Το υδρογόνο είναι ένα από τα ελάχιστα διαθέσιμα καύσιμα με μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και παρέχει τη δυνατότητα αποθήκευσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (π.χ. ηλιακής, αιολικής). Το καύσιμο αυτό θα μπορούσε να συμβάλλει στην ταχύτερη απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα και στην επίτευξη του στόχου για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, μέσω της απανθρακοποίησης του τομέα των μεταφορών που ευθύνεται για σχεδόν το 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε.) «Δημόκριτος» αναπτύσσει, ήδη, μία σειρά σημαντικών ερευνητικών και αναπτυξιακών δραστηριοτήτων σχετικά με τις τεχνολογίες υδρογόνου και την ευρεία εφαρμογή τους στις μεταφορές, τη βιομηχανία και τον ενεργειακό τομέα.
Πρόσφατα ξεκίνησε να λειτουργεί στην Ελλάδα, στον χώρο του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», ο πρώτος σταθμός ανεφοδιασμού μικρών οχημάτων υδρογόνου, το πρώτο υδρογονάδικο, όπως χαρακτηριστικά το λένε οι άνθρωποι του χώρου, και αποτελεί το πρώτο ολοκληρωμένο σύστημα παραγωγής, αποθήκευσης και ανεφοδιασμού υδρογονοκίνητων οχημάτων στη χώρα.
«Ο πρώτος σταθμός ανεφοδιασμού οχημάτων υδρογόνου αποτελεί μια εικόνα από το μέλλον και ένα βήμα στην πορεία της πράσινης μετάβασης. Πρόκειται για ένα ακόμα αποτέλεσμα της πολύ σημαντικής ερευνητικής δραστηριότητας που πραγματοποιείται στα ερευνητικά ιδρύματα της πατρίδας μας» δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρίστος Δήμας.
Από την πλευρά του ο διευθυντής Ερευνών στον Δημόκριτο και εκ των ιδρυτών της Cyrus, Θάνος Στούμπος, εξηγεί ότι οι ρυθμοί πρέπει να επιταχυνθούν και πρόσθεσε: «Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε να γίνει πιο φθηνό το υδρογόνο για να το αξιοποιήσουμε. Αν η αγορά αρχίσει να αναπτύσσεται, το κόστος θα μειωθεί δραστικά».
Πάντως, πρόσφατα, στο Athens Energy Dialogues, ο Κωνσταντίνος Παπαλουκάς, ειδικός εμπειρογνώμων και συντονιστής της Επιτροπής, για τη χάραξη της Εθνικής Στρατηγικής για το υδρογόνο σημείωσε ότι το σχέδιο δράσης αναμένεται σύντομα να βγει σε διαβούλευση.
Πως λειτουργεί ο σταθμός
Ο σταθμός υδρογόνου ενσωματώνει πρωτοποριακή τεχνολογία συμπίεσης του καυσίμου που αναπτύχθηκε από τη CYRUS ΑΕ, μία εταιρεία spin-off του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».
Υπογραμμίζεται ότι η ανάπτυξη του έργου, που συγχρηματοδοτείται από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων μέσω της γενικής γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας – ΓΓΕΚ (ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ) στο πλαίσιο του προγράμματος «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» (H2TRANS, Τ1ΕΔΚ-05294), βασίζεται κυρίως σε ελληνική τεχνογνωσία.
Η υποδομή διαθέτει μονάδα παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης νερού με την χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά, τον καινοτόμο συμπιεστή υδρογόνου της εταιρείας CYRUS που το αποδίδει στα 200 bar, δεξαμενές αποθήκευσης υδρογόνου σε υψηλή πίεση και σύστημα ανεφοδιασμού μικρών οχημάτων με καύσιμο υδρογόνο.
Οι συμπιεστές υδρογόνου της εταιρίας CYRUS λειτουργούν εντελώς αυτόνομα με ενέργεια από φωτοβολταϊκά πάνελ και παροχή νερού βρύσης. Έχουν δημιουργηθεί με την χρήση της τεχνολογίας μεταλλοϋδριδίων, παράγοντας μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα και πολύ χαμηλά επίπεδα ήχου. Αυτό επιτρέπει την εγκατάσταση σταθμών και σε αστικά περιβάλλοντα, κάτι που ως τώρα ήταν εξαιρετικά δύσκολο λόγω των εκπομπών θορύβου των συμβατικών, μηχανικών συμπιεστών.
Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο REPowerEU της ΕΕ που ανακοινώθηκε πρόσφατα θέτει ως στόχο την παραγωγή περισσότερων από 10 εκατ. τόνων «πράσινου» υδρογόνου και αντίστοιχων ποσοτήτων ως το 2030, με το υδρογόνο να καθίσταται σημαντικό συστατικό του ενεργειακού μίγματος για τα επόμενα χρόνια, καθώς οι εφαρμογές του δεν περιορίζονται στις μεταφορές, αλλά περιλαμβάνουν τη βιομηχανία και γενικότερα τους τομείς όπου δεν μπορεί να δώσει λύσεις η χρήση μπαταρίας.