Μάτι
Μάτι
ΜάτιΠηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στην τελική ευθεία για την οριστική έγκριση προχωρά το ΥΠΕΝ όσον αφορά το νέο σχεδιασμό της πυρόπληκτης περιοχής στο Μάτι Αττικής, με ορατό πλέον το αποτέλεσμα αλλά και τις διαδικασίες στους κατοίκους της περιοχής.

Όπως ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, η θλιβερή επέτειος της φονικής πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου του 2018 που οδήγησε στην οδυνηρή απώλεια 103 ανθρώπινων ζωών (αλλά και σε καταστροφές χιλιάδων ιδιοκτησιών) συμπίπτει αυτή τη φορά με την περίοδο ολοκλήρωσης, σε χρόνο ρεκόρ, ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την αναβίωση της περιοχής, την ολοκλήρωση του σχεδιασμού ενός νέου οικισμού και την αντιμετώπιση δεκάδων παθογενειών που μάστιζαν την περιοχή για δεκαετίες.

Ας δούμε πιο αναλυτικά, τί ακριβώς έχει κάνει η κυβέρνηση σε αυτά τα 2-3 χρόνια που προχωρά με express διαδικασίες το σχεδιασμό για το μέλλον της πολύπαθης περιοχής στο Μάτι.

Θυμίζουμε ότι η λεγόμενη «περιοχή επέμβασης ΕΠΣ», που έχει προσδιοριστεί ως το αντικείμενο του νέου σχεδιασμού για την αναγέννηση της περιοχής από τις καταστροφικές επιπτώσεις της πυρκαγιάς, περιλαμβάνει το τμήμα της περιοχής των Δήμων Μαραθώνος και Ραφήνας – Πικερμίου, που επλήγη κατά την καταστροφική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018, με όρια:

  • την ακτογραμμή, στα ανατολικά,
  • τις οδούς Παύλου Μελά – Λεωφ. Δημοκρατίας- Λεωφ. Αλ. Φλέμινγκ – Κωστή Παλαμά, στα νότια (από ανατολικά προς δυτικά),
  • τη Λεωφ. Μαραθώνος και το ανατολικό όριο της περιοχής προστασίας του ορεινού όγκου Πεντέλης, όπως καθορίζεται στο Π.Δ. προστασίας του Πεντελικού Όρους, «Καθορισμός ζωνών προστασίας του όρους Πεντέλη, χρήσεων και όρων δόμησης αυτών» (Δ΄ 755/1988), στα δυτικά και
  • τις οδούς Μιλτιάδου – Αεροπορίας – Ευκαλύπτων – Καποδιστρίου – Λεωφ. Ποσειδώνος – Αεροπορίας, στα βόρεια (από δυτικά προς ανατολικά).

Εντός της περιοχής επέμβασης οριοθετούνται σαράντα δύο (42) ειδικότερες περιοχές και ζώνες, που καταλαμβάνουν έκταση 7.095,93 στρ. και κατηγοριοποιούνται περαιτέρω ως εξής:

  • Πέντε (5) περιοχές προς πολεοδόμηση, που καταλαμβάνουν έκταση 2.593,80 στρ.
  • Τρεις (3) εκτός σχεδίου περιοχές που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και καταλαμβάνουν έκταση 157,93 στρ.
  • Είκοσι δύο (22) περιοχές που εμπίπτουν στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και οι οποίες καταλαμβάνουν έκταση 3.259,81 στρ.
  • Δώδεκα (12) εκτάσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις της ΖΟΕ Μεσογείων (2003) που καταλαμβάνουν έκταση 1.084,39 στρ.

Το υπόλοιπο της συνολικής έκτασης της περιοχής επέμβασης (7.900 στρ.) καταλαμβάνουν διάσπαρτοι θύλακες κατασκηνώσεων, η παραλία και η Λ. Μαραθώνος. Η πλειοψηφία της έκτασης της περιοχής επέμβασης (περίπου 55%) καταλαμβάνεται από περιοχές προστασίας και ειδικότερα εκτάσεις προστατευόμενες από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (40%) και εκτάσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις των ΖΟΕ Μεσογείων 2003 (13%).

