Πηγή Εικόνας: απε - μπε
Στον απόηχο της περσινής επιτυχημένης προώθησης του προγράμματος καθαρισμού δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων δασών και συντήρησης δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών, με τον κωδικό «AntiNero I», το ΤΑΙΠΕΔ ήδη έχει βάλει μπρος εδώ και λίγους μήνες τη συνέχεια του project για τη φετινή σεζόν, με τον κωδικό «AntiNero II».
Βέβαια, με τη φετινή εικόνα των αναρίθμητων πυρκαγιών και την έκταση των καταστροφών από τις φετινές δασικές πυρκαγιές, κανείς δεν μπορεί να είναι ευχαριστημένος από την εξέλιξη των προσπαθειών. Μάλιστα, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι με ευθύνη της κυβέρνησης κεντρικά καθυστέρησε – λόγω γραφειοκρατίας, μας λένε – η έναρξη του προγράμματος με αποτέλεσμα αντί να ξεκινήσουν οι εργασίες τον Απρίλιο, ξεκίνησαν τότε από το ΤΑΙΠΕΔ οι προσκλήσεις για τις αναθέσεις, οι οποίες εξελίσσονται σε διάρκεια 3-5 μηνών.
Το ΤΑΙΠΕΔ, μέσω της μονάδας του PPF, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέλαβε να δημοπρατήσει το τελευταίο χρονικό διάστημα τα έργα που εντάσσονται στο AntiNero II, συνολικού προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ, πλέον ΦΠΑ.
Ειδικά συνεργεία έχουν εγκατασταθεί στις περισσότερες περιοχές που εντάσσονται στο AntiNero II και ήδη εκτελούν δασοτεχνικές εργασίες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αυτές έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Το γεγονός ότι σε πολλά δάση σε όλη τη χώρα βρίσκονται εγκατεστημένα συνεργεία είναι ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου ότι σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς μπορούν να αντιληφθούν το συμβάν, να ειδοποιήσουν εγκαίρως τις αρμόδιες αρχές και να τις υποστηρίξουν με τα δικά τους μέσα με σκοπό την καταστολή της.
Τα περισσότερα συνεργεία βρίσκονται ήδη μέσα στα δάση για τον καθαρισμό τους από την επιεδάφια καύσιμη ύλη που περιλαμβάνει όλα τα αναφλέξιμα υλικά που βρίσκονται στο έδαφος ή ακριβώς πάνω από αυτό.

 

Τέτοια υλικά είναι, ο χούμος, δηλαδή η νεκρή καύσιμη ύλη (βελόνες, φύλλα, κλαδάκια κλπ.) που έχει αποσυντεθεί σε βαθμό που είναι μη αναγνωρίσιμη η προέλευσή της, ο ξηροφυλλοτάπητας, δηλαδή τα νεκρά χόρτα, βελόνες, φύλλα, κλαδάκια κλπ. που δεν έχει προχωρήσει η αποσύνθεσή τους, τα χόρτα, οι σχετικά μικροί θάμνοι, τα νεαρά δενδρύλλια και άλλα.

Η αρχική ανάφλεξη στις δασικές πυρκαγιές γίνεται κατά κανόνα στην επιεδάφια καύσιμη ύλη. Για την καύση της δεν υπάρχει έλλειψη οξυγόνου και έτσι οι πυρκαγιές γρήγορα γιγαντώνονται, όσο περισσότερη επιεδάφια καύσιμη ύλη υπάρχει. Αυτή η νεκρή καύσιμη ύλη αλλά και η ζωντανή βιομάζα του εδάφους σε περίπτωση πυρκαγιάς έχουν επικίνδυνη συμπεριφορά, ιδίως ως προς την ταχύτητα εξάπλωσής τους. Και για αυτό απαιτείται ο καθαρισμός των δασών όχι από όλη τη χλωρίδα (η οποία είναι απαραίτητη για τη δασοβιοκοινότητα) αλλά από αυτή που πρέπει να απομακρυνθεί. Και για αυτό πρέπει σε κάθε δάσος να προηγηθεί μελέτη.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες διαδικασίες η συμμετοχή ενός δασαρχείου στο πρόγραμμα απαιτεί μελέτες από την αρμόδια δασική υπηρεσία, η οποία στη συνέχεια τις καταθέτει στο ΥΠΕΝ , το οποίο αποφασίζει την τελική κατανομή και εγκρίνει τη συμμετοχή του.

