Αισθητή αύξηση, κατά 20%, σημείωσε την τελευταία διετία η ζήτηση για ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων από ελληνικές επιχειρήσεις, στο ασταθές περιβάλλον που διαμόρφωσαν η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Γεράσιμου (Μάκη) Τζέη, managing director για τη χώρα μας και τη Ρουμανία της εταιρείας εξαγωγικών πιστώσεων «Atradius».
«Έχει περάσει ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και ακόμα καλά κρατεί. Αυτό υποδαυλίζει τις τιμές της ενέργειας και τον πληθωρισμό, που παραμένουν σε δυσθεώρητα επίπεδα. Ως ασφαλιστές πιστώσεων, εμείς ήδη βιώνουμε αύξηση επισφαλειών σε όλον τον κόσμο, τόσο σε συχνότητα όσο και σε αξία, κάτι που δείχνει ότι εξακολουθούμε να πλοηγούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά», είπε ο κ. Τζέης, μιλώντας στο 9ο Export Summit, ενώ διευκρίνισε ότι σε αυτό το σκηνικό, δεν έχει ακόμα συνεκτιμηθεί η επίδραση της κρίσης που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα στον τραπεζικό τομέα (σ.σ. με τις εξελίξεις στην Credit Swiss και τη Silicon Valley Bank).
Ο κ. Τζέης διευκρίνισε ότι η Atradius δεν ασφαλίζει τους πελάτες της μόνο έναντι εμπορικού κινδύνου, αλλά και πολιτικού, π.χ., σε περίπτωση πολέμου. Στην περίπτωση της ρωσικής επέμβασης στην Ουκρανία μάλιστα, χρειάστηκε να αποζημιώσει πελάτες της (όχι μόνο στην Ελλάδα), που είτε είχαν έδρα στη δοκιμαζόμενη χώρα, είτε εξήγαν σε αυτή με ποσά συνολικού ύψους 50-75 εκατ. ευρώ.
Πρόσθεσε ότι οι εξαγωγείς αναγνωρίζουν πλέον το ρίσκο και την ανάγκη να έχουν ασφαλισμένα τα «νώτα» τους, όταν μπαίνουν σε μια νέα αγορά, ώστε να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις και να είναι προετοιμασμένοι ακόμα και για το απρόβλεπτο, που πλέον γίνεται συχνό φαινόμενο. Όπως είπε, μία στις πέντε «ζημίες» που αναλαμβάνει σήμερα η Atradius είναι «στημένη», πράγμα που σημαίνει ότι ο οφειλέτης συμπεριφέρεται πολύ καλά, ακόμα και για χρόνια, «μέχρι που μια …Παρασκευή εξαφανίζεται. Αυτό δεν μπορεί να το προβλέψει κάποιος, άρα εδώ η ασφάλιση πιστώσεων σαν δίχτυ ασφαλείας εξασφαλίζει τη ρευστότητα της επιχείρησης».
Στο τέλος Σεπτεμβρίου- αρχές Οκτωβρίου 2023 θα παρουσιαστούν τα νέα εργαλεία της Ελληνικής Εταιρείας Εξαγωγικών Πιστώσεων/ Export Credit Greece – ECG (πρώην ΟΑΕΠ) για τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, όπως επισήμανε ο CEO της, Γρηγόρης Σταματόπουλος.
«Εμείς αγοράζουμε ρίσκο, οπότε για να είμαστε σίγουροι ότι θα διαθέσουμε τα σωστά προϊόντα στην αγορά, πρέπει προηγουμένως να είμαστε σίγουροι ότι οι δομές μας λειτουργούν σωστά», είπε και δεσμεύτηκε για τη στήριξη του μακεδονικού σήματος και της σχετικής πρωτοβουλίας του Συνδέσμου Εξαγωγέων- ΣΕΒΕ.
Η χρυσή ευκαιρία του ESG και για τις ελληνικές επιχειρήσεις
Πάνω από 60 ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ήδη συμβληθεί στην πλατφόρμα SynESGy της ICAP GRIF, η οποία ενεργοποιήθηκε στην Ελλάδα στις αρχές του έτους, όπως γνωστοποίησε ο εκτελεστικός διευθυντής πωλήσεων και μάρκετινγκ της εταιρείας Σέρκο Κουγιουμτζιάν. Μάλιστα, χαρακτήρισε την εγγραφή στην πλατφόρμα -η οποία αξιολογεί τις επιδόσεις των εταιρειών στα τρία κριτήρια του ESG (περιβαλλοντικό, κοινωνικό, διακυβέρνησης)- ως «χρυσή ευκαιρία» για τις ελληνικές επιχειρήσεις, που θέλουν να βελτιώσουν διεθνώς τη θέση τους.
«Χρυσή ευκαιρία» διότι το ESG ακολουθεί παγκοσμίως πορεία διαρκούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, με σχετικές κοινοτικές ντιρεκτίβες και παρεμβάσεις που έχουν ως στόχο οι πληροφορίες βιωσιμότητας να γίνουν ίσης αξίας με τις οικονομικές. «Τα σκορ και οι αξιολογήσεις ESG μπαίνουν παντού. Αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και τις μικρομεσαίες, που είναι προμηθεύτριές τους. Επιπλέον, αφορούν το τραπεζικό σύστημα, που θέτει πλέον και κανόνες βιώσιμης χρηματοδότησης», είπε.
