Το 2021 αποτέλεσε περίοδο έντονης δράσης της Επιτροπής Ανταγωνισμού, υπογραμμίζει στο μήνυμά του στην ετήσια έκθεση πεπραγμένων της επιτροπής, ο πρόεδρός της, Γιάννης Λιανός, με αφορμή την ψηφιακή έκδοσή της.
Όπως αναφέρει ο κ. Λιανός, η πανδημία του κορονοϊού και το φαινόμενο της ακρίβειας απασχόλησε τόσο την επικαιρότητα όσο και την επιτροπή, η οποία προχώρησε στους περισσότερους επιτόπιους ελέγχους (σε αριθμό ελεγχόμενων επιχειρήσεων) που έχει οργανώσει ποτέ σε αντίστοιχη περίοδο στο παρελθόν και στην εκκίνηση σειράς ερευνών σε αγορές και κλάδους της οικονομίας όπου υπήρξαν ενδείξεις για αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές.
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι το 2021 υπήρξε επίσης μία χρονιά σταθμός για την επιτροπή, τόσο όσον αφορά την αποδοτικότητά της (με λιγότερο προσωπικό εκδόθηκαν 75% περισσότερες αποφάσεις σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας), όσο και αναφορικά με την «ποικιλία» των παρεμβάσεών της, μια και ξεδιπλώθηκε για πρώτη φορά στα χρονικά της, μία ευρεία στρατηγική που περιέλαβε κανονιστικές παρεμβάσεις (στον κλάδο των κατασκευών και της διανομής Τύπου), κλαδικές έρευνες σε σημαντικούς κλάδους της εθνικής οικονομίας με σκοπό την ενίσχυση του case generation της επιτροπής (ηλεκτρονικό εμπόριο, fintech, ανακύκλωση και διαχείριση αποβλήτων, ιατρικές υπηρεσίες και ασφάλειες υγείας), καινοτόμα εργαλεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας (το sandbox για τη βιώσιμη ανάπτυξη), ποικίλες δράσεις προώθησης του ανταγωνισμού (advocacy) και συνεργασίες με φορείς (κυρίως ενώσεις καταναλωτών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων), αλλά και πολλαπλασιασμό των υποθέσεων που ξεκίνησαν, τόσο μέσω της κατάθεσης καταγγελιών, όσο και αυτεπάγγελτα, με τη συνδρομή και του νέου εργαλείου ανώνυμης παροχής πληροφοριών.
Εκκρεμείς υποθέσεις
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο πρόεδρος, υπήρξε ραγδαία πτώση του μέσου όρου ηλικίας των υποθέσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού τον Δεκέμβριο του 2021 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο 2019.
Περισσότερες από 160 υποθέσεις ολοκληρώθηκαν σε 24 μήνες από την έναρξη της θητείας της σημερινής διοίκησης της επιτροπής, ενώ π.χ. μόλις 4 εκρεμμούσες υποθέσεις ολοκληρώθηκαν την περίοδο Ιανουάριος 2019 – Σεπτέμβριος 2019, και ελάχιστες ολοκληρώνονταν κάθε έτος τα προηγούμενα 5 έτη. Τα αποτελέσματα αυτά επιτεύχθηκαν παρά τη μείωση του προσωπικού, κατά 10% τα τελευταία δύο έτη.
Ο μέσος όρος των εκκρεμών υποθέσεων της επιτροπής μειώθηκε από 8 έτη τον Σεπτέμβριο του 2019, σε 1.4 έτη το 2020 και σε 1.1 έτος το 2021.
Υπογραμμίζεται στα στοιχεία στη έκθεσης ότι καταβλήθηκε προσπάθεια προκειμένου να εισαχθεί ενώπιον της επιτροπής ένας σημαντικός αριθμός υποθέσεων. Το 2020 εισήχθησαν συνολικά 25 υποθέσεις, ενώ το 2021 ο αριθμός τους ανήλθε σε 40. Περαιτέρω, ο αριθμός διενέργειας των αιφνίδιων επιτόπιων ελέγχων αυξήθηκε από 7 (68 ελεγχόμενες εταιρείες) το 2020 σε 17 (101 ελεγχόμενες εταιρείες) το 2021. Πιο αναλυτικά σχετικά με τους επιτόπιους ελέγχους το 2021, η επιτροπή πραγματοποίησε 17 επιτόπιους ελέγχους σε 101 ελεγχόμενες επιχειρήσεις, έναντι 7 επιτόπιων ελέγχων το 2020 σε 68 ελεγχόμενες επιχειρήσεις. Επιπλέον, αύξησε τον αριθμό των ελεγχόμενων εταιριών ανά μήνα σε 8,4, έναντι 5,7 το 2020 και 4,0 το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 49% το 2021, από 42% το 2020 σε σχέση με το 2019.
