Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, σε συνεντεύξεις του σε δύο κεντρικές εφημερίδες της Πάτρας, την «Πελοπόννησο» και την «Γνώμη της Πάτρας» απαντάει εφ’ όλης της ύλης για θέματα που αφορούν στον πολεοδομικό σχεδιασμό και την εξέλιξή του, τα νέα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, την ενεργειακή κρίση και τις επιπτώσεις της, το ζήτημα των αδειών των μικρών οικοπέδων, τα τεχνικά έργα και τις ανατιμήσεις των οικοδομικών υλικών, τον κλάδο των Μηχανικών.
Συνέντευξη Γ. Στασινού στην εφημερίδα «Πελοπόννησο»
Συγκεκριμένα, η συνέντευξη του Προέδρου του ΤΕΕ στην εφημερίδα «Πελοπόννησο» και το δημοσιογράφο Σωτήρη Παπανδρέου έχει ως εξής:
Πρόεδρε, βρισκόμαστε εν μέσω ενεργειακού πολέμου. Τι μπορούν να κάνουν πολίτες και επιχειρήσεις για να θωρακιστούν και τι μπορούν να προσφέρουν οι μηχανικοί;
«Οι μηχανικοί συμβαδίζουν με την ανάπτυξη τη χώρας, γιατί είναι ο βασικός μοχλός της. Όταν υπάρχει ανάπτυξη, έχουν δουλειές οι μηχανικοί. Και αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Όταν η οικονομία καταρρέει, πρώτα το νιώθουμε οι μηχανικοί. Το ζήσαμε επί δεκαετία. Η σημερινή αβεβαιότητα επηρεάζει πολλαπλά όλους μας. Ευελπιστώ όμως, ότι με τους πόρους που υπάρχουν και τις κατάλληλες πολιτικές αποφάσεις, με γερό τιμόνι θα προχωρήσουμε μπροστά. Αρκεί να δείχνουμε όλοι στη δουλειά μας αποτελεσματικότητα, να έχουμε σχέδιο, να θέλουμε και να μπορούμε».
Ο τεχνικός τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με τις επιπτώσεις ενεργειακής κρίσης και ανατιμήσεων στα οικοδομικά υλικά. Τα δημόσια έργα απειλούνται με κραχ; Τι προτείνετε;
«Ο πληθωρισμός, παγκοσμίως και η ενεργειακή κρίση, σε συνδυασμό με τον πόλεμο, οδηγούν ψηλά τις τιμές. Όχι μόνο στην ενέργεια και τις μεταφορές, αλλά και στα υλικά. Για τα δημόσια έργα έγιναν παρεμβάσεις από το Υπουργείο Υποδομών και το ΤΕΕ συμβάλει σε μια μόνιμη θεσμική λύση, σε συνεργασία με το Υπουργείο. Αντιμετωπίζουν δυσκολίες όλες οι τεχνικές εταιρείες. Αλλά δεν έχουμε το περιθώριο να σταματήσουν τα έργα».
Η κυβέρνηση έχει μπροστά της κολοσσιαία έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ. Ποιες είναι οι προτάσεις σας;
«Είναι πραγματικά πρωτόγνωροι οι πόροι που πέφτουν στην οικονομία ήδη και τα επόμενα 7 χρόνια. Χρειάζεται ταχύτητα, σχέδιο και αποτελεσματικότητα. Να υπερβάλουμε εαυτούς, χωρίς χρονοτριβές, για να καταφέρουμε να τους απορροφήσουμε. Να βρούμε και επιπλέον προσωπικό στον τεχνικό τομέα. Να κάνουμε πιο ανταγωνιστικό τον τεχνικό τομέα, με ψηφιοποίηση και νέα οργάνωση. Για όλα αυτά το ΤΕΕ έχει δώσει έτοιμες προτάσεις στην Πολιτεία. Είμαι αισιόδοξος ότι, αν πραγματικά θέλουμε, θα τα καταφέρουμε».
