Η αναθεώρηση του στρατηγικού σχεδίου ενεργειακών τεχνολογιών (ΣΕΤ), που εγκρίθηκε την Παρασκευή θα συμβάλει στην εναρμόνιση των αρχικών στρατηγικών στόχων του σχεδίου ΣΕΤ με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το σχέδιο REPowerEU και το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας — ιδίως με τον νόμο για τη βιομηχανία μηδενικών εκπομπών, τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχετική ανακοίνωσή της. Όπως υπογραμμίζει, θα διασφαλίσει μια συντονισμένη προσέγγιση για την επίτευξη των στόχων της Ευρώπης για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, τη στήριξη στρατηγικών τεχνολογιών μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών και την οικοδόμηση ενός βιώσιμου και ανθεκτικού ενεργειακού μέλλοντος και βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας.
Το σχέδιο ΣΕΤ, το οποίο θεσπίστηκε το 2007, έχει διαδραματίσει καίριο ρόλο στη στήριξη της ανάπτυξης καθαρών, αποδοτικών και οικονομικά ανταγωνιστικών ενεργειακών τεχνολογιών μέσω του συντονισμού και της συνεργασίας στην έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της καθαρής ενέργειας μεταξύ της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των εθνικών κυβερνήσεων.
Ενώ το επικαιροποιημένο σχέδιο ΣΕΤ θα εξακολουθήσει να είναι ουσιώδες για την υλοποίηση της πέμπτης διάστασης της Ενεργειακής Ένωσης – δηλαδή της έρευνας, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας – θα είναι επίσης σταθερά συνδεδεμένο με το πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ).
Με την αναθεώρηση αυτή, η Επιτροπή θα αναλάβει δράση στους ακόλουθους τομείς:
Συμπερίληψη νέων προτεραιοτήτων σε οριζόντια ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της βιωσιμότητας ήδη από τον σχεδιασμό, της ανάπτυξης δεξιοτήτων, της έρευνας και της καινοτομίας, προσαρμοσμένων στις κοινωνικές ανάγκες, της ψηφιοποίησης και της προσβασιμότητας στην αγορά. Με τον τρόπο αυτό, θα προωθήσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή τεχνολογιών καθαρής και αποδοτικής ενέργειας.
Επέκταση του υφιστάμενου τεχνολογικού πεδίου ώστε να συμπεριλάβει όλες τις στρατηγικές τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αυτή η προσέγγιση χωρίς αποκλεισμούς αναγνωρίζει τις σημαντικές εξελίξεις στις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από την έναρξη του σχεδίου ΣΕΤ, διασφαλίζοντας ότι η ΕΕ παραμένει στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας στον τομέα της καθαρής ενέργειας.
Θέσπιση ειδικού άξονα δράσης για το υδρογόνο για την εφαρμογή του «πιλοτικού προγράμματος του ΕΧΕ για το πράσινο υδρογόνο». Το μέτρο αυτό υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ για μια κοινή επιχείρηση για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων και αναδυόμενων τεχνολογιών, η οποία αποτελεί βασικό στοιχείο στην πορεία της Ευρώπης προς ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον.
Σφυρηλάτηση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών πλατφορμών τεχνολογίας και καινοτομίας και των ευρωπαϊκών βιομηχανικών συμμαχιών, συμπεριλαμβανομένης της συμμαχίας για τους συσσωρευτές, της συμμαχίας για το καθαρό υδρογόνο και της συμμαχίας για τη βιομηχανία ηλιακών φωτοβολταϊκών. Αυτό θα προωθήσει τις επενδύσεις και θα ενισχύσει την παραγωγική ικανότητα σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας. Θα αντιμετωπίσει επίσης τις προκλήσεις της αγοράς, τις κανονιστικές ρυθμίσεις, τις υποδομές και τις τεχνολογικές προκλήσεις που εμποδίζουν επί του παρόντος την ευρεία υιοθέτησή τους.
Παροχή χάρτη πορείας για την πρόοδο, ο οποίος θα συνεχίσει να παρακολουθείται μέσω του συστήματος πληροφοριών του σχεδίου ΣΕΤ (SETIS). Θα τροφοδοτεί την ετήσια έκθεση για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης και θα διανέμεται στις διασκέψεις του σχεδίου ΣΕΤ.
