Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ - ΜΠΕΜετά από μία πολύωρη συνεδρίαση που είχε ξεκινήσει από τις 10 το πρωί, υπερψηφίστηκε κατά πλειοψηφία από την ολομέλεια της Βουλής, το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, «ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές», αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Υπέρ της αρχής του ψήφισαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ενώ καταψήφισαν ΚΚΕ και ΜεΡΑ25, ενώ η Ελληνική Λύση δήλωσε «παρών».
Στο νομοσχέδιο ενσωματώθηκε και η τροπολογία με βελτιώσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού για τη ρύθμιση οφειλών. Η τροπολογία υπερψηφίστηκε από την ΝΔ και την Ελληνική Λύση, ενώ το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ψήφισε «παρών» και το ΚΚΕ μαζί με το ΜεΡΑ25 καταψήφισαν. Σημειώνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ απέχει από τις κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες.
Κ. Μητσοτάκης: Σαφή αντίβαρα ώστε αυτή η διευθέτηση να μην εξελιχθεί σε μία μαζική και άκριτη τακτοποίηση καταπατημένων
Στη διπλή σημασία του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών αλλά και των τροπολογιών που έχουν κατατεθεί αναφέρθηκε στην ομιλία του στη Βουλή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. «Το νομοσχέδιο έρχεται να ωφελήσει χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, που για δεκαετίες ολόκληρες βρίσκονταν σε καθεστώς ομηρίας, με τις περιουσίες τους μετέωρες, ουσιαστικά υπό αμφισβήτηση», σημείωσε.
«Και δεύτερον, το νομοσχέδιο λύνει με διαφάνεια, αλλά και με δικαιοσύνη, έναν γόρδιο δεσμό μεταξύ του κράτους και των πολιτών, που ουσιαστικά διαρκεί από την ίδρυσή του. Και πράγματι μόνο από την τελευταία καταγραφή -κι αυτή έγινε προ 20ετίας- προέκυψε ότι πάνω από το 90% των δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων έχουν καταπατηθεί», πρόσθεσε λέγοντας ότι πρόκειται για σχεδόν 100.000 ακίνητα. «Ένα ετερόκλητο σύνολο από εγκαταλελειμμένες κληρονομιές, από απαλλοτριώσεις που τελικά δεν έγιναν ποτέ, από παλιά βακούφια τα οποία είχαν δοθεί στους πρόσφυγες, κτήματα που ενώ η πολιτεία τα διεκδικούσε ο πολίτης ουσιαστικά τα ζούσε», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι αυτή η αντιφατική και άδικη κατάσταση τελειώνει σήμερα, καθώς οι δικαιούχοι θα μπορούν στο εξής να εξαγοράσουν, νόμιμα πλέον, τους χώρους που κατοικούν ή που ασκούν το επάγγελμά τους και ταυτόχρονα το κράτος αποκτά πρόσθετα έσοδα και αποφεύγει φυσικά το κόστος των διεκδικήσεων.
«Κυρίως, όμως, επιτέλους, αποτυπώνεται και η πραγματική εικόνα σε δεκάδες αγροτικές, βιομηχανικές και τουριστικές ζώνες της χώρας», υπογράμμισε.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι: «Το τίμημα της εξαγοράς βασίζεται στις αντικειμενικές αξίες, στην εξίσωση, όμως -και αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό- μπαίνουν και πρόσθετα κοινωνικά κριτήρια. Μπαίνουν ειδικές εκπτώσεις για τους πολύτεκνους, ειδικές εκπτώσεις για Άτομα με Αναπηρία ή ειδικές εκπτώσεις όταν πρόκειται για πρώτη κατοικία.
Και κριτήρια, επίσης, θα αποτελούν το είδος του ακινήτου αλλά και η διάρκεια χρήσης του, ενώ όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να καταβάλουν τις οφειλές τους σε δόσεις.
Προβλέπονται όμως -δεν θα μπορούσε, εξάλλου, να είναι και αλλιώς- και σαφή αντίβαρα ώστε αυτή η διευθέτηση να μην εξελιχθεί σε μία μαζική και άκριτη τακτοποίηση καταπατημένων.