Σχεδιασμός σε χρόνο ρεκόρ

Όπως σημειώνει το ΥΠΕΝ, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ανέλαβε την πρωτοβουλία, ως ηθική υποχρέωση του Κράτους απέναντι στα θύματα και τους επιζώντες, να προχωρήσει το σχεδιασμό ενός νέου οικισμού, με όρους προτύπου, σε χρόνο ρεκόρ. Και πράγματι, με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων μερών, υπό το συντονισμό της Προεδρίας της Κυβέρνησης, με επιτελικό ρόλο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εκτελεστικό βραχίονα το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, προχώρησε μέσα σε σχεδόν 2 χρόνια (μέχρι στιγμής) ένα έργο που σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν απαιτούσε από 10 ως και 30 χρόνια.

Ήδη η πυρόπληκτη περιοχή διαθέτει το λεγόμενο σχέδιο πόλης, δηλαδή ένα πλήρως εγκεκριμένο και θεσμοθετημένο (με την έγκριση του Συμβουλίου της Επικρατείας) Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο που περιγράφει αναλυτικά τις χρήσεις, την οργάνωση του χώρου και τις πολεοδομικές κατευθύνσεις ενός νέου πρότυπου οικισμού. Το έργο έγκρισης αυτού του σχεδιασμού ήταν τιτάνιο, δεδομένης της ανάγκης να προσαρμοστεί μια περιοχή με υφιστάμενα κτίσματα και πολλές παθογένειες σε όρους βιώσιμης ανάπτυξης για το μέλλον, με ανθεκτικότητα και πράσινο πρόσημο.

Χωρίς χρονοτριβή και με ταχείες διαδικασίες το ΥΠΕΝ, σε συνεργασία με το ΤΕΕ, προχώρησε άμεσα στο δεύτερο στάδιο του σχεδιασμού, δηλαδή στην εκπόνηση του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής για την περιοχή, που αφορά τον σχεδιασμό σε επίπεδο οικοπέδου και με σχεδιασμό επί του εδάφους για κάθε ιδιοκτησία και κοινόχρηστο χώρο.

Το Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής ολοκληρώνεται αυτό το διάστημα – με τη συμμετοχή και των κατοίκων – και αναμένεται η περιβαλλοντική του αδειοδότηση εντός του έτους ώστε να προχωρήσει και το τελικό στάδιο που είναι η έκδοση της τελικής Υπουργικής Απόφασης, από τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που θα ολοκληρώσει τον πολεοδομικό σχεδιασμό σε επίπεδο κάθε οικοπέδου.

Ο Χάρτης συνολικής παρέμβασης για το Μάτι όπως περιλαμβάνεται στο ΕΧΣ που παρουσίασαν ΥΠΕΝ-ΤΕΕ

Σκρέκας: Το Μάτι θα ξαναγίνει τόσο όμορφο, όσο ήταν πριν την πυρκαγιά

Για το θέμα αυτό, ο Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η ανασυγκρότηση της πυρόπληκτης περιοχής στο Μάτι, αποτέλεσε εξαρχής αμετάθετη δέσμευση της Κυβέρνησής μας την οποία κάνουμε πράξη με υπευθυνότητα. Προχωρούμε βήμα- βήμα την επιχείρηση επαναφοράς της περιοχής στην κατάσταση που ήταν πριν τα τραγικά γεγονότα του 2018. Το Ειδικό Πολεοδομικό που ολοκληρώθηκε και το Ρυμοτομικό Σχέδιο που βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης, ανοίγουν το δρόμο για την αστική ανάπλαση της περιοχής με σεβασμό στο Περιβάλλον. Οι νεκροί συμπολίτες μας, οι καταστροφές των περιουσιών των κατοίκων, η ανυπολόγιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση, μας επιβάλλουν να ολοκληρώσουμε όσο το δυνατόν συντομότερα αυτή την προσπάθεια. Το Μάτι θα ξαναγίνει τόσο όμορφο όσο ήταν πριν την καταστροφική πυρκαγιά, κι ακόμα ωραιότερο».

Ταγαράς: Πρότυπο έργο ως ηθική υποχρέωση

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς δήλωσε: «Μελετούμε και υλοποιούμε στην πράξη, γειτονιά – γειτονιά, οικόπεδο – οικόπεδο, ένα νέο, πιο πράσινο, πιο ασφαλές μέλλον για την πυρόπληκτη περιοχή στο Μάτι. Είναι μια πράξη ηθικής υποχρέωσης της Πολιτείας προς τους 103 νεκρούς της φονικής πυρκαγιάς του 2018. Είναι μια πράξη ευθύνης του ΥΠΕΝ απέναντι στις κατεστραμμένες περιουσίες και το φυσικό πλούτο της περιοχής. Είναι δέσμευση της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη που γίνεται πράξη. Ήδη ολοκληρώσαμε το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για την περιοχή, δηλαδή υπάρχει πλέον, μετά από 60-70 χρόνια ύπαρξης των οικισμών, οργανωμένο σχέδιο πόλης. Προχωρούμε και ολοκληρώνουμε το Ρυμοτομικό Σχέδιο, δηλαδή την εφαρμογή του γενικού σχεδιασμού ανά δρόμο και τετράγωνο, ώστε να ακολουθήσει η Πράξη Εφαρμογής, δηλαδή ο αναλυτικός σχεδιασμός ανά οικόπεδο, μέχρι τα τέλη του έτους. Με αυτόν τον τρόπο παίρνει σάρκα και οστά η αστική ανάπλαση της μαρτυρικής περιοχής, η περιβαλλοντική προστασία και η αντιμετώπιση των συνεπειών από τη μεγάλη φυσική καταστροφή. Επιπλέον μπαίνει πλέον σε εφαρμογή και σε τροχιά υλοποίησης και το σχέδιο της Κυβέρνησης,  με συμπαράσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, για την κατασκευή των κοινωνικών κατοικιών για τους πυροπαθείς. Δεν σταματούμε μπροστά σε καμία δυσκολία και επιλύουμε προβλήματα δεκαετιών. Η περιοχή στο Μάτι και ο σχεδιασμός που γίνεται, σε χρόνο ρεκόρ για το Ελληνικό Κράτος, μας δίνει πολύτιμα μαθήματα για να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα, όπως έχουμε δεσμευτεί.»

Στασινός: καλύτερο μέλλον με όρους βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός δήλωσε: «Το ΤΕΕ ανέλαβε την ευθύνη, για πρώτη φορά στην ιστορία του, να συνδράμει το κράτος στην εκπόνηση και ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού σε μια ολόκληρη περιοχή, με όρους προτύπου για ολόκληρη τη χώρα. Ήταν ηθική υποχρέωση προς τα θύματα και τους πληγέντες της καταστροφικής πυρκαγιάς να σταθούμε αρωγοί, ολόκληρος ο τεχνικός κόσμος της χώρας, ώστε να προχωρήσει μια νέα ημέρα για τον πολύπαθο οικισμό σε χρόνο ρεκόρ. Για να μπορέσουν να έχουν καλύτερο μέλλον όσοι ζουν στο Μάτι και όσοι επισκέπτονται την περιοχή, με όρους βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας. Η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού σε λιγότερο από 4 χρόνια, με τη συνεργασία ΥΠΕΝ, ΤΕΕ και μελετητών, είναι ένας άθλος που πιστεύουμε ότι θα γίνει πράξη σε λίγους μήνες. Και τα συμπεράσματα που βγάζουμε από το Μάτι βοηθούν ήδη να προχωρήσει ο πολεοδομικός σχεδιασμός σε όλη τη χώρα». 

Από την καταστροφή σε έναν νέο πρότυπο οικισμό

Η πολεοδομική ανασυγκρότηση της περιοχής στο Μάτι αποτέλεσε δέσμευση της κυβέρνησης Μητσοτάκη από την αρχή της θητείας της για την οποία μάλιστα νομοθετήθηκαν γρήγορες και ειδικές διαδικασίες για την ταχεία ολοκλήρωσή της. Το ΥΠΕΝ από την πρώτη στιγμή έτρεξε κάθε διαδικασία, με τη συνδρομή του ΤΕΕ, ώστε να ολοκληρωθεί η εκπόνηση και έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου με βάση τη νομιμότητα και τις αρχές της επιστήμης κατά το δυνατόν καλύτερο τρόπο και με γρήγορες διαδικασίες. Σε μια περιοχή μάλιστα που εκτός από το βαρύ φορτίο για τους κατοίκους και όλη τη χώρα, αντιμετώπιζε και πολλές δυσκολίες σχεδιασμού, τόσο αντικειμενικές (χαρακτήρας κατοικίας, μικροϊδιοκτησίες, προβλήματα ακτογραμμής κλπ) όσο και θεσμικές (πολλαπλά και αντικρουόμενα καθεστώτα προστασίας κλπ). Και αμέσως μετά ΥΠΕΝ και ΤΕΕ ανέλαβαν να προχωρήσει ακόμη πιο γρήγορα το Πολεοδομικό Σχέδιο Εφαρμογής (Ρυμοτομικό), δηλαδή ο σχεδιασμός επί του πεδίου, ανά τετράγωνο και οικόπεδο, για την εφαρμογή στην πράξη των νέων πολεοδομικών ρυθμίσεων.

