Σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημόσιο εφαρμόζει η κυβέρνηση θέτοντας ως πρωταρχικό στόχο να επενδύσει 640 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση των κτιρίων στα οποία θα επιτευχθεί οικονομία στην κατανάλωση έως 30% για 2,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων. Τα πρόγραμμα «Ηλέκτρα» θα μειώσει τις ενεργειακές απαιτήσεις των κτιρίων τα οποία λόγω της παλαιότητας τους δεν διαθέτουν τις νέες τεχνολογίες.
Τα στοιχεία που παρουσίασε η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου αποκαλύπτουν ότι τα lock down του 2020 έφεραν εξοικονόμηση ενέργειας στα επίπεδα των 800 Gwh με βάση τις καταναλώσεις του 2021.
Συγκεκριμένα το 2020 στα κτίρια του δημοσίου μαζί με τον οδοφωτισμό η κατανάλωση διαμορφώθηκε σε 4.450 Gwh και το κόστος για το Δημόσιο ήτα σε 596 εκατ. ευρώ,. Το 2021 η κατανάλωση ανήλθε σε 5.346 Gwh και η αξία της ενέργειας που καταναλώθηκε ήταν στα 956 εκατ. ευρώ.
Το κόστος της ενέργειας για το 2022 αναμένεται να αυξηθεί στο 1,165 δις ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 66% σε σχέση με το 2020. Τα αυξημένα κόστη είναι αποτέλεσμα από την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ρεύματος. Η κα Σδούκου θεωρεί αναγκαία τη παρέμβαση μείωσης της ενέργειας διότι τα κόστος έχει σημειώσει κατακόρυφη αύξηση.
Με την πρωτοβουλία που ανακοινώθηκε σήμερα, θα να πετύχουμε ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας 10%. Το πρόγραμμα στην αρχή με μια σειρά από απλές και προσιτές δράσεις, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν από όλους και να έχουν στο τέλος της ημέρας σημαντική συμβολή στο στόχο μας.
Ο στόχος φυσικά είναι αυτές οι δράσεις να επεκταθούν και σε άλλες παρεμβάσεις με σκοπό ακόμη μεγαλύτερη και περισσότερο αποτελεσματική ενεργειακή εξοικονόμηση.
Αρχικά, οι δημόσιοι φορείς για το σύνολο των κτιρίων τους πρέπει να ορίσουν άμεσα, όπως οφείλουν, τον ενεργειακό υπεύθυνο, κατά προτίμηση με ειδικότητα μηχανικού – σε κάθε κτίριο με σκοπό τον ενεργειακό έλεγχο και την παρακολούθηση της λειτουργίας του συνόλου των δημόσιων και δημοτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων.
Είναι μία υποχρέωση που προβλέπεται εδώ και χρόνια από τη σχετική νομοθεσία αλλά δεν έχει τηρηθεί.
Με εγκύκλιο που θα αποσταλεί αμέσως προς όλο το δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, θα πρέπει να δηλωθεί ο ενεργειακός υπεύθυνος σε μία νέα πλατφόρμα που ετοιμάζεται μέσω της οποίας θα παρακολουθούνται οι δράσεις του κάθε κτιρίου και φυσικά η μείωση της τελικής ετήσιας κατανάλωσης.
Η συντήρηση των κλιματιστικών, των καυστήρων και των κεντρικών μονάδων στα κτίρια του δημοσίου και η ρύθμιση των θερμοκρασιών λειτουργίας των συστημάτων αυτών, για την ορθολογική τους χρήση έρχεται στο προσκήνιο .
Μία καλή λειτουργία αυτών θα μειώσει τη ζήτηση για ενέργεια, ενώ ταυτόχρονα θα εξασφαλίσει ότι θα έχουμε στο χώρο εργασίας συνθήκες άνεσης, χωρίς να κρυώνουμε τον χειμώνα ή να ζεσταινόμαστε το καλοκαίρι.
Είναι προτιμότερο οι εργαζόμενοι να θεσπίσουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα 2-3 ωρών διαλείμματα των 10 λεπτών στα οποία μπορούν να ανοίξουν για λίγο τα παράθυρα για αερισμό του χώρου, κλείνοντας ταυτόχρονα τον κλιματισμό.
Με τέτοιες μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά όλων μας, συμβάλλουμε σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια.
Άλλη πολύ απλή ενέργεια χωρίς κόστος, που σίγουρα γνωρίζουμε αλλά ίσως παραβλέπουμε στην καθημερινότητά μας, είναι η απενεργοποίηση ψύξης / θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι.
Στην ίδια λογική απλών ενεργειών είναι να φροντίζουμε, όταν τελειώνει το ωράριο εργασίας και φεύγουμε από το χώρο εργασίας μας, για το κλείσιμο λειτουργίας προσωπικών υπολογιστών, φώτων, συσκευών σε χώρους και ώρες που δεν χρησιμοποιούνται.
Ο ενεργειακός υπεύθυνος του κτιρίου μπορεί να ορίσει σε κάθε χώρο ένα υπάλληλο που θα φεύγει τελευταίος από το χώρο και θα ελέγχει αν όλες οι συσκευές έχουν κλείσει.