Έτσι, ορίζεται ότι για να εγείρει αξιώσεις ένας ιδιοκτήτης πρέπει να έχει τίτλους για το ακίνητο για πάνω από 30 χρόνια ή να ζει και να εργάζεται μέσα σε αυτό για 40 χρόνια και προφανώς εξαιρούνται ο αιγιαλός, οι παραλίες, οι περιοχές με αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
Όμως, ρυθμίζονται και μία σειρά από αντιφάσεις για τις οποίες τελικά ευθύνεται το ίδιο το κράτος. Όπως για παράδειγμα -δεν το γνώριζα, το έμαθα στη διάρκεια της επεξεργασίας του νομοσχεδίου- στη Ζάκυνθο, στη Λευκάδα ή στη Μαγνησία όπου είχαμε χάραξη παλιού αιγιαλού που περιελάμβανε, όμως, ακίνητα τα οποία ήταν ήδη ενταγμένα στο σχέδιο. Ή στη Λάρισα όπου υπήρχε εξαγγελθείσα απαλλοτρίωση που δεν υλοποιήθηκε ποτέ, με συνέπεια οι κάτοχοι να εμφανίζονται μεν ως ιδιοκτήτες, αλλά κτημάτων τα οποία ανήκουν στο Δημόσιο.
Στη Βόρεια Ελλάδα πάλι -το γνωρίζουν πολλοί συνάδελφοι από την περιοχή- σχεδόν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, οι οποίοι είχαν εγκατασταθεί εκεί στα πλαίσια της προσφυγικής αποκατάστασης αλλά πρακτικά χωρίς τίτλους, βρέθηκαν έτσι και υπόλογοι όταν αργότερα το Δημόσιο κατέγραψε τα συγκεκριμένα κτήματα ως δικής του κυριότητας.
Ενώ και στην Αττική υπάρχουν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα τα οποία, αν και εντός σχεδίου, θεωρήθηκαν εκ των υστέρων δασικά.
Και όλες αυτές οι εκκρεμότητες τώρα γίνεται μία σοβαρή απόπειρα να επιλυθούν δίκαια και με διαφάνεια. Η διαδικασία εξελίσσεται ηλεκτρονικά μέσω του gov.gr και ο έλεγχος όλων των τίτλων και των δικαιολογητικών θα πρέπει να είναι -και έτσι θα γίνει- δίκαιος, ενδελεχής και αυστηρός. Διότι όταν ανοίγουμε τον δρόμο για να λυθεί ένα διαχρονικό πρόβλημα, δεν πρέπει να αφήνουμε και ανοιχτούς “φεγγίτες” σε κάθε όψιμο καταπατητή».
Μιλώντας για τις φορολογικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, αναφέρθηκε στην απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ για το 2023 όλων των ακινήτων σε περιοχές οι οποίες έχουν χτυπηθεί από φυσικά φαινόμενα και καταστροφές. «Νομίζω ότι πρόκειται για μία ακόμα απόδειξη ότι η πολιτεία στέκεται διαρκώς στο πλευρό των συμπολιτών μας που δοκιμάζονται σε δύσκολες και απρόβλεπτες καταστάσεις, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η στοχευμένη στήριξη των πιο αδύναμων αποτελεί μόνιμη κυβερνητική προτεραιότητα» υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης.
«Το “δίχτυ ασφαλείας γίνεται πιο πυκνό για τους ευάλωτους»
Επίσης, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην τροπολογία η οποία, όπως είπε, δίνει πρόσθετη προστασία και σε περισσότερους δανειολήπτες. «Θέλω να θυμίσω ότι μέχρι σήμερα -και αξίζει αυτό να το αναδείξουμε- μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού της κυβέρνησης, αλλά πρωτίστως μέσω διμερών διαπραγματεύσεων που έκαναν νοικοκυριά και επιχειρήσεις με τους servicers, έχουν ρυθμιστεί δάνεια τα οποία ξεπερνούν τα 35 δισεκατομμύρια ευρώ. Και τώρα, όμως, ακούγοντας -πιστεύω με πολλή προσοχή- δικαιολογημένα αιτήματα πολιτών και επιχειρήσεων, προχωρούμε σε αλλαγές στον εξωδικαστικό συμβιβασμό», τόνισε.
«Περιλαμβάνει τώρα και όσους έχουν έναν μόνο πιστωτή, μία τράπεζα, για παράδειγμα, χωρίς να οφείλουν στην εφορία ή σε κάποιο ταμείο.
Την ίδια ώρα, το “δίχτυ ασφαλείας γίνεται πιο πυκνό για τους ευάλωτους, αφού ο πιστωτής θα πρέπει αυτόματα να αποδεχθεί ρύθμιση ως και 420 δόσεις ή και κούρεμα μέχρι και 90% όταν δεν έχει τίποτα να εισπράξει, αν, δηλαδή, ο οφειλέτης έχει αποδεδειγμένα χαμηλό εισόδημα χωρίς περιουσία», συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός.
«Η Πολιτεία δεν πρέπει να τιμωρεί, πρέπει να κατανοεί βοηθώντας τους συμπολίτες μας να ορθοποδήσουν» ανέφερε ο πρωθυπουργός χαρακτηρίζοντας “ξαναζεσταμένα” ψέματα όσα ακούγονται περί εκατοντάδων χιλιάδων πλειστηριασμών οι οποίοι επίκειται να γίνουν.
