Προσηλωμένο στον στόχο της αποτελεσματικής αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών σε επίπεδο διεθνούς και ευρωπαϊκής συνεργασίας για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, βρίσκεται το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, όπως τόνισε – στη Βουλή – ο αρμόδιος υπουργός, Χρήστος Στυλιανίδης.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, κατά την συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος με θέμα “Νέες τεχνολογίες για την προστασία του περιβάλλοντος: Πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών”, ο κ. Στυλιανίδης ενημέρωσε και για τα συμπεράσματα των εργασιών της ημερίδας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας μαζί με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και σε συνεργασία με την Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Eurisy, με αντικείμενο την αξιοποίηση και εφαρμογή των δορυφορικών τεχνολογιών στη διαχείριση του κινδύνου των καταστροφών. Σκοπός της ημερίδας, ήταν να εξετάσει τις δυνατότητες που παρέχουν οι δορυφορικές τεχνολογίες στην πρόληψη και αντιμετώπιση καταστροφών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο κι όπως είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός “για να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά, χρειαζόμαστε πρώτα απ’ όλα γνώση, αξιόπιστα δεδομένα και επιστημονική ανάλυση”.
Ο κ. Στυλιανίδης αναφέρθηκε και στον σκοπό της σύστασης του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, να «γεφυρώσει» την παραδοσιακή προσέγγιση αντιμετώπισης κινδύνων (την κατασταλτική δηλαδή δράση) με τη διαχείριση του ολοένα και αυξανόμενου κινδύνου, δίνοντας, ταυτόχρονα, έμφαση στην πρόληψη και στην προετοιμασία – ετοιμότητα. “Αυτό είναι το νέο «δόγμα» που εφαρμόζουμε φέτος στο σχεδιασμό μας για τη φετινή αντιπυρική περίοδο. Η στρατηγική μας εστιάζει στο τρίπτυχο πρόληψη, προετοιμασία – ετοιμότητα, ανθεκτικότητα. Παράλληλα εφαρμόζει όλα τα απαραίτητα μέτρα καταστολής” ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ταυτοχρόνως, αφού εξήγησε ότι απέχουμε ακόμα από την πλήρη, την επιθυμητή, αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μας παρέχει η εποχή της πληροφορίας, την οποία διανύουμε, διαβεβαίωσε ότι στις προτεραιότητες του υπουργείου βρίσκεται η προσπάθεια για γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στις σημερινές προσεγγίσεις της πρόληψης και της αντιμετώπισης των καταστροφών, και τις δυνατότητες που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες.
“Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη εξοικείωση με την τεχνολογία. Παράλληλα, υπάρχει ανάγκη διεθνούς και ευρωπαϊκής συνεργασίας για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Όχι μόνο στην πρόληψη και αντιμετώπιση των καταστροφών, αλλά και σε άλλους τομείς δημόσιας πολιτικής” επέμεινε ο αρμόδιος υπουργός και μίλησε για τους λόγους για τους οποίους χαρακτηρίζει “μονόδρομο” τη συνεργασία αυτή. Πρώτον, το μεγάλο κόστος, καθώς είναι ελάχιστες οι χώρες που μπορούν να χρηματοδοτήσουν μόνες τους την ανάπτυξη νέων ή ακόμα και τη διατήρηση των υφιστάμενων δορυφορικών τεχνολογιών και εφαρμογών και από την άλλη μεριά, η διεθνής συνεργασία, όπως για παράδειγμα στις υπηρεσίες Galileo και Copernicus, συγκεντρώνει πόρους από πολλές χώρες και αποδίδει συστηματικά καρπούς. Δεύτερον, υπάρχει συχνά ανάγκη τυποποίησης της χρήσης των νέων τεχνολογιών, προκειμένου να υπάρχει διαλειτουργικότητα ανάμεσα στις γειτονικές χώρες. Για παράδειγμα, η τεχνολογία που επιτρέπει τον ακριβή εντοπισμό της θέσης του καλούντος το 112, βασίζεται σε ένα διεθνές πρότυπο που εφαρμόζεται με τον ίδιο σχεδόν τρόπο σε όλες τις χώρες.