Το ΤΕΕ έχει αναλάβει το τεράστιο πρόγραμμα των Τοπικών Πολεοδομικών σχεδίων. Πώς εξελίσσεται και τι γίνεται με τους Δήμους της Αχαΐας;
«Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας ολόκληρες δημοτικές ενότητες και δήμοι θα αποκτήσουν σχεδιασμό για ολόκληρη την έκτασή τους. Θα έχουν χρήσεις γης και θα ξέρουν όλοι απαγορεύσεις και όρους δόμησης για κάθε περιοχή. Στην Αχαΐα εξελίσσεται η διαδικασία, την επόμενη εβδομάδα υποβάλλουν δικαιολογητικά οι προσωρινοί ανάδοχοι και σε λίγες εβδομάδες θα έχουμε αποτελέσματα. Πρόκειται για τρία Τοπικά Πολεοδομικά του νομού, σε 3 δήμους, για συγκεκριμένες δημοτικές ενότητες, στους Δήμους Δυτικής Αχαΐας, Καλαβρύτων και Ερυμάνθου. Για τον Δήμο Πατρέων, επειδή έχει σχέδιο πόλης που αναθεωρείται τακτικά, το ΥΠΕΝ έκρινε ότι δεν απαιτείται τώρα ΤΠΣ. Ακολουθεί σύντομα και Αιγιαλεία. Αυτό σημαίνει ότι σε 2-3 χρόνια όλος ο νομός, πλην προστατευόμενων περιοχών, θα έχει πολεοδομικό σχεδιασμό. Είναι μεγάλη πρόοδος. Φανταστείτε, το ΥΠΕΝ κατάφερνε να εγκρίνει περίπου 30 σχέδια πόλης σε 10 χρόνια. Τώρα, με τη συμβολή του ΤΕΕ, προσπαθούμε να γίνουν περίπου 300 Πολεοδομικά σχέδια σε 4 χρόνια. Αφορά το 70% της χώρας. Είναι ένας μικρός άθλος.
Τι γίνεται με τους ιδιώτες μικρών οικοπέδων; Υπάρχουν αιτήσεις από την Δυτική Ελλάδα;
«Δεν μπορώ να σας δώσω στοιχεία ανά περιοχή, μας δεσμεύουν οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ και της ΕΛΣΤΑΤ. Το πρόβλημα όμως είναι υπαρκτό. Όσοι έχουν μικρότερες εκτάσεις εκτός σχεδίου δεν μπορούν πλέον να οικοδομήσουν. Η ανάσχεση της εκτός σχεδίου δόμησης είναι σωστή επιλογή, δεν μπορούμε να χτίζουμε αλόγιστα και όπου θέλει ο καθένας. Αλλά ο τρόπος που έγινε η αλλαγή αυτή, με την κατάργηση των αποκλίσεων που ίσχυαν επί δεκαετίες, μέσα σε 2 χρόνια, είναι απότομος. Και επιστημονικά πρώτα πρέπει να σχεδιάσουμε τον χώρο, με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που ήδη ξεκίνησαν και μετά να πάμε σε γενικές απαγορεύσεις ή κίνητρα. Θα πρέπει να το ξαναδεί η κυβέρνηση, διότι απαξιώνονται περιουσίες πολιτών, που πιθανόν δεν το γνωρίζουν καν.
Συνέντευξη Γ. Στασινού στην εφημερίδα «Γνώμη της Πάτρας»
Ολόκληρη η συνέντευξη του Προέδρου του ΤΕΕ στην εφημερίδα «Γνώμη της Πάτρας» και το δημοσιογράφο Φώτη Καλύβα έχει ως εξής:
Μία από τις πιο σημαντικές δράσεις που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Με τι ρυθμούς προχωρούν και σε ποιο σημείο βρίσκονται οι μελέτες για τον Δήμο της Πάτρας, αλλά και τους άλλους Δήμους της Αχαΐας;
«Είναι ένα πρωτόγνωρο σε μέγεθος και ταχύτητα έργο που ανέλαβε να υλοποιήσει το ΤΕΕ. Αν πηγαίναμε με τους ρυθμούς που υπήρχαν δεν θα τελείωνε ποτέ ο πολεοδομικός σχεδιασμός στη χώρα. Υπήρχαν σχέδια πόλης που έκαναν 15, 20, 25 χρόνια να ολοκληρωθούν και το ΥΠΕΝ ενέκρινε καμιά 30αριά κάθε 10 χρόνια. Τώρα, με τη συμβολή του ΤΕΕ, υλοποιούμε περίπου 300 Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, σε περίπου 3-4 χρόνια. Είναι ένας μικρός άθλος. Κάποια ξεκίνησαν ήδη. Θα έχουμε αναδόχους για περίπου 130 από αυτά τις επόμενες εβδομάδες. Μέσα σε αυτά είναι και τρία Τοπικά Πολεοδομικά του νομού, σε 3 Δήμους, για συγκεκριμένες δημοτικές ενότητες. Στους Δήμους Δυτικής Αχαΐας, Καλαβρύτων και Ερυμάνθου οι προσωρινοί ανάδοχοι θα καταθέσουν την επόμενη εβδομάδα τα δικαιολογητικά τους και ευελπιστώ ότι γρήγορα θα έχουμε αποτέλεσμα και θα ξεκινήσουν οι μελέτες, ώστε να καταφέρουμε και στην Αχαΐα να οργανώσουμε το χώρο σωστά. Σύντομα θα ξεκινήσει και στον Δήμο Αιγιαλείας. Για τον Δήμο Πατρέων κρίθηκε από το ΥΠΕΝ ότι καλύπτεται ήδη από σχέδιο πόλης που επικαιροποιείται τακτικά και σε αυτή τη φάση δεν έχουμε νέες μελέτες».
