Αυτονομούνται πολεοδομικά, χωροταξικά, περιβαλλοντικά οι τουριστικές επενδύσεις και υπάγονται αυτοτελώς στο υπουργείο Τουρισμού. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Αργύρη Δεμερτζή στο ecopress.gr, με νέα νομοθετική ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή δημιουργείται «Πολεοδομία Τουρισμού», με αρμοδιότητες έκδοσης οικοδομικών αδειών, εγκρίσεων και αναθεωρήσεων αδειών δόμησης, όπως σημειώνεται «με στόχο την επίσπευση της διαδικασίας αδειοδότησης των τουριστικών επενδύσεων».
Η σχετική νομοθετική ρύθμιση, περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για τα μέτρα στήριξης των συγγενών θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών, που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή, με τη μορφή «πολυνομοσχεδίου σκούπα», με ποικίλες ρυθμίσεις πολλών υπουργείων συνολικά 132 άρθρων, με τίτλο: «Μέτρα στήριξης των συγγενών των θυμάτων και των πληγέντων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, συνταξιοδοτική διάταξη, ρυθμίσεις για την ενίσχυση της ασφάλειας των συγκοινωνιών, διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης, παρεμβάσεις για τον εκσυγχρονισμό της τουριστικής νομοθεσίας και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Ειδική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων
Η «Πολεοδομία Τουρισμού» ως αυτοτελές πολεοδομικό γραφείο στο υπουργείο Τουρισμού, δημιουργείται στο πλαίσιο νέας Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων, που ονομάζεται (ΕΥΠΑΤΕ), η οποία συστήνεται στο Υπουργείο Τουρισμού, υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης, λειτουργεί ως υπηρεσία μιας στάσης και αποτελείται από τρεις διευθύνσεις, για την έγκριση και αδειοδότησης των τουριστικών επενδύσεων, οι οποίες είναι:
α. Το Τμήμα Αδειοδότησης, για εγκρίσεις εγκατάστασης και λειτουργίας δραστηριοτήτων, αδειών ίδρυσης και λειτουργίας, την παρακολούθηση της πορείας αδειοδότησης των εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής και τη διατύπωση προτάσεων ρυθμίσεων για τη διευκόλυνση της αδειοδότησης τους.
β. Το Τμήμα Έγκρισης Τουριστικής Καταλληλότητας και Έγκρισης Σκοπιμότητας, για την εξατομικευμένη υποστήριξη των επενδυτών, την παραλαβή και τον έλεγχο των φακέλων περιβαλλοντικής αδειοδότησης και στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης ως προς τα στοιχεία που αφορούν την τουριστική καταλληλότητα του γηπέδου/οικοπέδου και την έγκριση σκοπιμότητας των τουριστικών καταλυμάτων, καθώς και την τουριστική καταλληλότητα του γηπέδου/οικοπέδου και την έγκριση σκοπιμότητας – χωροθέτησης για τις εγκαταστάσεις ειδικών τουριστικών υποδομών.
γ. Το Πολεοδομικό Γραφείο της ΕΥΠΑΤΕ, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραλαβή των αιτήσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-adeies για την άδεια και αναθεώρηση άδειας δόμησης τουριστικών εγκαταστάσεων και εγκρίσεων.
Αρμοδιότητες για μεγάλες επενδύσεις
Στις αρμοδιότητες της νέας Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων του υπουργείου Τουρισμού είναι οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις καθώς όπως σημειώνεται στη νομοθετική ρύθμιση «είναι αρμόδια για νέα ή υφιστάμενα κύρια τουριστικά καταλύματα τεσσάρων (4) ή πέντε (5) αστέρων, δυναμικότητας άνω των τριακοσίων (300) κλινών, για εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, που λειτουργούν αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με τουριστικά καταλύματα των παραπάνω κατηγοριών ή σε σύνθετο τουριστικό κατάλυμα ή εντός Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης, καθώς και για σύνθετα τουριστικά καταλύματα που προβλέπονται στο άρθρο 8 του παρόντος και για Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (Π.Ο.Τ.Α.) που προβλέπονται στο άρθρο 29 του ν. 2545/1997 (Α’ 254)».
Παράλληλες πορείες Τουρισμού και ΥΠΕΝ
Σημειώνεται ότι η σύσταση της ΕΥΠΑΤΕ στο υπουργείο Τουρισμού, με αυτοτελές πολεοδομικό γραφείο και υπηρεσίες που αφορούν στην χωροθέτηση και περιβαλλοντική αδειοδότηση των τουριστικών επενδύσεων έρχεται να λειτουργήσει ως οριζόντια δομή στην πυραμίδα των αρμοδιοτήτων των εμπλεκόμενων υπουργείων. Εξ αντικειμένου παρακάμπτει βασικές αρμοδιότητες που ανήκουν στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στις οργανωμένες διοικητικές και εποπτευόμενες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ. Είναι αξιοσημείωτο ότι ήδη στο ΥΠΕΝ ετοιμάζεται να λειτουργήσει η Κεντρική Υπηρεσία Δόμησης (ΚΥΔΟΜ), προκειμένου να εκδίδει απευθείας οικοδομικές άδειες για μεγάλες κατασκευές, αξίας άνω του μισού εκατομμυρίου ευρώ και 3000 τετραγωνικών και προεγκρίσεις ή αναθεωρήσεις οικοδομικών αδειών, με πληρωμή παραβόλου.
