Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ - ΜΠΕ«Στο τεχνολογικό πάρκο τέταρτης γενιάς ThessINTEC δεν θέλουμε να κάνουμε απλά μια κτηριακή επέκταση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και του ΕΚΕΤΑ. Θέλουμε να είμαστε μια ζωντανή πόλη καινοτομίας, με 6.000-7.000 “κατοίκους”, αλλά και με ισχυρή virtual διάσταση, όπου τα φώτα θα μένουν ανοιχτά και μετά τις 5-6 το απόγευμα και στην οποία θα δημιουργηθεί ευρύ πλέγμα δραστηριοτήτων -και ψυχαγωγικών. Ήδη ενδιαφέρεται και ένα ξενοδοχείο να αποκτήσει παρουσία εντός του πάρκου. Για τις νεοφυείς επιχειρήσεις (startup) δεν θα είναι απλά ο κλασικός χώρος συνάντησης, αλλά ένας τόπος όπου θα μπορούν να αλληλεπιδράσουν με ανθρώπους με κοινή νοοτροπία και να πειραματιστούν για να πετύχουν ταχύτερη καινοτομία και περισσότερες συνεργασίες. Επίσης, το ThessINTEC θα μπορεί να λειτουργεί ως ένας καταπληκτικός χώρος δοκιμών για προϊόντα και υπηρεσίες. Χρειάζεται να γίνει ξεκάθαρο ότι τα τεχνολογικά πάρκα τέταρτης γενιάς διαμορφώνονται και σχεδιάζονται όχι τόσο για την κτηριακή τους διάσταση, αλλά για να βοηθάνε, να προάγουν και να πολλαπλασιάζουν τη συνέργεια»: δίνοντας τη συγκεκριμένη περιγραφή για τον επιδιωκόμενο τρόπο λειτουργίας του ThessINTEC, στο οποίο οι πρόδρομες εργασίες (κατεδάφιση περίπου 25 παλιών κτηρίων) άρχισαν τον Ιανουάριο, ο Νίκος Κατσιαδάκης, ecosystem developer του υπό δημιουργία τεχνολογικού πάρκου τέταρτης γενιάς της Θεσσαλονίκης, εξήγησε γιατί οι startup θα έχουν όφελος να αποκτήσουν παρουσία εκεί.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, μιλώντας στην εκδήλωση «START your night UP», που διοργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη οι Envolve Entrepreneurship, Marketing Club Greece και Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, ο Νίκος Κατσιαδάκης εμφανίστηκε αισιόδοξος για την πρόοδο του έργου: «Είμαστε στο “παρά ένα” και έχουμε θετικές ενδείξεις ότι το έργο (σ.σ. το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο του) θα περάσει σύντομα από το Συμβούλιο της Επικρατείας και εντός δέκα ημερών από αυτή τη εξέλιξη αναμένεται να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα. Αμέσως μετά θα έχουμε την άδεια κατασκευής του πάρκου και εκτιμούμε ότι αρχές Μάρτη του 2024 θα αρχίσουν επίσημα οι κατασκευαστικές εργασίες, για τις οποίες έχουμε διασφαλίσει 35 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 15 εκατ. από ιδιώτες. Αυτή θα είναι η πρώτη φάση κατασκευής του πάρκου, μαζί με τα αντιπλημμυρικά, την οδοποιία και τα δίκτυα κοινής ωφέλειας, ώστε να δημιουργηθεί η υποδομή για να χτίσουμε το πρώτο κτήριο, ενδεχομένως και δύο, συνολικού εμβαδού 10.000 τετραγωνικών. Εκτιμούμε ότι επειδή είναι ώριμο έργο, που έχει προσελκύσει και επενδυτικό ενδιαφέρον, η εκκίνησή του θα πυροδοτήσει ευρύτερη κινητικότητα» εκτίμησε, απαριθμώντας τα επιπλέον πλεονεκτήματα του πάρκου: ένας πολύ μεγάλος χώρος, 760 στρεμμάτων, δίπλα στο παραθαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης και το αεροδρόμιο, στον οποίο σύντομα θα υπάρχει ένα cluster βασικών κτηρίων, αφού σχεδόν παράλληλα με τις κτηριακές υποδομές που θα οικοδομήσει το ThessINTEC, θα αρχίσουν να ανεγείρονται τα τρία κτήρια που σχεδιάζει το ΕΚΕΤΑ.
