Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Η επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος της Αττικής, αποτελεί πλέον προτεραιότητα και μία από τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική ηγεσία του υπουργείου προανήγγειλε νομοθετική παρέμβαση για τις Πρότυπες Προτάσεις προκειμένου να προχωρήσουν, με το μικρότερο δυνατό κόστος για το Δημόσιο οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού, τόσο προς τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης, όσο και στο τμήμα Ελευσίνα – Οινόη. Εξ όσων προκύπτει από όσα ανέφεραν στο πλαίσιο ενημερωτικής συνάντησης με εκπροσώπους του Τύπου, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρ. Σταϊκούρας, και ο υφυπουργός Υποδομών, Ν. Ταχιάος, ανεβαίνουν στην ιεραρχία του υπουργείου τα νέα οδικά έργα στην Αττική, και μέσω (πιθανόν) των Πρότυπων Προτάσεων που έχουν υποβάλει οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, αλλά και ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΑΒΑΞ, πλην όμως απαιτούνται θεσμικές αλλαγές αλλά, κυρίως, εξασφάλιση χρηματοδότησης ή μάλλον, καλύτερα, η μικρότερη δυνατή συμβολή από πλευράς του Δημοσίου.
Τα έργα στην Αττική και τα προβλήματα
Όπως σημείωσε ο κ. Ταχιάος, «στρεφόμαστε πλέον σε έργα που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα των πολιτών της Αττικής. Αποτελεί κοινό τόπο ότι η Αττική κυκλοφοριακά έχει φτάσει στα όριά της και ότι απαιτούνται νέες υποδομές. Με νομοθετική παρέμβαση που θα προωθήσουμε άμεσα, τροποποιούμε το πλαίσιο των προτύπων προτάσεων. Σκοπός μας είναι να λύσουμε κάποιες αδυναμίες που εντοπίσαμε. Επί της αρχής, η δυνατότητα υποβολής πρότυπων προτάσεων θα περιοριστεί μόνο σε έργα Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα και σε Παραχωρήσεις. Γνωρίζουμε από τους τίτλους των προτάσεων που έχουν υποβληθεί ότι πρόκειται για το έργο της επέκτασης της περιφερειακής του Υμηττού προς τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης και το οδικό τμήμα Ελευσίνα – Οινόη που αφορά στην αποσυμφόρηση του Κηφισού. Είναι έργα που μας ενδιαφέρουν και ο στόχος μας είναι να εξετάσουμε τις πρότυπες προτάσεις, με παράλληλο κριτήριο την ελαχιστοποίηση της χρηματοδοτικής συμβολής του Δημοσίου».
Ο υφυπουργός, σε σχέση με τις περίφημες επεκτάσεις της Αττικής Οδού, αναφέρθηκε κυρίως σε αυτήν της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού προς το Ελληνικό μέσω της αστικής σήραγγας Ηλιούπολης, που θεωρείται κρίσιμη λόγω της ανάπτυξης μιας νέας «πόλης» στα νότια προάστια (τμήμα της Πρότυπης Πρότασης που έχουν υποβάλει οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ), αλλά και στον οδικό άξονα Ελευσίνα – Οινόφυτα (σχέδιο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) που εκτιμάται ότι θα αποσυμφορήσει την κίνηση στον Κηφισό, ιδίως όσον αφορά στα φορτηγά. Ο υφυπουργός Υποδομών σημείωσε ότι σχετικά σύντομα θα υπάρξουν ζυμώσεις για αυτές τις προτάσεις που όμως θέλουν, ως γενικότερο πλαίσιο, αλλαγές. Αυτό που θα έχει σημασία στις πρότυπες προτάσεις πάντως φαίνεται να είναι η χρηματοδοτική συμμετοχή του δημοσίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η νομοθετική παρέμβαση γίνεται για τεχνικούς λόγους. Σημείωσε ότι δεν θα γίνονται δημόσια έργα με τη μορφή προτύπων προτάσεων παρά μόνο ΣΔΙΤ και Παραχωρήσεις, ενώ θα παραμένει το όριο για έργα άνω των 200 εκατ. ευρώ κατ’ ελάχιστο.
Αναφορά έκανε ο κ. Ταχιάος και για την επέκταση της Λ. Κύμης (με αναδόχους ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ – Intrakat) που παραμένει «παγωμένη» (εκκρεμεί και συζήτηση προσφυγής του Δήμων στο ΣτΕ), επιβεβαιώνοντας ότι δεν έχει βρεθεί η χρηματοδότηση για το έργο.