Πιστεύετε ότι τα νέα Πολεοδομικά Σχέδια θα βάλουν τέλος στο χωροταξικό αλαλούμ;
«Ναι, θα μπει τέλος. Δεν το νομίζω, το γνωρίζω. Σε ένα πρώτο θεσμικό επίπεδο τουλάχιστον. Όπως το γνωρίζουν και όλοι οι μηχανικοί που ζητούμε εδώ και 40-50 χρόνια να κάνει το κράτος τη δουλειά του: να σχεδιάσει τη χώρα. Θα ξέρουν πλέον όλοι τουλάχιστον τι χρήσεις γης και περιορισμοί ή όροι δόμησης υπάρχουν σε κάθε περιοχή και σε κάθε οικόπεδο. Χωρίς να ψάχνουν σε υπηρεσίες, αρχεία, φακέλους και σχέδια δεκαετιών. Χωρίς ανασφάλεια, με ψηφιακή ακρίβεια. Και σε αυτό θα συμβάλλει και μια ακόμη μεγάλη μεταρρύθμιση που υλοποιούμε ήδη, ταυτόχρονα, ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης όπου όλα αυτά θα φαίνονται πάνω σε έναν ενιαίο για όλη τη διοίκηση και τους πολίτες χάρτη, μαζί με τις άλλες θεσμικές γραμμές (αρχαιολογικοί χώροι, δασικοί χάρτες, ρέματα κλπ) και θα είναι προσβάσιμα από όλους, με λίγα κλικς από τον υπολογιστή σας. Είναι μια τεράστια αλλαγή για τη χώρα όλο αυτό».
Είναι επίσης μία μεγάλη αλήθεια ότι κυρίως οι μεγάλες πόλεις, δομήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες χωρίς σχέδιο και κυρίως, χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον αλλά και στον ίδιο τον άνθρωπο. Σε μία εποχή όπου ήδη βιώνουμε τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, πόσες βελτιώσεις μπορούν να γίνουν; Τι μπορεί να αλλάξει; Μήπως τελικά, πρέπει και να…γκρεμίσουμε για να φτιάξουμε από την αρχή;
«Δεν μπορούμε να διαγράψουμε με μια απόφαση τη ζωή, την ιστορία και την περιουσία των προηγούμενων. Μπορούμε να βρούμε λύσεις, η τεχνολογία μας δίνει πλέον τα εργαλεία να το κάνουμε καλύτερα και γρήγορα. Λύσεις σε προβλήματα που κάποτε δεν υπήρχαν: συχνές πλημμύρες, καταστροφικές πυρκαγιές, σεισμοί, διάβρωση των ακτών. Αρκεί να σχεδιάσουμε σωστά, να δουλεύουμε με σχέδιο και αποτελεσματικότητα. Και φυσικά χρειάζεται να γίνονται βελτιώσεις και αλλαγές στις διαδικασίες και τους νόμους, όταν απαιτείται, όπως στη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων έργων, όπου έχουν γίνει σημαντικά βήματα αλλά χρειάζονται και άλλα. Όπως στη δικαιοσύνη, που πρέπει να υπάρξει επιτάχυνση ειδικά για τα θέματα διοικητικών προσφυγών. Ειδικά για τα έργα αντιμετώπισης καταστροφών και φυσικών φαινομένων, που εντείνονται με την κλιματική αλλαγή, πρέπει όλοι να βάλουν νερό στο κρασί τους και να απλοποιήσουμε τα πράγματα. Μέχρι και η Ευρωπαϊκή Ένωση το κατάλαβε και καθιέρωσε ειδική απλοποιημένη διαδικασία για έργα ΑΠΕ για ένα έτος. Πρέπει και εμείς να κάνουμε ριζοσπαστικά βήματα προς τα εμπρός. Δημόσιο συμφέρον, εν τέλει, είναι αυτό που προασπίζει τις ζωές και τις περιουσίες των πολιτών».
