Μπορεί την οικονομική επικαιρότητα, όσον αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μικρομεσαίους, να την καλύπτει η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2023 κατά 10% περίπου αλλά στην πραγματική οικονομία τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα για τη ΝΔ, καθώς ο συνδυασμός παλαιών και νέων αποφάσεων σχετικά με τα φορολογικά έχει δημιουργήσει ήδη κύμα αντιδράσεων, πολύ έντονων, που στρέφονται κατά της κυβέρνησης και της ΑΑΔΕ.
Και αυτό σε αμιγώς προεκλογική περίοδο, ενώ αφορά κατά βάση τους ελεύθερους επαγγελματίες, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους λογιστές, επαγγελματικές ομάδες που όχι μόνο παραδοσιακά αλλά πολύ περισσότερο στις προηγουμενες εθνικές εκλογές στήριξαν κατά συντριπτική πλειοψηφία το κυβερνών κόμμα.
Τώρα όμως, με σειρά άστοχων αποφάσεων «χαμηλής πολιτικής» που δεν είναι σίγουρο ότι έχει γίνει αντιληπτή στα υπουργικά επίπεδα και στο Μέγαρο Μαξίμου, η κυβέρνηση της ΝΔ διακινδυνεύει τα παράπονα, ο εκνευρισμός και η οργή που ήδη έχουν ξεσπάσει στην αγορά να παρασύρει και την εκλογική συμπεριφορά αυτών των επαγγελματικών ομάδων, καθώς οι επιπτώσεις των αλλαγών είναι πολύ μεγαλύτερου οικονομικού αντικειμένου (και καθημερινότητας) από τις ασφαλιστικές εισφορές.
Σε πρώτο επίπεδο πάντως, οι αναφορές που ακούμε αφορούν ΑΑΔΕ και ΥΠΟΙΚ, και προσωπικά τους κ.κ. Πιτσιλή, Σταϊκούρα και Βεζυρόπουλο, χωρίς να είναι βέβαιο ότι ευθύνονται προσωπικά, αλλά έχουν πράγματι την πολιτική ευθύνη….
Και όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα πεδίο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει πράγματι θετικό πρόσημο από όλη την κοινωνία: την ψηφιοποίηση του κράτους. Αλλά σε έναν τομέα που δεν έχει το σχεδιασμό το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης (του Κυριάκου Πιερρακάκη, που πιστώνεται τα θαύματα ψηφιοποίησης της τελευταίας 3ετίας) και υλοποιείται από μια ανεξάρτητη αρχή, την ΑΑΔΕ, που μάλλον δεν είναι και τόσο αποτελεσματική, συμπαρασύροντας την κυβέρνηση…
Τί έχει πραγματικά συμβεί;
Ας δούμε το πρώτο μέρος του αναλυτικού ρεπορτάζ του economix.gr
Το χάος με το myDATA της ΑΑΔΕ
Η καθιέρωση των ηλεκτρονικών βιβλίων και στοιχείων με το myAADE και το myDATA και το timologio και τις άλλες εφαρμογές της ΑΑΔΕ αποτελούν πράγματι βήμα μπροστά για τη χώρα και θεωρητικά θα ήταν προς την εξυπηρέτηση όλων.
Ωστόσο οι επιλογές υλοποίησης που αποφάσισε η ΑΑΔΕ σε συνεργασία με το ΥΠΟΙΚ – σε υπηρεσιακό επίπεδο, λέγεται, αλλά μένει να αποδειχθεί – έχουν καταφέρει μέσα στον Ιανουάριο και ειδικά τις τελευταίες 15 ημέρες να ξεσηκώσουν θύελλα διαμαρτυριών στην αγορά, μεγάλο εκνευρισμό και πολλά προβλήματα, ιδίως στις μικρομεσαίες επιχιερήσεις.
Και αυτό όταν η ΑΑΔΕ προετοιμάζεται για τη μεγάλη αυτή αλλαγή εδώ και 4-5 χρόνια τουλάχιστον (από την εποχή του 1ου μνημονίου προβλεπόταν, θυμίζουμε…) και το myDATA λειτουργεί εδώ και χρόνια, πλέον….
