Τη δημιουργία μόνιμου εργαλείου – μηχανισμού αναδιαμόρφωσης τιμών των έργων πρότεινε με δημόσιες δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, ασκώντας παρέμβαση, ώστε να βρεθεί μόνιμη και αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα της αναμόρφωσης των προϋπολογισμών των έργων, λόγω των μεγάλων και συνεχιζόμενων αυξήσεων στις τιμές των οικοδομικών υλικών και της ενέργειας.
Το θέμα ανέδειξε ήδη το Economix, καθώς εργοληπτικές οργανώσεις και τεχνικές εταιρείες προβάλλουν εικόνα αδιεξόδου στους προϋπολογισμούς των δημοσίων έργων λόγω των ανατιμήσεων των υλικών που έχουν συσσωρευτεί το τελευταίο 9μηνο περίπου.
Εργολάβοι-Εργολήπτες: κινδυνεύουν τα δημόσια έργα από τις αυξήσεις των τιμών
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Πρόεδρος του ΤΕΕ καταγράφει το πρόβλημα αλλά δεν υιοθετεί επιθετικές ή ακραίες τοποθετήσεις τεχνικών φορέων, ενώ παράλληλα προτάσσει θεσμική λειτουργία και μόνιμη λύση αντί για βοηθήματα και ad hoc προτάσεις.
ΤΕΕ: μόνιμη λύση για το κόστος των έργων
Σε δηλώσεις του προς τον «Ελεύθερο Τύπο» ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός αναλυτικά ανέφερε ότι: «Η κατάσταση με τις αυξήσεις στις τιμές υλικών – εξοπλισμού, που ξεκίνησε από πέρυσι το καλοκαίρι και επιτάθηκε από τα προβλήματα εφοδιασμού, τις ενεργειακές τιμές και τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας, δημιουργεί προοδευτικά αδιέξοδο στην υλοποίηση πολλών τεχνικών έργων. Ιδιαίτερα στα μικρότερα από αυτά, που βγαίνουν σχεδόν άμεσα εκτός προϋπολογισμού. Η κυβέρνηση έκανε ένα σημαντικό βήμα τον Δεκέμβρη για να μη κινδυνεύσει η ολοκλήρωση των έργων, αλλά αυτό δεν είναι πλέον αρκετό.
Για αυτό τον λόγο προτείνω τη δημιουργία μόνιμου εργαλείου – μηχανισμού αναδιαμόρφωσης τιμών ώστε όταν υπάρχουν έντονες πληθωριστικές πιέσεις (και το αντίστροφο, αν και μη σύνηθες…) να γίνεται αυτόματα αναπροσαρμογή, χωρίς ξεχωριστές κάθε φορά νομοθετικές ρυθμίσεις, με περιοδική εξέταση του ύψους των τιμών ανά υλικό, εργασία κλπ ανά τρίμηνο, για παράδειγμα.
Όσον αφορά τα τρέχοντα προγράμματα όπως το νέο ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ και άλλα, η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει αντίστοιχη πρωτοβουλία, ειδάλλως κινδυνεύει ο στόχος υλοποίησης.
Τέλος, σημειώνω την ανάγκη, αφού όλοι εκτιμούν ότι έχουμε μπει σε έναν πληθωριστικό κύκλο με άγνωστη χρονική διάρκεια, η πρωτοβουλία αυτή να λάβει και πανευρωπαϊκά χαρακτηριστικά σε όλα τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα, καθώς είναι πιθανό χωρίς αυτό να δημιουργηθούν προβλήματα επιλεξιμότητας και πιστοποίησης δαπανών».
Συζητήσεις χωρίς αποτέλεσμα
Όπως είχαμε αναφέρει χθες, το Υπουργείο Υποδομών έχει εντοπιστεί το πρόβλημα (άλλωστε έκανε νομοθετική παρέμβαση τον Δεκέμβρη για τις μέχρι τότε αυξήσεις) και διενέργεια συσκέψεις για το θέμα. Μάλιστα σχετική σύσκεψη σε υψηλό επίπεδο είχε προγραμματιστεί και προχθές. Σύμφωνα με διαρροές του Υπουργείου που καταγραφεί ρεπορτάζ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, η σύσκεψη υποβαθμίστηκε λόγω δυσαρέσκειας του Υπουργού Κώστα Καραμανλή για τις δημόσιες τοποθετήσεις των εκπροσώπων των εταιρειών προ της συνάντησης, του ύφους και του περιεχομένου τους, τις οποίες καταγράψαμε στο προηγούμενο ρεπορτάζ μας.
