Υπουργοί και διαπραγματευτές κυβερνήσεων από σχεδόν 200 χώρες ξεκίνησαν χθες τη δύσκολη εργασία εξεύρεσης κοινού εδάφους για μια συμφωνία στις ετήσιες συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα στη βάση ενός πρώτου περιγράμματος που βρίσκεται στα χέρια των αντιπροσώπων στη σύνοδο στην Αίγυπτο, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Το έγγραφο, που δόθηκε αργά τη Δευτέρα στη δημοσιότητα από την αιγυπτιακή προεδρία της COP27 αποτελείται από δύο σελίδες με σημεία που περιγράφουν συνοπτικά πολλά από τα θέματα που οι χώρες έχουν ζητήσει να περιληφθούν – περιλαμβανομένων επίμαχων σημείων που προκαλούν βαθιές διαιρέσεις μεταξύ των κρατών.

Το έγγραφο φέρει τον τίτλο “non-paper”, καθιστώντας σαφές ότι δεν αποτελεί επίσημο προσχέδιο αυτού που θα μπορούσε όντως να εγκριθεί από τις χώρες κατά το κλείσιμο της διάσκεψης, που θα λάβει χώρα σύμφωνα με το πρόγραμμα την Παρασκευή, ως η κεντρική πολιτική συμφωνία έπειτα από εργασίες δύο εβδομάδων.

“Όλα θα συμπυκνωθούν στις τελευταίες ημέρες”, δήλωσε ο επικεφαλής περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ Βιρτζίνιτζους Σινκεβίσιους στο Reuters, στο περιθώριο της διάσκεψης.

“Φαίνεται πως είμαστε μάλλον μακριά απ’ ό,τι θα θέλαμε να έχουμε ως αποτέλεσμα, αλλά είμαι σίγουρος πως, καθώς όλο και περισσότερη ενέργεια μπαίνει σε αυτό, θα συμπυκνωθεί τις τελευταίες μέρες και ίσως τα τελευταία λεπτά”, είπε.

Ο διαπραγματευτής του Μπελίζ Κάρλος Φούλερ δήλωσε πως οι χώρες θα συζητούσαν το έγγραφο χθες το απόγευμα και θα μπορούσαν ακόμα και να προσθέσουν περισσότερα στον “μακρύ κατάλογο” θεμάτων που έχουν μέχρι τώρα περιγραφεί συνοπτικά.

Ένα τμήμα του εγγράφου για τις απώλειες και τις ζημιές –που αναφέρεται στη χρηματοδότηση αναπτυσσόμενων χωρών που αντιμετωπίζουν τις αναπόφευκτες ζημιές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή– αφήνει να εννοηθεί πως η συμφωνία θα θέτει επί τάπητος την “ανάγκη για διευθετήσεις χρηματοδότησης” προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό.

Δεν δίνει ωστόσο κανένα στοιχείο για το κατά πόσον η τελική συμφωνία θα περιλαμβάνει ένα νέο ταμείο απωλειών και ζημιών — το οποίο ζητούν οι αναπτυσσόμενες χώρες στις διαπραγματεύσεις, αλλά για το οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι επιφυλακτικές.

Η αποτυχία των πλούσιων χωρών να εκπληρώσουν στο σύνολό της μια προηγούμενη υπόσχεση για χορήγηση 100 δισ. δολαρίων ως ετήσια χρηματοδότηση για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες ρίχνει βαριά σκιά τα τελευταία χρόνια στις συνομιλίες για το κλίμα. Πέρυσι, οι πλούσιες χώρες πλήρωσαν περίπου 83 δισ. δολάρια γι’ αυτό τον σκοπό, αλλά είπαν πως θα εκπληρώσουν στο σύνολό της την υπόσχεσή τους μόνο το 2023.

“Δεν μπορούμε να αντέξουμε μια περαιτέρω διάβρωση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στις αναπτυγμένες και τις αναπτυσσόμενες χώρες”, δήλωσε η πρωθυπουργός της Σαμόα Φιαμέ Ναόμι Ματαάφα.

“Ας κάνουμε την COP27 το σημείο καμπής στις προσπάθειές μας να κάνουμε τη ρητορική ιστορία και τους αντικατοπτρισμούς πραγματικότητα”, είπε η Ματαάφα.

Η καύση ορυκτών καυσίμων είναι η κύρια αιτία της κλιματικής αλλαγής, όμως ο άνθρακας, το αέριο και το πετρέλαιο απουσιάζουν από το προσχέδιο συμφωνίας.

Η Ινδία εξέπληξε ορισμένες χώρες την περασμένη εβδομάδα ωθώντας για μια συμφωνία στη διάσκεψη για την κατάργηση όλων των ορυκτών καυσίμων — αντί μόνο του άνθρακα, όπως συμφώνησαν οι χώρες στη σύνοδο του ΟΗΕ τον περασμένο χρόνο. Το προσχέδιο του κειμένου της COP27 δεν δίνει κάποιο στοιχείο για το ποια πορεία θα ακολουθήσει η τελική συμφωνία σε αυτό το θέμα.