Ο αρμόδιος υπουργός, τόνισε προς τα μέλη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και αντιμετώπιση των καταστροφών και επισήμανε πως μπορούμε πλέον να ισχυριστούμε με βεβαιότητα πως βοηθούν στο να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Παρατήρησε πως “πρέπει λοιπόν να επενδύσουμε στην εξοικείωση των επαγγελματιών της αντιμετώπισης καταστροφών με την τεχνολογία” επισημαίνοντας ότι “η διεθνής και η ευρωπαϊκή συνεργασία είναι μονόδρομος για την αποτελεσματική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών” και διαβεβαιώνοντας πως “σε αυτό το στόχο παραμένουμε προσηλωμένοι”.
Ο κ. Στυλιανίδης, εξήγησε ότι οι νέες τεχνολογίες μεταμορφώνουν δυνητικά όλες τις φάσεις της διαχείρισης των καταστροφών και του κινδύνου όπως:
– οι δορυφορικές τεχνολογίες και εφαρμογές, οι οποίες παρέχουν ένα σύνολο εργαλείων τηλεπικοινωνιών, χαρτογράφησης των κινδύνων, παρακολούθησης μετεωρολογικών φαινομένων και του κλίματος, και
– Τα γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, που επιτρέπουν την υπέρθεση γεωχωρικών δεδομένων και τα οποία συνδυάζονται στο πλαίσιο της ανάλυσης του κινδύνου και της εκτίμησης των επιπτώσεων διαφόρων σεναρίων καταστροφών.
“Καθώς η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση αλλάζει την οικονομία και την κοινωνία, οι τεχνολογίες επικοινωνιών λειτουργούν ως πολλαπλασιαστής ισχύος στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών” ανέφερε ο αρμόδιος υπουργός και έφερε ως παράδειγμα “τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα”, αυτά που διαθέτει πλέον στην τσέπη του η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών, που δίνουν τη δυνατότητα να εντοπίζεται με μεγάλη ακρίβεια τη θέση του πολίτη που καλεί τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112. Επίσης, το σύστημα eCall, που είναι μέρος του βασικού εξοπλισμού ασφαλείας στα οχήματα νέας τεχνολογίας, το οποίο καλεί αυτόματα το 112 σε περίπτωση σύγκρουσης και στέλνει στο κέντρο επικοινωνιών τη θέση του οχήματος και άλλα ουσιώδη δεδομένα. Ακόμη, τα σύγχρονα συστήματα συναγερμού πολιτών που επιτρέπουν στις υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας να ενημερώνουν άμεσα τους πολίτες για επικείμενους ή εν εξελίξει κινδύνους μέσω πολλαπλών μεθόδων επικοινωνίας.
Εξάλλου, ο κ. Στυλιανίδης, ο οποίος εκτιμά ως δεδομένο ότι το μέλλον επιφυλάσσει ακόμα μεγαλύτερη διείσδυση της τεχνολογίας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση καταστροφών, αναφέρθηκε και στις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, που χρησιμοποιούνται πειραματικά για το σχεδιασμό δράσεων πρόληψης καταστροφών και για την πιο γρήγορη διεκπεραίωση κλήσεων στους αριθμούς έκτακτης ανάγκης (και σύντομα θα τις δούμε και στο σχεδιασμό διαχείρισης κρίσεων) οι οποίες βελτιώνουν την ακρίβεια της προειδοποίησης των πολιτών.
Τι συζητήθηκε στο πλαίσιο του workshop
«Πρωτοβουλίες όπως το σημερινό εργαστήριο επιδεικνύουν την κοινή αφοσίωσή μας να προχωρήσουμε προς τα κοινά εργαλεία και τις απαντήσεις στις προκλήσεις που έρχονται», ανέφερε νωρίτερα ο κ. Στυλιανίδης στη διάρκεια του εργαστηρίου (workshop) με θέμα «Δορυφορικές υπηρεσίες για διαχείριση κινδύνων καταστροφών» που διοργάνωσε το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, μαζί με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, την αρμόδια ευρωπαϊκή υπηρεσία European Union Agency for the Space Program – EUSPA και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Eurisy.
