Την πεποίθηση ότι η Ελλάδα έχει «όλες τις προϋποθέσεις για ν’ αποτελέσει την ευχάριστη εξαγωγική έκπληξη της Ευρώπης», εξέφρασε σήμερα, από την 86η ΔΕΘ, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμώνων (ΣΟΕ), Μιχάλης Αργυρού, επισημαίνοντας ότι τα τελευταία χρόνια συντελείται μια θετική «σιωπηλή μεταμόρφωση στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας», η διεύρυνση του οποίου, όταν συμβαίνει, δεν οφείλεται πλέον σε απώλειες ανταγωνιστικότητας -σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε στη δεκαετία του 2000. Ο κ. Αργυρού επισήμανε ακόμα ότι η σημερινή κρίση, που παρότι επηρεάζει την οικονομία, δεν είναι οικονομική, αλλά κυρίως γεωπολιτική, ανοίγει τον δρόμο και για ευκαιρίες.
Και αυτό διότι σε συνθήκες τόσο αυξημένης αβεβαιότητας, χώρες όπως οι ΗΠΑ, αλλά και ευρωπαϊκές, προσανατολίζονται πλέον στο «friend-shoring» και το «near-shoring», με άλλα λόγια προτιμούν να επενδύουν σε αγορές φιλικές ή κοντινές και με μεγαλύτερη ασφάλεια, κάτι που σημαίνει ότι η Ελλάδα μπορεί να πάρει άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ), που αλλιώς θα κατευθύνονταν σε τρίτες χώρες. Περισσότερες επενδύσεις σημαίνουν μεγαλύτερη παραγωγή στην Ελλάδα και μεγαλύτερη παραγωγή φέρνει υψηλότερες εξαγωγές, είπε, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που διοργάνωσε το ΣΟΕ.
Όπως επισήμανε ο πρόεδρος του ΣΟΕ, η Ελλάδα έχει πλέον γίνει πολύ πιο εξωστρεφής οικονομία, έχοντας διπλασιάσει τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών της ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, στο 41% το 2021 από 22% το 2010. Επιπλέον, σε όρους ΑΕΠ, η Ελλάδα πραγματοποίησε περισσότερες εξαγωγές (σε όρους ΑΕΠ) από παραδοσιακές βιομηχανικές δυνάμεις, όπως οι χώρες Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, και άγγιξε το ποσοστό της Πορτογαλίας, χώρα η οποία για πολλούς αναλυτές αποτελεί πρότυπο επιτυχημένης αλλαγής μοντέλου ανάπτυξης, με βάση την εξωστρέφεια. Επιπρόσθετα, το 2008, η Ελλάδα είχε μόνο μια κατηγορία προϊόντων με εξαγωγές πάνω από το 1% του ΑΕΠ, τα πετρελαιοειδή. Το 2021 οι κατηγορίες με εξαγωγές άνω των 2 δισ. ευρώ (ήτοι πάνω από το 1% του ΑΕΠ) αυξήθηκαν σε έξι.
Πλησιάζουμε τη Γερμανία σε εξαγωγές τεχνολογίας, ως ποσοστό επί των συνολικών βιομηχανικών εξαγωγών!
Η χώρα έχει αρχίσει να παρουσιάζει επιδόσεις πρωταθλήτριας και στις εξαγωγές τεχνολογίας ως συνολικό ποσοστό επί των εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων, πλησιάζοντας μάλιστα τη Γερμανία! Συγκεκριμένα, το 13,2% των ελληνικών εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων αφορούσε το 2020 την τεχνολογία, έναντι 9% για την Ιταλία, περίπου 8% για την Ισπανία, 7% για την Πορτογαλία και 15,5% για τη Γερμανία. Κατά τον κ.Αργυρού, αυτό συνέβη διότι η Ελλάδα έδωσε φορολογικά κίνητρα για επένδυση σε Έρευνα και Ανάπτυξη, αλλά και τριπλασίασε τη σχετική δημόσια επένδυση ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,5% του ΑΕΠ το 2020 έναντι 0,6% το 2010).
Συνοψίζοντας, ο κ.Αργυρού εμφανίστηκε αισιόδοξος για την πορεία των εξαγωγών και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα, λέγοντας ότι υπέρ της αισιοδοξίας αυτής συνηγορεί η φιλομεταρρυθμιστική και φιλοαναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης, τα υψηλά κεφάλαια, που είναι για πρώτη φορά διαθέσιμα για επενδύσεις στην παραγωγή, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, οι αξίες ενεργητικού και εργατικού δυναμικού που μπορούν να στηρίξουν κερδοφόρες επενδύσεις και η εικόνα της ως αξιόπιστου δυτικού συμμάχου.
ΣΕΒ: Τέσσερις λόγοι αισιοδοξίας για τις εξαγωγές
Τέσσερις λόγους αισιοδοξίας για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών απαρίθμησε ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), Γιώργος Ξηρογιάννης. Όπως είπε, η αισιοδοξία εδράζεται, πρώτον, στο γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει βιομηχανικές μονάδες με ηγετικές επιδόσεις διεθνώς, ειδικά στον κλάδο των μετάλλων (οι εξαγωγές των οποίων αυξήθηκαν κατά 30% το 2021 και κατά 47% στο πρώτο μισό του 2022). Δεύτερον, στις επιδόσεις των προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας (ενδεικτικά ανέφερε ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία διατηρεί τα μερίδιά της, παρά τον ισχυρό διεθνή ανταγωνισμό και επενδύει στην έρευνα φαρμάκων και τη βιοτεχνολογία, δημιουργώντας προϋποθέσεις που θα βελτιώσουν περαιτέρω τις εξαγωγικές της επιδόσεις). Τρίτον, στη διεισδυτικότητα των παραδοσιακών προϊόντων της χώρας στις αγορές της ΕΕ και, τέταρτον, στην πορεία των εταιρειών πληροφορικής, που τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιούνται εξαγωγικά με μεγάλη επιτυχία, η οποία μπορεί να αναστρέψει και το brain drain.
