Στην πορεία υλοποίησης του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών αναφέρθηκαν, με δηλώσεις τους, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και η ειδική γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Μαριαλένα Αθανασοπούλου.
Όπως ανακοίνωσε ο κ. Σταϊκούρας, δάνεια άνω των 20 δισ. ευρώ βρίσκονται σε προχωρημένα στάδια του μηχανισμού, εκ των οποίων πάνω από 3 δισ. ευρώ έχουν οριστικά υποβληθεί, που αντιστοιχούν σε περίπου 6.500 οριστικές αιτήσεις των οφειλετών. Τις τελευταίες εβδομάδες ο ρυθμός ολοκλήρωσης των αιτήσεων και οριστικής υποβολής τους βαίνει αυξανόμενος.
«Μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, που ενεργοποιήθηκε πριν από ένα έτος, καθιερώνονται νέοι κανόνες στη ρύθμιση των χρεών προς Τράπεζες και Δημόσιο. Οι πολίτες έχουν, πλέον, τη δυνατότητα να ρυθμίζουν το σύνολο των οφειλών τους προς Τράπεζες και Δημόσιο και να εξασφαλίζουν μια συνολική, αυτοματοποιημένη, βιώσιμη και ρεαλιστική λύση. Επιπρόσθετα, δίνεται η δυνατότητα για διμερείς ρυθμίσεις με το Δημόσιο, σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν διατηρεί χρέη σε χρηματοδοτικούς φορείς. Η ύπαρξη αυτού του θεσμικού πλαισίου δίνει μια σταθερή βάση, αλλά η λύση του προβλήματος απαιτεί την άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή του. Η αλήθεια είναι ότι ο μηχανισμός, πρωτοποριακός σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, εμφάνισε αρκετές δυσκολίες στην υλοποίησή του. Ενδεικτικά, στη συλλογή των στοιχείων, στην ίδια τη λειτουργία της πλατφόρμας, στη διαδικασία οριστικής υποβολής της αίτησης, στην ταχύτητα αξιολόγησης αυτών από τους πιστωτές. Σήμερα, η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη, το ενδιαφέρον των οφειλετών βαίνει αυξανόμενο, και οι οριστικές υποβολές δείχνουν αυξημένη δυναμική», είπε ο υπουργός.
«Χτίζοντας επάνω στις εντατικές προσπάθειες – όλων των συμμετεχόντων – τις τελευταίες εβδομάδες, ολοκληρώνονται πάνω από 200 αιτήσεις την εβδομάδα, με μέσο σύνολο οφειλών πάνω από 200 εκατ. ευρώ την εβδομάδα. Μέχρι σήμερα, 425 αιτήσεις είναι επιτυχείς, εκ των οποίων 288 από τράπεζες και διαχειριστές δανείων και 137 από το Δημόσιο. Σε αυτές τις ρυθμίσεις έχει πραγματοποιηθεί διαγραφή οφειλής ποσοστού μέχρι και 33%, ενώ η μέση διάρκεια των ρυθμίσεων ανέρχεται μέχρι και τους 253 μήνες», ανέφερε συγκεκριμένα ο υπουργός.