Πόσες νεοφυείς επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αποκτήσουν παρουσία εντός του πάρκου; Όπως ξεκαθάρισε, είναι πρώιμο να αναφερθούν νούμερα, αλλά είναι γεγονός ότι μέσα στο πρώτο κτήριο του ThessINTEC θα υπάρχει θερμοκοιτίδα επιχειρήσεων 1500 τετραγωνικών, ενώ με τη συμφωνημένη έλευση των Ισραηλινών επενδυτών στο πάρκο και τη μεταφορά της εκτεταμένης τεχνογνωσίας τους από το Τεχνολογικό Πάρκο Μπερ Σεβά, αναμένεται να δημιουργηθούν πολύ περισσότερες ευκαιρίες και χώροι για startup. «Μην ξεχνάμε ότι η συνολική δομήσιμη έκταση στο ThessΙΝΤΕC θα είναι 230.000 τμ και oι Ισραηλινοί έχουν οψιόν για 70.000, συν 40.000 τετραγωνικά, σχεδόν 40%-50% του συνόλου. Οι ισραηλινές επενδύσεις, τα κτήρια του ΕΚΕΤΑ, η διασύνδεση των εταιριών τεχνολογίας, τα πειραματικά εργαστήρια, οι χώροι συναντήσεων, όλα αυτά θα δημιουργήσουν καταπληκτικές ευκαιρίες για την είσοδο startup στο πάρκο, σε πολλές θεματικές αιχμής, χάρη στα έξι mega-project του ThessINTEC, που θα δίνουν δυνατότητες αέναης καινοτομίας στην Τεχνητή Νοημοσύνη, τη νανοτεχνολογία, τα νέα υλικά και τη μεταποίηση, την καθαρή ενέργεια και την έξυπνη κινητικότητα» επισήμανε.
«Η μέρα με τη νύχτα» σε σχέση με μια δεκαετία πριν
O Γιώργος Σαπέρας, εταίρος και CFO της Uni.Fund, παρακολουθεί το ελληνικό οικοσύστημα startups αρκετά χρόνια τώρα, μέσα από διάφορες θέσεις. Πώς το βλέπει να εξελίσσεται; «Αυτό που γίνεται τώρα δεν έχει καμία σχέση με ό,τι γινόταν προ δεκαετίας, είναι η μέρα με τη νύχτα. Υπάρχει τρομερή πρόοδος σε όλο το οικοσύστημα, έχουμε καινούργιες επιτυχημένες startup, έχουν αρχίσει τα πρώτα exits, έστω και μικρά. Έχουμε δύο εταιρείες- “μονόκερους” (σ.σ. startup αξίας άνω του 1 δισ.), αλλά στο αμέσως προσεχές μέλλον θα υπάρξουν κι άλλες. Δεν έχουμε ακόμα γίνει Ισραήλ, Λετονία ή Βερολίνο, αλλά έχει γίνει πολύ μεγάλη πρόοδος» σημείωσε ο Γιώργος Σαπέρας και υπενθύμισε ότι πρόσφατα ενεργοποιήθηκε το Uni.Fund II, μεγέθους 50 εκατ. ευρώ, που θα επενδύσει σε 23-25 εταιρείες τεχνολογίας και καινοτομίας σε επίπεδο pre-seed (προσποράς), seed (σποράς) και series A (χρηματοδοτήσεις μετά το στάδιο της σποράς). Έχει επίσης υψηλότερα tickets σε σχέση με το Uni.Fund I και είναι industry agnostic, υπό την έννοια ότι δεν «προτιμά» κάποιο συγκεκριμένο κλάδο, αλλά αναζητά ενδιαφέρουσες προτάσεις οπουδήποτε: μάρκετινγκ, τουρισμό, βιοτεχνολογία, Τεχνητή Νοημοσύνη κ.ά.
Ποια είναι τα αδύναμα σημεία που εντοπίζονται στις αιτήσεις χρηματοδότησης προς το Uni-Fund; «Το πρώτο έχει να κάνει με την ομάδα. Αν η ομάδα δεν είναι αρκετά “διψασμένη”, δεν έχει συμπληρωματικότητα στα προσόντα και δεξιότητες, δεν το έχει ψάξει πολύ, αυτό δεν είναι θετικό. Το δεύτερο βασικό είναι ότι χρειάζεται οι startups και spinoffs να καταλαβαίνουν τα νούμερά τους. Δεν θέλουμε μεγάλη ανάλυση, αλλά δεν μπoρείς να πας σε επενδυτή αν δεν ξέρεις, π.χ, τα έξοδα που θέλεις να κάνεις στις επόμενες χρονιές και για ποιον λόγο θα τα κάνεις. Για παράδειγμα, δεν θέλω απλά να ακούσω ότι “θα φτάσω αυτό το νούμερο στις πωλήσεις”, αλλά ποιες ενέργειες θα κάνω για να το φτάσω. Επίσης, πιθανώς να υπάρχει τρομερό IP, μια καταπληκτική ιδέα ή τεχνολογία, αλλά είναι άραγε διατεθειμένος κάποιος να πληρώσει για αυτό που κάνετε;» υπογράμμισε.