Παράλληλα δημιουργούνται ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της διασύνδεσης της ΕΥΠΑΤΕ με τον εν εξελίξει πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, που υλοποιεί το ΥΠΕΝ, μέσω του προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» με χρηματοδότηση 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η νέα νομοθετική ρύθμιση
Σύμφωνα με τη νομοθετική ρύθμιση για τη σύσταση Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων στο Υπουργείο Τουρισμού:
Συστήνεται Ειδική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων (Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε.) στο Υπουργείο Τουρισμού, που υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης.
Η Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε είναι αρμόδια για νέα ή υφιστάμενα κύρια τουριστικά καταλύματα τεσσάρων (4) ή πέντε (5) αστέρων, δυναμικότητας άνω των τριακοσίων (300) κλινών, για εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, που λειτουργούν αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με τουριστικά καταλύματα των παραπάνω κατηγοριών ή σε σύνθετο τουριστικό κατάλυμα ή εντός Περιοχής Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης, καθώς και για σύνθετα τουριστικά καταλύματα που προβλέπονται στο άρθρο 8 του παρόντος και για Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (Π.Ο.Τ.Α.) που προβλέπονται στο άρθρο 29 του ν. 2545/1997 (Α’ 254).
Για τις ως άνω τουριστικές επιχειρήσεις, η Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε.:
α. Ενημερώνει τους επενδυτές για το νομοθετικό πλαίσιο των τουριστικών επενδύσεων, καθώς και για τους όρους, τις διαδικασίες και τις προδιαγραφές δημιουργίας αυτών και για την αδειοδότησή τους,
β. λειτουργεί ως υπηρεσία μιας στάσης και για τον σκοπό αυτό, παραλαμβάνει το φάκελο της κατά περίπτωση αιτούμενης αδειοδότησης, ελέγχει την πληρότητά του, φροντίζει για τη συμπλήρωση των αναγκαίων δικαιολογητικών από τον ενδιαφερόμενο και είτε προβαίνει στην έκδοση της αιτούμενης αδειοδότησης, εφόσον εμπίπτει στις κατά νόμο αρμοδιότητές της, είτε διαβιβάζει τον φάκελο στους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς, οι οποίοι υποχρεούνται να προβαίνουν κατά προτεραιότητα στις επιβαλλόμενες για τον σκοπό αυτό ενέργειες, σύμφωνα με τις αρμοδιότητές τους. Οι φορείς αυτοί υποχρεούνται να παρέχουν στην Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε. κάθε αναγκαία ενημέρωση, έγγραφη ή προφορική, για το στάδιο, στο οποίο βρίσκονται οι σχετικές διαδικασίες, τις ελλείψεις του φακέλου και τον τρόπο συμπλήρωσής τους, καθώς και για τους λόγους της καθυστέρησης ή της αδυναμίας παροχής των αιτουμένων αδειών ή εγκρίσεων. Σε κάθε περίπτωση, τηρείται η πολεοδομική, δασική και αρχαιολογική νομοθεσία, καθώς και η νομοθεσία περί αιγιαλού και παραλίας.
γ. διατυπώνει προτάσεις και υποδεικνύει λύσεις για την αντιμετώπιση των διοικητικών δυσχερειών και προβλημάτων, τα οποία προκύπτουν κατά την αδειοδοτική ή άλλη συναφή διαδικασία που αφορά σε τουριστικές επενδύσεις αρμοδιότητάς της.
Η Ειδική Υπηρεσία Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων διαρθρώνεται σε επίπεδο Διεύθυνσης και αποτελείται από:
α. Το Τμήμα Αδειοδότησης, το οποίο είναι υπεύθυνο για την προσέλκυση τουριστικών επενδύσεων, την παραλαβή των γνωστοποιήσεων έναρξης λειτουργίας, τη χορήγηση Ειδικών Σημάτων Λειτουργίας, εγκρίσεων εγκατάστασης και λειτουργίας δραστηριοτήτων, αδειών ίδρυσης και λειτουργίας, την παρακολούθηση της πορείας αδειοδότησης των εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής και τη διατύπωση προτάσεων ρυθμίσεων για τη διευκόλυνση της αδειοδότησης στις ανωτέρω περιπτώσεις.