Το έγγραφο αναφέρει πράγματι την επείγουσα ανάγκη για δράση προκειμένου να παραμείνει εφικτός ο στόχος που έχει συμφωνηθεί παγκοσμίως να μην αυξηθεί η θερμοκρασία της Γης πέρα από τον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, προκειμένου να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

“Δεν μπορούμε να χάσουμε τον 1,5 βαθμό σε αυτήν την COP”, δήλωσε ο Αλόκ Σάρμα, πρόεδρος της περασμένης συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα, COP26, που διεξήχθη στη Γλασκώβη της Σκωτίας. Ο Σάρμα έκανε τις δηλώσεις αυτές σήμερα σε μια εκδήλωση στο περιθώριο της διάσκεψης στην Αίγυπτο.

Ο Τομ Έβανς, αναλυτής πολιτικής στη μη κερδοσκοπική δεξαμενή σκέψης E3G, δήλωσε πως το προσχέδιο είναι “ένα ευχολόγιο θεμάτων”, αλλά δεν αποκαλύπτει τι είναι πιθανό να περιληφθεί στην τελική συμφωνία.

“Πολλά από τα θέματα, για τα οποία υπάρχουν νύξεις σε αυτό το έγγραφο, είναι υπό ζωηρή συζήτηση στη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των 20 (G20)”, είπε και πρόσθεσε πως το τι θα αποφασίσουν οι ηγέτες της G20 στη διάρκεια της συνάντησής τους σήμερα και αύριο στο Μπαλί για θέματα που περιλαμβάνουν την κατάργηση των ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να κατευθύνει το τελικό αποτέλεσμα της COP27.

Η ΕΕ είναι έτοιμη να αυξήσει τις δεσμεύσεις της σχετικά με το κλίμα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να αυξήσει τις κλιματικές φιλοδοξίες της και δεν θα «κάνει πίσω», ανακοίνωσε στο μεταξύ ο Φρανς Τίμερμανς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, χθες στη διάρκεια της COP27.

Η μείωση των εκπομπών των 27 αναμένεται να φθάσει «τουλάχιστον το 57%» έως το 2030, έναντι του στόχου για τουλάχιστον 55% που αναφερόταν μέχρι τώρα, και «μπορώ με χαρά μου σήμερα εδώ να σας ανακοινώσω ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να επικαιροποιήσει τις δεσμεύσεις της ώστε να αντικατοπτρίζουν αυτή την αυξημένη φιλοδοξία», δήλωσε στη διάρκεια ομιλίας του.

Ο ευρωπαίος αξιωματούχος υπογράμμισε τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν πρόσφατα για την ανακατανομή μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ των μειώσεων των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, για τους στόχους δέσμευσης του άνθρακα από τα εδάφη και τα δάση ή για το τέλος των οχημάτων με θερμικούς κινητήρες.

«Βρισκόμαστε αποφασιστικά στην οδό της οριστικοποίησης ολόκληρης της νομοθεσίας, ώστε να τεθούν σε εφαρμογή μέχρι το τέλος του έτους οι κλιματικοί στόχοι μας», διαβεβαίωσε ο Φρανς Τίμερμανς από το βήμα της μεγάλης διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, η οποία διεξάγεται στο θέρετρο Σαρμ ελ-Σέιχ.

«Μην αφήσετε κανέναν να σας πει, εδώ ή αλλού, ότι η ΕΕ κάνει πίσω. Μην τους αφήσετε να σας πουν ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία σκοτώνει το ευρωπαϊκό Πράσινο Σύμφωνο και ότι ορμάμε προς το αέριο», πρόσθεσε αναφερόμενος στο δύσκολο απογαλακτισμό από το ρωσικό φυσικό αέριο και την αναζήτηση νέων πηγών εφοδιασμού.

Η αυξημένη χρήση άνθρακα στην ΕΕ θα διαρκέσει περίπου τρία χρόνια       

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει οποιαδήποτε έκκληση για τη σταδιακή μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, τόνισε ο Τίμερμανς, όταν ερωτήθηκε σχετικά με την πίεση που ασκεί η Ινδία για να περιληφθεί μια τέτοια έκκληση στην τελική συμφωνία της COP27.

«Είμαστε υπέρ οποιασδήποτε έκκλησης για τη σταδιακή μείωση όλων των ορυκτών καυσίμων», δήλωσε ο Τίμερμανς σε συνέντευξη Τύπου.

«Όμως πρέπει επίσης να εξασφαλίσουμε ότι η έκκληση αυτή δεν περιορίζει τις προηγούμενες συμφωνίες που πετύχαμε για τη σταδιακή μείωση του άνθρακα, έτσι αν έρχεται επιπλέον αυτών που έχουν ήδη συμφωνηθεί στη Γλασκώβη, τότε η ΕΕ θα υποστηρίξει αυτή την πρόταση», πρόσθεσε.

Ο Φρανς Τίμερμανς δήλωσε ακόμη πως η αύξηση της χρήσης άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου θα πρέπει να διαρκέσει μόνο τρία χρόνια.

«Ναι, καίμε τώρα περισσότερο άνθρακα απ’ ό,τι σχεδιάζαμε και, ναι, προσπαθούμε να βρούμε LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) όπου μπορούμε να το βρούμε. Όμως αυτό είναι μόνο, ας πούμε, για τρία χρόνια και μετά θα έχουμε αλλάξει το ενεργειακό μας μίγμα», δήλωσε ο επικεφαλής της κλιματικής πολιτικής της ΕΕ.