Η αγορά των ακινήτων στην Ελλάδα συνεχίζει να κινείται ανοδικά, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης από το εσωτερικό και το εξωτερικό.
Με βάση τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγει η Τράπεζα της Ελλάδος (μοναδική αξιόπιστη πηγή) το εννεάμηνο του 2023 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν αυξημένες 13,9% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 11,2% το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
Πιο συγκρατημένη είναι η αγορά των επαγγελματικών ακινήτων. Με βάση επίσης στοιχεία που συλλέγονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν 6,6% σε ετήσια βάση, ενώ οι τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν 6,9%.
Το ερώτημα είναι αν αυτή η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί. Για πρώτη φορά, τα τελευταία τουλάχιστον 4 χρόνια, η Τράπεζα της Ελλάδος (Νομισματική Πολιτική – Ενδιάμεση Έκθεση 2023) προειδοποιεί για διόρθωση τιμών.
Όπως σημειώνει η κεντρική τράπεζα της χώρας «στο βαθμό που η ζήτηση από το εξωτερικό θα διατηρηθεί και η προσφορά ποιοτικών ακινήτων θα παραμείνει περιορισμένη, οι τιμές εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία τους στο υψηλών προδιαγραφών τμήμα της αγοράς συμπαρασύροντας ανοδικά και τις τιμές στις δευτερεύουσες αγορές».
Σημειώνεται ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων κατέγραψαν σημαντική αύξηση κατά τη διάρκεια του εννεαμήνου του 2023 και ανήλθαν σε καθαρές εισπράξεις σε 1.644 εκατ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά 28,7% το αντίστοιχο επίπεδο που καταγράφηκε το 2022 (1.277 εκατ. ευρώ).
Ωστόσο, η Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος σε ό,τι αφορά την αγορά των ακινήτων, εμπεριέχει δύο σαφείς επισημάνσεις – προειδοποιήσεις:
- «Οι ρυθμοί αύξησης των τιμών αναμένεται να γίνουν ηπιότεροι, καθώς η τρέχουσα συγκυρία δεν επιτρέπει στους επενδυτές εφησυχασμό αναφορικά με τη μεσοπρόθεσμη εξέλιξη των συνθηκών της αγοράς.»
- «Πρόδρομοι δείκτες σχετικοί με την εγχώρια αγορά, αλλά και η εξέλιξη των τιμών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, παραπέμπουν ενδεχομένως σε μια επικείμενη περίοδο διόρθωσης των τιμών, ειδικά για χρήσεις, χαρακτηριστικά και θέσεις ακινήτων χαμηλότερης ζήτησης.»
Στελέχη της αγοράς των ακινήτων εντοπίζουν συγκράτηση της ζήτησης τους τελευταίους μήνες, ενώ αναμένουν με ενδιαφέρον το πως θα επιδράσει στη ζήτηση το γεγονός ότι πλέον όλες οι συναλλαγές πρέπει να γίνονται μέσω τραπεζών.
Στο μεταξύ παρά το αυξημένο ενδιαφέρον για οικιστικά ακίνητα, η τραπεζική χρηματοδότηση βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, με το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων να καταγράφει υποχώρηση κατά 4,9% το δεκάμηνο του 2023, σε ετήσια βάση (στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος).
Ένα άλλο στοιχείο που συνθέτει το παζλ της αγοράς των ακινήτων είναι η κατασκευαστική δραστηριότητα για κατοικίες. Το οκτάμηνο του 2023 (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) κατέγραψε θετικούς ετήσιους ρυθμούς μεταβολής τόσο ως προς τον αριθμό όσο και ως προς τον όγκο των νέων οικοδομικών αδειών κατοικιών σε επίπεδο χώρας (22,5% και 14,5% αντίστοιχα), αρκετά ενισχυμένους έναντι μικρής υποχώρησης κατά την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους (-1,3% και -4,1%).
Εφόσον συνεχιστεί αυτή η δραστηριότητα θα μειώσει την απόσταση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, βασική αιτία της ανόδου των τιμών των οικιστικών, όπως και των ποιοτικών επαγγελματικών ακινήτων.
