Η Exxon Mobil κατέθεσε δικαστική προσφυγή κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μια προσπάθεια του αμερικανικού ομίλου, που ανήκει στις λεγόμενες Μεγάλες Αδελφές – Big Oil Companies, να μπλοκάρει τη νομοθεσία για τη φορολόγηση των υπερκερδών των πετρελαϊκών εταιρειών, υποστηρίζοντας πως οι Βρυξέλλες υπερβαίνουν τη νομική τους εξουσία.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Exxon, Κέισι Νόρτον, η υπερφορολόγηση είναι «αντιπαραγωγική», αποθαρρύνει τις επενδύσεις και υποσκάπτει την επενδυτική εμπιστοσύνη. Παράλληλα, η αμερικανική εταιρεία στέλνει μήνυμα στην ΕΕ, λέγοντας πως θα υπολογίσει τον φόρο για τις μελλοντικές επενδύσεις δεκάδων δισ. ευρώ στην Ευρώπη σχετικά με την ενεργειακή μετάβαση. «Το εάν θα επενδύσουμε εκεί (στην Ευρώπη) θα εξαρτηθεί από το πόσο θελκτική και ανταγωνιστική θα είναι η Ευρώπη», υπογράμμισε ο Νόρτον, σύμφωνα με το Reuters.
Όπως μετέδωσε το BBC, ο απροσδόκητος φόρος επιβάλλεται σε επιχειρήσεις που επωφελήθηκαν από κάτι για το οποίο δεν ήταν υπεύθυνες: την τιμή των προϊόντων που διαπραγματεύονται ελεύθερα στις αγορές. Οι εταιρείες ενέργειας παίρνουν πολύ περισσότερα χρήματα για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο τους, εν μέρει λόγω των ανησυχιών για τον εφοδιασμό μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ωστόσο, η Exxon κατηγόρησε τις Βρυξέλλες για υπέρβαση των νόμιμων εξουσιών της, χαρακτηρίζοντας το μέτρο “αντιπαραγωγικό”.
Σύμφωνα με το Forbes, το οποίο σε δημοσίευμά του υιοθετεί σχεδόν πλήρως τις θέσεις της ExxonMobil, η ExxonMobil μήνυσε την Ευρώπη για το εάν ο νέος φόρος για τα «απροσδόκητα κέρδη» είναι πραγματικά φόρος. Τονίζεται ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με φυγή κεφαλαίων της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου χάρη στον πρόσφατα θεσπισμένο φόρο για τα «Ουρανοκατέβατα Κέρδη». Αυτό, σύμφωνα με το Forbes, ήταν ένα αποτέλεσμα που απειλούσε η ExxonMobil σε μια δήλωση που κυκλοφόρησε την Τετάρτη μετά την υποβολή αγωγής στο Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ αμφισβητώντας τον φόρο.
«Αυτός ο φόρος θα υπονομεύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, θα αποθαρρύνει τις επενδύσεις και θα αυξήσει την εξάρτηση από εισαγόμενα προϊόντα ενέργειας και καυσίμων», ανέφερε στην ανακοίνωσή της η ExxonMobil. «Οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες αντιμετωπίζουν ήδη μια πολύ πραγματική κρίση ανταγωνιστικότητας και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υποστηρίζουν την παραγωγή αξιόπιστης και οικονομικά προσιτής ενέργειας. Προσβλέποντας στο μέλλον, καθώς εξετάζουμε μελλοντικές επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ στον ενεργειακό εφοδιασμό και τη μετάβαση της Ευρώπης, αναζητούμε ισχυρές επιχειρηματικές υποθέσεις που να υποστηρίζονται από ένα σταθερό και προβλέψιμο επενδυτικό κλίμα», πρόσθεσε. «Το αν θα επενδύσουμε εδώ εξαρτάται κυρίως από το πόσο ελκυστική και παγκόσμια ανταγωνιστική θα είναι η Ευρώπη. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με τους ηγέτες της ΕΕ για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων. Η στοχαστική πολιτική είναι κρίσιμη», σημείωσε σύμφωνα με το αμερικάνικο site του γνωστού περιοδικού.
