«Δεν νοείται βιώσιμη ανάπτυξη με κριτήριο μόνο την οικονομική επίπτωση, χωρίς τη διασφάλιση ενός βιώσιμου περιβάλλοντος για τους πολίτες των κρατών», ανέφερε ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, στο πλαίσιο ενημέρωσης της κοινοβουλευτικής επιτροπής Οικονομικών σχετικά με τη μεταρρύθμιση του υφιστάμενου συστήματος προϋπολογισμού και τη σταδιακή μετάβαση σε προϋπολογισμό επιδόσεων, τονίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η διασφάλιση ενός βιώσιμου περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενεές είναι υποχρέωση όλων μας και οφείλουμε να αναπτύξουμε τα κατάλληλα εργαλεία προς τούτο, όπως είπε ο κ. Πετραλιάς, σημειώνοντας ότι, από το 2020, το υπουργείο Οικονομικών εργάζεται για την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στον προϋπολογισμό επιδόσεων. Όπως εξήγησε, για κάθε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα από τα υπουργεία, «αξιολογείται η θετική, αρνητική, ουδέτερη ή μικτή συμβολή του, ως προς καθέναν από τους έξι περιβαλλοντικούς στόχους βιώσιμων δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Πρώτον, τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, δεύτερον την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τρίτον, τη βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτινων και θαλάσσιων πόρων, τέταρτον, τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία, πέμπτον, την πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης και έκτον, την προστασία της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων».
Τόνισε, μάλιστα, ότι «η κλιματική αλλαγή και οι ραγδαία κλιμακούμενες επιπτώσεις της, τις οποίες βιώνουμε σε όλον τον πλανήτη και έπληξαν τη χώρα μας ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφησυχασμού. Γιατί δεν νοείται βιώσιμη ανάπτυξη με κριτήριο μόνο την οικονομική επίπτωση, χωρίς τη διασφάλιση ενός βιώσιμου περιβάλλοντος για τους πολίτες των κρατών».
Αναφερόμενος στον «σημαντικό ρόλο που έχει ο προϋπολογισμός επιδόσεων κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού» είπε ότι υπάρχουν χώρες όπου η συζήτηση στο Κοινοβούλιο εστιάζει περισσότερο στο κατά πόσο τα υπουργεία πέτυχαν τους συγκεκριμένους στόχους και δείκτες επιδόσεων, που αποτυπώνονται στον προϋπολογισμό επιδόσεων, παρά στα απόλυτα μεγέθη δαπανών ανά υπουργείο, που αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση.
Οι 4 μεταρρυθμίσεις
Σε αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε ο κ. Πετραλιάς, ο προϋπολογισμός επιδόσεων περιλαμβάνει τέσσερις βασικές μεταρρυθμίσεις:
- Παρέχεται αναλυτική πληροφόρηση για τις δαπάνες κάθε υπουργείου ανά πρόγραμμα. Κάθε πρόγραμμα συνοδεύεται από το ετήσιο σχέδιο προγράμματος, στο οποίο αποτυπώνονται πληροφορίες για τη στρατηγική του, τους στόχους και τα αναμενόμενα αποτελέσματα, τις κυρίες εκροές, τις δραστηριότητες του προγράμματος, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καθώς και τις δράσεις επισκόπησης δαπανών.
- Εισάγεται ένα συνεκτικό πλαίσιο αξιολόγησης της επίδοσης μέσα από στοχοθεσία και δείκτες μέτρησης του βαθμού επίτευξης των στόχων σε κάθε υπουργείο. Παράδειγμα: Στο υπουργείο Εσωτερικών, ποιο είναι το ποσοστό υλοποίησης προσλήψεων τακτικού προσωπικού επί των αιτήσεων προγραμματισθέντων; Στο υπουργείο Δικαιοσύνης, πόσο βελτιώνεται ο αριθμός εξέτασης εκκρεμών δικαστικών υποθέσεων; Στο υπουργείο Περιβάλλοντος, πόσο αυξάνεται και η ισχύς των εγκατεστημένων φωτοβολταϊκών πάρκων σε σχέση με το στόχο;
- Εισάγεται ο πράσινος προϋπολογισμός (green budgeting). Έτσι θα μπορούμε να εξετάσουμε για κάθε πρόγραμμα πόσες από τις δαπάνες που κάνουμε έχουν θετικό (green), αρνητικό (brown) ή ουδέτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
- Παρουσιάζεται η λειτουργική ταξινόμηση των δαπανών τής γενικής κυβέρνησης σε δεύτερο βαθμό, μία ταξινόμηση η οποία υλοποιείται από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Και έτσι είμαστε σε θέση να συγκρίνουμε και να γνωρίζουμε το σύνολο των δαπανών των φορέων της γενικής κυβέρνησης για τομείς όπως είναι η εκπαίδευση, η υγεία, η κοινωνική προστασία, η αγροτική ανάπτυξη, η περιβαλλοντική προστασία, ο πολιτισμός, η άμυνα, οι υποδομές και λοιποί τομείς της πολιτικής.
Ενδεικτικά, όπως επεσήμανε ο κ. Πετραλιάς, οι δαπάνες υγείας είναι πολύ υψηλότερες από όσες αναφέρονται στον δημόσιο διάλογο στο παρελθόν. Το είδαμε και πέρσι και πρόπερσι αυτό, στην εισηγητική έκθεση, καθώς, εκτός από τις δαπάνες του υπουργείου Υγείας, στις δαπάνες υγείας συγκαταλέγεται και το σύνολο των δαπανών των νοσοκομείων του ΕΣΥ, των στρατιωτικών νοσοκομείων και των πανεπιστημιακών νοσοκομείων. Αντίστοιχα, στις δαπάνες για την παιδεία, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι δαπάνες εκπαίδευσης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, των ναυτικών, των αστυνομικών, του Πυροσβεστικού Σώματος, της διπλωματικής ακαδημίας, της τουριστικής κατάρτισης και άλλες. Επομένως, δεν πρέπει να εστιάζουμε, πλέον, στις δαπάνες μόνο ενός υπουργείου, επειδή δαπάνες για την παιδεία έχουν και τα άλλα υπουργεία. Και αντίστοιχα για την υγεία. Και αυτή είναι η διεθνής πολιτική και ο τρόπος να συγκρινόμαστε με τις άλλες χώρες.
Σημειώνεται ότι στη συνεδρίαση της επιτροπής Οικονομικών της Βουλής συμμετείχαν με εισηγήσεις τους η κ. Παυλίνα Καρασιώτου, γγ Δημοσιονομικής Πολιτικής, ο κ. Ed Balls, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας του King’s College στο Λονδίνο, πρώην μέλος του Κοινοβουλίου στο Ηνωμένο Βασίλειο, πρώην υπουργός για τα Παιδιά, τα Σχολεία και τις Οικογένειες, πρώην υπουργός Οικονομικών Υπηρεσιών, ο κ. Jon Blondal, επικεφαλής Μονάδας Δημοσίου Μάνατζμεντ και Προϋπολογισμού του ΟΟΣΑ και η κ. Alfrun Tryggvadottir, εμπειρογνώμονας του ΟΟΣΑ.
