Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το πρόγραμμα εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (ΕΣΚ) για το 2024, το οποίο ανοίγει ευκαιρίες χρηματοδότησης αξίας άνω των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2024. Η πλειονότητα είναι αφιερωμένη στις ΜμΕ και όπως νεοφυείς επιχειρήσεις για την ανάπτυξη και την κλιμάκωση καινοτομιών «βαθιάς τεχνολογίας» σε κρίσιμους τομείς όπως η γενετική τεχνητή νοημοσύνη (AI), το διάστημα, οι κρίσιμες πρώτες ύλες, οι ημιαγωγοί και οι κβαντικές τεχνολογίες. Αυτό συμβαδίζει με την απόφαση όπως Επιτροπής με την οποία ολοκληρώνεται η αναδιάρθρωση του Ταμείου ΕΣΚ, το οποίο θα λάβει εισφορά κεφαλαίου ύψους 585 εκατ. ευρώ για επενδύσεις σε επιλεγμένες εταιρείες του ΕΣΚ, μοχλεύοντας πάνω από 2 δις. ευρώ σε νέες επενδύσεις.
Επένδυση σε στρατηγικές τεχνολογίες
Όπως υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης του ΕΣΚ είναι ανοικτό σε όλους τους τομείς της τεχνολογίας, 420 εκατ. ευρώ προορίζονται για νέες τεχνολογίες και για ΜμΕ και νεοφυείς επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση προκλήσεων που στηρίζουν άμεσα την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το REPowerEU, τον νόμο για τα μικροκυκλώματα, τη μελλοντική πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη, την πράξη για μηδενικές καθαρές εκπομπές στη βιομηχανία και άλλες πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου καινοτομίας. Σύμφωνα με τη στρατηγική της Επιτροπής για την οικονομική ασφάλεια, οι εφαρμογές σε κρίσιμους τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κβαντική θα ελέγχονται για ξένη ιδιοκτησία και επενδυτικές διασφαλίσεις που θα εφαρμόζονται από το Ταμείο ΕΣΚ.
Το πρόγραμμα εργασίας του ΕΣΚ για το 2024 περιγράφει λεπτομερώς τη χρηματοδότηση σε τρεις κύριους μηχανισμούς:
- Pathfinder του ΕΣΚ (256 εκατ. ευρώ) για διεπιστημονικές ερευνητικές ομάδες με σκοπό την ανάληψη έρευνας με όραμα και τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε τεχνολογικές ανακαλύψεις (επιχορηγήσεις έως 4 εκατ. ευρώ).
- Μετάβαση του ΕΣΚ (94 εκατ. ευρώ) για τη μετατροπή των αποτελεσμάτων της έρευνας σε ευκαιρίες καινοτομίας, σε συνέχεια των αποτελεσμάτων που παράγονται από έργα του μέσου Pathfinder του ΕΣΚ, έργα απόδειξης της ορθότητας της ορθότητας της ιδέας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας και άνοιγμα για πρώτη φορά σε αποτελέσματα έργων από συνεργατικά έργα του προγράμματος «Ορίζων» από τον πυλώνα 2/ κοινωνικές προκλήσεις (επιχορηγήσεις έως 2,5 εκατ. ευρώ).
- Μέσο Accelerator του ΕΣΚ (675 εκατ. ευρώ) για νεοφυείς επιχειρήσεις και ΜΜΕ με σκοπό την ανάπτυξη και την κλιμάκωση καινοτομιών με τη δυνατότητα δημιουργίας νέων αγορών ή διατάραξης υφιστάμενων (επιχορηγήσεις κάτω των 2,5 εκατ. ευρώ, επενδύσεις από 0,5 έως 15 εκατ. ευρώ). 405 εκατ. ευρώ προορίζονται για επενδύσεις τις οποίες θα διαχειρίζεται το Ταμείο ΕΣΚ, το οποίο θα λάβει επιπλέον 180 εκατ. ευρώ για επενδύσεις σε εταιρείες που επιλέχθηκαν στο πλαίσιο προηγούμενων προσκλήσεων υποβολής προτάσεων του μέσου Accelerator του ΕΣΚ.
