Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕΜια σημαντική αλλαγή φέρνει η πρόβλεψη του Κλιματικού Νόμου για υποχρεωτική ασφάλιση των ακινήτων και ιδίως των κατοικιών σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ευάλωτες ή δυνητικά επικίνδυνες για φυσικές καταστροφές όπως δασικές φωτιές και πλημμύρες.
Και αυτή είναι η δειλή εισαγωγή του θεσμού της υποχρεωτικής ασφάλισης στα ακίνητα. Η αρχική πρόβλεψη όταν γράφτηκε ο νόμος και στη διαβούλευση ήταν πολύ ευρύτερη αλλά περιορίστηκε από την κυβέρνηση στις επικίνδυνες περιοχές. Έτσι έρχεται (περιορισμέν αστην αρχή) ένα μοντέλο όπως η ασφάλιση αυτοκινήτου και στα ακίνητα.
Αυτή η πορεία είναι που έχει ξεσηκώσει διαμαρτυρίες από κάποιες πλευρές όπως η γνωστή και μη εξαιρετέα ΠΟΜΙΔΑ, που αντιδρά σχεδόν σε κάθε διάταξη νόμου που αφορά τα ακίνητα και σε οποιαδήποτε θεσμική εξέλειξη, ανεξαρτήτως θετικού ή αρνητικού προσήμου.
Αλλά αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ότι στη συγκεκριμένη διάταξη αντιδρούν ΚΑΙ οι ασφαλιστικές εταιρείες!!! Κάτι που θα ήταν παράλογο, καθώς αυξάνεται το πεδίο εργασιών τους. Αλλά στην πραγμτικότητα εν τέλει επιχειρηματολογούν ότι η διάταξη κάνη τη νέα αυτή υποχρέωση σχεδόν ανεφάρμοστη!!!!
Τί υποστηρίζουν οι ασφαλιστικές; Βασικά, κάτι που είναι εύκολα κατανοητό: κάντας υποχρεωτική την ασφάλιση κατοικιών και ακινήτων σε λίγες περιοχές και επικίνδυνες, η αφάλιση θα αφορά λίγα κτίρια με αυξημένο κίνδυνο και άρα πολύ υψηλά ασφάλιστρα – ή ακόμη και έλελιψη ενδιαφέροντος από ασφαλιστικές λόγω υψηλού κινδύνου. Οι ασφαλιστικές τονίζουν ότι η βασική αρχή της ασφάλισης είναι νξα λαμβάνουν λίγα χρήματα από πολλούς πελάτες για ένα προϊόν, ώστε να μειώνουν το κίνδυνο να συμβεί περιστατικό που αποζημιώνουν. Ειδάλλως δεν έχει οικονομικό νόημα η ασφάλιση.
Αυτό που δεν έχουν αναδείξει οι τοποθετήσεις στη Βουλή είναι ένα επίσης κρίσιμο ζήτημα που κάνει ανεφάρμοστη την πρόθεση του νομοθέτη, όπως αποκαλύπτει το economix.gr. Και αυτό διότι η πρόβλεψη για ασφάλιση κτιρίων δημιουργεί ένα σοβαρό πρόβλημα που δεν έχει λύσει η αγορά, την ασφάλιση των κοινόχρηστων χώρων σε ένα κτίριο πολυιδιοκτησίοας όπως η πολυκατοικία. Σήμερα οι ασφαλιστικές ασφαλίζουν ανά ιδιοκτησία. Ακόμη και αν προστεθούν σε ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο, ως παράρτημα ενός διαμερίσματος (για μπαράδειγμα) τα ποσοστά συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου κλπ, το πρόβλημα που δημιουργείται σε περίπτωση μερικής ή ολικής καταστροφής δεν λύνεται. Διότι, λογικά, σε περίπτωση που έστω ένας δεν είναι ασφαλισμένος σε ένα κτίριο, το κτίριο δεν θα μπορεί να ξαναγίνει – ξαναχτιστεί (όπως έχουν δικαίωμα αντί αποζημίωσης να προτείνουν οι ασφαλιστικές) αλλά ούτε μπορούν εν τέλει να αποζημιωθούν οι κοινόχρηστοι χώροι καθώς είναι εξ αδιαιρέτου. Αυτό οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα στην αδυναμία να ξαναχτιστεί ή να επισκευαστεί ένα κτίριο εκεί που βρίσκεται!!!!
Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή του θεσμού θα οδηγήσει προοδευτικά σε αλλαγή του τρόπου που αποζημιώνει θύματα καταστροφών το κράτος για τα ακίνητά τους, όπου βέβαια δεν μπορεί να θεωρηθεί το μέχρι σήμερα καθεστώς ως αποτελεσματικό ή γρήγορο… Και σημειώνεται ότι η διάταξη δεν αφορά τα σεισμικά φαινόμενα που είναι πιο πιθανό να δημιουργήσουν θέματα αποζημιώσεων αλλά δεν έχουν κλιματική διάσταση…..
Τί προβλέπει η διάταξη για την υποχρετική ασφάλιση κτιρίων
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, με το προτεινόμενο άρθρο, προκειμένου να περιοριστούν οι οικονομικοί κίνδυνοι που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, θεσπίζεται η υποχρεωτική ασφάλιση όλων των νέων κτιρίων που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας, από την 1η Ιανουαρίου 2025, ενώ διευκρινίζεται ότι, ως ζώνες υψηλής τρωτότητας, θεωρούνται οι περιοχές που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής πιθανότητας πλημμύρας, καθώς και οι περιοχές που βρίσκονται πλησίον δασικών περιοχών που χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς, όπως οι περιοχές αυτές καθορίζονται με απόφαση του οικείου Γενικού Διευθυντή Δασών.
Συτγκεκριμένα η διάταξη όπως κατατέθηκε στη Βουλή αναφέρει:
1. Από την 1η Ιανουαρίου 2025 τα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας υπό την έννοια της παρ. 2 ασφαλίζονται υποχρεωτικά. Η ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου αποτελεί προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου.
2. Ως ζώνες υψηλής τρωτότητας θεωρούνται οι περιοχές που βρίσκονται:
α) Σε γεωγραφικές ζώνες υψηλής πιθανότητας πλημμύρας όπως αποτυπώνονται στους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας της περ. γ’ της παρ. 3 του άρθρου 5 της υπό στοιχεία
Η.Π.31822/1542/Ε103/20.7.2010 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οικονομικών, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Προστασίας του Πολίτη (Β’ 1108) και εμπίπτουν στο σενάριο πλημμύρας υψηλής πιθανότητας,
β) πλησίον δασικών περιοχών που χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς. Οι περιοχές αυτές καθορίζονται με απόφαση του οικείου Γενικού Διευθυντή Δασών, λαμβάνοντας υπόψη το είδος της δασικής βλάστησης, την πυκνότητά της, την απόσταση από τα κτίρια και τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής.
Αλλού εστιάζουν τα κόμματα
Στην κριτική τους οι περισσότεροι βουλευτές της αντιπολίτευσης εστιάζουν την κριτική τους σε άλλο σημείο της πρόβλεψης… Υποστηρίχτηκε από πολλούς κατά τη συζήτηση ότι δεν θα επιτρέπεται καν η δόμηση σε επικίνδυνες περιοχές για πλημμύρες ή κοντά σε δάση. Βέβαια αυτά τα θέματα λύνονται από τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και όχι από έναν Κλιματικό Νόμο (θα ήταν αντισυγταγματικό για κάποιον που έχει εκεί ακίνητη περιουσία), Και επιπλέον οι περιοχές που προβλέπονται ως δυνητικά επικίνδυνες δεν είναι απαραίτητα τέτοιες και επιπλέον έχουν μια έκταση που θα δυσκολεύονταν οποιαδήποτε κυβέρνηση να προχωρήσει εκεί σε ολικές απαγορεύσεις.
Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών: γιατί δεν θα δουλέψει η υποχρεωτική ασφάλιση κτιρίων
Τροποποιήσεις, προκειμένου να καταστεί λειτουργική και εφαρμόσιμη η διάταξη που αφορά στην υποχρέωση ασφάλισης από το 2025, μόνο για τα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας, προτείνει η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ).
