπαμε» οικονομικές καταστάσεις με την υποδομή να βρίσκεται στον έλεγχο του δημοσίου. Ωστόσο, αν και η σύμβαση παραχώρησης έχει υπογραφεί από το τέλος Μαρτίου 2024 ανάμεσα σε δημόσιο, υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ΤΑΙΠΕΔ (που είχε διενεργήσει τον σχετικό διαγωνισμό) και, βέβαια, ανάδοχο – επενδυτή παραχωρησιούχο, δηλαδή το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis, εντούτοις, το οριστικό «κλείσιμο» της συναλλαγής έχει μεταφερθεί για το 2025. Στην κυβέρνηση επιθυμούσαν να έχουν λήξει όλα εντός τριμήνου, ωστόσο, ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γ. Περιστέρης, κατά καιρούς έχει εκτιμήσει ότι η εισηγμένη θα αναλάβει την παραχώρηση έως το τέλος του α’ εξαμήνου 2025.
Η μεγαλύτερη καθυστέρηση εντοπίζεται στην πιστοποίηση των σηράγγων, που αποτελεί και ευρωπαϊκή επιταγή, όπου δεν είχαν γίνει πέρυσι ουσιαστικά βήματα. Εκκρεμότητες υπάρχουν και ως προς τους υπολειπόμενους σταθμούς διοδίων (π.χ. Μάλγαρα, Χαλάστρα και Πολύκαστρο, με ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ), αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αποζημίωσης του αναδόχου εφόσον ληφθεί απόφαση να μην υλοποιηθούν. Ένα ακόμα πολιτικό «αγκάθι» αποτελεί το συμμάζεμα των 70.000-80.000 καρτών δωρεάν διελεύσεων που έχουν μοιραστεί με διάφορες υπουργικές αποφάσεις.
Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για τη σύμβαση παραχώρησης αναφορικά με το δικαίωμα χρηματοδότησης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητόδρομου Εγνατία Οδός, καθώς και των τριών (3) καθέτων προς αυτόν οδικών αξόνων, για χρονικό διάστημα 35 ετών. Η ολοκλήρωση των διαδικασιών θα φέρει και την καταβολή του τιμήματος πέριξ των 1,35 δις ευρώ (αρχικά είχαν δοθεί σχεδόν 1,5 δις, αλλά έκτοτε έχει σαφώς αλλάξει το οικονομικό και επιτοκιακό περιβάλλον, προσαρμόζοντας και το ύψος της προσφοράς).
