Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικαιροποίησε την ευρωπαϊκή βιομηχανική στρατηγική καθιστώντας την πιο ανταγωνιστική, βιώσιμη και ικανή να συμβάλει στη ψηφιακή και περιβαλλοντική μετάβαση της ΕΕ.
Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν πληγεί σοβαρά από την πανδημία του COVID-19, καθώς πολλές αναγκάστηκαν να κλείσουν ή να μειώσουν το εργατικό τους δυναμικό και να βρουν νέους τρόπους ευθυγράμμισης των στόχων τους με εκείνους της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης. Τον Μάιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε αναθεωρημένη πρόταση για τη βιομηχανική στρατηγική της ΕΕ, ώστε να διασφαλίσει ότι λαμβάνει υπόψη τις νέες συνθήκες που δημιούργησε η κρίση του Covid-19 και ότι συμβάλει στην αντιμετώπιση των στρατηγικών εξαρτήσεων της ΕΕ, τόσο τεχνολογικών όσο και βιομηχανικών.
Η επικαιροποιημένη στρατηγική τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της ενιαίας αγοράς μας, ιδίως σε περιόδους κρίσης, διασφάλισης της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων, ανάλυσης και αντιμετώπισης στρατηγικών εξαρτήσεων, καθώς και επιτάχυνσης της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Προτείνει ένα μέσο έκτακτης ανάγκης για την ενιαία αγορά, μια διαρθρωτική λύση για τον μετριασμό των επιπτώσεων μελλοντικών κρίσεων, τη διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών και υπηρεσιών και την ενίσχυση της διαθεσιμότητας βασικών αγαθών.
Μια ανταγωνιστική, καθαρή και ανθεκτική βιομηχανία είναι ζωτικής σημασίας για τις επόμενες γενιές, τόνισαν τα μέλη της επιτροπής περιβάλλοντος σε έκθεση που υιοθέτησαν στις 13 Ιουλίου σχετικά με τη νέα βιομηχανική στρατηγική της ΕΕ.
Το βιομηχανικό τοπίο της ΕΕ σε αριθμούς – Ενίσχυση των ΜμΕ για βιώσιμη ανάπτυξη
Ο κλάδος της μεταποίησης αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανικής οικονομίας της ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 84,7% της προστιθέμενης βιομηχανικής αξίας στην ΕΕ και το 90,3% της απασχόλησης στον τοµέα της βιοµηχανίας το 2019.
Το 2019 υπήρχαν 23,2 εκατομμύρια επιχειρήσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία (αριθμός που δεν συμπεριλαμβάνει τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον χρηματοοικονομικό τομέα) οι οποίες απασχόλησαν 131,5 εκατομμύρια άτομα. Η μεγάλη πλειοψηφία (99,8%) ήταν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες δημιούργησαν περισσότερο από το ήμισυ του ΑΕγχΠ της ΕΕ.
Σε συνδυασμό με τις νεοφυείς επιχειρήσεις, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι θεμελιώδους σημασίας για την ΕΕ και αποτελούν κρίσιμη πηγή καινοτομίας. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να βελτιωθεί η πρόσβασή τους στη χρηματοδότηση και να μειωθεί ο διοικητικός τους φόρτος.
Η βιομηχανική στρατηγική θα πρέπει να επικεντρωθεί σε αυτές, καθώς πολλές επιχειρήσεις έχουν συσσωρεύσει χρέη λόγω των περιοριστικών μέτρων, γεγονός που μειώνει την επενδυτική τους ικανότητα και επιβραδύνει την αναπτυξιακή τους πορεία.
Περισσότερη τεχνολογία ‘Made in EU’ – Φιλόδοξο επίπεδο επενδύσεων για έρευνα και ανάπτυξη
Η ΕΕ επιθυμεί τη στήριξη των κορυφαίων ερευνητικών της ινστιτούτων, επιχειρήσεων και εργαζομένων υψηλής εξειδίκευσης. Οι ευρωβουλευτές θέλουν:
- την παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων σε ετήσια βάση σχετικά με την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των βιομηχανικών οικοσυστημάτων της ΕΕ σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται όσον αφορά τις οδούς μετάβασης
- η δημιουργία μιας εργαλειοθήκης μέτρων άμυνας για τη η διαφύλαξη των ισότιμων όρων ανταγωνισμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας στην ενιαία αγορά, η πρόληψη αθέμιτου ανταγωνισμού από ξένες εταιρείες που επιδοτούνται από ξένα κράτη και η προστασία ευρωπαϊκών τομέων και τεχνολογιών
- η ύπαρξη ενός φιλόδοξου επιπέδου επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη, δεδομένου ότι ο στόχος του 3 % του ΑΕγχΠ για επενδύσεις στον συγκεκριμένο τομέα εξακολουθεί να μην έχει γίνει πραγματικότητα στη μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών
- ένα ισχυρότερο ‘Made in EU’ και για μια ταχύτερη υιοθέτηση τεχνολογιών Βιομηχανίας 4.0, ιδίως από τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)·
- η μείωση των εξαρτήσεων της ΕΕ σε ό,τι αφορά κρίσιμες πρώτες ύλες.
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε στις 16 Δεκεμβρίου, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν μια επικαιροποιημένη στρατηγική για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που να λαμβάνει υπόψη της τον αντίκτυπο της κρίσης του COVID-19 στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, και να παρέχει στήριξη στις επιχειρήσεις για τη μετάβασή τους προς τη ψηφιοποίηση και μια οικονομία απαλλαγμένη από τα ορυκτά καύσιμα. Οι ευρωβουλευτές τόνισαν την ανάγκη άμεσης χρηματοδότησης και ρευστότητας για να διασφαλιστεί η επιβίωση των ΜμΕ. Κάλεσαν επίσης τις χώρες της ΕΕ να ενθαρρύνουν τις ΜμΕ να αξιοποιήσουν τις λύσεις που προσφέρει το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Επένδυση σε πιο ανταγωνιστικές και βιώσιμες επιχειρήσεις
Στο πλαίσιο της νέας βιομηχανικής στρατηγικής, η ΕΕ θα πρέπει να επιτρέπει στις εταιρείες να συμβάλουν στους στόχους της για την κλιματική ουδετερότητα – βάσει του χάρτη πορείας της Πράσινης Συμφωνίας. Ο χάρτης προβλέπει τη στήριξη των εταιρειών, ιδίως των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), κατά τη μετάβαση τους σε μια ψηφιακή και ουδέτερη από άνθρακα οικονομία, καθώς και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας, χωρίς να υπονομεύεται η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Για να μπορέσει η Πράσινη Συμφωνία να αποτελέσει στρατηγική πραγματικής ανάπτυξης πρέπει να πλαισιωθεί από μια φιλόδοξη βιομηχανική πολιτική. Οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Επιτροπή να τονώσει την παραγωγή οικονομικά προσιτής και άφθονης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και να εντατικοποιήσει τον συντονισμό του σχεδιασμού και της χρηματοδότησης για τις απαιτούμενες υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας, ενέργειας, υδρογόνου, CO2 και θέρμανσης/ψύξης. Ζητούν επίσης την επιτάχυνση των ρυθμών υλοποίησης των μέσων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, και να ενισχύσουν βιομηχανικές συμμαχίες που αναπτύσσουν καινοτόμες ρηξικέλευθες τεχνολογίες απαραίτητες για την ενεργειακή μετάβαση.