Όπως μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ένωση εκφράζει την αντίθεσή της σε συγκεκριμένες ρυθμίσεις του άρθρου 23 του σχεδίου του Εθνικού Κλιματικού Νόμου, το οποίο έχει κατατεθεί προς ψήφιση στην Βουλή και με το οποίο καθιερώνεται από 1η Ιανουαρίου 2025, η υποχρέωση ασφάλισης, μόνο για τα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας, προκειμένου να ηλεκτροδοτηθούν.
Όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση της ένωσης:
«Πρόκειται για μία ρύθμιση η οποία έρχεται σε αντίθεση με την ασφαλιστική επιστήμη και τεχνική. Βασική αρχή της ασφάλισης είναι η ασφάλιση τυχαίου, αβέβαιου και μελλοντικού κινδύνου, κινδύνου δηλαδή που δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί, αλλά αποτελεί ενδεχόμενο. Στην προτεινόμενη διάταξη, από τη στιγμή που ζητείται η ασφάλιση κτισμάτων, μόνο σε περιοχές πολύ υψηλής τρωτότητας, ο κίνδυνος καθίσταται σχεδόν βέβαιος, καθώς είναι εξαιρετικά πιθανό να επέλθει η ζημιά. Έτσι, το πιθανότερο είναι οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι να μην κριθούν ασφαλίσιμοι και να μην υπάρξει ασφαλιστική εταιρία πρόθυμη να αναλάβει τον κίνδυνο. Αλλά ακόμη και σε περίπτωση που η ασφαλιστική επιχείρηση – μετά την απαραίτητη διαδικασία εκτίμησης και τιμολόγησης – αναλάβει τον κίνδυνο, το ασφάλιστρο που θα ζητηθεί θα είναι υψηλό και κατά πάσα πιθανότητα μη προσιτό.
Η ΕΑΕΕ διατύπωσε σοβαρές ενστάσεις επί της συγκεκριμένης διάταξης στο στάδιο της διαβούλευσης και κατέθεσε τις απόψεις και προτάσεις της προς το αρμόδιο υπουργείο, εξηγώντας με σαφήνεια τους αντικειμενικούς λόγους που επιβάλλουν την επανεξέταση της διάταξης σε εκπροσώπους της κυβέρνησης.
Επιπλέον η ΕΑΕΕ συμμετείχε στην κοινή συνεδρίαση της διαρκούς επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου με την ειδική μόνιμη επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, όπου είχε την ευκαιρία να αναπτύξει τις απόψεις της.
Συγκεκριμένα οι προτάσεις της ΕΑΕΕ αφορούν μεταξύ άλλων
(α) στις οριζομένες στο σχετικό άρθρο περιοχές,
(β) στην επέκταση σε κτίρια υφιστάμενα και νεόδμητα,
(γ) στον διαρκή έλεγχο εκ μέρους της Πολιτείας για ασφαλιστήριο συμβόλαιο σε ισχύ και
(ε) στην ανάγκη για την προσθήκη εξουσιοδοτικής διάταξης, που θα δίδει περιθώρια να επιλυθούν στο μέλλον επιμέρους τεχνικά θέματα.
Η ασφαλιστική αγορά έχει εκφράσει επανειλημμένως προθυμία να συμμετάσχει ενεργά στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, συνδράμοντας την Πολιτεία και τους πολίτες στη διαχείριση του υπέρμετρου βάρους αποκατάστασής τους. Η επιλογή της κυβέρνησης για την καθιέρωση υποχρέωσης εκ των προτέρων χρηματοδότησης των κινδύνων μέσω της ασφάλισης, είναι αναντίρρητα ορθή, καθώς η ασφάλιση διεθνώς, κατέχει πρωτεύοντα ρόλο στην αντιμετώπιση την επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να γίνουν ουσιαστικές τροποποιήσεις προκειμένου να καταστεί η διάταξη τεχνικά άρτια και κυρίως λειτουργική και εφαρμόσιμη, ώστε να επιτελέσει τον σκοπό της και να ληφθούν υπόψη οι τοποθετήσεις του πλέον αρμόδιου επί του θέματος κλάδου, σε επίπεδο τεχνικών γνώσεων αλλά και ουσιαστικής συμμετοχής στην εφαρμογή του».