«Ωστόσο, η περίοδος δεν προσφέρεται για εφησυχασμό» είπε, αναφερόμενος στον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση. Πρώτο μέλημα πρέπει να είναι, τόνισε, η διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης, καθώς σήμερα μόλις το 3% των ελληνικών ΜμΕ εξάγει και αυτό περιστασιακά. Επιπλέον, ευεργετική θα είναι η περαιτέρω διείσδυση σε προσοδοφόρες αγορές, είτε αυτές είναι οι μεγάλες παραδοσιακές (πχ. Γαλλία, Ιαπωνία, Καναδάς), είτε νέες (όπως οι χώρες του αραβικού κόσμου), είτε αναδυόμενες (Νοτιοανατολική Ασία, Υποσαχάρια Αφρική). Χρειάζεται ακόμα εξορθολογισμός του εμπορικού ελλείμματος, μέσω της επιτάχυνσης των εξαγωγών σε συνέχεια της ενθάρρυνσης ξένων παραγωγικών επενδύσεων και η δυναμική αντιμετώπιση των επιπτώσεων του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης, ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις να παραμείνουν ανταγωνιστικές.
ΣΒΕ: Όχι στην «προϊοντοπενία», ναι στο οικοσύστημα που δημιουργούν οι ξένες επενδύσεις σε τομείς προστιθέμενης αξίας
Παθογένειες δεκαετιών, όπως η περιορισμένη εξαγωγική βάση (μόλις 270 επιχειρήσεις πραγματοποιούν το 50% των ελληνικών εξαγωγών), χρειάζεται να εντοπίσει και να αντιμετωπίσει η Ελλάδα υπό το νέο περιβάλλον γεωπολιτικών αναταράξεων, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), Θανάση Σαββάκη, ο οποίος επισήμανε μεταξύ άλλων ότι οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια που θα χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους ή να επενδύσουν σε νέα προϊόντα εν μέσω διαδοχικών κρίσεων. Χρειάζεται, είπε, να δημιουργήσουμε θετική εθνική εικόνα για την Ελλάδα και τα ελληνικά προϊόντα, και να έχουμε ορθή προσέγγιση των αγορών και των εξαγωγικών διαδικασιών. Να αντιμετωπίσουμε επίσης την «προϊοντοπενία», δημιουργώντας μεγάλη γκάμα προϊόντων προς εξαγωγή, αλλά και κάνοντας κινήσεις για την ενίσχυση της δυναμικότητας και της επάρκειας ποσοτήτων. Ενδεικτικά ανέφερε ότι σε πρόσφατη επαφή με την πρεσβεία της Κίνας, έγινε σαφές ότι θα χρειάζονταν δύο εργοστάσια για να τροφοδοτήσουν εξαγωγικά μία και μόνο πόλη της Κίνας.
«Ναι, μπορούν να παραχθούν διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα και προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Οι δε ΑΞΕ σε τομείς αιχμής στην Ελλάδα έχουν αρχίσει να δημιουργούν ένα οικοσύστημα, αλλά και επιχειρήσεις- «φιντάνια», που θα αυξήσουν τη δυναμικότητά του, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για αύξηση της ζήτησης ελληνικών προϊόντων» είπε.
ΣΕΤΕ: Ήρωες του ισοζυγίου εξωτερικού και ήρωες για το …εσωτερικό
Αν οι εξαγωγείς προϊόντων είναι οι ήρωες του εξωτερικού ισοζυγίου, οι άνθρωποι του τουρισμού είναι οι ήρωες για το εσωτερικό, όπως χαρακτηριστικά είπε ο α’ αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Γρηγόρης Τάσιος. Η χώρα γυρίζει σελίδα, είπε, και ο ελληνικός τουρισμός έδειξε τη δυναμή του ακόμα και μέσα στην πανδημία, ενώ φέτος αναμένεται να αποφέρει έσοδα άνω των 18 δισ. ευρώ, κλείνοντας «μια χρονιά με πλεόνασμα, που θα περάσει στην κοινωνία, γιατί βάζουμε και εμείς το λιθαράκι μας».
Ο κ.Τάσιος πρόσθεσε ότι οι άνθρωποι του τουρισμού δρομολογούν δράσεις και για την ανάδειξη και προώθηση των ελληνικών προϊόντων γαστρονομίας, παρά το γεωπολιτικό περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας, που στην περίπτωση του τουριστικού τομέα στοίχισε -μεταξύ άλλων- την απώλεια των αγορών της Ρωσίας και της Ουκρανίας, ήτοι 700.000 αφίξεων τουριστών (με βάση στοιχεία του τελευταίου προπανδημικού έτους, 2019). Συμπλήρωσε ότι παρότι το 2023 έρχεται με νέες προκλήσεις, όσο η χώρα διατηρεί τη θετική της εικόνα, θα συνεχίσει να έχει καλά αποτελέσματα, χάρη στην ασφάλεια που υπάρχει και στη μοναδικότητα της νησιωτικής γεωγραφίας της, σε συνδυασμό με τις συνέργειες όλων. Αναφέρθηκε, τέλος, στην οικονομική βοήθεια προς αερομεταφορείς του εξωτερικού, που δίδεται για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια και θα μπορούσε να συμβάλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου: «η Μαγιόρκα εδώ και 25 χρόνια έχει 12 μήνες τουρισμό και 12 εκατομμύρια αφίξεις, εμείς όμως θα “κλείσουμε” τον επόμενο μήνα» κατέληξε.