«Όμως, παρά τις προσπάθειες, εκκρεμούν στους χρηματοδοτικούς φορείς 1.200 ολοκληρωμένες αιτήσεις ρύθμισης οφειλών, που αντιστοιχούν σε πάνω από 1 δισ. ευρώ οφειλές, και οι οποίες προσδοκούμε να ολοκληρωθούν σύντομα. Επίσης, οι χρηματοδοτικοί φορείς εγκρίνουν έναν σχετικά μικρό όγκο αιτημάτων ρύθμισης, με σημαντικά ανομοιόμορφο τρόπο μεταξύ τους. Παρατηρούμε ένα μέσο ποσοστό εγκρισιμότητας της τάξεως του 46%, που μας ανησυχεί, με δεδομένο ότι ο αλγόριθμος – και επομένως οι ρυθμίσεις που αυτόματα βγάζει – ήταν αποτέλεσμα συνεννόησης της πολιτείας με τους πιστωτές, χτίζοντας στα βέλτιστα διεθνή πρότυπα», είπε ο κ. Σταϊκούρας επισημαίνοντας επίσης ότι: «Παράλληλα, και οι οφειλέτες απορρίπτουν μεγάλο ποσοστό προτάσεων ρύθμισης οφειλών, ενώ παρουσιάζουν και καθυστέρηση στις διαδικασίες ολοκλήρωσης των αιτήσεών τους. Συνεπώς, παρά την πραγματική πρόοδο που έχει συντελεστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, κυρίως από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων»
Πρωτοβουλίες πολιτείας
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι η πολιτεία αναλαμβάνει συνεχείς δράσεις για την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρει ο εξωδικαστικός μηχανισμός. «Οφείλουν τράπεζες και διαχειριστές δανείων να συμπλεύσουν με την πολιτεία, έχοντας πλήρη συναίσθηση των νέων προκλήσεων που αναδύονται για όλους μας. Εκτιμούμε ότι το επόμενο χρονικό διάστημα, θα επιδείξουν τη δέουσα υπευθυνότητα. Πιστεύουμε ότι η πλήρης εφαρμογή του νόμου θα μπορούσε να αποφέρει βιώσιμη λύση σε πάνω από 3.000 δανειολήπτες τους επόμενους 2 με 3 μήνες, δηλαδή να ρυθμιστούν οφειλές πάνω από 1,5 δισ. ευρώ. Αυτό θα κριθεί – αποκλειστικά – από τους πιστωτές. Οι οποίοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η επιτυχής υλοποίηση του μηχανισμού θα λειτουργήσει προς όφελος όλων, πολιτών και πολιτείας, κοινωνίας και οικονομίας», είπε ο υπουργός.
Στο ξεκίνημα της παρουσίασης ο υπουργός εκ μέρους της Κυβέρνησης και ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας, ευχαρίστησε τους πυροσβέστες, τα στελέχη της Πολιτικής Προστασίας, τους εθελοντές, τα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. και όλου του κρατικού μηχανισμού που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης με τις φλόγες, υπό ιδιαιτέρως αντίξοες καιρικές συνθήκες, και δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για να περιοριστούν τα πύρινα μέτωπα στην Αττική και άλλες περιοχές της χώρας. Εξέφρασε επίσης τη θλίψη του για την τραγική απώλεια ενός συνανθρώπου μας.
Τι δείχνουν τα αναλυτικά στοιχεία
Αναλυτικά στοιχεία για την υλοποίηση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών έδωσε στη δημοσιότητα η ειδική γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Μαριαλένας Αθανασοπούλου, στην διάρκεια ενημερωτικής συνάντησης με την συμμετοχή του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα.
Με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα, μέχρι την Τρίτη 19/07 υπήρχαν 55.142 αιτήσεις μέσα στον εξωδικαστικό, από τις οποίες γύρω στις 11.000 είναι σε πολύ αρχικό στάδιο, 37.726 αιτήσεις έχουν άντληση στοιχείων, ενώ 6.521 αιτήσεις έχουν οριστικά υποβληθεί. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από 24 δισ. ευρώ δανείων βρίσκονται στα τελικά στάδια του μηχανισμού, εκ των οποίων πάνω από 3 δισ. ευρώ έχουν οριστικά υποβληθεί. Είναι, λοιπόν, ενδεικτικό ότι η πλήρης εφαρμογή του εξωδικαστικού μηχανισμού αποτελεί έναν βασικό πυλώνα της επίλυσης του προβλήματος εξυπηρέτησης των δανειοληπτών που αφορά όλη την οικονομία και είναι προτεραιότητά μας να επιλυθεί άμεσα, είπε η γενική γραμματέας.