Ο σχεδιασμός με βάση τους μεγάλους ταλαιπωρεί τους μικρούς
Η πρώτη λανθασμένη επιλογή είναι πως η ΑΑΔΕ σχεδίασε ένα σύστημα βαρύ, σχεδόν αναλυτικής λογιστικής, με το μυαλό στις μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, χωρίς να λάβει υπόψιν τις διαφορετικές ανάγκες και πρακτικές που ακολουθούν οι μικρές επιχειρήσεις και ιδίως οι αυταπασχολούμενοι. Αποτέλεσμα είναι το myDATA να αποτελεί πλέον άσκηση υπομονής και πεδίο πολλαπλών αποριών για χιλιάδες επαγγελματίες που κλήθηκαν ξαφνικά να κάνουν αναλυτική λογιστική όταν επί δεκαετίες ακολουθούν πολύ πιο απλές μεθόδους αποτύπωσης εσόδων και εξόδων και η ίδια η Πολιτεία τους έχει δώσει το δικαίωμα να έχουν απλογραφικό σύστημα στα λογιστικά τους βιβλία.
Η δεύτερη λανθασμένη επιλογή της ΑΑΔΕ είναι ότι ξεκίνησε τη συνολική υποχρεωτικότητα για ηλεκτρονικές διαδικασίες εσόδων-εξόδων στις μικρές επιχειρήσεις στο τελευταίο τρίμηνο της χρήσης 2022, το οποίο έκλεινε τις προηγούμενες ημέρες (μαζί με ολόκληρη τη χρήση για τους περισσότερους) δημιουργώντας τεράστια προβλήματα σε όσους για πρώτη φορά έβλεπαν τις νέες ανάγκες κλπ. Η ορθολογική (και λογιστικά ορθή επίσης…) απόφαση θα ήταν η αλλαγή να ξεκινά με την αρχή μιας χρήσης… Βέβαια τυχόν επιλογή να γίνει αυτό στο πρώτο τρίμηνο του 2023 θα έριχνε μοιραίο το σκοτάδι της πάνω ακριβώς στις εκλογές, οπότε μάλλον επέλεξαν το λιγότερο κακό…
Λάθη και πάλι λάθη
Η τρίτη λανθασμένη επιλογή της ΑΑΔΕ είναι ότι το myDATA έχει ακόμη πολλαπλά προβλήματα και τα αρμόδια στελέχη φαίνεται ότι υποτίμησαν την εικόνα χάους που μεταδίδουν, την στιγμή που ζητούν από τις επιχειρήσεις του ενός ανθρώπου να είναι πλήρως έτοιμοι και digital ready – ενώ δεν είναι η ΑΑΔΕ, το ΥΠΟΙΚ και οι μεγάλες επιχειρήσεις…
Για παράδειγμα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες (επιχειρήσεις του ενός ανθρώπου) καλούνται να συμπληρώσουν αναλυτικά και γραμμή-γραμμή δαπάνες που ήδη η ΑΑΔΕ λαμβάνει ηλεκτρονικά όπως τις δαπάνες κινητής τηλεφωνίας, τις δαπάνες ηλεκτρικού ρεύματος, νερού κλπ. και μάλιστα με τη «δαμόκλεια σπάθη» του ότι αν δεν γίνουν όλα «όπως πρέπει» οι δαπάνες δεν θα αναγνωρίζονται καθώς το Ε3 της φορολογικής δήλωσης θα είναι προσυμπληρωμένο!!!
Απειλή, βέβαια, που υπό τις συνθήκες που έχουν υπάρξει, αποτελεί καραμπινάτη ανηθικότητα και αντισυνταγματικότητα, αλλά αυτά μάλλον είναι ψηλά γράμματα για ορισμένους καρεκλοκένταυρους της δημόσιας διοίκησης…. Που θα τα βρουν μπροστά τους, όμως…
Ξεχωριστό σημείο σε αυτές τις λανθασμένες επιλογές αποτελεί το κατόρθωμα της ΑΑΔΕ να μη συνομιλούν μεταξύ τους τα ηλεκτρονικά της συστήματα, κάτι που γίνεται εξόφθαλμα στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές και επηρεάζει δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις της χώρας, ανεξαρτήτως μεγέθους… Οι επιχειρήσεις κλήθηκαν το τελευταίο διάστημα (και οι μικρές για πρώτη φορά το τελευταίο τρίμηνο) να συμπληρώνουν τα ίδια πράγματα δύο και τρεις φορές σε διαφορετικά (ηλεκτρονικά, υποτίθεται) συστήματα της ίδιας υπηρεσίας, της ΑΑΔΕ: άλλα στοιχεία στο myDATA, άλλα στοιχεία στην ανακεφαλαιωτική δήλωση ενδοκοινοτικών συναλλαγών, άλλα στη δήλωση ΦΠΑ…
Η δικαιολογία είναι φυσικά ότι άλλα συστήματα είναι παλαιά (στο taxinet0 και άλλα σύγχρονα και υπάρχουν τεχνικές δυσκολίες κλπ. Αλλά οι δικαιολογίες αυτές δεν πείθουν, όταν μετακυλύουν την υποχρέωση εργασίας από μερικές δεκάδες υπαλλήλους σε εκατομμύρια υπόχρεους…
Μιλάμε για την επιτομή της έλλειψης προετοιμασίας και στρατηγικής αποτυχίας στην υλοποίηση συστήματος. Μόνο που αυτή η αποτυχία επηρεάζει και την καθημερινότητα και τη δουλειά και εν τέλει τα οικονομικά αποτελέσματα χιλιάδων επιχειρήσεων.