Η Επιτροπή ολοκλήρωσε επίσης την αναδιάρθρωση του Ταμείου ΕΣΚ μεταβιβάζοντας τις μετοχές του στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, διατηρώντας παράλληλα την εποπτεία της όσον αφορά την επενδυτική πολιτική του Ταμείου. Σε συνδυασμό με τα μέτρα που θεσπίστηκαν στο πρόγραμμα εργασίας του ΕΣΚ, αυτό θα επιτρέψει στο Ταμείο ΕΣΚ μεγαλύτερη ευελιξία για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου επενδύσεων, το οποίο περιλαμβάνει ήδη περισσότερες από 500 από τις πιο ελπιδοφόρες νεοσύστατες επιχειρήσεις και εταιρείες υψηλής ανάπτυξης της Ευρώπης.
Απλούστευση και άλλες καινοτομίες
Με βάση τις συμβουλές της επιτροπής ΕΣΚ, το πρόγραμμα εργασίας εισάγει ορισμένες απλουστεύσεις και βελτιώσεις:
- Εισαγωγή κατ’ αποκοπή χρηματοδότησης στις περισσότερες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων του ΕΣΚ, η οποία θα καταργήσει τις απαιτήσεις χρηματοοικονομικής πληροφόρησης για τους δικαιούχους.
- Επικαιροποίηση των ειδικών κανόνων για τη διανοητική ιδιοκτησία με σκοπό την ενδυνάμωση των γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας, σύμφωνα με τις συστάσεις του διοικητικού συμβουλίου του ΕΣΚ.
- Καθιέρωση συνεδριάσεων συναίνεσης για τις εφαρμογές του μέσου Accelerator του ΕΣΚ, ώστε να βελτιωθεί η αξιοπιστία της διαδικασίας αξιολόγησης.
- Ευελιξία για το Ταμείο ΕΣΚ ώστε να αυξάνει ή να καθυστερεί τις επενδύσεις σε επιλεγμένες εταιρείες ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες τους και στις εξελίξεις της αγοράς.
- Το άνοιγμα της χρηματοδότησης μετάβασης του ΕΣΚ για την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των συνεργατικών έργων του προγράμματος «Ορίζων», επιπλέον των αποτελεσμάτων από την απόδειξη της ορθότητας της ιδέας του ΕΣΕ, το μέσο Pathfinder του ΕΣΚ και τα έργα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας.
Το ΕΣΚ δρομολογήθηκε τον Μάρτιο του 2021 ως σημαντική καινοτομία στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», με βάση μια πιλοτική φάση από το 2018-2020. Έχει προϋπολογισμό άνω των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2021-2027.
Η αναδιάρθρωση θα μεταβιβάσει προσωρινά τη συμμετοχή της Επιτροπής στο Ταμείο ΕΣΚ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων από την 1η Ιανουαρίου 2024, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η Επιτροπή διατηρεί τη συνολική εποπτεία της πολιτικής όσον αφορά τη διακυβέρνηση και τις επενδυτικές δραστηριότητες του Ταμείου. Το ποσό των 585 εκατομμυρίων ευρώ που θα διατεθεί στο Ταμείο του ΕΣΚ το 2024 αναμένεται να μοχλεύσει πάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ για τις εταιρείες στις οποίες γίνονται επενδύσεις του ΕΣΚ, δεδομένης της επιτυχίας του Ταμείου ΕΣΚ στην προσέλκυση συνεπενδυτών (πάνω από 3 φορές το ποσό της επένδυσης του ΕΣΚ).
Η κ. Ιλιάνα Ιβάνοβα Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, δήλωσε σχετικά: «Είμαστε αποφασισμένοι να αναδείξουμε την Ευρώπη στον πιο ελκυστικό τόπο για την ανάπτυξη τεχνολογιών και εταιρειών υψηλής τεχνολογίας. Σε αυτό αποσκοπούν το νέο πρόγραμμα εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας, ύψους 1,2 δισ. ευρώ για το 2024, η βελτίωση των κανόνων και η αναδιάρθρωση του Ταμείου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας. Ανυπομονώ να δω τι μπορούν να επιτύχουν οι ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας με τη στήριξη της ΕΕ!».