Με βάση τα δημογραφικά στοιχεία των δανειοληπτών που αναζητούν λύση μέσω του εξωδικαστικού, η συντριπτική πλειοψηφία είναι φυσικά πρόσωπα για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς. Συγκεκριμένα 77% των οφειλών που βρίσκονται στον εξωδικαστικό αφορούν χρηματοδοτικούς φορείς και το 75% των αιτούντων είναι φυσικά πρόσωπα. Εδώ να τονίσω ότι στα φυσικά πρόσωπα συμπεριλαμβάνονται και οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Η πορεία του εξωδικαστικού
Οι απαιτητικές τεχνικές προδιαγραφές αποτέλεσαν τον βασικό λόγο κάποιων καθυστερήσεων που αντιμετώπισε η εφαρμογή του εξωδικαστικού μέχρι σήμερα, είπε κα Αθανασοπούλου. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία στοιχεία είναι ενθαρρυντικά και δείχνουν ότι οι προσπάθειες που έχουμε κάνει με την πολύτιμη αρωγή των πιστωτών, τόσο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων όσο και των δημόσιων φορέων, αρχίζουν να αποδίδουν αποτελέσματα. Τις τελευταίες εβδομάδες ο ρυθμός ολοκλήρωσης των αιτήσεων και οριστικής υποβολής τους βαίνει αυξανόμενος. Χτίζοντας επάνω στις εντατικές προσπάθειες όλων μας τις τελευταίες εβδομάδες, ολοκληρώνονται πάνω από 200 αιτήσεις την εβδομάδα, με μέσο σύνολο οφειλών πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ την εβδομάδα, πρόσθεσε.
Τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά και καταδεικνύουν ότι οι συνεχείς προσπάθειες των τελευταίων μηνών ως προς την επίλυση των βασικών αιτίων των καθυστερήσεων, αποδίνουν καρπούς.
Συγκεκριμένα, η ποιότητα των στοιχείων από χρηματοδοτικούς φορείς, αλλά και ο χρόνος διόρθωσής τους έχει μειωθεί αισθητά. Αυτό, σε συνάρτηση με τη συστηματική παρακολούθηση και υποστήριξη του μηχανισμού από τη Γραμματεία, είχε ως αποτέλεσμα τη δυναμική βελτίωση της ολοκλήρωσης των αιτήσεων τις τελευταίες εβδομάδες. Οι θετικές εξελίξεις δεν σημαίνουν ότι θα σταματήσουμε τις προσπάθειες, το αντίθετο, παραμένουμε πάνω από την εφαρμογή του εξωδικαστικού και συνεχίζουμε ακάθεκτοι με συγκεκριμένες δράσεις, τόνισε.
Επιπλέον στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η κα Αθανασοπούλου:
▪ Μέχρι χθες, υπήρχαν 425 ρυθμίσεις που αφορούν δάνεια ύψους 48 εκατ. ευρώ που αποτελεί θετική ένδειξη, αφού πράγματι υπήρξε μεγάλη αύξηση στην ολοκλήρωση των αιτήσεων τις τελευταίες εβδομάδες.
▪ Οι λύσεις που προτείνονται είναι ρυθμίσεις που περιλαμβάνουν διαγραφή οφειλών αλλά και μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής. Συγκεκριμένα, στις πολυμερείς ρυθμίσεις η μέση διαγραφή χρέους ανέρχεται σε 33% για τους χρηματοδοτικούς φορείς και 23% για το Δημόσιο – ενώ η μέση διάρκεια αποπληρωμής ξεπερνά τους 220 μήνες. Τα αποτελέσματα του αλγόριθμου δείχνουν να προσφέρουν βιώσιμες λύσεις με διαγραφή μέρους των χρεών, αλλά και μακριά διάρκεια αποπληρωμής. Οι ρυθμίσεις που δίνονται είναι αυτοματοποιημένες με βάση τους δημοσιευμένους αλγόριθμους. Αυτό σημαίνει ότι χτίζοντας στα εισοδήματα και την προσωπική περιουσία των δανειοληπτών, προτείνεται αυτόματα μια ρύθμιση ως προς τις συνολικές οφειλές – δηλαδή, μπορεί να έχουμε μείωση υποχρεώσεων («κούρεμα») – αλλά και ως προς τον χρόνο αποπληρωμής (μέχρι 240 δόσεις).