Οι πατερίτσες για γάτες και πότε μια επιχείρηση είναι απλά ένα θεωρητικό πρότζεκτ
Ερωτηθείς για τα βασικά τρωτά σημεία των startups, που τελικά δεν επιβιώνουν, ο συνιδρυτής της ierax analytics, Χάρης Λαλάτσης, market analyst, επισήμανε τρεις βασικούς παράγοντες: πρώτον, μπορεί να υπάρχει καλό προϊόν ή υπηρεσία, αλλά η αγορά να μην είναι έτοιμη να τη δεχτεί ή η τεχνολογία που θα το υποστηρίξει να μην είναι επαρκώς ανεπτυγμένη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Netflix, που υπάρχει μεν 26 χρόνια, αλλά μόνο την τελευταία δεκαετία, που το streaming εξελίχθηκε και η τάση του home entertainment δυνάμωσε, έγινε γίγαντας.
Δεύτερον, πολλές και πολλοί startupers, ειδικά όταν είναι επιστήμονες ή εφευρέτες, αφοσιώνονται υπερβολικά πολύ στην ανάπτυξη του προϊόντος τους και αμελούν άλλες βασικές πτυχές, όπως η διανομή και η διαφήμιση. Τρίτον, κάποιοι startupers ξεχνούν ότι τα κεφάλαια που άντλησαν από ένα fund κάποια στιγμή τελειώνουν. «Όταν υπάρχει ένα “πακέτο” που πληρώνει τους μισθούς, κάποιοι ξεχνούν ότι τα λεφτά αυτά πρέπει κάποια στιγμή να βγουν από την αγορά και ότι δεν θα μπαίνουν πάντα μαγικά στο ταμείο. Έτσι, συχνά δεν είναι τόσο “πεινασμένοι”, ώστε να το κυνηγήσουν και να καταλάβουν ότι χωρίς πωλήσεις δεν έχουν τίποτα εκτός από ένα θεωρητικό πρότζεκτ» επισήμανε ο Χάρης Λαλάτσης.
Έχουμε εξαιρετικούς μηχανικούς, πολλοί από τους οποίους όμως δεν μπορούν να πουλήσουν το προϊόν τους ή την εταιρεία για την οποία εργάζονται, καθώς η εκπαίδευση δεν τους εξοικειώνει με βασικές αρχές επιχειρηματικότητας και μάρκετινγκ. Υπάρχει κάποια «φόρμουλα» για …ταχύρρυθμη εξοικείωση με τις ανάγκες της επιχειρηματικής δραστηριότητας; «Ζούμε στην εποχή του δωρεάν περιεχομένου, αν γκουγκλάρω “πώς να κατασκευάσω πατερίτσα για τη γάτα μου;”, πιθανώς θα υπάρχει κάποιος με ένα βιντεάκι στο youtube, που θα μου λέει πώς να το κάνω. Οπότε θεωρώ ότι σε αυτή την εποχή που μπορείς να βρεις οποιαδήποτε πληροφορία δωρεάν ή σε πολύ χαμηλή τιμή, δεν μπορεί μια μηχανικός να ψάξει πώς θα κάνει ένα πλάνο πωλήσεων σε πέντε βήματα και να μην το βρίσκει -σε έναν βαθμό λοιπόν φταίμε και εμείς» λέει ως προς την ταχύρρυθμη επιχειρηματική εκπαίδευση. Το πιο μακροπρόθεσμο και δύσκολο είναι να συγκροτήσουμε μια ομάδα με συμπληρωματικότητα, σε μια τετραμελή ομάδα πχ. να υπάρχει μια μηχανικός, κάποια που ειδικεύεται στα οικονομικά, μια επαγγελματίας μάρκετινγκ και ένα άτομο στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού» σημειώνει.