Ο κ. Κουγιουμτζιάν επισήμανε ακόμα ότι πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε σε εποχές υψηλού κινδύνου -αυτό έδειξε η τελευταία δεκαετία, ότι «από εδώ και πέρα πάντα θα υπάρχουν γεγονότα και συγκυρίες που θα αυξάνουν το ρίσκο». Άρα, είπε, «οι επιχειρήσεις πρέπει να δρουν προδραστικά», γνωρίζοντας πως όσο περισσότερα δεδομένα και πληροφορίες διαθέτουν, τόσο καλύτερα θα διαχειρίζονται το ρίσκο: «Δεν πρέπει να ξυπνάνε οι επιχειρήσεις με το δεδομένο ότι θα έχει ήλιο, ακόμα και αν εκείνη τη στιγμή έχει, αλλά να ξεκινάνε με δεδομένο ότι μπορεί να έχει βροχή και να κρατούν και μια ομπρέλα», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κουγιουμτζιάν.
Ο αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία στην εφοδιαστική αλυσίδα
«Τεράστιος, αλλά διαχειρίσιμος» φαίνεται ότι είναι -μέχρι στιγμής- ο αντίκτυπος που είχε στην εφοδιαστική αλυσίδα ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος επηρέασε με ανομοιογενή τρόπο τις αγορές, κυρίως στο επίπεδο των τιμών, σε μια περίοδο που ήδη υπήρχαν αναταράξεις από την πανδημία του κορονοϊού, αλλά και από την κρίση στη Διώρυγα του Σουέζ, όταν αυτή έκλεισε εξαιτίας του παρατεταμένου εγκλωβισμού του πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «Ever Given». Για παράδειγμα, σε περιοχές όπως η Ινδία ή οι χώρες του Κόλπου, η επίπτωση ήταν μηδενική, ενώ αντίθετα τα κράτη της Βαλτικής επλήγησαν σοβαρά.
Την εκτίμηση αυτή διατύπωσε η Μάτα Χατζηχαραλάμπους, operations director στην PwC Greece, επικαλούμενη και τα ευρήματα του Βαρομέτρου Μεταφορών και Logistics για την περίοδο ώς τον Ιούλιο του 2022, με δεδομένα κυρίως από την Κεντρική Ευρώπη, αλλά και από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Όσον αφορά την επίπτωση στην Ελλάδα, επισήμανε ότι παρότι στο κομμάτι της εφοδιαστικής αλυσίδας η χώρα έχει πληγεί ιδίως στο πεδίο των τιμών, οι οποίες έχουν ξεφύγει στα commodities και στα καύσιμα, ωστόσο δεν είναι από τα κράτη που έχουν δεχτεί τις εντονότερες πιέσεις στο κομμάτι των Logistics. «Βρίσκεται κάπου στη μέση», είπε χαρακτηριστικά.
Στο ερώτημα αν η Ελλάδα θα μπορούσε να επωφεληθεί από τη διαφαινόμενη πρόθεση πολλών εταιρειών για παράκαμψη των Στενών του Βοσπόρου, λόγω μεταξύ άλλων, των αυξημένων τελών διέλευσης, η κα Χατζηχαραλάμπους επισήμανε ότι αυτό θα ήταν εφικτό, κυρίως αν ενισχύονταν οι απαιτούμενες υποδομές, μεταξύ άλλων οι σιδηροδρομικές. Κι αυτό διότι σήμερα υπάρχουν τρεις τρόποι, για να φτάσει ένα εμπορευματοκιβώτιο π.χ., από την Κίνα στην Ευρώπη. Ο αεροπορικός, που είναι πολύ ακριβός, ο θαλάσσιος (που είναι χρονοβόρος, καθώς με βάση τις σημερινές οδεύσεις απαιτούνται 45-60 ημέρες για να φτάσει ένα κοντέινερ στον προορισμό του) και ο σιδηροδρομικός, που είναι λιγότερο απαιτητικός τόσο σε χρήμα όσο και σε χρόνο και για αυτό αναπτύσσεται.
Η κα Χατζηχαραλάμπους αναφέρθηκε, τέλος, σε δύο τάσεις, που διαμορφώνονται παγκοσμίως στον χώρο των Logistics. Η μία είναι η ανάπτυξη τεχνολογιών γύρω από την κινητικότητα, π.χ., τα έξυπνα ή αυτόνομα φορτηγά και η δεύτερη η δημιουργία τεχνολογίας εφοδιαστικής αλυσίδας για έλεγχό της σε πραγματικό χρόνο, κάτι από το οποίο θα μπορούσε να ωφεληθεί -όπως είπε- και η Ελλάδα, η οποία θα μπορούσε να αναπτύξει δυναμικό σε αυτό το πεδίο.