Αυτές οι νέες κατευθύνσεις του σχεδίου ΣΕΤ, που σχεδιάστηκαν για καθεμία από τις έξι προτεραιότητες της διάστασης «Έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα» της Ενεργειακής Ένωσης, θα προωθήσουν την καινοτομία και θα διασφαλίσουν τη λογοδοσία, ωθώντας την Ευρώπη προς ένα πιο πράσινο και βιώσιμο ενεργειακό τοπίο.
Η σύμπραξη για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, μια πολυμερής και στρατηγική σύμπραξη εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας που συγχρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και τις εθνικές κυβερνήσεις, θα συνεχίσει να στηρίζει την υλοποίηση των δραστηριοτήτων του σχεδίου ΣΕΤ και θα συμβάλει καθοριστικά στην υποστήριξη του διευρυμένου πεδίου εφαρμογής του.
Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις χώρες του σχεδίου ΣΕΤ (επί του παρόντος όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Τουρκία), τη διευθύνουσα ομάδα του σχεδίου ΣΕΤ και άλλους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων νέων παραγόντων και ειδικών ομάδων, ανάλογα με τις ανάγκες, για την ανάπτυξη και την υλοποίηση των νέων μέτρων και στόχων που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση.
Ιστορικό
Το 2007, η Επιτροπή δρομολόγησε το στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (ΣΕΤ) ως πρώτο βήμα για τη θέσπιση πολιτικής ενεργειακών τεχνολογιών για την Ευρώπη. Έκτοτε, το σχέδιο ΣΕΤ έχει καταστεί καίριο εργαλείο πολιτικής για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ενέργειας με τα κράτη μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες.
Ο γενικός στόχος του σχεδίου ΣΕΤ είναι να παράσχει κοινό όραμα, στόχους και συντονισμό για την επιτάχυνση της ανάπτυξης και της εφαρμογής αποδοτικών και οικονομικά ανταγωνιστικών καθαρών τεχνολογιών, καθώς και να ενισχύσει τη γεωπολιτική ανθεκτικότητα και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ. Το σχέδιο ΣΕΤ επικαιροποιήθηκε το 2015 με έξι προτεραιότητες σύμφωνα με τον πυλώνα «Έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα» της Ενεργειακής Ένωσης. Διαδραματίζει επίσης κεντρικό ρόλο στην καθοδήγηση των εθνικών στρατηγικών ενεργειακής έρευνας, όπως αντικατοπτρίζεται στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα.
Έχει συμβάλει στην αποτελεσματική σύνδεση των εθνικών προσπαθειών σε βιομηχανικές συμμαχίες και σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ), όπως για παράδειγμα η συμμαχία για τους συσσωρευτές και τα ΣΕΚΕΕ για τους συσσωρευτές. Οι χώρες του σχεδίου ΣΕΤ έχουν συγκεντρώσει περισσότερα από 500 εκατομμύρια ευρώ στη συγχρηματοδοτούμενη σύμπραξη για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη».
Δηλώσεις
Η επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, Ηλιάνα Ιβάνοβα, τόνισε: «Η αναθεώρηση του σχεδίου ΣΕΤ συμβάλλει σημαντικά στην οικοδόμηση ενός βιώσιμου μέλλοντος χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και στη στήριξη των στρατηγικών τεχνολογιών μηδενικού ισοζυγίου ενέργειας της Ευρώπης. Ανανεώνοντας τον στρατηγικό της στόχο και εξοπλίζοντας την πρωτοβουλία αυτή με καλύτερα εργαλεία, στηρίζουμε τις φιλοδοξίες της, ενισχύουμε την κοινωνική διάσταση και αναβαθμίζουμε την πολιτική της σημασία, διασφαλίζοντας την ενισχυμένη συμβολή της στις μεγαλύτερες προτεραιότητες πολιτικής μας».
Η Επίτροπος Ενέργειας, Kadri Simson, υπογράμμισε: «Το σχέδιο ΣΕΤ αποτελεί βασικό καταλύτη για την καλύτερη ευθυγράμμιση των προγραμμάτων και των πολιτικών έρευνας και καινοτομίας με τους στόχους για την ενέργεια και το κλίμα, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών μηδενικού ισοζυγίου. Η αναθεώρηση του σχεδίου ΣΕΤ είναι επίκαιρη, καθώς οι χώρες θα πρέπει να εντείνουν τη συνεργασία και να συνεργαστούν για την επιτάχυνση της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας – προς όφελος του πλανήτη και της οικονομίας μας».
