Έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής θα προτείνει μεταξύ άλλων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς τα κράτη-μέλη, ενόψει του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της 9ης Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σε δηλώσεις της προς τον Τύπο στις Βρυξέλλες, η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέπτυξε συνοπτικά το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας, το οποίο θα παρουσιαστεί στους Υπουργούς Ενέργειας των χωρών της ΕΕ την ερχόμενη Παρασκευή.
«Αντιμετωπίζουμε μια εξαιρετική κατάσταση, επειδή η Ρωσία είναι αναξιόπιστος προμηθευτής και χειραγωγεί τις ενεργειακές μας αγορές. Με ενότητα και αλληλεγγύη θα επικρατήσουμε!», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής, σημειώνοντας ότι η αποθήκευση φυσικού αερίου, συνολικά στην ΕΕ, έχει φτάσει το 82%. «Μέσω της διαφοροποίησης έχουμε αυξήσει τις παραδόσεις LNG ή φυσικού αερίου αγωγών από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία, την Αλγερία, το Αζερμπαϊτζάν και άλλες χώρες. Για παράδειγμα, η Νορβηγία παραδίδει τώρα περισσότερο αέριο στην ΕΕ από τη Ρωσία. Και πραγματοποιούμε τεράστιες επενδύσεις σε εγχώριες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω του RePowerEU», πρόσθεσε.
Συνεχίζοντας η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι η χειραγώγηση των αγορών φυσικού αερίου έχει δευτερογενή επίδραση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αστρονομικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και με τεράστια αστάθεια της αγοράς», είπε, παρουσιάζοντας μια σειρά «άμεσων μέτρων» που προτείνει η Επιτροπή για να προστατευθούν οι ευάλωτοι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις:
Πρώτον, η Επιτροπή προτείνει μια «έξυπνη εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας», δηλαδή «έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής». «Θα συνεργαστούμε στενά με τα κράτη μέλη για να το πετύχουμε αυτό», σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Δεύτερον, η Επιτροπή προτείνει ανώτατο όριο στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλό κόστος. Οι πηγές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα αποφέρουν απροσδόκητα έσοδα, τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν το κόστος παραγωγής τους. «Θα προτείνουμε την εκ νέου διοχέτευση αυτών των απροσδόκητων κερδών για να υποστηρίξουμε ευάλωτα άτομα και εταιρείες να προσαρμοστούν», τόνισε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
Τρίτον, το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τα απροσδόκητα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων. Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν επίσης τεράστια κέρδη. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα προτείνει συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επενδύσουν αυτά τα έσοδα για να στηρίξουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και να επενδύσουν σε καθαρές εγχώριες πηγές ενέργειας.
Τέταρτον, η Επιτροπή προτείνει τη διευκόλυνση της ρευστότητας από τα κράτη-μέλη για τις εταιρείες ενέργειας. Οι ενεργειακές εταιρείες κοινής ωφέλειας πρέπει να υποστηριχθούν για να αντιμετωπίσουν την αστάθεια των αγορών. Ζητείται επί του παρόντος να παράσχουν απροσδόκητα μεγάλα ποσά κεφαλαίων, τα οποία απειλούν την ικανότητά τους να συναλλάσσονται και τη σταθερότητα των μελλοντικών αγορών. Επιπλέον, η Επιτροπή θα παρατείνει το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει την ταχεία χορήγηση κρατικών εγγυήσεων.
Πέμπτον, η Επιτροπή προτείνει ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου. «Ο στόχος εδώ είναι πολύ σαφής. Πρέπει να περικόψουμε τα έσοδα της Ρωσίας που χρησιμοποιεί ο Πούτιν για να χρηματοδοτήσει αυτόν τον φρικτό πόλεμο κατά της Ουκρανίας», τόνισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και εξήγησε ότι η επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου είναι κάτι που μπορεί να εφαρμοστεί πολύ γρήγορα.
«Έχουμε εργαστεί πολύ σκληρά τον τελευταίο μήνα για να διασφαλίσουμε ένα δίχτυ αλληλεγγύης – σημαντικό για τα κράτη-μέλη – που διασφαλίζει ότι το φυσικό αέριο θα ρέει εκεί που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη». Παράλληλα, «η ΕΕ έχει εξασφαλίσει άλλους προμηθευτές για την προμήθεια του φυσικού αερίου, έτσι ώστε να μην μπορεί πια να εκβιάζεται από τον Πούτιν», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής, σημειώνοντας ότι ήδη η Μόσχα έχει κόψει ολικώς ή μερικώς το φυσικό αέριο σε 13 κράτη-μέλη. «Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να ενισχυθούμε, να πάμε σε άλλους προμηθευτές και να έχουμε αλληλεγγύη μεταξύ μας», πρόσθεσε.
Ερωτηθείσα αν η Επιτροπή εξετάζει την επιβολή ανώτατου ορίου στην τιμή άλλων προμηθευτών ενέργειας, π.χ. LNG που επίσης η τιμή του είναι ακριβή, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν απάντησε ότι είναι μια επιλογή που υπάρχει στο τραπέζι και η Επιτροπή την εξετάζει. Ωστόσο, σημείωσε ότι αυτό θα πρέπει να γίνει με τρόπο ώστε η ΕΕ να μην πληρώνει εξαιρετικά υψηλές τιμές, αλλά παράλληλα να παραμείνει ανταγωνιστική για τους προμηθευτές LNG για να μη στραφούν σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Καταλήγοντας, η Πρόεδρος της Επιτροπής επισήμανε ότι στην αρχή του πολέμου, οι εισαγωγές ρωσικού αερίου μέσω αγωγού από τη Ρωσία ήταν στο 40% του συνόλου του εισαγόμενου αερίου και σήμερα έχει μειωθεί στο 9%. «Είναι δύσκολοι καιροί. Αλλά είμαι πεπεισμένη ότι οι Ευρωπαίοι έχουν την οικονομική δύναμη, την πολιτική βούληση και την ενότητα για να διατηρήσουν το πάνω χέρι», πρόσθεσε.