Ένα από τα πιο πετυχημένα προγράμματα, που ταυτόχρονα όμως δημιουργούν σχεδόν πάντοτε και παράπονα καθώς πολλοί δεν προλαβαίνουν να τα εκμεταλλευθούν, είναι τα «εξοικονομώ». Πότε να περιμένουμε το επόμενο πρόγραμμα; Υπάρχουν κατά την άποψή σας οι πόροι για να επεκταθούν και να συμπεριλάβουν όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες και επιχειρηματίες;
«Είναι η πρώτη φορά που το ΤΕΕ ανέλαβε να υποστηρίξει το πρόγραμμα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, με αυτό του 2021, σε μια προσπάθεια να επιταχυνθούν διαδικασίες και να μην υπάρχουν προβλήματα του παρελθόντος. Ήδη ξεκίνησε η υλοποίηση για τους πρώτους δικαιούχους. Καταφέραμε αφενός να μην υπάρχουν τεχνικά προβλήματα στα πληροφοριακά συστήματα, που τόσο ταλαιπώρησαν τα προηγούμενα χρόνια και να υπάρχει και μια δικαιοσύνη στις εντάξεις, όχι να μπαίνουν μόνο όσοι προλαβαίνουν να πατήσουν ορισμένα κουμπιά. Το επόμενο διάστημα θα προκηρυχθεί και ο επόμενος κύκλος του «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» για κατοικίες. Μαζί έρχεται και το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» για νέους αλλά και το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» για επιχειρήσεις. Οι πόροι που υπάρχουν είναι πολύ μεγάλοι και θα τρέχουν προγράμματα για τα επόμενα 2-4 χρόνια συνεχώς. Φέτος περίπου 85 χιλιάδες κατοικίες εντάχθηκαν στο Εξοικονομώ, πολλαπλάσιες από προηγούμενα προγράμματα. Και ακολουθούν και άλλα, όπως είπαμε».
Ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στην οικοδομή; Φοβάστε ένα νέο «πάγωμα» της κατασκευαστικής δραστηριότητας λόγω της ακρίβειας;
«Η ακρίβεια δημιουργεί προβλήματα, καθώς δεν μπορούν να προβλεφθούν οι τιμές των υλικών σε βάθος έστω και μικρού χρόνου. Αλλά θα τα καταφέρουμε. Και στο παρελθόν είχαμε περιόδους υψηλού πληθωρισμού. Αρκεί και η Πολιτεία να παίρνει τα μέτρα που χρειάζεται, στο χρόνο που πρέπει. Προς το παρόν. δείχνει να το κάνει. Το κυρίως πρόβλημα είναι στα δημόσια έργα, που υπάρχει ανελαστικότητα και γραφειοκρατία για τις τιμές και τις συμβάσεις. Στον ιδιωτικό τομέα και την οικοδομή, μπορεί να ανεβαίνει το κόστος, αλλά όλοι έχουμε ευελιξία και κατανόηση και οι συμφωνίες προσαρμόζονται στις διαθέσιμες επιλογές. Η οικοδομή συνεχίζει να προχωρά δυναμικά».
«Η Πολιτεία πρέπει να εντείνει τους προσεισμικούς ελέγχους»
Οι σεισμικές δονήσεις στην Εύβοια τελευταία, επανέφεραν στο προσκήνιο τη σεισμικότητα στον ελλαδικό χώρο. Δεδομένου ότι η Δυτική Ελλάδα είναι μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της χώρας, ο κ. Στασινός αναφέρεται στο ζήτημα: «Η πιο βασική δουλειά που γίνεται είναι η μελέτη και η κατασκευή κτιρίων και κατασκευών με σωστά, αντισεισμικά χαρακτηριστικά. Και σε αυτή τη δουλειά οι Έλληνες Μηχανικοί έχουμε δείξει ότι είμαστε πολύ καλοί. Ναι, η Πολιτεία πρέπει να εντείνει τους προσεισμικούς ελέγχους, το ζητάει το ΤΕΕ και όλος ο τεχνικός κόσμος. Γιατί η χώρα έχει παλαιό κτιριακό απόθεμα. Αντιλαμβάνομαι τους περιορισμούς αλλά υπάρχουν λύσεις και πρέπει η Πολιτεία να προχωρήσει θαρραλέα».
Πάτρα: «Να δοθεί έμφαση σε κοινόχρηστους χώρους και πράσινο»
Ο κ. Στασινός συνδέεται στενά με την Πάτρα καθώς υπήρξε φοιτητής στην πόλη και είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών. Μέχρι και σήμερα διατηρεί πολλές φιλίες στην περιοχή και παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξή της. Οπότε η άποψή του για την πόλη έχει ιδιαίτερη αξία, τονίζει η εφημερίδα. «Βρίσκομαι συχνά στην Πάτρα, την οποία αγαπώ, καθώς έζησα εδώ αρκετά χρόνια. Δεν θέλω να γκρινιάζω, είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. ‘Έχουν γίνει πολλά και η πόλη με την πάροδο των χρόνων βελτιώνεται. Και επενδύσεις γίνονται από ιδιώτες και έργα γίνονται: στο λιμάνι, στο σιδηρόδρομο, σε δημόσιες υποδομές. Νομίζω ότι μεγαλύτερη έμφαση θα μπορούσε να δοθεί σε κοινόχρηστους χώρους, πράσινο και απαλλοτριώσεις στο αστικό συγκρότημα της Πάτρας. Και γενικά στο νομό έμφαση στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής, με έργα υποδομής, όπως τα αντιπλημμυρικά» σημειώνει.