Της Τέτης Ηγουμενίδη
Μεταρρύθμιση για τη διαχείριση των δασών δρομολογεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις θα κατατεθούν στη Βουλή μέχρι το τέλος του έτους.
Μεταξύ άλλων προβλέπεται η εκπόνηση διαχειριστικών μελετών για όλα τα δάση, η συνεργασία των δασικών συνεταιρισμών με επιχειρήσεις βιομάζας και η επιδότηση της απόρριψης δασικής πιστοποιημένης βιομάζας, μέσω ενός νέου εθνικού συστήματος εμπορίας ρύπων αποκλειστικά από τον δασικό τομέα.
Το νέο σύστημα διαχείρισης δασών παρουσιάστηκε χθες από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρο Σκυλακάκη, παρουσία του γενικού γραμματέα Δασών, Ευστάθιου Σταθόπουλου και του γενικού διευθυντή Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος, Ευάγγελου Γκουντούφα.
Η επιδότηση θα προκύπτει από τις εγκεκριμένες διαχειριστικές μελέτες, με κριτήριο την προστασία και την ανάπτυξη των δασικών οικοσυστημάτων. Όσο πιο δύσκολη είναι η απόληψη της βιομάζας και όσο περισσότερο συνεισφέρει στην πρόληψη, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η επιδότηση. Θα παρέχεται ετησίως, με βάση τα τιμολόγια πώλησης της λαμβανόμενης βιομάζας.
Για το σχεδιασμό του συστήματος επιδότησης θα λαμβάνονται υπόψη όλες οι σχετικές παράμετροι, όπως ο τύπος ξυλείας, η τελική χρήση, ο βαθμός δυσκολίας απόληψης (π.χ. κλίση δάσους, δυνατότητα πρόσβασης, ειδικά χαρακτηριστικά αναγλύφου), κ.ά.
Στην πλήρη εφαρμογή του, το σύστημα (σε περίπου 2 με 3 τρία χρόνια) θα χρειάζεται επιδοτήσεις περί τα 150 εκατ. ευρώ.
Στην αρχή η επιδότηση θα καταβάλλεται από τα υφιστάμενα δικαιώματα ρύπων από τις άλλες πηγές και στη συνέχεια ένα σημαντικό κομμάτι της πρόληψης στα δάση θα δημιουργείται από την ίδια τη σωστή διαχείριση των δασών μέσω του συστήματος δικαιωμάτων (carbon credits) που δημιουργείται.
Βάσει της πρώτης εκτίμησης του κ. Σκυλακάκη τα έσοδα από την εμπορία ρύπων των δικαιωμάτων από τα δάση με τα σημερινά δεδομένα μπορούν να φέρουν πόρους της τάξεως των 2 δις σε 20 χρόνια, ωστόσο, η προσδοκία είναι για πολύ μεγαλύτερο νούμερο εφόσον τα δάση τεθούν υπό διαχείριση σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι σήμερα.
Προβλέπεται ειδικότερα η δημιουργία εθελοντικής αγοράς απορροφήσεων CO2, μέσω «χρηματιστηρίου», από έργα δάσωσης, αναδάσωσης ή βελτίωσης διαχείρισης δασών. Οι απορροφήσεις CO2 θα υπολογίζονται με βάση κοινούς κανόνες, που θα θέσει το Κράτος – ανάλογα με το είδος του έργου, το είδος βλάστησης και την κλιματική ζώνη – και θα πιστοποιούνται από ειδικά διαπιστευμένες εταιρείες αναγνωρισμένου κύρους, με βάση τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και προϋποθέσεις.
Βασικός πυλώνας της επιχειρούμενης μεταρρύθμισης – στη λογική ότι τα δάση τα οποία καθαρίζονται από την βιομάζα είναι λιγότερο ευάλωτα στις πυρκαγιές – είναι η δυνατότητα συνεργασίας των δασικών συνεταιρισμών (ΔΑΣΕ) με επιχειρήσεις που μεταποιούν βιομάζα που θα γίνει δυνατή μέσω θεσμικής παρέμβασης (νομοσχέδιο που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή μέχρι το τέλος του έτους).
Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος μία επιχείρηση που μεταποιεί βιομάζα μπορεί να είναι μια βιομηχανία ξύλου, να έχει πέλετ, ή να παράγει βιοκαύσιμα, ή ακόμη και να παράγει ηλεκτρική ενέργεια τοπικά.
Ο λόγος που αυτό γίνεται, όπως εξηγήθηκε, είναι για να υπάρχει μια μονιμότητα στους εταίρους του συστήματος να υπάρξει δηλαδή μια μακροχρόνια επένδυση στο ελληνικό δάσος. Βασική επιδίωξη είναι η πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε εξοπλισμό, που θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα της απόληψης της βιομάζας.
Στο πλαίσιο των παραπάνω θα δημιουργηθεί μία ψηφιακή πλατφόρμα μέσω της οποίας θα παρακολουθούνται και θα εκπονούνται οι διαχειριστικές μελέτες. Η πλατφόρμα θα έχει και γεοχωρική αποτύπωση.
Μαζί με την εκάστοτε διαχειριστική μελέτη θα εφαρμόζεται, υποχρεωτικά, η αντίστοιχη εγκεκριμένη αντιπυρική μελέτη.
Το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε ακόμη πρόγραμμα αναβάθμισης μέσων και υποδομών των ΔΑΣΕ (σήμερα είναι 293 σε όλη τη χώρα) και των λειτουργικών συνεργατικών σχημάτων έτσι ώστε να μπορούν να αγοράσουν με επιδότηση τον εξοπλισμό τους και κανονισμό ασφαλείας για τους εργαζόμενους στα δάση.
Να σημειωθεί ότι από τα 76 εκατομμύρια στρέμματα, που είναι η συνολική έκταση των δασικών οικοσυστημάτων της Ελλάδας, περίπου τα μισά δεν τελούν υπό διαχείριση – κυρίως τα δάση στη Νότια Ελλάδα. Γι’ αυτό και προτείνεται να «αδελφοποιηθούν» με τα διαχειριζόμενα του Βορρά. Αυτό σημαίνει, πως οι προσκλήσεις του ΥΠΕΝ για τη διαχείριση και την παραγωγική εκμετάλλευση αυτών, θα αφορούν από κοινού «αδερφοποιημένα» δασικά οικοσυστήματα της Βόρειας και της Νότιας Ελλάδας.
Επίσης θα δομηθεί σύστημα κινητοποίησης των δασεργατών των ΔΑΣΕ για την περίπτωση μεγάλων πυρκαγιών, ενώ θα ενισχυθούν με προσωπικό οι δασικές υπηρεσίες.
Ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας
Ο κ. Σκυλακάκης τόνισε παράλληλα ότι έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την πρόσληψη 500 μόνιμων εργαζομένων καθώς και 1.200 εποχικών για την επόμενη αντιπυρική περίοδο.
Βάσει των στοιχείων που παρουσίασε χθες το ΥΠΕΝ οι Δασικές Υπηρεσίες απασχολούν υπαλλήλους άνω των 40 ετών, με το μικρότερο ποσοστό (13%) αυτών να βρίσκεται στην ηλικιακή κλίμακα μεταξύ 41-50 ετών, το μεγαλύτερο ποσοστό (64%) μεταξύ 50-60 ετών και το 23% μεταξύ 61-67 αντίστοιχα.
Οι Δασοφύλακες αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των υπαλλήλων στις περιφερειακές δασικές υπηρεσίες. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών κυμαίνεται ηλικιακά μεταξύ 51-60 και 61-67 και αυτό οφείλεται στη μετάταξη των αγροφυλάκων στη δασική υπηρεσία με το ν.3938/2011.
Υπάρχει σήμερα αναντιστοιχία μεταξύ των οργανικών θέσεων στις περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες και των πραγματικών αναγκών σε αυτές και αυτό οφείλεται στις θέσεις που δόθηκαν από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις κατά την μεταφορά τους. Το πρόβλημα αυτό θα επιλυθεί με το ΠΔ του νέου οργανισμού του ΥΠΕΝ, η σύνταξη του οποίου πρόκειται να ξεκινήσει άμεσα.