Και μια και το μότο μας είναι απλές και εύκολες λύσεις, δεν είναι μία από αυτές ο φυσικός αερισμός του κτιρίου κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Δεν είναι κοινή γνώση ότι μια τέτοια κίνηση θα μειώσει τη θερμοκρασία του κτιρίου το καλοκαίρι, θα βελτιώσει την ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε.
Ανάλογης σημασίας για την βελτίωση των συνθηκών άνεσης και εργασίας και εξοικονόμηση ενέργειας είναι η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης όπου απαιτείται (π.χ. στόρια, κουρτίνες).
Μια τέτοια μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης της τάξης ενός 10% είναι εφικτή για παράδειγμα μέσα από την βελτιστοποίηση του χρονοπρογραμματισμού του οδοφωτισμού ή τον εξορθολογισμό του καλλωπιστικού ή/και διακοσμητικού φωτισμού, χωρίς να επηρεάζεται η σκοπιμότητα ανάπτυξης αυτού.
Η ενεργειακά αποδοτική αναβάθμιση του οδοφωτισμού, μπορεί να μειώσει το κόστος κατά 35 – 50%.
Το πρόβλημα της υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης στις εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης αποφασίσαμε να στηρίξουμε τις προσπάθειες που θα γίνουν για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των αντλιοστασίων, όπως για παράδειγμα με την τοποθέτηση inverter σε αυτά, δεδοµένου ότι το 1/3 περίπου των δαπανών τους οφείλεται στη λειτουργία αυτών των συστημάτων.
Με την προδημοσίευση του Οδηγού εξοικονόμησης ενέργειας και την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος του δημόσιου τομέα με το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» , το Δημοσιο θα προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.
Η πλατφόρμα για την έναρξη υποβολής των αιτήσεων θα ανοίξει εντός Ιουλίου, όμως όσοι ενδιαφέρονται μπορούν από σήμερα να ξεκινήσουν τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ» ανέρχεται σε 640 εκ. ευρώ και χρηματοδοτείται από:
Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων μέσω επενδυτικού δανείου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και
Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ο στόχος είναι τα κτίρια αφενός μεν να ενταχθούν κατ’ ελάχιστον, κατόπιν παρεμβάσεων, στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β, αφετέρου δε να επιτύχουν εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των εκπομπών CO2, τουλάχιστον, κατά 30%.
Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε έτσι ώστε να προωθεί επίσης,
την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) για αυτοκατανάλωση,
τη χρήση νέων, καινοτόμων σχεδιαστικών προτύπων και ψηφιακών μοντέλων,
αναδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο τον υποδειγματικό ρόλο του Δημοσίου τομέα.
Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να σας παραθέσω ορισμένα κρίσιμα στοιχεία:
Η συνολική εκτιμώμενη μόχλευση κεφαλαίων για την πλήρη υλοποίηση του προγράμματος υπολογίζεται στα 920 εκ. ευρώ.
Η συνολική εκτιμώμενη μείωση ηλεκτρικής κατανάλωσης ανά έτος με την πλήρη υλοποίηση του προγράμματος υπολογίζεται στα 600 GWh.
Το συνολικό εκτιμώμενο εμβαδό των ενεργειακά αναβαθμισμένων κτιρίων στην πλήρη υλοποίηση του προγράμματος θα είναι 2,5 εκ. m2.
Η μείωση της ετήσιας δαπάνης για ηλεκτρικό ρεύμα μετά την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων θα ανέλθει στα 96 εκ. ευρώ και τέλος
η μείωση της ετήσιας εκπομπής ρύπων από την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων υπολογίζεται στους 364 χιλ. τόνους co2eq.
Όσον αφορά τις επιλέξιμες επεμβάσεις, αυτές αφορούν εργασίες:
Θερμομόνωσης αδιάφανων στοιχείων (κουφώματα),
Αντικατάστασης διαφανών στοιχείων (κουφώματα και υαλώσεις),
Συστημάτων σκίασης,
Συστημάτων ψύξης χώρων,
Συστημάτων θέρμανσης χώρων,
Συστημάτων μηχανισμού αερισμού,
Παραγωγής ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ),
Συστημάτων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και φωτισμού,
Συστημάτων επιτόπιας παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (έως 10% του προϋπολογισμού),
Συστημάτων αυτοματισμού, καταγραφής και ελέγχου ενέργειας ή/και συστημάτων διαχείρισης ενέργειας,
Βοηθητικών τεχνικών συστημάτων και
Εγκατάστασης σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
Περαιτέρω, για τους σκοπούς του προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ» επιλέξιμες θεωρούνται οι υπηρεσίες:
Προετοιμασίας και υποβολής φακέλου Πρότασης Επιδότησης
Ηλεκτρικής Ταυτότητας Κτιρίου
Προμελέτης
Α’ & Β’ Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης υφιστάμενης κατάστασης κτιρίου
Αρχικού και τελικού Ενεργειακού Ελέγχου Μελετών και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών.