Διαδηλωτές κατά της κατανάλωσης κρέατος, φορώντας στολές γουρουνιών και αγελάδας, έχουν μεταβεί στους χώρους διεξαγωγής της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα COP27 στην Αίγυπτο κρατώντας πλακάτ που καταγγέλλουν το αποτύπωμα άνθρακα των ζώων εκτροφής και φωνάζοντας συνθήματα όπως “Ας είμαστε χορτοφάγοι, ας είμαστε ελεύθεροι”.
Ομάδες ακτιβιστών και νεοφυείς επιχειρήσεις μετέβησαν στον τόπο διοργάνωσης της διάσκεψης, που θα διαρκέσει δύο εβδομάδες, για να ασκήσουν πιέσεις στους εκατοντάδες πολιτικούς ενημερώνοντας για την εμμονή των καταναλωτών με το κρέας και για τον ρόλο του στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Τα αιτήματά τους ποικίλλουν: από τη μείωση της κατανάλωσης κρέατος μέχρι πολιτικές που φαντάζουν εκκεντρικές, όπως η μετάβαση στο “τεχνητό” κρέας που “καλλιεργείται” μετά τη λήψη κυττάρων ζώων μέσα σε μεταλλικές δεξαμενές και το οποίο μπορεί να οδηγήσει στην κατάργηση της καλλιέργειας τροφίμων, των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και των σφαγείων.
Αγελάδες, πρόβατα, χοίροι και άλλα ζώα εκτροφής ευθύνονται για περίπου το 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως, σύμφωνα με μια αξιολόγηση από ομότιμους που έκαναν ερευνητές στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις και δημοσιεύτηκε τον περασμένο χρόνο.
Και οι ερευνητές εκφράζουν φόβους ότι ο αντίκτυπος πιθανόν να είναι μεγαλύτερος καθώς οι πρόσφατες προσπάθειες να μετρηθούν οι εκπομπές σε μεμονωμένα αμερικανικά αγροκτήματα με ένα αεροσκάφος εντοπισμού μεθανίου που υπερίπτατο, έδειξαν ότι οι εκπομπές ήταν πολύ μεγαλύτερες από ό,τι είχε εκτιμηθεί αρχικά.
“Φαίνεται να είμαστε εντελώς λάθος. Σχεδόν κάθε φορά που γίνονται αυτές οι… μετρήσεις διαφωνούν με (τα επίσημα δεδομένα)”, δήλωσε ο Μάθιου Χάγιεκ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Συνειδητοποιώντας ότι δεν μπορούν πλέον να αγνοούν τον ρόλο της παραγωγής τροφίμων στην υπερθέρμανση, οι διαπραγματευτές από σχεδόν 200 χώρες στην COP27 διεξάγουν συνομιλίες που για πρώτη φορά στη σχεδόν 30ετή ιστορία της διάσκεψης του ΟΗΕ είναι επικεντρωμένες σε αυτό.
Ωστόσο, η μείωση της παραγωγής κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων δεν βρίσκεται ακόμη στην ατζέντα των κυβερνήσεων, πολλές από τις οποίες δίνουν δισεκατομμύρια δολάρια σε επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους. Αντιθέτως, προωθούν πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών που παράγουν τα ζώα εκτροφής, μεταξύ άλλων με πρόσθετα ζωοτροφών που μειώνουν τις εκπομπές αερίων από τα ζώα και μειώνουν ή δεσμεύουν το μεθάνιο που εκπέμπεται από τους σωρούς κοπριάς.
Οι ακτιβιστές δεν το δέχονται.
«Αυτός δεν μπορεί ποτέ να είναι ο τρόπος για τις μηδενικές εκπομπές», λέει ο Μαξ Βάις, ακτιβιστής του Plant Based Treaty, μιας παγκόσμιας ομάδας ακτιβιστών που προωθεί μια διατροφή χωρίς κρέας. «Πρέπει να απομακρυνθούμε από τη ζωική παραγωγή».
Οι επιστήμονες που ασχολούνται με το κλίμα είναι επίσης δύσπιστοι ως προς την πορεία των μέτρων που προτιμά η βιομηχανία.
Ο Άντι Ρέισινγκερ, ειδικός στις εκπομπές ρύπων στα αγροκτήματα, ο οποίος είναι και αντιπρόεδρος της ομάδας της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, λέει ότι τα πρόσθετα ζωοτροφών θα προωθήσουν τον τύπο των εκπομπών από την εντατική βιομηχανική εκτροφή ζώων.
«Θα είχε ως αποτέλεσμα πιο εντατική κτηνοτροφική παραγωγή που θα απαιτούσε μεγαλύτερες εκτάσεις γης για την παραγωγή ζωοτροφών, ασκώντας πίεση στις δασικές εκτάσεις», είπε ο ίδιος στο Reuters.
ΛΕΥΚΟ ΚΡΕΑΣ… ΑΛΛΟΥ ΤΥΠΟΥ
Οι ακτιβιστές έχουν επίσης διαμαρτυρηθεί για τις καντίνες που βρίσκονται στους χώρους της διάσκεψης και πουλάνε μπέργκερ και κοτόπουλα — φαγητά που δεν αρμόζουν σε μια διάσκεψη για το κλίμα.
“Οταν μπαίνεις στους χώρους της διάσκεψης σού μυρίζει κρέας ζώου που ψήνεται. Το οποίο είναι δυστοπικό στα μάτια μου”, λέει ο Βάις.
Ωστόσο, δεν ενοχλούνται όλοι από την μυρωδιά του μπάρμπεκιου και πολλές εταιρείες επιδιώκουν να εμπορευματοποιήσουν την αναδυόμενη τεχνολογία για την καλλιέργεια κρέατος σε μεταλλικές δεξαμενές με τη χρήση μικροβιακής ζύμωσης.
Ο στόχος είναι να καταστεί δυνατό να παραχθούν μπριζόλες, στήθος κοτόπουλου και χοιρινό χωρίς τα μειονεκτήματα της παραδοσιακής εκτροφής ζώων.
“Νομίζουμε ότι ο κόσμος θέλει να τρώει κρέας. Προσπαθούμε απλώς να βρούμε έναν πιο φιλικό προς το κλίμα τρόπο να τους δώσουμε αυτό που θέλουν”, εξηγεί ο Τζος Τέτρικ, ο διευθύνων σύμβουλος της GOOD Meat, ο οποίος σέρβιρε το κοτόπουλο που παράγει με αυτό τον τρόπο η εταιρεία του στη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της διοργάνωσης.
Η εταιρεία του ήδη πουλάει μικρές ποσότητες “κοτόπουλου καλλιέργειας” σε εστιατόρια στη Σιγκαπούρη και προσβλέπει στην αμερικανική αγορά θεωρώντας ότι οι ρυθμιστικές αρχές εκεί θα το εγκρίνουν.
Παρότι η υφή και η γεύση είναι σχεδόν όμοιες με του κοτόπουλου, το κόστος είναι περίπου 10 φορές υψηλότερο. “Πρέπει να το διορθώσουμε αυτό”, επισημαίνει ο Τέτρικ.
Από την πλευρά της η Ελενα Ράιτ, διευθύντρια πολιτικής στο FAIRR Initiative, ένα δίκτυο επενδυτών επικεντρωμένο στη βιώσιμη γεωργία, δηλώνει ενθαρρυμένη από το γεγονός ότι η διάσκεψη επικεντρώθηκε στην παράμετρο διατροφή.
“Η συζήτηση έχει ανοίξει. Και ανεξαρτήτως από το αν θα ενεργήσουν οι κυβερνήσεις, η αγορά ήδη μετακινείται”.