Ο φόρος της ΕΕ, που ψηφίστηκε τον Σεπτέμβριο, καθορίζει μια εισφορά τουλάχιστον 33% στις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου που είναι τουλάχιστον 20% πάνω από τα μέσα κέρδη για τα προηγούμενα τρία χρόνια. Είναι ένα σκληρό μέτρο που έχει σχεδιαστεί για να τιμωρήσει τις εταιρείες για υψηλές τιμές βασικών προϊόντων που κατά ειρωνικό τρόπο έχουν προκληθεί σε μεγάλο βαθμό από τις ενεργειακές πολιτικές που υιοθετήθηκαν από τις χώρες μέλη της ΕΕ τις τελευταίες δεκαετίες.
Το Forbes παραθέτει και την πρώτη αντίδραση των Βρυξελλών. «Θα εναπόκειται τώρα στο Γενικό Δικαστήριο να αποφανθεί για αυτήν την υπόθεση», δήλωσε η εκπρόσωπος της ΕΕ Arianna Podesta. «Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι τα εν λόγω μέτρα είναι πλήρως συμβατά με το δίκαιο της ΕΕ.» Αυτός ο ισχυρισμός της Podesta είναι το ερώτημα που εξετάζεται στην αγωγή της ExxonMobil, υποστηρίζει το Forbes. Όταν το μέτρο της ΕΕ εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο, χαρακτηρίστηκε ως «ατομική εισφορά» και όχι ως «φόρος», κάτι που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΚ) δεν έχει την εξουσία να επιβάλει χωρίς επίσημη νομοθεσία εγκεκριμένη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο παρακάμπτεται σε αυτήν την περίπτωση. Κατά την έγκριση αυτού του μέτρου, η ΕΚ επικαλέστηκε το άρθρο 122 της Συνθήκης ΕΕ, μια διάταξη έκτακτης ανάγκης που επιτρέπει στην ΕΚ να παρακάμψει το Κοινοβούλιο.
Η διακινδύνευση του MarketPass
Όπως είναι γνωστό η Ελληνική Κυβέρνηση, με την «πλάτη» των Βρυξελλών αφού η Ε συνολικά ενέκρινε το μέτρο, αποφάσισε πέραν της φορολόγησης με 33% να κατευθύνει τα χρήματα αυτά στη δημιουργία ενός νέου επιδόματος για μεγάλο μέρος της κοινωνίας, του λεγόμενου Market Pass. Η εκτίμηση είναι ότι τα αναμενόμενα έσοδα περίπου 600 εκατομμυρίων ευρώ από τον φόρο στις δύο πετρελαϊκές εταιρείες (με τα τρία διυλιστήρια) της χώρας, θα χρηματοδοτήσουν ενισχύσεις που μπορούν να καλύψουν έως το 85% των νοικοκυριών, σύμφωνα με τα εισοδηματικά κριτήρια που έχουν τεθεί. Το σκεπτικό πίσω από την απόφαση είναι ότι η ενεργειακή κρίση έχει επιβαρύνει το σύνολο της οικονομίας και επομένως τα καύσιμα που αποτελούν βασικό πόρο της οικονομίας πρέπει να χρηματοδοτήσουν το σύνολο της κοινωνίας.
Πήγες από Βρυξέλλες και Αθήνα που μίλησαν στο economix.gr θεωρούν σοβαρή την υπόθεση αλλά δεν ανησυχούν για την υλοποίηση του μέτρου του Market Pass. Τονίζουν ότι η ExxonMobil έχει τη νομική ισχύ να αντιπαρατεθεί με την Κομισιόν, αλλά η Ευρώπη και οι θεσμοί της δεν παίζουν όταν αναλαμβάνουν τέτοιας έκτασης πρωτοβουλίες και θα υποστηρίξουν τις απόψεις τους με κάθε τρόπο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, μας λένε. Σε κάθε περίπτωση, η νομική διαδικασία θα τραβήξει για μήνες ή χρόνια, λένε από την Αθήνα, οπότε δεν τίθεται θέμα για την εφαρμογή του Market Pass η οποία είναι άμεση, εντός λίγων μηνών. Βέβαια αν τυχόν η προσφυγή του πουεθνικού ομίλου καταφέρει να δημιουργήσει νομικό τετελεσμένο, όλες οι χώρε της ΕΕ θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το συγκεκριμένο ζήτημα