Τραγική ανετοιμότητα
Η ανετοιμότητα της ΑΑΔΕ έχει αποδειχθεί όλους τους προηγούμενους μήνες καθώς το myDATA συνεχώς αλλάζει ανάλογα με το τί «καταφέρνουν» να μάθουν και να αλλάξουν οι «ιθύνοντες»…
Είναι χαρακτηριστικό ότι μια μικρή επιχείρηση μπορούσε, για παράδειγμα, να έχει ξεκινήσει από τις αρχές του 2022 να κρατά πλήρως ηλεκτρονικά τα βιβλία της μέσω του myDATA, αλλά η ΑΑΔΕ ενεργοποίησε για αυτές τη λειτουργία χειροκίνητης καταχώρισης λοιπών δαπανών (που δεν μεταβιβάζονται ηλεκτρονικά) μόλις τους τελευταίους μήνες.
Άλλο παράδειγμα είναι ότι στην έκδοση τιμολογίων η παρακράτηση φόρου εισοδήματος (20%) που γίνεται υποχρεωτικά εδώ και δεκαετίες όταν ένας ελεύθερος επαγγελματίες εκδίδει τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών σε οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση (και εκείνη αποδίδει στην εφορία αυτό το 20%) είχε… ξεχαστεί αρχικά από τη λίστα των παρακρατούμενων φόρων που μπορούσες να καταχωρίσεις στο (υποχρεωτικώς ηλεκτρονικό) τιμολόγιο που εκδίδεις από την εφαρμογή της ΑΑΔΕ, timologio!!! Και τώρα που υπάρχει, προφανώς λόγω bug στο σύστημα, δεν έχει ενταχθεί στους παρακρατούμενους φόρους αλλά στις κρατήσεις!!! Μιλάμε για πλήρες χάος και διαζύγιο με την ελληνική γλώσσα και τη νομοθεσία!
Και δεν συζητάμε καν για το απλό και οφθαλμοφανές που λίγο απασχολεί τους αρμόδιους αλλά εν τέλει δεν δημιουργεί πρόβλημα αλλά απλά «βγάζει μάτι»: άλλες καταχωρίσεις υπάρχουν σε κανονικά ελληνικά και άλλες μόνο με κεφαλαία γράμματα – ενδεικτικό της προχειρότητας και της έλλειψης συντονισμού και ελέγχου….
Quo vadis?
Και οι ιστορίες της αγοράς για ακόμη περισσότερες συγκεκριμένες αβλεψίες και λάθη στο myDATA είναι πολλές ακόμη, ίσως και ατελείωτες, αλλά καταγράφουμε αρχικά αυτές που αφορούν το σύνολο της αγοράς και όχι επιμέρους προβλήματα.
Όλα αυτά τα προβλήματα δημιουργούν επιπλέον κόστος στις μικρές επιχειρήσεις αρκετά μεγάλου ύψους (ανάγκη για αγορά ή μίσθωση λογιστικού προγράμματος, σύμβαση και αμοιβή λογιστή που δεν είναι υποχρεωτικός για τις μικρές επιχειρήσεις κλπ) αλλά και πολλές «χαμένες» ώρες για τους επαγγελματίες, για τους οποίους, λόγω μικρού μεγέθους, πράγματι ο χρόνος είναι χρήμα. Και δημιουργούν και πολλές εστίες έντασης: μεταξύ επιχειρήσεων (για λάθη και παραλείψεις), μεταξύ επιχειρηματιών και λογιστών κλπ
Ένταση και κόστος που μεταφράζονται σε νεύρα και κατάρες….
Έρχεται και συνέχεια του ρεπορτάζ, στο 2ο μέρος, με ακόμη περισσότερα λάθη, πιο «υπουργικά» – και νεύρα από την αγορά….
