Με τέσσερις απουσίες και μια μόνο παρουσία παρήλθε χθες το απόγευμα η προθεσμία για την κατάθεση οικονομικών προσφορών για το ΣΔΙΤ, μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση των φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, προϋπολογισμού 205,9 εκατ. ευρώ.
Οικονομική προσφορά για το ΣΔΙΤ που εγκρίθηκε από την αρμόδια διυπουργική επιτροπή τον Μάιο του 2019 (πριν σχεδόν τέσσερα χρόνια) κατέθεσε η Intrakat, ενώ δεν προσήλθαν στη διαδικασία οι ΓΕΚ Τέρνα, Άκτωρ Παραχωρήσεις, Άβαξ και η κοινοπραξία, Μυτιληναίος – ΑΤΕΣΕ που είχαν αρχικά εκδηλώσει ενδιαφέρον για το εν λόγω έργο.
Η εξέλιξη αυτή μάλλον δεν ξαφνιάζει. Οι συνθήκες από τη στιγμή που προκηρύχθηκαν τα περισσότερα ΣΔΙΤ (κτιριακά και υποδομές) έχουν διαφοροποιηθεί. Κυβέρνηση και αγορά είναι αντιμέτωποι με τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί από την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού και του κατασκευαστικού κόστους.
Την ίδια στιγμή σε εξέλιξη βρίσκονται διαδικασίες για μεγάλο αριθμό ΣΔΙΤ, αρκετά έργα υποδομών, αλλά και ιδιωτικά, με τους κατασκευαστές να μην προλαβαίνουν να ανταποκριθούν στους διαγωνισμούς. Λείπουν πόροι (ανθρώπινο δυναμικό και μηχανήματα) και επιπλέον στην περίπτωση των ΣΔΙΤ χρειάζεται να εξασφαλίσουν και τα αναγκαία κεφάλαια από τις τράπεζες σε συνθήκες διαρκούς αύξησης των επιτοκίων.
Ως αρκετά πιθανό εκτιμάται το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση (προφανώς η νέα που θα εκλεγεί) να αναγκαστεί να διαφοροποιήσει τα οικονομικά δεδομένα για έναν αριθμό ΣΔΙΤ. Ήδη το έπραξε για το έργο της Πολιτείας Καινοτομίας.
Εφόσον δεν υπάρξει γρήγορη αποκλιμάκωση των επιτοκίων και του κατασκευαστικού κόστους, ενδεχομένως να εξεταστεί επίσης η μείωση του κατασκευαστικού αντικειμένου ορισμένων ΣΔΙΤ μιας και ο προϋπολογισμός που αποφασίζεται κατά την έγκριση του κάθε έργου δεν δύναται να τροποποιηθεί στη συνέχεια.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζεται στα ΣΔΙΤ που είχαν αποφασιστεί πριν το 2022 που είναι και τα περισσότερα. Στην πράξη θα προχωρήσουν τα ΣΔΙΤ που είναι ώριμα και αυτά για τα οποία οι αναθέτουσες αρχές θα επιμείνουν για να προχωρήσουν, χωρίς να βελτιωθεί σημαντικά ο (εξαιρετικά αργός) ρυθμός συμβασιοποίησης των έργων, για διαφορετικούς αυτή τη φορά λόγους.