Του Θοδωρή Καραουλάνη
Με μια κρίσιμη απόφασή του το ΣτΕ βάζει σε νέα μονοπάτια την αποκρατικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Βόλου και πιθανόν το σύνολο των αποκρατικοποιήσεων που τρέχει το ΤΑΙΠΕΔ, υπό την έμπνευση των δανειστών της χώρας.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, το Δ Τμήμα του Συμβολαίου της Επικρατείας δικαιώνει εν μέρει την προσφυγή της Goldair Group κατά του ΤΑΙΠΕΔ και της ΕΑΔΗΣΥ να προχωρήσουν την διαδικασία αποκρατικοποίησης του ΟΛΒ με προτιμητέο επενδυτή εταιρεία του ομίλου Σαββίδη.
Ο βασικός λόγος που επικαλείται η Goldair Group, του επιχειρηματία Καλλινίκου Καλλινίκου, είναι η σύγκρουση συμφερόντων που προκύπτει στη διαδικασία από τη συμμετοχή μέλους του ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ στο ΔΣ του ΟΛΘ, ο οποίος ανήκει πλέον στον όμιλο Σαββίδη που ανακηρύχθηκε πλειοδότης για τον ΟΛΒ. Μαζί όμως βάζει και θέματα τήρησης της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το Τμήμα του ΣτΕ δεν μπήκε στην ουσία των επιχειρημάτων των δύο πλευρών αλλά έκρινε ότι θα πρέπει να αποφανθεί η Ανεξάρτητη Αρχή Προδικαστικών Προσφυγών της ΕΑΔΗΣΥ , η οποία είχε αποφασιστεί ότι είναι αναρμόδια να κρίνει τους ισχυρισμούς της GOLDAIR. Αυτό ακριβώς είναι το σημείο κλειδί που δημιουργεί νομολογιακό σταθμό: το ΣτΕ κρίνει ότι και οι ιδιωτικοποιήσεις κρίνονται ως δημόσιες συμβάσεις από ΕΑΔΗΣΥ-ΑΕΠΠ πριν πάνε στα δικαστήρια, κάτι που οι πρώην δικαστές των αρχών απέφευγαν μέχρι τώρα όπως ο διάολος το λιβάνι, περιοριζόμενοι να ασχολούνται μόνο με τη συμβατότητα των διαδικασιών, προκηρύξεων κλπ όσον αφορά τις αποκρατικοποιήσεις. Ποσώς μάλλον να ασχοληθούν με καυτά και δύσκολα θέματα όπως η σύγκρουση συμφερόντων σε διαγωνισμούς ΤΑΙΠΕΔ…
Σημειώνεται ότι η επιλογή να γίνονται αποκρατικοποιήσεις από το ΤΑΙΠΕΔ αλλά και η συμμετοχή μελών της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ σε αποκρατικοποιημένες εταιρείες που το δημόσιο διατηρεί συμμετοχή αποτελούν έμπνευση των δανειστών της χώρας στο πλαίσιο του μνημονίου του 2015. Αλλά η επιλογή των προσώπων για κάθε περίπτωση βαρύνει τη σημερινή διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ.
Η εξέλιξη αυτή αν και δεν προδικάζει τις τελικές αποφάσεις της δικαιοσύνης, θεωρείται νίκη της Goldair, η οποία πλέον διαθέτει στο οπλοστάσιο της και τη διαδικασία στην ΕΑΔΗΣΥ-ΑΕΠΠ και εκ νέου, επί της ουσίας προσφυγή στο ΣτΕ (και πιθανόν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια). Θεωρείται μάλιστα ήδη σίγουρο ότι, όποια και αν είναι η απόφαση της ΑΕΠΠ της ΕΑΔΗΣΥ, η υπόθεση αυτή θα καταλήξει εκ νέου στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την οριστική κρίση. Είτε η Goldair, είτε το ΤΑΙΠΕΔ θα προσφύγουν εκ νέου στο ΣτΕ αναλόγως της απόφασης που θα λάβει η ΑΕΠΠ.