Όπως ανέφερε το Συμβούλιο της Επικρατείας στη γνωμοδότησή του για το σχέδιο ΠΔ του ΕΠΣ, «στόχος του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου είναι να συμβάλει στην ανασυγκρότηση και ανάταξη του περιβάλλοντος με κριτήριο αφενός τη βελτίωση των πολεοδομικών και οικιστικών συνθηκών και αφετέρου την ταχεία αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης, καθώς και τη διατήρηση και ανάδειξη φυσικών στοιχείων όπως τα ρέματα. Ταυτόχρονα αποσκοπεί στην άρση παλαιοτέρων χωρικών στρεβλώσεων, καθιστώντας την περιοχή περισσότερο ανθεκτική σε φυσικές καταστροφές.»

Από το σχέδιο πόλης στην εφαρμογή ανά οικοδομικό τετράγωνο

Μέσα στον Ιούλιο του 2022, προχωρά στην πράξη ο σχεδιασμός που προβλέπεται από το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο στο επίπεδο κάθε οικοπέδου και ιδιοκτησίας στην πυρόπληκτη περιοχή. Ταυτόχρονα, οριστικοποιούνται όλες οι μελέτες για τους κοινόχρηστους χώρους, την κυκλοφορία και τη βιώσιμη ανθεκτικότητα, την ακτογραμμή και την αντιμετώπιση της διάβρωσής της, τα έργα υποδομής και τα κοινωφελή κτίρια, ενώ οριστικοποιείται μέχρι μέσα Αυγούστου, με Υπουργική Απόφαση του Νίκου Ταγαρά για το Τοπικό Ρυμοτομικό Σχέδιο ένας νέος οικισμός για την στεγαστική αποκατάσταση των πυροπλήκτων, με την οικονομική στήριξη και συνδρομή της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σημαντικά χρονικά ορόσημα

Ήδη ολοκληρώθηκε το Β1 στάδιο της μελέτης του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής που περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις ένταξης στο σχέδιο πόλης και συζητείται το θέμα στο ΚΕΣΥΠΟΘΑ για να ακολουθήσει η διαδικασία ανάρτησης και τυχόν ενστάσεων. Τον Σεπτέμβριο ολοκληρώνεται αντίστοιχα το Β2 στάδιο της μελέτης και με την οριστικοποίησή του εκκινεί η σύνταξη της Πράξης Εφαρμογής (ανά οικόπεδο). Αρχές Οκτωβρίου αναρτάται και το Κτηματογραφικό Διάγραμμα της περιοχής. Στόχος είναι έως το Νοέμβριο να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι συνοδευτικές μελέτες, οι τυπικές διαδικασίες εγκρίσεων αλλά και η περιβαλλοντική αδειοδότηση του ΡΣΕ με την έκδοση ΑΕΠΟ, ώστε να προχωρήσουν αμέσως μετά όλες οι διαδικασίες για την έγκριση και προκήρυξη όλων των μελετών και έργων υποδομής που απαιτούνται, για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες μέχρι τον Μάρτιο του 2023. Ως εκείνο το χρονικό σημείο, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τις αποφάσεις αναστολής οικοδομικών αδειών του ΥΠΕΝ για την προστασία της περιοχής από τετελεσμένα, δεν επιτρέπεται η ανέγερση κλπ νέων κτιρίων στην αναμορφούμενη περιοχή.

 

(το αφιέρωμα συνεχίζεται)….