Μιλώντας για τους προβληματισμούς, που αναφέρθηκε και ο υπουργός, σε σχέση με το μέγεθος του προβλήματος, η κα Αθανασοπούλου είπε ότι κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το τελικό αποτέλεσμα του εξωδικαστικού κρίνεται από τους πιστωτές. Εμείς παρακολουθούμε και συντονίζουμε την προσπάθεια, αλλά εκείνοι είναι που στο τέλος της διαδικασίας θα προβούν ή όχι σε πρόταση ρύθμισης.
Χαμηλά ποσοστά έγκρισης από τους χρηματοδοτικούς φορείς – Τάση απόρριψης και από τους δανειολήπτες
Πρόσθεσε στο σημείο αυτό:
▪ Παρά τις προσπάθειες, τα ποσοστά έγκρισης των χρηματοδοτικών φορέων παραμένουν χαμηλά. Από τις 2.745 αιτήσεις που έχουν αξιολογήσει έως σήμερα, έχουν εγκρίνει τις 1.274. Δηλαδή, από τα 914 εκατ. ευρώ οφειλών στις οποίες κλήθηκαν οι πιστωτές να εγκρίνουν ρύθμιση, μόνο τα 304 εκατ. ευρώ πέρασαν με θετική ψήφο. Αυτό δίνει ένα ποσοστό εγκρισιμότητας της τάξεως του 46% – με μεγάλη απόκλιση από πιστωτή σε πιστωτή – που μας βάζει σε σκέψεις, με δεδομένο ότι ο αλγόριθμος – και επομένως οι λύσεις και ρυθμίσεις που αυτόματα βγάζει – ήταν αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς του υπουργείου και των πιστωτών και επομένως θα περίμενε κανείς όλες οι ρυθμίσεις του αλγορίθμου να εγκρίνονται.
Δεδομένης της κατανόησης της σημαντικότητας του εγχειρήματος και της καθαρής υποστήριξης του εξωδικαστικού μηχανισμού από τους πιστωτές, έχουμε ήδη συστήσει ομάδα εργασίας με τους πιστωτές, ώστε να μπορέσουμε να αποτυπώσουμε τους λόγους απόρριψης και να βρούμε τρόπους επίλυσης των θεμάτων. Στόχος είναι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου η ομάδα εργασίας να έχει καταθέσει τις απόψεις της για την άμεση επίλυση των προβλημάτων.
▪ Παρατηρείται μία τάση απόρριψης και από τους δανειολήπτες. Μέχρι σήμερα έχουμε γύρω στις 699 ρυθμίσεις που απορρίφθηκαν από δανειολήπτες και αφορούν δάνεια γύρω στα 123 εκατ. ευρώ. Για εμάς είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τους λόγους γι’ αυτό και η Γραμματεία ξεκινάει μετά το καλοκαίρι μία συντονισμένη προσπάθεια καταγραφής των λόγων απόρριψης από τους δανειολήπτες, αλλά και ενδυνάμωση της επικοινωνίας και της υποστήριξης τους – σ’ αυτές τις δράσεις θα αναφερθώ αμέσως μετά.
