Όταν το 2001 ένα ζευγάρι τουριστών από τη Γερμανία μολύνθηκε από ελονοσία στην Ελλάδα και όταν το 2010 εμφανίστηκε επιδημία του ιού του Δυτικού Νείλου στην Κεντρική Μακεδονία, οι φορείς που εμπλέκονται στην καταπολέμηση των κουνουπιών χρησιμοποίησαν τις βάσεις δεδομένων που διατηρούσαν προκειμένου να εντοπίσουν τα σημεία όπου υπήρχαν προνύμφες κουνουπιών που μεταδίδουν ασθένειες και να εντατικοποιήσουν τις ενέργειές τους. Τα γεγονότα αυτά κατέδειξαν τη σημασία των δεδομένων που συγκεντρώνονταν και την αξία που μπορεί αυτά να έχουν σε μια δεδομένη στιγμή.
«Τα δεδομένα μπορούν να αντιγραφούν, να μοιραστούν απεριόριστα με σχεδόν μηδενικό κόστος, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα για πολλούς σκοπούς, δεν εξαντλούνται και παράγουν περισσότερα από τον εαυτό τους όταν χρησιμοποιούνται. Δεν υπάρχει άλλο περιουσιακό στοιχείο με αυτά τα χαρακτηριστικά. Η αξία τους είναι άγνωστη μέχρι να χρησιμοποιηθούν για ένα συγκεκριμένο σκοπό και είναι ένας χώρος υποδομής που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από απεριόριστο αριθμό χρηστών, για απεριόριστους σκοπούς, σε απεριόριστα πλαίσια και απεριόριστες φορές» τόνισε ο Πρόεδρος της Εταιρείας Περιβαλλοντικών Εφαρμογών «Οικοανάπτυξη» Σπύρος Μουρελάτος, μιλώντας στο 3ο Webinar της εταιρείας με θέμα «Διαμοιρασμός και αξιοποίηση γεωχωρικών δεδομένων».
Εκτιμήσεις για τον εντομολογικό κίνδυνο από το σύστημα EYWA
Στο πλαίσιο αυτό, το σύστημα EYWA, χρησιμοποιώντας μια πληθώρα δεδομένων, δίνει σε εβδομαδιαία, δεκαπενθήμερη και μηνιαία βάση, εκτιμήσεις για τον εντομολογικό κίνδυνο, τους πληθυσμούς των κουνουπιών και τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών μεταδιδόμενων από τα κουνούπια. Όπως τόνισε o Χάρης Κοντοές, Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ / Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών), στο Αστεροσκοπείο συγκεντρώνονται και διατίθενται στο σύστημα EYWA και σε όλο τον κόσμο 60.000 δορυφορικές εικόνες καθημερινά. Σε ετήσια βάση συγκεντρώνονται 60 εκατομμύρια δορυφορικές εικόνες και 25 Pentabytes από δορυφορικά δεδομένα. Tα παραπάνω, μαζί με τα δεδομένα από τις κεραίες και τους δορυφόρους αναλύονται παράγοντας γνώση για τον εντομολογικό και επιδημιολογικό κίνδυνο προκειμένου να λαμβάνονται οι κατάλληλες αποφάσεις για την αντιμετώπισή του.
Τεράστια τα μεγέθη των δεδομένων
Στα μεγέθη και τη σημασία των δεδομένων αναφέρθηκε ο Θωμάς Τζαβελάκης, Senior Manager και Risk Advisory στην Deloitte Greece, λέγοντας ότι ημερησίως αποστέλλονται 500 εκ. tweets, ενώ περίπου 294 δισεκατομμύρια e-mail ανταλάσσονται μεταξύ πολιτών και εταιρειών, 4 PetaBytes δεδομένων δημιουργούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, 4 TerraBytes δεδομένων δημιουργούνται από κάθε διασυνδεδεμένο όχημα, 65 δισεκατομμύρια μηνύματα ανταλλάσσονται και αποστέλλονται μέσω εφαρμογών και 5 δισεκατομμύρια αναζητήσεις γίνονται στις μηχανές αναζήτησης. «Γενικά τα μεγέθη είναι πάρα πολύ μεγάλα, η αξία δεν προσδιορίζεται πάντα πάρα μόνο όταν έρθει η ώρα» είπε και αναφέρθηκε ειδικότερα στις ανάγκες διαχείρισης δεδομένων στους τομείς του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της εταιρικής διακυβέρνησης.
Από την πλευρά του ο κ. Μουρελάτος σχολίασε ότι η αξία της οικονομίας των δεδομένων στην ΕΕ ήταν το 2018 στο 2,4% του ΑΕΠ της ΕΕ και αναμένεται το 2025 να ανέλθει περίπου στο 6%. «Βασικοί τομείς της οικονομίας όπως η μεταποίηση, η γεωργία, η αυτοκινητοβιομηχανία, τα έξυπνα περιβάλλοντα διαβίωσης, οι τηλεπικοινωνίες, η υγεία και οι φαρμακευτικές βιομηχανίες βρίσκονται στο πυρήνα της οικονομίας των δεδομένων» πρόσθεσε.
Τα δεδομένα στη γεωργία
Στη σημασία της γεωχωρικής ανάλυσης δεδομένων στον πρωτογενή τομέα αναφέρθηκε ο Διονύσης Καλύβας, Καθηγητής του Τμήματος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, στο Γεωπονικό Πανεπίστημιο Αθηνών. Ο ίδιος υπογράμμισε την ανάγκη τα δεδομένα φυσικών πόρων για την Ελλάδα να είναι διαθέσιμα και οργανωμένα σε μεγάλες εθνικές ψηφιακές βάσεις φυσικών πόρων. Από την πλευρά του ο Κώστας Καραντινινής, Καθηγητής στο Τμήμα Σπουδών του Ανθρώπου και της Κοινωνίας στο Σουηδικό Πανεπιστήμιο Γεωπονικών Επιστημών (SLU), τόνισε ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν συμβολαιακές και συλλογικές δράσεις αλλά και να αλλάξει το νομικό καθεστώς έτσι ώστε τα δεδομένα να ανήκουν σε αυτούς που τα παράγουν, δηλαδή στους ιδιοκτήτες των μηχανών και της γης.
Την υποδομή γεωχωρικών δεδομένων Crete- GIS στην Περιφέρεια Κρήτης παρουσίασε η Ερμιόνη Γιαλύτη, Γεωλόγος και Ειδικός Σύμβουλος του Περιφερειάρχη ενώ η Ξανθή Τσένη, Υπεύθυνη GIS της «Οικοανάπτυξης» παρουσίασε την Πλατφόρμα «RIS3-MosquitoVision» της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας μέσω της οποίας οι πολίτες της Κεντρικής Μακεδονίας μπορούν δωρεάν να ενημερώνονται για την πρόγνωση της όχλησης κουνουπιών τις βραδινές ώρες σε συγκεκριμένες περιοχές.