Πενήντα χρόνια κλείνουν σύντομα από την ιστορική εξέγερση του Πολυτεχνείου και μια επίσκεψη στο ιστορικό συγκρότημα της Πατησίων δημιουργεί μνήμες και στοχασμούς. Αλλά προχθές Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου αυτοί οι προβληματισμοί ήταν πολύ διαφορετικοί, ήταν μια αισιόδοξη ματιά στο τί μπορεί να πετύχει η επιστήμη και η έρευνα, τί μπορεί να περιμένει για το μέλλον της η Ελλάδα.
Ένα φθινοπωρινό απόγευμα, εδώ και 10 χρόνια, το Πολυτεχνείο, στο ιστορικό κτίριο Αβέρωφ, ανοίγει τις πόρτες του στην κοινωνία, υποδέχεται επισκέπτες κάθε ηλικίας και ατενίζει με αισιοδοξία το αύριο. Έτσι και φέτος, στη «Βραδιά του Ερευνητή», το ΕΜΠ υποδέχθηκε πλήθος κόσμου σε μια μεγάλη γιορτή της έρευνας και της επιστήμης. Μια πανευρωπαϊκή γιορτή της επιστήμης που έχει καθιερωθεί πλέον και στη χώρα μας ως θεσμός με τις άοκνες προσπάθειες, όλα αυτά τα χρόνια, της ομότιμης καθηγήτριας του ΕΜΠ και μέλους της Διοικούσας του ΤΕΕ, Τόνιας Μοροπούλου, που είναι η «ψυχή» της διοργάνωσης και επιστημονική υπεύθυνη του έργου.
Παιδιά όλων των ηλικιών – προσχολικής ηλικίας, δημοτικού, γυμνασίου, μαζί με τους γονείς τους, περιηγούνταν, με έντονη περιέργεια, στα καινοτόμα επιτεύγματα που είχαν στηθεί στις κατάμεστες από κόσμο αίθουσες του κτιρίου Αβέρωφ. Φοιτητές, επαγγελματίες αλλά και απλοί πολίτες, ακόμη και μεγάλης ηλικίας, συνομιλούσαν με τους ερευνητές προσπαθώντας να μάθουν περισσότερα για την ιδέα και τη δημιουργικότητα που κρύβονται πίσω από τα έργα.
Τα περισσότερα παιδιά και οι νέοι έπαιρναν μέρος σε πειράματα και διαδραστικά εργαστήρια και αντάλλαζαν απόψεις και απορίες. Μέσα από συζητήσεις αλλά και καλλιτεχνικά δρώμενα, οι διοργανωτές επιδίωξαν και πέτυχαν να συμμετέχει ενεργά στη βραδιά η κοινωνία των πολιτών. Παράλληλα, οι ερευνητές, με άπλετη διάθεση και περίσσιο ενθουσιασμό, παρουσίαζαν τις πρωτοπόρες ιδέες τους και τα επιτεύγματά τους και πραγματικά σε «ταξίδευαν» στον δικό τους κόσμο, στον κόσμο της γνώσης και της καινοτομίας! Ταυτόχρονα, μέσα από τις αλληλεπιδράσεις έπαιρναν πολύτιμα εφόδια για να προχωρήσουν τις ιδέες και την έρευνά τους.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κατάφερε να φέρει για μια ακόμη χρονιά πιο κοντά την κοινωνία και τη νέα γενιά στην έρευνα και την καινοτομία. Μετά από μια διετία με δυσκολίες φυσικής παρουσίας, που εξέλιξαν το θεσμό της Βραδυάς του ερευνητή σε ένα υβριδικό γεγονός με φυσικά εκθέματα και διαδικτυακές μεταδόσεις και εργαλεία, οι πολίτες μπόρεσαν και πάλι να επισκεφθούν και να μιλήσουν από κοντά, χωρίς εμπόδια, με τους ανθρώπους που παράγουν νέα γνώση, νέα δεδομένα, νέες μεθόδους και υλικά, σημαντικές ανακαλύψεις και πρωτότυπες ιδέες στα ελληνικά πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της Αττικής. Όλα αυτά τα παιδιά που επισκέφθηκαν το Πολυτεχνείο μπορεί να είναι οι αυριανοί ερευνητές της χώρας που θα δημιουργήσουν μια καλύτερη Ελλάδα και ένα πιο πράσινο και καλύτερο μέλλον.