Στόχος της διοργάνωσης ήταν η ανάδειξη των δυνατοτήτων που έχουν οι δορυφορικές εφαρμογές στο πλαίσιο του κύκλου διαχείρισης κινδύνου καταστροφών. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν απόψεις και εμπειρίες και να συζητήσουν τρόπους καλύτερης ενσωμάτωσης δορυφορικών τεχνολογιών στη διαχείριση εκτάκτων αναγκών από φυσικές καταστροφές, με ιδιαίτερη έμφαση στην περαιτέρω ανάπτυξη και αξιοποίηση των προγραμμάτων της ΕΕ Copernicus και Galileo.
Σημειώνεται ότι η διεύθυνση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας αποτελεί Εθνικό Σημείο Επαφής για την Υπηρεσία Copernicus/Emergency Management Service – Mapping της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό την παραγωγή χαρτογραφικών προϊόντων και δεδομένων προς υποβοήθηση του έργου των φορέων που εμπλέκονται στη αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και στη διαχείριση των συνεπειών τους.
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο εκτελεστικός διευθυντής της EUSPA Rodrigo da Costa, υπογράμμισε: «Τα προγράμματα της ΕΕ, Galileo και Copernicus, προστατεύουν τους Ευρωπαίους πολίτες και σώζουν ζωές.
Η προσθήκη του συστήματος γεωεντοπισμού του καλούντος προς τον ευρωπαϊκό αριθμό 112 ή του συνδέσμου επιστροφής (return link) στην υπηρεσία έρευνας και διάσωσης του Galileo είναι μόνο παραδείγματα της προστιθέμενης αξίας των προγραμμάτων αυτών της ΕΕ για την καθημερινή ζωή των πολιτών».
Στο πλαίσιο του εργαστηρίου, ο γενικός γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Αθανάσιος Στάβερης υπογράμμισε τη στενή συνεργασία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας και σημείωσε πως το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης επενδύει με συστηματικό τρόπο στην αξιοποίηση των διαστημικών τεχνολογιών, ώστε μέσω της ασφαλούς συνδεσιμότητας και της γεω-παρατήρησης να ενισχυθούν -μεταξύ άλλων- οι δυνατότητες της χώρας μας στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. «Η Ελλάδα ενισχύει τις δυνατότητές της, αξιοποιεί και επεκτείνει τις υποδομές της, προωθεί έναν πιο αποτελεσματικό δημόσιο τομέα και παρέχει οφέλη στους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην ψηφιακή εποχή. Η διαχείριση κινδύνου καταστροφών είναι μέρος αυτού του ψηφιακού μετασχηματισμού. Προς αυτή την κατεύθυνση, επενδύουμε στις δυνατότητες της χώρας μας, στη σκληρή δουλειά και την αριστεία του κλάδου, στην ερευνητική και ακαδημαϊκή μας κοινότητα», κατέληξε ο κ. Στάβερης.
Στην ανάγκη να αξιοποιηθεί όλο και περισσότερο η τεχνολογία για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των καταστροφών αναφέρθηκε ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Γιώργος-Μάριος Καραγιάννης. «Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη εξοικείωση αλλά και τυποποίηση των δεδομένων και των τεχνολογιών που παρέχονται από τις δορυφορικές τεχνολογίες προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες αυτές», σημείωσε μεταξύ άλλων.
Στο πλαίσιο των συζητήσεων, δόθηκε έμφαση στο πώς οι δορυφορικές υπηρεσίες μπορούν να συμβάλουν στη διαχείριση κινδύνου καταστροφών κατά τις φάσεις της πρόληψης, της ετοιμότητας, της αντιμετώπισης και της αποκατάστασης. Συμμετείχαν εκπρόσωποι από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών (ΕΚΕΦΕ) «Δημόκριτος», το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, την Hellas Sat, την European Emergency Number Association (EENA), την Υπηρεσία Copernicus Emergency Management Service κά.