Το ΤΑΙΠΕΔ, από εκεί και πέρα, αναλαμβάνει να κάνει τους διαγωνισμούς ανάθεσης καθαρισμού των δασών.


Το πρόγραμμα Antinero του ΤΑΙΠΕΔ 

Το έργο Anti Nero II αφορά στον καθαρισμό 65.000 στρεμμάτων, στη συντήρηση και διάνοιξη δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών συνολικού μήκους 20.122 και 800 χιλιομέτρων αντίστοιχα, σε ευαίσθητα δασικά οικοσυστήματα σε όλη τη χώρα. Η επιλογή των περιοχών έχει γίνει από τις δασικές υπηρεσίες του ΥΠΕΝ.

Στις 21 Μαρτίου 2023 το έργο εντάχθηκε για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στις 24 Μαρτίου 2023 υπεγράφη σύμβαση μεταξύ ΥΠΕΝ και ΤΑΙΠΕΔ.

Στις 7 Απριλίου 2023 το ΤΑΙΠΕΔ δημοσίευσε την πρώτη πρόσκληση υποβολής προσφορών και ακολούθησαν άλλες 16 Προσκλήσεις.

Έως τις 7 Ιουλίου 2023, μέσα σε μόλις τρεις μήνες, το Ταμείο είχε ολοκληρώσει 16 διαδικασίες ανάθεσης, οι οποίες οδήγησαν σε 45 συμβάσεις με αναδόχους, ύψους 67,1 εκατ. Ευρώ καλύπτοντας κρίσιμα δασικά οικοσυστήματα της χώρας.

Συνολικά 85 δασαρχεία είναι στη λίστα  του ΤΑΙΠΕΔ. 

ΥΠΕΝ και ΤΑΙΠΕΔ τρέχουν να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες και για τα υπόλοιπα 40 δασαρχεία που περιμένουν για να ξεκινήσουν εργασίες.

Ανάμεσα  στα δασαρχεία που είχαν μελέτες καθαρισμού είναι τα: Δασαρχείο Αταλάντης, Δασαρχείο Μεγάρων, Δασαρχείο Πάρνηθας, Δασαρχείο Θηβών, Δασαρχείο Ολυμπίας Διεύθυνση Δασών Καστοριάς, Δασαρχείο Φλώρινας, Δασαρχείο Καλαμπάκας, Δασαρχείο Ιστιαίας, Δασαρχείο Μετσόβου, Διεύθυνση Δασών Κέρκυρας και άλλα.

Υπενθυμίζεται ότι ο προπομπός του έργου, το Anti Nero I, υλοποιήθηκε από την άνοιξη έως το φθινόπωρο του 2022 με προϋπολογισμό 72 εκατ. ευρώ για τον καθαρισμό Εθνικών Δρυμών και δασών σε όλη τη χώρα. Για πρώτη φορά με συντονισμένο τρόπο και με ταχύτητα δημοπρατήθηκαν και υλοποιήθηκαν έργα για τον καθαρισμό 80.000 στρεμμάτων δάσους και τη συντήρηση δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών μήκους άνω των 12.000 χιλιομέτρων και στην συντήρηση ή διάνοιξη 1.600 χιλιομέτρων αντιπυρηνικών ζωνών.

Το πρόγραμμα συνολικά φιλοδοξεί σε μία πενταετία να καθαρίσει περισσότερα από 300.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων περιορίζοντας την ένταση των πυρκαγιών.