Ένα «χειμερινό σχολείο» για την περιβαλλοντική κρίση, σημείο συνάντησης φοιτητών και καταξιωμένων καθηγητών από Ελλάδα, Ευρώπη και ΗΠΑ, πρόκειται να πραγματοποιηθεί σε μερικούς μήνες στην Βόρεια Εύβοια.
Πρόκειται για το 1ο Διεπιστημονικό Σχολείο για την Περιβαλλοντική Κρίση (Interdisciplinary School for Environmental Crisis (ISEC), ένα διεθνές εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο συνδιοργανώνεται από το Ινστιτούτο για την Προώθηση της Έρευνας και της Εκπαίδευσης Τεχνών, Επιστημών και Τεχνολογίας – ARISTEiA (Institute for the Advancement of Research and Education in Arts, Sciences, and Technology) των ΗΠΑ και την Επιτροπή Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, της οποίας προΐσταται ο Σταύρος Μπένος. Στο εξαήμερο αυτό πρόγραμμα θα συμμετάσχουν 30 προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό χωρίς δίδακτρα και με δωρεάν διαμονή και μεταφορά με σκοπό να προωθηθεί ο διεθνής διεπιστημονικός διάλογος για θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή ,την νομοθεσία γύρω από τα περιβαλλοντικά ζητήματα, την ενέργεια και την δημόσια υγεία, την επισιτιστική κρίση και τη βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
«Το πρόγραμμα έχει διπλό σκοπό, το ένα σκέλος σχετίζεται με την υποστήριξη μιας περιοχής που έχει διάφορες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις και μετά τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές αλλά και πριν απ’ αυτές. Ουσιαστικά στοχεύουμε στη δημιουργία ενός προγράμματος που θα εκπαιδεύσει την επόμενη γενιά επιστημόνων για να μπορούν να κάνουν διεπιστημονικό διάλογο. Η άλλη διάσταση είναι να δημιουργήσουμε μία διεθνή γέφυρα αριστείας γύρω από αυτό το αντικείμενο, να δώσουμε τη δυνατότητα στους φοιτητές από την Ελλάδα να εμπλακούν σε δίκτυα επιστημόνων, με άλλους επιστήμονες στο εξωτερικό και μέσω της επαφής τους με τους καθηγητές αλλά και μέσω της επαφής τους με φοιτητές που θα έρθουν», επισημαίνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου ARISTEiA και καθηγητής Φαρμακολογίας και Συστημικής Φυσιολογίας στην Ιατρική σχολή του πανεπιστημίου Σινσινάτι, Κωνσταντίνος Δροσάτος.
Οι καθηγητές που θα φτάσουν στα Λουτρά της Αιδηψού τον Δεκέμβριο του 2022 είναι επιστήμονες διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων καθώς προέρχονται από τον χώρο της ιατρικής και των βιοεπιστημών, από τις περιβαλλοντικές επιστήμες, από τις νομικές επιστήμες, τις οικονομικές επιστήμες, τις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες. Όπως υπογραμμίζει ο κ. Δροσάτος, στόχος των διοργανωτών είναι από την μία να υπάρχει όσμωση ανάμεσα στις κουλτούρες πανεπιστημίων από διαφορετικές χώρες και από την άλλη να μπορέσει και η Ελλάδα να βγει μπροστά σε αυτό τον διάλογο.
Πίσω από την επιτροπή που συντονίζει την διοργάνωση αυτού του εκπαιδευτικού προγράμματος βρίσκονται τέσσερα άτομα. Ο καθηγητής της Ιατρικής σχολής πανεπιστημίου Σινσινάτι, Κωνσταντίνος Δροσάτος, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Τζόρτζια στην Ατλάντα, Σάκης Μανταλάρης, ο ενεργειακός σύμβουλος της ARISTEiA, Στράτος Ταβουλαρέας και η διευθύντρια Ερευνών οργανισμού διαΝΕΟσις και μέλος της Επιτροπής Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, Φαίη Μακαντάση. Όπως αναφέρει ο κ. Δροσάτος, η ιδέα προήλθε από τον κ. Μανταλάρη, στην συνέχεια εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο του Ινστιτούτου ARISTEiA, και η κ. Μακαντάση «έκανε την ιδέα πράξη» καθώς το πρότεινε σαν πρόγραμμα στην επιτροπή ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας.
«Το ISEC αποτελεί ένα από τα έργα φωτοδότες της Επιτροπής Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας υπό τον συντονισμό του κ. Μπένου και στόχος του είναι να συγκεντρώσει το διεθνές ενδιαφέρον της επιστημονικής και πανεπιστημιακής κοινότητας για την ευρύτερη περιοχή, η οποία δοκιμάστηκε δραματικά από τις καταστροφικές πυρκαγιές το περασμένο καλοκαίρι. Ωστόσο να σημειώσω εδώ, μιας και τυγχάνει οι πατρογονικές μου εστίες να βρίσκονται στην περιοχή, ότι η Β. Εύβοια ήταν παρακμάζουσα οικονομικά και δημογραφικά πριν από την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή. Είναι λογικό μετά από μια καταστροφή τέτοιων διαστάσεων τα φώτα τις δημοσιότητας να έχουν πέσει πάνω από την Β. Εύβοια, ωστόσο σκοπεύουμε αυτά να τα κρατήσουμε αναμμένα για πολλά χρόνια ακόμα» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, το μέλος της Επιτροπής Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας και διευθύντρια ερευνών της διαΝΕΟσις, Φαίη Μακαντάση. Σύμφωνα με την κ. Μακαντάση, φιλοδοξία και επιθυμία των διοργανωτών είναι το ISEC να αποτελέσει έναν θεσμό που θα τροφοδοτεί διαχρονικά και ανάλογα με τις ανακύπτουσες ανάγκες την δημόσια διαβούλευση με εμπεριστατωμένες προτάσεις πολιτικής και καλές πρακτικές που έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό και προσαρμόζονται ανάλογα στα εθνικά και τοπικά δεδομένα.