Οι χρηματοδοτήσεις
Σε σχέση με τα έργα και τις χρηματοδοτήσεις παρέμβαση έκανε ο υπουργός, Χρ. Σταϊκούρας. Όπως σημείωσε το επόμενο χρονικό διάστημα θα έρθει νομοθετική διάταξη για την αύξηση της εθνικής χρηματοδότησης (ΠΔΕ) των έργων σε ποσό άνω των 500 εκατ. ευρώ από περίπου 320 εκατ. ευρώ που ήταν μέχρι σήμερα. «Θα έχουμε επιπλέον χρήματα για έργα, να τρέξουν πιο γρήγορα, αλλά και για όσα προέκυψαν από φυσικές καταστροφές όπως ήταν ο Daniel. Τα 600 εκατ. ευρώ είναι από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα θα καλυφθούν από άλλες πηγές». Όπως μάλιστα υπενθύμισε, δεν υπάρχει Ταμείο Ανάκαμψης για νέα έργα (για το υπουργείο το RRF προβλέπει πόρους 2,5 δις ευρώ), άρα πρέπει να βρεθούν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως για παράδειγμα, ανέφερε, το αυξημένο ΠΔΕ, το ΕΣΠΑ (ο κ. Ταχιάος πάντως σημείωσε ότι το ΕΣΠΑ για τις μεταφορές, μαζί με δρόμους, Μετρό κ.α., μειώθηκε στα 2,24 δις ευρώ από 8-10 δις ευρώ προηγουμένως), τα ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. CEF για τον σιδηρόδρομο), την ΕΤΕπ (στον βαθμό που δεν «χτυπάει» το χρέος και το έλλειμμα), ενώ προφανώς ΣΔΙΤ και Παραχωρήσεις, άρα ο ιδιωτικός τομέας, θα παίξουν σημαντικό ρόλο. Κατά τον κ. Σταϊκούρα ένα μείζον θέμα είναι η προώθηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης (όπως π.χ. ο Ε 65, ο ΒΟΑΚ, για τον οποίον είπε ότι θα προλάβουμε τις ημερομηνίες) ώστε να πάνε με βάση τα χρονοδιαγράμματα.
Η παράδοση της Αττικής Οδού και της Εγνατίας
Η παράδοση της Αττικής Οδού και της Εγνατίας Οδού αποτελούν επίσης σημαντικές προκλήσεις. «Το Ελληνικό Δημόσιο θα αναλάβει την λειτουργία της Αττικής Οδού στο διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι να παραδοθεί στον νέο παραχωρησιούχο, κάτι που υπολογίζεται ότι είναι εφικτό το πρώτο τρίμηνο του 2025. Περίπτωση παράτασης της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης δεν υφίσταται. Ομοίως και για την Εγνατία Οδό, προσπαθούμε να επιλύσουμε ζητήματα που συνδέονται με την παράδοση του έργου. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι το καλοκαίρι θα έχει ψηφιστεί ο κυρωτικός Νόμος για την σύμβαση της Εγνατίας Οδού. Με αυτόν θα αντιμετωπιστούν εκτός των άλλων όλες οι εκκρεμότητες που αφορούν στην παράδοση του έργου, ώστε στις αρχές του επόμενου έτους αυτό να περάσει στον παραχωρησιούχο, ο οποίος και θα αναλάβει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την σύμβαση. Παράλληλα, οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να ενεργοποιήσουν και άλλα έργα όπως ο οδικός άξονας Χαλάστρα – Εύζωνοι», σημείωσε ο ίδιος.
Η Θεσσαλία
Για τα έργα της Θεσσαλίας, έγινε αναφορά ότι πολύ σύντομα, θα προχωρήσουν οι διαγωνισμοί για τα οδικά και τα σιδηροδρομικά έργα. Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού – αρχές φθινοπώρου θα έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις που αφορούν στην αποκατάσταση της Θεσσαλίας. Πρόκειται για παρεμβάσεις συνολικού ύψους 1,5 δις ευρώ (900 εκατ. τα οδικά).
Καθυστερήσεις στο Μετρό Αθήνας
Αναφορά έγινε και για τα ευρύτερα χρονοδιαγράμματα και τα προβλήματα της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας. Ο υφυπουργός Υποδομών σημείωσε πως «δεν προχωρά με τους ρυθμούς του χρονοδιαγράμματος και όταν η πολιτική εισέρχεται σε ένα έργο τότε δημιουργεί πρόβλημα». Κατά τον ίδιον, υπήρξαν κάποια λάθη. Ακολουθήθηκε το μοντέλο των πρόδρομων εργασιών και του κύριου έργου που, όπως υποστήριξε, αποδείχθηκε λάθος στην πράξη καθώς φτάσαμε οι διαγωνισμοί να υπογραφούν σχεδόν ταυτόχρονα. Επίσης είπε πως ο χρόνος των οκτώ χρόνων είναι εξωπραγματικός. Κατά τον ίδιο, όμως, η καθυστέρηση προς το παρόν δεν μπορεί να αποτυπωθεί. Ο υπουργός ανέφερε πως τα χρονοδιαγράμματα για τους Μετροπόντικες δεν έχουν μεταβληθεί. «Βούληση μας είναι να υλοποιούμε ότι έχουμε πει στην κοινωνία είτε αυτά τα έργα είναι εντός του έτους είτε είναι σε επίπεδο 4ετίας, είτε σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα», ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας. Ο κ. Ταχιάος αναφέρθηκε στα γνωστά προβλήματα με τους χώρους στο Πάρκο Ριζάρη (ολοκληρώνεται η ΤΕΠΕΜ), στα Εξάρχεια (δεν έχει παραδοθεί στον ανάδοχο, όμως γίνονται εργασίες), ενώ υπάρχει και ένα τεχνικό θέμα (με δίκτυα) στο σταθμό της Κυψέλης. «Δεν υπάρχει σοβαρή καθυστέρηση στο έργο αλλά επηρεάζουν αυτά τα ζητήματα τη μεθοδολογία κατασκευής των σταθμών και της σήραγγας», σημείωσε ο ίδιος.
