Ένας δήμος ανοιχτός για όλους, ένα εμβληματικό κτίριο ανοιχτό για όλους. Μια εκδήλωση υψηλού συμβολισμού πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας, στην πλατεία Κοτζιά. Υπό την αιγίδα του δήμου Αθηναίων, στο πλαίσιο του προγράμματος Open House Athens και σε συνεργασία με το Athens Culture Net του δήμου, οι κάτοικοι της πρωτεύουσας -και όχι μόνο- θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μια αρχιτεκτονική ξενάγηση με ελεύθερη συμμετοχή, στους χώρους του Δημαρχιακού Μεγάρου, ενός μοναδικού κτιρίου με σπουδαία ιστορία.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει δώσει στο παρελθόν στη δημοσιότητα η Ζέττα Αντωνοπούλου, προϊσταμένη τμήματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς του δήμου Αθηναίων, το κτίριο του Δημαρχείου άρχισε να κτίζεται στην Αθήνα το 1872 επί δημαρχίας Π. Κυριακού, μετά τη χορήγηση ενός δανείου ύψους 130.000 δρχ. από την Εθνική Τράπεζα και εγκαινιάστηκε το 1874. Ο σχεδιασμός του κτιρίου έγινε σε αυστηρό νεοκλασικό ρυθμό, ήταν το αρχιτεκτονικό στυλ που επικρατούσε εκείνη την εποχή. Αρχιτέκτονας του κτιρίου ήταν ο Παναγιώτης Κάλκος, ένας διάσημος και σημαντικός αρχιτέκτονας της εποχής.
Στην αρχή, στον ισόγειο χώρο, λόγω της πενιχρότητας των οικονομικών μέσων του δήμου, λειτουργούσαν εμπορικά καταστήματα που του εξασφάλιζαν κάποια έσοδα ενώ η λειτουργία του δημαρχιακού μεγάρου περιορίστηκε στον όροφο.
Αρκετά αργότερα έγιναν αλλαγές στο κτίριο, οι πρώτες μεταρρυθμίσεις πραγματοποιήθηκαν το 1901, επί δημαρχίας Σπύρου Μερκούρη, και αφορούσαν εργασίες ανακαίνισης και επισκευών κυρίως στο εσωτερικό του κτιρίου, ενώ την περίοδο 1935-1937 (επί δημαρχίας Κ. Κοτζιά και Α. Πλυτά) προστέθηκε ο τρίτος όροφος, αφαιρέθηκαν τα διακοσμητικά στοιχεία των όψεων, οι είσοδοι των καταστημάτων μετατράπηκαν σε παράθυρα και επενδύθηκε η βάση του κτιρίου με μαρμάρινες πλάκες.
Στην περίοδο του Μεσοπολέμου το Δημαρχείο έλαβε την μορφή που έχει σήμερα. Το 1937 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες διακόσμησης του Δημαρχείου οι οποίες ανατέθηκαν σε πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες της εποχής: στον Φώτη Κόντογλου και στον Γιώργο Γουναρόπουλο.
Στην κεντρική είσοδο του κτιρίου, ανεβαίνοντας τη μεγάλη σκάλα, δεξιά και αριστερά αποκαλύπτονται υπέροχες συνθέσεις σε βιτρό, που απεικονίζουν μύθους που συνδέονται με την Αθήνα και καλύπτουν μια έκταση περίπου 30τμ. Πρόκειται για νεότερα έργα που ανήκουν στον Τάκη Παρλαβάντζα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δώσει η κ. Αντωνοπούλου. Πολύ νεότερα έργα είναι και τα ψηφιδωτά του Βλάση Τσοτσώνη τα οποία και αυτά μιλούν για την Αθήνα. Στο ένα το θέμα είναι η θεά Αθηνά-Ειρήνη του Κόσμου και στο άλλο ο Άγιος Διονύσιος Αρεοπαγίτης, προστάτης και πολιούχος της πόλεως.
Στην αίθουσα Δεξιώσεων με το μεγάλο τραπέζι από βαρύ ξύλο στη μέση του δωματίου και τις τεραστίων διαστάσεων πόρτες, είναι οι βιτρίνες με τα κεραμικά ομοιώματα των δημάρχων που πέρασαν από εκεί. Ξεκινώντας από τον Ανάργυρο Πετράκη που υπήρξε ο πρώτος δήμαρχος της πόλης και φτάνοντας στον Δημήτρη Αβραμόπουλο, όπου εκεί σταμάτησε η παράδοση αυτή.
«Η συλλογή αυτή ξεκίνησε πάλι επί δημάρχου Κοτζιά και πρόκειται για έργα της γλύπτριας, ζωγράφου και διακοσμήτριας Λουκίας Γεωργαντή», αναφέρει η κ Αντωνοπούλου. «Φυσικά όταν πέθανε η Γεωργαντή η συλλογή συνεχίστηκε για μερικά χρόνια ακόμα από τους μαθητές της. Είναι έργα μικρογλυπτικής που έχουν δημιουργηθεί από ψημένο πηλό (τερακότα). Αυτό που τα κάνει τόσο επιτυχημένα είναι η εξαντλητική μελέτη και σχεδιασμός των χαρακτηριστικών του προσώπου, της στάσης, των χειρονομιών αλλά και της λεπτομερούς ενδυμασίας τους», τονίζει. Στη συνέχεια αυτής της αίθουσας είναι που τελούνται και οι πολιτικοί γάμοι της Αθήνας.
Στην κάτω πλευρά, μπορεί κανείς να θαυμάσει την Ασπασία, την Νίκη, τη θεά Αθηνά πάνω, τις μούσες, δεξιά κι αριστερά, όπως και τους Αθηναίους, Φειδία και Ικτίνο, τον μηχανικό και τον γλύπτη του Παρθενώνα. Επίσης χαρακτηριστικά στοιχεία της αθηναϊκής αρχαίας ιστορίας, όπως την Αθηνά και τον Ποσειδώνα στη διαμάχη τους για την κυριαρχία στην Αττική Γη ή τον Θησέα με την μητέρα του την Αίθρα όταν ανακαλύπτει τα όπλα κάτω από τον βράχο ή τους Αθηναίους με τον πατέρα του τον Αιγαία που παρατηρούν το πλοίο με την μαύρη σημαία. Στην ουσία πρόκειται για την εξιστόρηση όλων αυτών των μύθων που υπάρχουν για την Αθήνα. Σε άλλον τοίχο του Μεγάρου υπάρχουν ναυμαχίες και μάχες, όπως η ναυμαχία της Σαλαμίνας και του Μαραθώνα, τον Σωκράτη τη στιγμή που πίνει το κώνειο και η «εξιστόρηση» της Αθήνας φτάνει μέχρι τον Ηρώδη τον Αττικό, τον Καραϊσκάκη, τον Φαβιέρο και άλλους.
Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί, για σήμερα Σάββατο 1/4, από τις 15:00 μέχρι τις 19:00, ενώ για αύριο Κυριακή 2/4, από τις 10.00 έως τις 14.00. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη και δεν απαιτείται κράτηση.