Ιδιαίτερη βάση θα δοθεί κατά τη διάρκεια του εξαήμερου εκπαιδευτικού προγράμματος στο ζήτημα της κλιματικής κρίσης, που όπως εξηγεί ο κ. Δροσάτος, επηρεάζει ιδιαίτερα τη χώρα μας μιας και βρίσκεται στο γεωγραφικό μεταίχμιο περιοχών με ιδιαίτερη περιβαλλοντική σημασία. « Έχουμε αντιληφθεί την άκρη του παγόβουνου μόνο για το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης. Για παράδειγμα σε άρθρο μας με τον Σάκη Μανταλάρη για το πώς θα πρέπει οι κοινωνίες να προετοιμαστούν για τη διαχείριση περιβαλλοντικών προσφύγων, αναφερθήκαμε στις επαναλαμβανόμενες φυσικές καταστροφές με τη μορφή της πυρκαγιάς ή με πλημμύρες. Ας υποθέσουμε ότι το πρόβλημα με τις πυρκαγιές που έχει αρχίσει και φαίνεται στις ΗΠΑ , διευρύνεται. Ας πούμε ότι έχουμε κάτι τέτοιο ανά 5 χρόνια, ανά 3 χρόνια. Η Ελλάδα βρίσκεται στο γεωγραφικό μεταίχμιο περιοχών με περιβαλλοντική σημασία. Τι θα γίνουν οι άνθρωποι που θα αποφασίσουν ότι η περιοχή όπου ζουν δεν είναι πλέον βιώσιμη γιατί δεν μπορούν να ζήσουν, να καλλιεργήσουν, δεν έχουν καλές συνθήκες ζωής και θα πρέπει να μεταναστεύσουν; Σκεφτείτε αυτό στο επίπεδο της παγκόσμιας σφαίρας, να έχουμε εκατομμύρια ανθρώπους που έχουν ανάγκη να μεταναστεύσουν. Δεν υπάρχει προετοιμασία από τις κοινωνίες για την διαχείριση τέτοιων ρευμάτων, όταν τα μεταναστευτικά κύματα μπορεί να φτάσουν τους 200.000.000 ανθρώπους», τονίζει ο κ. Δροσάτος.
Οι συμμετέχοντες θα παρακολουθούν το πρωί διαλέξεις, ενώ το απόγευμα θα πραγματοποιούν ομαδικές εργασίες σε συνεργασία με φοιτητές διαφορετικών αντικειμένων με σκοπό να μελετήσουν προβλήματα και ζητήματα που αφορούν την περιοχή στην οποία θα βρίσκονται, να απαντήσουν σε ερωτήματα που θα τους τίθενται γύρω από τις διάφορες θεματικές και στη συνέχεια να προτείνουν λύσεις.
«Ακόμα και να μην συμβάλλουν με λύσεις, το να δουλέψουν στα προβλήματα είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο αυτού που θέλουμε να περάσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, στην αντίληψη δηλαδή της πολυπλοκότητας των προβλημάτων που αφορούν στο περιβάλλον», σημειώνει ο κ. Δροσάτος.
Ένα από τα θέματα με τα οποία θα ασχοληθεί το διεπιστημονικό σχολείο θα είναι η πρόληψη αλλά και η διαχείριση των φυσικών καταστροφών. «Για τις φυσικές καταστροφές που προκαλούνται από φυσικά φαινόμενα πέραν του σεισμού έχουμε τη δυνατότητα να παρέμβουμε ακόμη και στο επίπεδο της πρόληψης και θέλουμε οι φοιτητές να το αντιληφθούν αυτό και να δούνε τα προβλήματα αυτά ολιστικά, όχι μόνο στη διαχείριση του αποτελέσματος αλλά στη διαχείριση της πρόληψης», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Δροσάτος.
Σημειώνεται ότι το 1ο Διεπιστημονικό Σχολείο για την Περιβαλλοντική Κρίση (ISEC) θα πραγματοποιηθεί στις 17-22 Δεκεμβρίου στα Λουτρά Αιδηψού. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή για το πρόγραμμα ISEC έως τις 30 Απριλίου 2022 στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου ARISTEiA (www.ARISTEiA.us). Οι αιτήσεις τους θα αξιολογηθούν από μία διεθνή επιτροπή, περίπου στα μέσα Ιουλίου θα ανακοινωθούν οι 30 φοιτητές που θα επιλεγούν στο πρόγραμμα. Το πρόγραμμα προσφέρεται χωρίς δίδακτρα για τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές από πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού που θα επιλεγούν με κριτήρια αριστείας. Η συμμετοχή και η διαμονή θα προσφερθούν δωρεάν. Το οικονομικό σκέλος του προγράμματος υποστηρίζεται από χορηγίες συλλόγων, εταιρειών και ιδιωτών.
