Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αύξησε το βασικό της επιτόκιο στο 15% σε μια μεγάλη αλλαγή πολιτικής, εγκαταλείποντας για πρώτη φορά εδώ και δύο χρόνια τα μη συμβατικά οικονομικά μέτρα που προώθησε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η τράπεζα αύξησε το βασικό της επιτόκιο από το 8,5% στο 15% κατά την πρώτη συνεδρίαση για τη νομισματική πολιτική από την επανεκλογή του Ερντογάν τον Μάιο.
Η απόφαση έχει στόχο «νομισματική σύσφιγξη προκειμένου να χαράξουμε το ταχύτερο δυνατό την πορεία του αποπληθωρισμού», ανέφερε σε μια ανακοίνωση η κεντρική τράπεζα.
«Η νομισματική σύσφιγξη θα ενισχυθεί όσο χρειάζεται, την κατάλληλη στιγμή και σταδιακά μέχρι να επιτευχθεί σημαντική βελτίωση των προοπτικών του πληθωρισμού», πρόσθεσε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η αύξηση των επιτοκίων μπορεί να συνεχιστεί τους ερχόμενους μήνες.
Η λίρα έπεσε στο νέο ιστορικό χαμηλό των 24,2 έναντι του δολαρίου μετά την απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας να αυξήσει το βασικό επιτόκιο κατά 650 μονάδες βάσης, καθώς οι αγορές ανέμεναν μεγαλύτερη αύξηση.
Ο Ερντογάν είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα πως η πεποίθησή του για την ανάγκη μείωσης των επιτοκίων παραμένει «αμετάβλητη». Παρόλα αυτά άφησε να εννοηθεί πως είχε δώσει τη συγκατάθεσή του για την αύξηση των επιτοκίων.
Οι αναλυτές εκτιμούν πως μια ισχυρή αύξηση του βασικού επιτοκίου θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάκαμψη της τουρκικής οικονομίας.
Αντίθετα με αυτά που πρεσβεύουν οι κλασικές οικονομικές θεωρίες, ο Ερντογάν, που επανεξελέγη στα τέλη Μαΐου για τρίτη θητεία, εκτιμά πως τα υψηλά επιτόκια ευνοούν τον πληθωρισμό.
Τα δύο τελευταία χρόνια, ανάγκασε την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να μειώσει τα επιτόκια στο πλαίσιο ενός “νέου οικονομικού μοντέλου” που ευνοούσε την αύξηση του ΑΕΠ και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Όμως η επιλογή αυτή συνέβαλε στην εκτόξευση του πληθωρισμού — που έπεσε κάτω από το όριο του 40% για πρώτη φορά σε δεκαέξι μήνες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία– καθώς και στην πτώση της τουρκικής λίρας που έχασε το 80% και πλέον της αξίας της σε σχέση με το δολάριο σε διάστημα πέντε ετών.
Ανεξάρτητοι οικονομολόγοι αμφισβητούν το επίσημο ποσοστό του πληθωρισμού και εκτιμούν ότι υπερβαίνει το 100%.
Ασκούν επίσης κριτική στην τουρκική κεντρική τράπεζα γιατί ξόδεψε σχεδόν 30 δισ. δολάρια για να στηρίξει το εθνικό νόμισμα από την 1η Ιανουαρίου και μέχρι τις προεδρικές εκλογές ωθώντας τα συναλλαγματικά αποθέματα σε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά από το 2002.
Στις αρχές Ιουνίου, η τουρκική λίρα σημείωσε πτώση άνω του 7% και έφθασε σε νέα χαμηλά ρεκόρ έναντι του δολαρίου και του ευρώ. Ένα δολάριο ανταλλασσόταν χθες, Τετάρτη, με 23,6 τουρκικές λίρες.