Επομένως το ΤΑΙΠΕΔ μάλλον πρέπει να είναι δυσαρεστημένο με τη εξέλιξη αυτή, καθώς η απόφαση του ΣτΕ ουσιαστικά επανεκκινεί την δικαστική υπόθεση από μηδενική βάση. Πηγές προσκείμενες στη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ επισημαίνουν πως η απόφαση του ΣτΕ, η οποία θα καθαρογραφεί τις επόμενες ημέρες, παραπέμπει το ζήτημα στην ΕΑΔΗΣΥ προκειμένου να εξεταστεί επί της ουσίας, χωρίς αυτό να επηρεάζει τον διαγωνισμό. Και επαναλαμβάνουν μέρος των νομικών τους επιχειρημάτων ότι το εν λόγω μέλος ΔΣ που δημιουργεί το θέμα σύγκρουσης συμφερόντων δεν συμμετείχε σε καμία συνεδρίαση του οργάνου που είχε να κάνει με την αξιοποίηση του λιμένος Βόλου, ως εκ τούτου η προσφυγή είναι αβάσιμη. Βέβαια η διαδικασία αποκρατικοποίησης περιλαμβάνει μήνες επαφών με τους επενδυτές, ελέγχους κλπ οπότε ο ισχυρισμός έχει τυπικά βάση αλλά επί της ουσίας μάλλον ερευνάται…
Πάντως, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ακόμη και αν υπήρχε μια αρνητική απόφαση του ΣτΕ στην προσφυγή της Goldair, δύσκολα θα προχωρούσε η σχετική ανάθεση, καθώς το λιμάνι του Βόλου, χρήζει επιδιορθώσεων μετά τις φυσικές καταστροφές Daniel και Elias. Μεταξύ αυτών είναι η βυθοκόρηση της λιμενολεκάνης από τα φερτά υλικά που έφτασαν στο λιμάνι κατά την εκδήλωση των καταιγίδων Daniel και Elias στην περιοχή της Μαγνησίας.
Το σχετικό κονδύλι εξασφαλίστηκε πρόσφατα ώστε με παρεμβάσεις του ΤΑΙΠΕΔ και βρεθεί ο εργολάβος που θα αποκαταστήσει το λιμάνι στην αρχική του κατάσταση -έτσι δηλαδή όπως ήταν κατά την διενέργεια του διαγωνισμού πώλησης του 67% του Οργανισμού Λιμένα Βόλου (ΟΛΒ), δηλαδή τον Αύγουστο του 2023.
Σημειώνεται ότι στο διαγωνισμό πώλησης του 67% του ΟΛΒ, συμμετείχαν τέσσερις ενδιαφερόμενοι. Ο ΟΛΘ του ομίλου Σαββίδη που ανακηρύχθηκε προτιμητέος επενδυτής με προσφορά 51 εκατ. ευρώ, ο όμιλος Goldair που ανακηρύχθηκε επιλαχών προτιμητέος επενδυτής με προσφορά 25 εκατ. ευρώ και άλλοι δύο. Σημειώνεται, δε, ότι η αποκάλυψη της προσφοράς του ΟΛΘ είχε εντυπωσιάσει, διότι είναι πολλαπλάσια των εκτιμήσεων της αγοράς που έφερναν το εύλογο τίμημα στα 14-16 εκατ. ευρώ. Σε αυτά τα επίπεδα κινήθηκαν, κατά πληροφορίες, οι προσφορές των άλλων δύο συμμετεχόντων, Israel Shipyards– Χαλυβουργία Ελλάδος και Mariner Capital.
Ο όμιλος Goldair, μετά την ανάθεση της πώλησης του 67% του ΟΛΒ προσέφυγε κατά του ΤΑΙΠΕΔ, εκτιμώντας ότι συνέτρεχε σύγκρουση συμφερόντων με τη συμμετοχή μέλους του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ Παναγιώτη Σταμπουλίδη, στο Δ.Σ. του προτιμητέου επενδυτή, τον ΟΛΘ.
Για το διαγωνισμό υπήρξε εξ αρχής έντονο γεωπολιτικό ενδιαφέρον λόγω και των ισχυρών δεσμών που έχει η πλευρά Σαββίδη με το ρωσικό παράγοντα, κάτι που σίγουρα οι ΗΠΑ δεν έβλεπαν με ευχαρίστηση. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ο φάκελος της Goldair περιείχε επιστολής προθέσεως (Letter Of Intent), από το αμερικανικό fund DFC, που εκφράζει τα κρατικά – στρατιωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ (όπως έχει φανεί και σε άλλες επενδύσεις στη χώρα, όπως στα ναυπηγεία).
Το λιμάνι του Βόλου είναι το τελευταίο διαθέσιμο ηπειρωτικό λιμάνι (με πρόσβαση σε σιδηρόδρομο και οδικό δίκτυο) αυτή τη στιγμή στην περιοχή του Αιγαίου που μπορεί να προκαλέσει ανταγωνισμό μεταξύ αμερικανικών και κινεζικών και ρωσικών συμφερόντων, δεδομένου του κορεσμού και των περιβαλλοντικών θεμάτων των λιμανιών της Αττικής (Λαύριο, Ραφήνα, Ελευσίνα) όπου κυριαρχούν οι Κινέζοι της Cosco στον ΟΛΠ, αλλά και της επιλογής της κυβέρνησης να δώσει στην Αλεξανδρούπολη χαρακτηριστικά μόνο στρατιωτικού και ενεργειακού κόμβου.