Αξιοσημείωτο χαρακτηρίζει ο πρόεδρος, ότι η ολοκλήρωση των εκρεμμουσών υποθέσεων δεν περιόρισε τη δραστηριότητα της επιτροπής να βελτιώσει τα αποτελέσματά της σχετικά με τις υποθέσεις που ερευνώνται από τη Γενική Διεύθυνση και κληρώνονται σε εισηγητές για εξέταση από την ολομέλεια. Αντιθέτως, παρατηρήθηκε μία αύξηση πλέον του 50% από το 2019 των υποθέσεων που κληρώνονται σε εισηγητή.
Οι υπό εξέλιξη έρευνες της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού
Οι υπό εξέλιξη κύριες έρευνες της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού στις 31/12/2021 ανέρχονταν συνολικά σε 119 και αφορούν σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας.
Ειδικότερα στο τέλος του 2021 η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού διερευνούσε 44 καταγγελίες, 27 υποθέσεις αυτεπάγγελτης έρευνας, 5 κλαδικές έρευνες, 4 λοιπές έρευνες, 6 υποθέσεις περί ελέγχου συμμόρφωσης σε εκδοθείσες αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, 11 γνωστοποιηθείσες συγκεντρώσεις, καθώς και 7 λοιπές υποθέσεις εκ των οποίων 1 κανονιστική παρέμβαση και 1 υπόθεση παρακώλησης έρευνας.
Πρόστιμα
Το 2021, και παρά τις δυσκολίες που επήλθαν στη λειτουργία όλων των δημοσίων φορέων λόγω της πανδημίας, όπως σημειώνει στο μήνυμά του ο κ. Λιανός, επιβλήθηκαν περισσότερα από 16 εκατ. ευρώ πρόστιμα από την επιτροπή, σχετικά με την εφαρμογή του Δικαίου Ανταγωνισμού, ενώ η Επιτροπή Ανταγωνισμού υπήρξε το 2021 η Επιτροπή Ανταγωνισμού με τους περισσότερους επιτόπιους ελέγχους στην Ευρωπαϊκή Ένωση [βλ. https://www.whitecase.com/insight-our-thinking/dawn-raids-make-serious-comeback και https://www.covcompetition.com/2021/12/dawn-raids-in-the-eu-are-back-in-full-swing/ ], κάτι που αναδεικνύει επίσης το ποιοτικό άλμα που έχει επιτευχθεί, παρά τις δυσκολίες και λόγω της εσωτερικής αναδιοργάνωσής της και των αλλαγών στους ρυθμούς του προσωπικού, τα τελευταία δύο έτη.
Στην έκθεση σημειώνεται ότι η επιτροπή, κατά τη διάρκεια του 2021 επέφερε μετρήσιμη δημόσια ωφέλεια τουλάχιστον 10 φορές περισσότερη για κάθε ευρώ των εξόδων της (μισθοδοσία και λειτουργικά έξοδα), κάτι που συμβαδίζει με την αναλογία που παρατηρείται στις πιο αποτελεσματικές Αρχές Ανταγωνισμού στην Ευρώπη.
Ο πρόεδρος υπογραμμίζει: «Αναμένουμε τη στήριξη της πολιτείας στην ουσιαστική άσκηση της διοικητικής και οικονομικής μας αυτοτέλειας, ειδικά όσον αφορά την προσέλκυση εξειδικευμένου επιστημονικού ανθρωπίνου δυναμικού και την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων και καθυστερήσεων που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητά μας και την ουσιαστική ευόδωση των προσπαθειών μας τα τελευταία δύο έτη».
