Τα σχέδια για την διασφάλιση διάθεσης μικροτσίπ στην ΕΕ, που θα ενισχύσουν την παραγωγή και την καινοτομία και θα θεσπίσουν έκτακτα μέτρα κατά των ελλείψεων, εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η νέα νομοθεσία, που έχει ήδη συμφωνηθεί μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις στον τομέα των μικροτσίπ στην Ευρώπη, μέσω της επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης και της αναγνώρισης της κρίσιμης σημασίας τους μέσω του λεγόμενου «καθεστώτος υψίστης εθνικής σημασίας». Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα επωφεληθούν επίσης από την αυξημένη στήριξη, ιδίως στον τομέα του σχεδιασμού των μικροτσίπ, προκειμένου να τονωθεί η καινοτομία.

Η νομοθεσία θα στηρίξει έργα που ενισχύουν την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ μέσω της προσέλκυσης επενδύσεων και της ανάπτυξης της παραγωγικής ικανότητας. Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου, οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν 3,3 δισ. ευρώ για την έρευνα και την καινοτομία που σχετίζονται με τα μικροτσίπ. Θα δημιουργηθεί επίσης ένα δίκτυο από «κέντρα ικανοτήτων» για την αντιμετώπιση του ελλείματος δεξιοτήτων στην ΕΕ και την προσέλκυση νέων ταλέντων για έρευνα, σχεδιασμό και παραγωγή. 

Μηχανισμός διαχείρισης κρίσεων για την αντιμετώπιση προβλημάτων εφοδιασμού

Όπως υπογραμμίζεται σε σχετική ανακοίνωση, θα δημιουργηθεί ένας μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων, μέσω του οποίου η Επιτροπή θα αξιολογεί τους κινδύνους για τον εφοδιασμό της ΕΕ με ημιαγωγούς. Οι δείκτες έγκαιρης προειδοποίησης στα κράτη μέλη θα χρησιμοποιούνται για την ενεργοποίηση πανευρωπαϊκής προειδοποίησης για την έλλειψη.

Ο μηχανισμός αυτός θα επιτρέψει στην Επιτροπή να εφαρμόσει μέτρα έκτακτης ανάγκης, όπως η ιεράρχηση της προσφοράς προϊόντων που πλήττονται ιδιαίτερα από την έλλειψη, ή η πραγματοποίηση κοινών αγορών για τα κράτη μέλη. Οι ευρωβουλευτές βελτίωσαν περαιτέρω το σύστημα με την εισαγωγή ενός εργαλείου χαρτογράφησης που θα συμβάλει στον εντοπισμό πιθανών σημείων συμφόρησης στον εφοδιασμό. Τα μέτρα αυτά θα αποτελέσουν την έσχατη λύση σε περίπτωση κρίσης στον τομέα των ημιαγωγών.

Το Κοινοβούλιο στήριξε επίσης τη θέσπιση διατάξεων για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας με στρατηγικούς εταίρους και για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ώστε να εξασφαλιστούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και προστασία για τον τομέα της ΕΕ. 

Ο εισηγητής Dan Nica (Σοσιαλιστές, Ρουμανία) δήλωσε: «Με την ευρωπαϊκή πράξη για τα μικροκυκλώματα, επιδιώκουμε να ενισχύσουμε τη θέση της ΕΕ στο παγκόσμιο τοπίο των ημιαγωγών και να αντιμετωπίσουμε τα τρωτά σημεία στις αλυσίδες εφοδιασμού που εκτέθηκαν από την πανδημία. Θέλουμε να έχουμε μεγαλύτερη επιρροή και να είμαστε ηγέτες, έτσι έχουμε εξασφαλίσει 3,3 δισ. ευρώ για την έρευνα και την καινοτομία. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την τεχνολογική ικανότητα και εφαρμόζουμε μέτρα για την καταπολέμηση πιθανών ελλείψεων. Η Ευρώπη είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές προκλήσεις στη βιομηχανία ημιαγωγών, δίνοντας προτεραιότητα στη στρατηγική αυτονομία, την ασφάλεια και ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον». 

Η νομοθεσία εγκρίθηκε με 587 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 38 αποχές. Θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Συμβούλιο των Υπουργών προκειμένου να τεθεί σε ισχύ. 

Στόχος να διπλασιαστεί το μερίδιο της Ευρώπης στην παγκόσμια παραγωγική ικανότητα ημιαγωγών

Μια μελέτη του Κοινοβουλίου επισημαίνει ότι το μερίδιο της Ευρώπης στην παγκόσμια παραγωγική ικανότητα ημιαγωγών είναι κάτω από 10%. Στόχος της νομοθετικής πρότασης είναι να ανέλθει στο 20%. Μια άλλη ανάλυση του Κοινοβουλίου από το 2022 κατέδειξε ότι η πανδημία αποκάλυψε μακροχρόνιες ευπάθειες στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και ότι η πρωτοφανής έλλειψη ημιαγωγών αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, καταδεικνύοντας τι θα μπορούσε να συμβεί τα επόμενα χρόνια. Οι ελλείψεις αυτές έχουν οδηγήσει, μεταξύ άλλων ζητημάτων, σε αύξηση του κόστους για τη βιομηχανία και υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές, ενώ επιβραδύνουν τον ρυθμό ανάκαμψης στην Ευρώπη.

Με τη νομοθεσία αυτή, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών, όπως αυτές εκφράστηκαν στις τελικές προτάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, εφαρμόζει την πρόταση 11(5) προωθώντας την ευρωπαϊκή τεχνολογία ως στιβαρή εναλλακτική στις εισαγόμενες επιλογές, την πρόταση 12(12) σχετικά με την ανάγκη διασφάλισης της διάθεσης ημιαγωγών και την ενίσχυση της παραγωγής στην Ευρώπη, αλλά και τις προτάσεις 17(3) και 17(7), οι οποίες ζητούσαν ισχυρότερες ευρωπαϊκές αλυσίδες εφοδιασμού μέσω στρατηγικών επενδύσεων και ισχυρότερης συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών για τη διαχείριση των κινδύνων στις αλυσίδες εφοδιασμού. Με περισσότερα από 43 δισ. ευρώ δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων να κινητοποιούνται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πράξης, τα μέτρα προβλέπει η νομοθεσία θα διαχειρίζονται προληπτικά και γρήγορα μελλοντικούς κλυδωνισμούς στις αλυσίδες εφοδιασμού.