«Τα μισά από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αφορούν σπίτια και μέχρι στιγμής παραπάνω από 8 στα 10 από αυτά ρυθμίζονται συναινετικά. Και από την άλλη πλευρά, με το θεσμικό πλαίσιο που πλέον υπάρχει, κάθε ευάλωτος έχει τη δυνατότητα να φρενάρει, να παγώσει κάθε αρνητική εξέλιξη, να στηριχθεί από το κράτος για να εξοφλήσει το δάνειό του, να ενταχθεί σε νέα ευνοϊκότερη εξωδικαστική ρύθμιση.
Μιλάμε, συνεπώς, για έναν πολύ μικρό αριθμό σπιτιών και από αυτά και οι πρώτες κατοικίες έχουν και προστασία και δυνατότητα θετικής διεξόδου και επίλυσης των εκκρεμών ζητημάτων» τόνισε.
Χρ. Σταϊκούρας: Σύγχρονο και αυστηρό θεσμικό πλαίσιο για την αγορά δημοσίων κατεχόμενων ακινήτων
Από την πλευρά του, αναφερόμενος στον κορμό του νομοσχεδίου, ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, τόνισε ότι «είναι εξαιρετικά σημαντικός σε σχέση με την επίλυση προβλημάτων που εκκρεμούν επί δεκαετίες και μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις και αιώνα».
«Επιχειρείται η επίλυση ενός διαχρονικού κοινωνικού προβλήματος που αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κατεχόμενων δημοσίων ακινήτων ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου που διαχειρίζεται το Υπουργείο Οικονομικών και αποτέλεσε αντικείμενο ιδιωτικών καταλήψεων, χωρίς το δημόσιο να μπορέσει να το προστατεύσει αποτελεσματικά», υπογράμμισε.
Όπως είπε, «για την αντιμετώπιση της εκτεταμένης καταπάτησης δόθηκαν στο παρελθόν κίνητρα για την ρύθμιση τους, όμως λόγω ανελαστικών προϋποθέσεων το πρόβλημα δεν επιλύθηκε».
«Σήμερα, μετά από μια συστηματική και αναλυτική προσπάθεια του Υπουργείου Οικονομικών, και έχοντας αξιολογήσει και αποδεχθεί πολλές από τις απόψεις φορέων και κομμάτων, καταθέτουμε ένα νέο σύγχρονο αλλά και αυστηρό θεσμικό πλαίσιο της αγοράς και δίνουμε τη δυνατότητα επιτέλους στους πραγματικούς ιδιοκτήτες των δημόσιων κατεχόμενων ακινήτων, να αποκτήσουν οριστικούς τίτλους ιδιοκτησίας. Επιχειρεί να δώσει με ασφάλεια μια συνολική γενναία λύση», τόνισε ο κ. Σταϊκούρας.
Όπως είπε, «τα δημόσια ανταλλάξιμα κτίρια που έχουν καταπατηθεί σε όλη την επικράτεια είναι στα 20.000 σε σύνολο 40.000 καταγεγραμμένων ακινήτων».
«Με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία καθορίζονται οι προϋποθέσεις αγοράς, οι δικαιούχοι, τα εξαιρούμενα ακίνητα καθώς και οι διαδικασίες εξαγοράς, το ύψος και ο τρόπος καταβολής του τιμήματος αγοράς στη βάση της αντικειμενικής αξίας και με γενναίες εκπτώσεις.
Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η άμεση και αποτελεσματική υλοποίηση της εξαγοράς με το λιγότερο διοικητικό κόστος και με τη ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών εξαγοράς προς όφελος των πολιτών», υπογράμμισε.
«Σημαντικό και επιτυχημένο εργαλείο ο εξωδικαστικός μηχανισμός – 3.755 οφειλέτες ρύθμισαν χρέη άνω των 1,22 δις»
Παράλληλα, όπως τονίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Σταϊκούρας χαρακτήρισε «σημαντικό και επιτυχημένο αποτελεσματικό εργαλείο» τον εξωδικαστικό μηχανισμό για τη ρύθμιση οφειλών, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «μέχρι χθες 3.755 οφειλέτες έχουν ρυθμίσει οφειλές προς το δημόσιο και χρηματοδοτικούς φορείς συνολικού ύψους άνω του 1,22 δισ. ευρώ».
«Μόνο τις τελευταίες 6 μέρες 124 πρόσθετοι νέοι δανειολήπτες ρύθμισαν συνολικά το ιδιωτικό τους χρέος. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει σημαντική βελτίωση το τελευταίο διάστημα», επεσήμανε ο Υπουργός Οικονομικών, υπεραμυνόμενος στη βουλή, τη τροπολογία που προβλέπει βελτιώσεις στη διαδικασία για τις εξωδικαστικές ρυθμίσεις οφειλών η οποία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου.