Ό,τι σήμερα «πονάει», αύριο θα δημιουργήσει υπεραξία
Ο πρόεδρος της ΑΖΚ, Παναγιώτης Κετικίδης, υπογράμμισε την ανάγκη ανάπτυξης συνεργειών στο οικοσύστημα, καθώς «χωρίς αυτές δεν υπάρχει καινοτομία», ενώ αναφέρθηκε και στη χρησιμότητα της ανάπτυξης ανοιχτής καινοτομίας (π.χ., συνεργασιών μεταξύ μεγάλων εταιρειών, που θέλουν να λύσουν ένα πρόβλημα γύρω από ένα προϊόν, με startups και ερευνητές, αντί της ανάπτυξης έρευνας inhouse). Σε ερώτημα για το πώς μπορεί να επηρεάζονται οι startups και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης από το γεγονός ότι οι μεγάλες πολυεθνικές που ήρθαν στην πόλη απορροφούν τους περισσότερους εξειδικευμένους εργαζομένους, απάντησε ότι αν και στην τρέχουσα φάση το φαινόμενο αυτό «πονάει», στο τέλος θα εξελιχθεί θετικά: «αν και σήμερα είναι ένα θέμα για τις startup και τις ΜΜΕ πώς θα αντιμετωπίσουν το έλλειμμα ανθρώπινου δυναμικού, μελλοντικά το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι στην πόλη εργάζονται σήμερα σε πολυεθνικές, θα δημιουργήσει αξία, καθώς θα φέρει πολύτιμη τεχνογνωσία στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όταν ένας άνθρωπος εργαστεί για τρία ή τέσσερα χρόνια σε μια μεγάλη εταιρεία και μετά επιστρέψει στην αγορά της Θεσσαλονίκης, φέρνει πλούτο και γνώση. Μέχρι να φτάσουμε εκεί όμως και για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα που υφίσταται σήμερα, οι μικρές επιχειρήσεις χρειάζεται να βρουν το σωστό επιχειρηματικό μοντέλο και να δώσουν στο εξειδικευμένο ανθρώπινο ταλέντο άλλα κίνητρα. Αν, π.χ., η πολυεθνική πληρώνει 1200 ευρώ και η startup 800, ας δώσει η τελευταία 1000 και ας εμπνεύσει στον άνθρωπο την επιθυμία να εργαστεί για ένα όραμα και επειδή εντός της startup μπορεί επίσης να εξελιχθεί» υπογράμμισε.
Την πρωτοβουλία EnvolveXL παρουσίασε ο managing director του Envolve Entrepreneurship, Αλέξανδρος Νούσιας. Πρόκειται, όπως είπε, για έναν επιταχυντή επιχειρηματικότητας, που στόχος είναι να προσφέρει εξατομικευμένες υπηρεσίες σε 20 ομάδες ετησίως. «Έχουμε στόχο να υποστηρίξουμε 100 ομάδες την επόμενη πενταετία και πέρα από τις υπηρεσίες, τη δικτύωση και τη βοήθεια (που θα προσφέρουμε για) ν’ ανοίξουν αγορές, θα διαθέσουμε και χρήματα. Από τις 20 επιχειρήσεις που θα μπαίνουν στο bootcamp, οι 15 θα επιλέγονται και θα παρακολουθούν όλο το πρόγραμμα και στο τέλος του τρίτου σταδίου του θα υπάρχει ένα κομμάτι micro-investment (μικροεπένδυσης), όπου οι πέντε κορυφαίες επιχειρήσεις θα πάρουν περίπου 12.500 ευρώ έκαστη για να δοκιμάσουν να κάνουν κάτι που χρειάζονται σε διάστημα έξι εβδομάδων. Μετά από αυτό το τελευταίο στάδιο, την επενδυτική ετοιμότητα, υπάρχει και ένα pool (δεξαμενή) 200.000 ευρώ που θα επενδυθούν και πάλι έως τρεις επιχειρήσεις από το top-5 κάθε χρονιάς. «Έχουμε σκοπό, μέσα από αυτη την υποστήριξη στο οικοσύστημα, να συνεισφέρουμε στον ψηφιακό και πιο βιώσιμο μετασχηματισμό της οικονομίας» σημείωσε. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις συμμετοχής ως τις 9/2 στο https://envolveglobal.org/envolveXL/apply.
Ο πρόεδρος του Marketing Club Greece, Τσαμπίκος Κοκκάρης, τόνισε ότι ο φορέας, με περισσότερα από 500 ενεργά μέλη, προωθεί τα δυναμικά και συνεργατικά ξεκινήματα και εγχειρήματα, όπως το START your night UP και σκοπεύει να συνεχίσει το 2024 με εξωστρέφεια, νέες συμπράξεις και ωραίες ιδέες, κρατώντας τον εθελοντισμό, τη συνεργασία και την εξέλιξη του μάρκετινγκ στον πυρήνα της δραστηριότητάς του.
