Την Τρίτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες για την ελαχιστοποίηση των εκπομπών ισχυρών αερίων του θερμοκηπίου, σε συνάρτηση με τους στόχους για το κλίμα.
Με 457 ψήφους υπέρ, 92 κατά και 32 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Συμβούλιο για περαιτέρω μείωση των εκπομπών φθοριούχων αερίων. Το κείμενο προβλέπει συνολική σταδιακή κατάργηση των υδροφθορανθράκων (HFC) έως το 2050, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τη μείωση της κατανάλωσης στην ΕΕ μεταξύ 2024 και 2049. Εισάγει αυστηρές προδιαγραφές που απαγορεύουν τη διάθεση προϊόντων που περιέχουν φθοριούχα αέρια στην ευρωπαϊκή αγορά, καθώς και συγκεκριμένες ημερομηνίες σταδιακής κατάργησης της χρήσης φθοριούχων αερίων σε τομείς όπου είναι τεχνολογικά και οικονομικά εφικτές εναλλακτικές λύσεις, όπως η οικιακή ψύξη, ο κλιματισμός και οι αντλίες θερμότητας.
Η συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών ουσιών που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος εγκρίθηκε με 538 ψήφους υπέρ, 8 κατά και 13 αποχές. Η νομοθεσία θεσπίζει απαιτήσεις για την ανάκτηση και την ανακύκλωση των εν λόγω ουσιών στα οικοδομικά υλικά κατά τη διάρκεια ανακαινίσεων (περιέχονται ιδίως σε μονωτικούς αφρούς), οι οποίες αποτελούν την κύρια εναπομένουσα πηγή αυτού του τύπου εκπομπών στην ΕΕ. Εισάγει επίσης αυστηρές εξαιρέσεις για τη χρήση τους ως πρώτων υλών για την παραγωγή άλλων ουσιών (π.χ. στη φαρμακευτική ή χημική βιομηχανία), ως μέσα επεξεργασίας, σε εργαστήρια και για την πυροπροστασία.
Ο εισηγητής Bas Eickhout (Πράσινοι, Ολλανδία) δήλωσε: «Η κατάργηση των φθοριούχων αερίων είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο επειδή τα αέρια αυτά είναι εξαιρετικά επιβλαβή για το κλίμα, αλλά και επειδή παρέχουμε σαφήνεια και επενδυτική ασφάλεια στη βιομηχανία. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες βρίσκονται ήδη στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης καθαρών εναλλακτικών λύσεων έναντι των φθοριούχων αερίων, επομένως η νομοθεσία αυτή θα είναι ευεργετική για το κλίμα και την ευρωπαϊκή οικονομία».
Η εισηγήτρια Jessica Polfjärd (ΕΛΚ, Σουηδία) δήλωσε: «Ο τερματισμός των εκπομπών ουσιών που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία και το περιβάλλον, αλλά και για τη συμβολή στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα».
Μετά τις τελικές ψηφοφορίες στην ολομέλεια, το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει επισήμως τα κείμενα πριν από τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
Που χρησιμοποιούνται τα φθοριούχα αέρια
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Κοινοβουλίου, τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου, όπως οι υδροφθοράνθρακες, οι υπερφθοράνθρακες, το εξαφθοριούχο θείο και το τριφθοριούχο άζωτο (χρησιμοποιούνται σε ψυγεία, κλιματιστικά, αντλίες θερμότητας, είδη πυροπροστασίας, αφρούς ή ηλεκτρικό εξοπλισμό μεταγωγής) και ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος, όπως οι αλόνες (χρησιμοποιούνται σε πυροσβεστήρες), το μεθυλοβρωμίδιο (για τον έλεγχο των επιβλαβών οργανισμών) και οι υδροχλωροφθοράνθρακες (χρησιμοποιούνται σε ψυγεία και συστήματα κλιματισμού) είναι ανθρωπογενή αέρια θερμοκηπίου με υψηλό δυναμικό υπερθέρμανσης του πλανήτη. Οι εκπομπές αυτών των αερίων πρέπει να μειωθούν περαιτέρω προκειμένου να υπάρξει πρόοδος για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της ΕΕ και για τη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμφωνίες (πρωτόκολλο του Μόντρεαλ και σχετική τροποποίηση του Κιγκάλι).
Με τη νομοθεσία αυτή, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών για τη στήριξη από την ΕΕ της μετάβασης σε ένα βιώσιμο και ανθεκτικό μοντέλο ανάπτυξης και την προώθηση πιο φιλικών προς το περιβάλλον διαδικασιών παραγωγής, όπως εκφράστηκαν στην πρόταση 11(1) της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.