Στην περιέργεια που αποτελεί τη βάση όλης της έρευνας αλλά και της διά βίου μάθησης αναφέρθηκε στο περιθώριο της εκδήλωσης ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου. «Για αυτά τα μυαλά, την περιέργεια από τα μικρά χρόνια, βρισκόμαστε εδώ» σημείωσε χαρακτηριστικά, και πρόσθεσε ότι χρειάζεται πάντα «να συνεχίσουμε να ψάχνουμε απαντήσεις σε ερωτήματα, αλλά και να διατυπώνουμε νέα ερωτήματα. Οι πολύτιμες λέξεις είναι το γιατί και το αν». «Πόσο βαρετός θα ήταν ο κόσμος αν τα ξέραμε όλα;», αναρωτήθηκε.
Μετά την επίσκεψή του στα περίπτερα των ερευνητών ο Γιώργος Στασινός, πρόεδρος του ΤΕΕ, τόνισε ότι «έρχομαι διαδοχικά κάθε χρονιά, προσπαθώ, ότι άλλο κι αν έχω να κάνω, να βρίσκομαι εδώ τη βραδιά του ερευνητή γιατί είναι χαρά να βλέπουμε τί πετυχαίνουν στην πράξη μέσα από την έρευνα τα νέα μυαλά και οι Έλληνες μηχανικοί. Πρέπει να δώσουμε ευκαιρίες στα νέα παιδιά, να εκμεταλλευτούμε, με την καλή έννοια, τα νέα μυαλά, να συνδέσουμε πιο γρήγορα την έρευνα με την αγορά. Και αυτούς τους στόχους τους εξυπηρετεί η Βραδιά του Ερευνητή, με έναν πολύ όμορφο τρόπο: οι αίθουσες με τις ερευνητικές ομάδες και τα εκθέματά τους είναι γεμάτες από κόσμο, οι ερευνητές ενημερώνουν αλλά παίρνουν και νέα ερεθίσματα», σημείωσε. Και πρόσθεσε ότι «προσωπικά υποσχέθηκα να βοηθήσω όσους θέλουν τη βοήθεια του ΤΕΕ να κάνουν μερικά βήματα ακόμη πιο μπροστά. Αυτό που έχει σημασία, όταν μιλάμε για επιστήμη, έρευνα, τεχνολογία, καινοτομία, ανάπτυξη είναι τί καταφέρνει ο καθένας μας να κάνει στην καθημερινότητα του, τί καταφέρνει ο καθένας με το έργο του να επιτύχει.»
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αναφέρθηκε σε κομμάτι της ομιλίας του στο επίπεδο των Ελλήνων ερευνητών. «Ειπώθηκε σε μια συνάντηση με την ηγεσία της Meta στο υπουργείο, πριν λίγες ημέρες, ότι από το 0,5% των κορυφαίων αναλυτών στο AI, στην τεχνητή νοημοσύνη, το 11% είναι Έλληνες. Σε αυτή τη μικρή δεξαμενή, υψηλής ποιότητας, οι Έλληνες είναι πολλοί. Αυτό δείχνει ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε, ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια μπορούν να βγάλουν αυτούς που θα ηγηθούν την επόμενη ημέρα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Παπαστεργίου.
Όσοι επισκέφθηκαν το ΕΜΠ στη “Βραδιά του Ερευνητή” φαίνεται ότι συμφωνούσαν σε ένα κοινό σημείο: στη θετική ενέργεια που υπάρχει σε τέτοιες δράσεις. Μια Βραδιά από την οποία όλοι μπορούν να αντλούν έμπνευση, μέσα από τα επιτεύγματα της νέας γενιάς. Ταυτόχρονα οι ίδιοι οι ερευνητές καταφέρνουν με πρωτότυπους και φιλικούς στους πολίτες τρόπους να κάνουν διάχυση των επιστημονικών τους επιτευγμάτων αλλά και της καινοτομίας που παράγουν. Η εκδήλωση ανέδειξε ένα ελπιδοφόρο πρόσωπο της ερευνητικής κοινότητας. Ίσως τελικά το αισιόδοξο μήνυμα της “Βραδιάς του Ερευνητή 2023” στο ΕΜΠ να ήταν ότι το μέλλον της Ελλάδας μπορεί πραγματικά να γίνει καλύτερο, πιο βιώσιμο και πιο φιλικό στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.