Σημειώνουμε εδώ ότι αντίθετα με τις τοποθετήσεις αυτές το ΤΕΕ θέτει το θέμα σε επίπεδο θεσμικής λύσης και ζητά μάλιστα πολιτική πρωτοβουλία της κυβέρνησης προς την ΕΕ, αντί για μέτρα ασπιρίνη. Αξίζεις να σημειωθεί ότι λίγες ώρες μετά τις τοποθετήσεις Στασινού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε το πρώτο θεσμικό μέτρο (με ειδική αναφορά και στον κατασκευαστικό τομέα) για ενίσχυση επιχειρήσεων που πλήττονται από τον πόλεμο Ρωσίας Ουκρανίας και τις σχετικές αυξήσεις τιμών: την εξαίρεση των χρηματοδοτήσεων από τη νομοθεσία απαγόρευσης κρατικών ενισχύσεων προς τις επιχειρήσεις.
Στασινός: η λύση εντέλει πρέπει να είναι ευρωπαϊκή, λόγω επιλεξιμότητας δαπανών
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός δήλωσε στο BUILD ότι: «Είναι εμφανές σε όλους πλέον ότι έχουμε μπει σε έναν πληθωριστικό κύκλο παγκοσμίως. Από πέρυσι αντιμετωπίζουμε ως τεχνικός κλάδος ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες, τα υλικά και τα εξαρτήματα. Πλέον έχουν προστεθεί η αύξηση του μεταφορικού κόστους, η ενεργειακή κρίση τιμών, οι ελλείψεις και οι αυξήσεις σε εξοπλισμό, περαιτέρω άνοδος σε πρώτες ύλες και υλικά, ένας πόλεμος στην Ευρώπη….
Δημιουργούνται, εξ αυτών, προοδευτικά όχι μόνο δυσκολίες αλλά και πιθανά αδιέξοδα στην υλοποίηση πολλών τεχνικών έργων. Ιδιαίτερα στα μικρότερα έργα, τα οποία βγαίνουν σχεδόν άμεσα εκτός ορίων προϋπολογισμών. Η κυβέρνηση έκανε ένα σημαντικό βήμα τον Δεκέμβρη για να μη κινδυνεύσει η ολοκλήρωση των έργων, αλλά αυτό δεν είναι πλέον αρκετό.
Για αυτό τον λόγο προτείνω τη δημιουργία μόνιμου εργαλείου – μηχανισμού αναδιαμόρφωσης τιμών ώστε όταν υπάρχουν έντονες πληθωριστικές πιέσεις (και το αντίστροφο, αν και μη σύνηθες…) να γίνεται αυτόματα αναπροσαρμογή. Τονίζω το αυτόματα, χωρίς ξεχωριστές κάθε φορά νομοθετικές ρυθμίσεις. Και με περιοδική εξέταση του ύψους των τιμών ανά υλικό, εργασία κλπ ανά τρίμηνο, για παράδειγμα.
Όσον αφορά τα τρέχοντα προγράμματα όπως το νέο ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ και άλλα, η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει αντίστοιχη πρωτοβουλία, ειδάλλως κινδυνεύει ο στόχος υλοποίησης.
Ωστόσο για να είμαστε ειλικρινείς, έτσι όπως η κατάσταση στη χώρα, με μικρό μόνο μέρος των πόρων να προέρχεται από εθνικούς πόρους και την πλειονότητα των έργων να χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια, μια εθνική πρωτοβουλία δεν είναι αρκετή. Και αυτό γιατί είναι πιθανόν, αν υπάρξει αύξηση στο κόστος των έργων να δημιουργηθούν προβλήματα επιλεξιμότητας και πιστοποίησης δαπανών. Και αυτό αφορά κυρίως τα ενταγμένα έργα ΕΣΠΑ αλλά όχι μόνο. Γενικά χρειάζεται πολιτική πρωτοβουλία ώστε να προσαρμοστούν οι κοινοτικοί κανόνες χρηματοδότησης στον κύκλο αυτό των ανατιμήσεων που βλέπουμε. Διότι στο τέλος της ημέρας πρέπει και όσοι εκτελούν έργα να πληρώνονται με βάση το πραγματικό κόστος αλλά και η χώρα να εισπράττει τα κονδύλια που δικαιούται από την ΕΕ.
Αφού όλοι φαίνεται να συμφωνούν ότι έχουμε μπει σε έναν πληθωριστικό κύκλο με άγνωστη χρονική διάρκεια, η αναγκαία αυτή απόφαση για μηχανισμό αναμόρφωσης τιμών στα έργα, με διαφάνεια και αυτοματοποίηση, πρέπει να λάβει και πανευρωπαϊκά χαρακτηριστικά, σε όλα τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ προγράμματα. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να αναλάβει και αυτή την πρωτοβουλία προς την ΕΕ».