β. Το Τμήμα Έγκρισης Τουριστικής Καταλληλότητας και Έγκρισης Σκοπιμότητας, το οποίο είναι υπεύθυνο για την πληροφόρηση και εξατομικευμένη υποστήριξη των επενδυτών, την παραλαβή και τον έλεγχο των φακέλων περιβαλλοντικής αδειοδότησης και στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης ως προς τα στοιχεία που αφορούν την τουριστική καταλληλότητα του γηπέδου/οικοπέδου και την έγκριση σκοπιμότητας των τουριστικών καταλυμάτων αρμοδιότητας Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε., καθώς και την τουριστική καταλληλότητα του γηπέδου/οικοπέδου και την έγκριση σκοπιμότητας – χωροθέτησης για τις εγκαταστάσεις ειδικών τουριστικών υποδομών, την ενημέρωση για ελλείψεις του φακέλου, τη διαβίβαση των φακέλων στην αρμόδια κατά νόμο υπηρεσία για την έναρξη της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Επίσης, για τη γνωμοδότηση ως προς την καταλληλότητα του γηπέδου/οικοπέδου για τη διατύπωση της γνώμης που προβλέπεται στην παρ. 11 του άρθρου 2, την ίδρυση των τουριστικών καταλυμάτων ή των εγκαταστάσεων ειδικής τουριστικής υποδομής, την υπαγωγή σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις των έργων και δραστηριοτήτων της κατηγορίας Β του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), με ταυτόχρονη έγκριση καταλληλότητας του γηπέδου/οικοπέδου, την εισήγηση της δημιουργίας σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων, την παροχή στους επενδυτές κάθε απαραίτητης πληροφορίας και υπόδειξης για το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι σχετικές διαδικασίες, καθώς και τη διατύπωση προτάσεων και την υπόδειξη λύσεων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των διοικητικών δυσχερειών και προβλημάτων, τα οποία προκύπτουν κατά την αδειοδοτική ή άλλη συναφή διαδικασία.
γ. Το Πολεοδομικό Γραφείο, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραλαβή των αιτήσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-adeies για την άδεια και αναθεώρηση άδειας δόμησης τουριστικών εγκαταστάσεων και εγκρίσεων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε.. Της προέγκρισης άδειας ή αναθεώρησης άδειας δόμησης, η οποία χορηγείται στη βάση του άρθρου 35 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), προηγείται η έγκριση της Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε., η οποία εκδίδεται μετά από αίτηση του διαχειριστή στο ηλεκτρονικό σύστημα των αδειών e-adeies, που συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά:
α) Τοπογραφικό διάγραμμα θεωρημένο ως προς την καταλληλότητα γηπέδου για τουριστική εγκατάσταση σύμφωνα με την υπ’ αρ. 216/8.1.2015 απόφαση του Υπουργού Τουρισμού (Β’ 10), όπως εκάστοτε ισχύει,
β) τεχνική έκθεση περιγραφής του έργου και
γ) δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων μελετών.
Πέραν των ανωτέρω, το Πολεοδομικό Γραφείο της Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε. εκδίδει διαπιστωτικές πράξεις και εισηγείται την έκδοση αποφάσεων περί νομιμοποίησης ορειβατικών καταφυγίων.
Όλα τα τμήματα της Ε.Υ.Π.Α.Τ.Ε. συντάσσουν απόψεις για περιπτώσεις δικαστικών υποθέσεων αρμοδιότητάς τους, τηρούν στατιστικά στοιχεία, επεξεργάζονται απαντήσεις στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, επεξεργάζονται και διατυπώνουν προτάσεις επί νομοθετικών ρυθμίσεων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των διοικητικών δυσχερειών και προβλημάτων, τα οποία προκύπτουν κατά τις διαδικασίες αρμοδιότητάς τους, και παρακολουθούν και υλοποιούν προγράμματα αρμοδιότητας του τμήματος.
Αιτήματα έγκρισης καταλληλότητας γηπέδου/οικοπέδου που αφορούν σε τουριστικά καταλύματα τεσσάρων (4) και πέντε (5) αστέρων δυναμικότητας κάτω των τριακοσίων (300) κλινών και τα οποία δεν έχουν ολοκληρωθεί με τη γνωμοδότηση της υπηρεσίας κατά τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης από την κατά νόμο αρμόδια υπηρεσία, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, διαβιβάζονται στην αρμόδια Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού.
Το άρθρο 42 του ν. 4582/2018 (Α’ 208), περί αρμοδιοτήτων του Τμήματος Υποστήριξης Ειδικής Υπηρεσίας Προώθησης και Αδειοδότησης Τουριστικών Επενδύσεων, καταργείται.
Εθνικό Παρατηρητήριο Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης
Με άλλη διάταξη στο ίδιο νομοσχέδιο μετονομάζεται το Εθνικό Παρατηρητήριο σε Εθνικό Παρατηρητήριο Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης, «ώστε να αποτυπώνονται με τον βέλτιστο τρόπο ο σκοπός και ο ρόλος του Εθνικού Παρατηρητηρίου σύμφωνα με το διεθνές πλαίσιο αρχών για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Παράλληλα δημιουργείται ένα δίκτυο επικοινωνίας με σκοπό τη διάχυση των τουριστικών δεδομένων μεταξύ των φορέων του τουρισμού στις επιμέρους χωρικές κλίμακες αναφορικά με τη συντονισμένη παρακολούθηση των τουριστικών μεγεθών τόσο σε εθνικό όσο και περιφερειακό επίπεδο».