Παράλληλα, απέρριψε τις ενστάσεις της Αντιπολίτευσης ότι κατατέθηκε αιφνιδιαστικά το βράδυ της Τρίτης και πρέπει να αποσυρθεί για να γίνει ουσιαστική συζήτηση και να κληθούν και φορείς, αντιτείνοντας ότι εδώ και μία εβδομάδα είχε δοθεί ήδη στη δημοσιότητα προς ενημέρωση.
«Αντιλαμβάνομαι την αγωνία κάποιον να αναφέρονται σε αναβρασμούς για τους πλειστηριασμούς, αλλά όχι και από τους εμπνευστές των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών», σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας.
Όπως τόνισε ο κ. Σταϊκούρας, οι αιτήσεις των πιστωτών οι οποίες ξεκίνησαν πέρσι το καλοκαίρι του 2022 από το 25% που ήταν περίπου έφθασαν στο 70% και δείχνουν αυξητική τάση.
«Συγκριτικά, ενώ στον προηγούμενο εξωδικαστικό της προηγούμενης κυβέρνησης, μπήκαν 2.200 συμπατριώτες μας για ρυθμίσουν τις οφειλές τους σήμερα έχουν φθάσει στις 3.755 οι αιτήσεις με αυξητική τάση», σημείωσε.
Ο κ. Σταϊκούρας μίλησε για «σημαντικές βελτιώσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού για οφειλές που επέρχονται με τη νέα ρύθμιση» προσθέτοντας ότι «είναι ένας μηχανισμός που σήμερα που μιλάμε παρά τις καθυστερήσεις, τις ατέλειες και τις δυσκολίες αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος το πιο επιτυχημένο εργαλείο ρύθμισης οφειλών των τελευταίων 12 ετών».
«Παρά τη σημαντική πρόοδο τον τελευταίο μήνα δεν είμαστε ακόμα εκεί που θέλουμε.
Γι’ αυτό, κυρίως οι διαχειριστές δανείων και οι τράπεζες πρέπει να εργαστούν πιο σκληρά και αποτελεσματικά ώστε να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους αλλά και τις προτάσεις ρυθμίσεων προς τους πολίτες», ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας.
Όπως είπε ο Υπουργός Οικονομικών, με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι:
-Εισάγεται η υποχρεωτικότητα στην αιτιολόγηση της απόρριψης της πρότασης ρύθμισης.
-Δίνεται η δυνατότητα στους οφειλέτες με μία μόνο οφειλή άνω των 10.000 ευρώ να ρυθμίσουν την οφειλή τους και να διασώσουν τη περιουσία τους.
-Δίνεται η δυνατότητα διατήρησης των ενήμερων.
-Δίνεται η δυνατότητα ρύθμισης οφειλών υπέρ τρίτων, όπως οφειλές σε δήμους
-Διασφαλίζεται η συναίνεση των μικροπιστωτών στη πρόταση ρύθμισης, υπό προϋποθέσεις.
-Τροποποιείται η διαδικασία διαμεσολάβησης με τους χρηματοδοτικούς φορείς, προς όφελος του οφειλέτη.
-Διαγράφονται σε ποσοστό 100% των τόκων της ρύθμισης, σε περίπτωση εξόφλησης των οφειλών.
-Μειώνεται το επιτόκιο ρύθμισης οφειλών και μετατρέπεται από κυμαινόμενο σε σταθερό στο 3% από 5% που ήταν μέχρι σήμερα ενώ περιλαμβάνει και τις ήδη ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, μέσα από αυτές τις βελτιώσεις αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη πραγματοποίηση βιώσιμων ρυθμίσεων με ευνοϊκούς όρους και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Αναμένεται επίσης, είπε, «μεγαλύτερη θωράκιση των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών, μεγαλύτερη ευελιξία να ρυθμίσουν τις οφειλές τους διατηρώντας και ευνοϊκές ρυθμίσεις ταυτόχρονα τις οποίες έχουν συνάψει στο παρελθόν καθώς και μεγαλύτερη διαφάνεια σε όλα τα στάδια των οφειλών».
«Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι καλύτερη και αποτελεσματική αντιμετώπιση ενός σοβαρού προβλήματος που ταλανίζει τη χώρα τα τελευταία 12 χρόνια.
Το πρόβλημα εμείς το αντιμετωπίζουμε δυναμικά, χωρίς να το κρύψουμε κάτω από το χαλί, χωρίς να το μεταθέτουμε στο μέλλον αυξημένο, μεταθέτοντας το στις επόμενες γενιές. Το αντιμετωπίζουμε με σοβαρές υπεύθυνες οριστικές και βιώσιμες λύσεις», κατέληξε ο κ. Σταϊκούρας.