Κοιτώντας μπροστά, είπε η γενική γραμματείας, υπογραμμίζουμε τις θετικές εξελίξεις ως προς τον εξωδικαστικό και εντοπίζουμε συστηματικά τα πιθανά προβλήματα ως προς την εφαρμογή του. Με γνώμονα την άμεση και ουσιαστική εφαρμογή του πλαισίου έχουμε αποφασίσει μια σειρά δράσεων που ελπίζουμε να δώσουν ώθηση στον εξωδικαστικό. Αυτό είναι βαρύνουσας σημασίας, γιατί όπως ξέρουμε όλοι η εύρεση βιώσιμης λύσης για τους δανειολήπτες είναι επιτακτική ανάγκη, πρώτα απ’ όλα γιατί πίσω από αριθμούς υπάρχουν άνθρωποι και είναι σημαντικό να μπορούν να γυρίσουν σελίδα και να μπορούν να κοιτούν το μέλλον με ευημερία. Ο δεύτερος σημαντικός λόγος είναι γιατί οι προκλήσεις στην οικονομία παραμένουν, εξωγενείς αλλά παραμένουν, οπότε καθίσταται ακόμα πιο σημαντικό τα εργαλεία που έχουμε να δουλεύουν για μια βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας.
Όπως είπε η γενική γραμματέας αναμένουμε άμεσα, τις επόμενες ημέρες εντός της εβδομάδας, να έχουμε τουλάχιστον άλλες 300-400 ρυθμίσεις, δηλαδή γύρω στα 60-70 εκατομμύρια δάνεια. Αυτές είναι οι αιτήσεις που έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται στην τελική ευθεία για να λάβουν οι δανειολήπτες δοσολόγια ή που έχουν ήδη λάβει και περιμένουμε να καταβάλουν την πρώτη δόση.
Μέσα στους επόμενους δύο μήνες, προσβλέποντας στην άμεση εφαρμογή του νόμου από τους πιστωτές, αναμένουμε έναν ικανοποιητικό αριθμό ρυθμίσεων, δηλαδή πάνω από 3.000 ρυθμίσεις, ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Αυτό θα γίνει εάν η αξιολόγηση των αιτήσεων που βρίσκονται ήδη στα χέρια των πιστωτών, γίνει στους χρόνους και την εφαρμογή του νόμου.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου που είναι πρωταρχικός στόχος της Γραμματείας. Για τον λόγο αυτόν, στην ΕΓΔΙΧ έχουμε συστήσει ομάδες εργασίας σε συνεργασία και με άλλους φορείς, που δουλεύουν εντατικά για την καλύτερη δυνατή ποιότητα δεδομένων και ανάλυσης. Στο ίδιο πλαίσιο, αυτό της παρακολούθησης, στόχος μας είναι να ελαχιστοποιήσουμε τις απορρίψεις των προτεινόμενων ρυθμίσεων από τους δανειολήπτες. Μια σειρά από προτάσεις βελτίωσης αναμένεται μέχρι τέλος Οκτωβρίου, είπε.
Τόνισε επίσης ότι η ενημέρωση και υποστήριξη των δανειοληπτών πρέπει να ενδυναμωθεί. Οι προκλήσεις είναι ισχυρές, υπάρχει έντονη και διάχυτη αβεβαιότητα στην αγορά , η οποία εντείνεται από την ενεργειακή και γεωπολιτική κρίση που βιώνουμε το τελευταίο διάστημα και βέβαια η άνοδος των επιτοκίων που θα συμπιέσει ακόμα περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα των δανειοληπτών. Υπό το πρίσμα αυτό, λοιπόν, γίνεται επιτακτική η ανάγκη της πλήρους εφαρμογής και γνωστοποίησης της ύπαρξης αυτού του εργαλείου (Εξωδικαστικού Μηχανισμού) ως «διχτυού» προστασίας.
Υπό αυτό το πρίσμα, κινούμαστε να δημιουργήσουμε ένα πιο αποτελεσματικό πλαίσιο υποστήριξης και ενημέρωσης των δανειοληπτών μέσα στο καλοκαίρι, χτίζοντας πάνω στις νέες τεχνολογικές δυνατότητες. Πιλοτικά θα ξεκινήσουμε στο τέλος Σεπτέμβρη, με σκοπό να είμαστε καθολικά έτοιμοι για τη λειτουργία των e-ΚΕΥΔ μέχρι το τέλος του χρόνου, ανέφερε.