Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ - ΜΠΕΜετά από καθυστερήσεις μηνών, τις οποίες η αγορά ανέμενε ως φυσιολογικές αλλά οι πολιτικοί επί μήνες έλεγαν ότι ξεκινάει σε λίγο, ανέβηκε στην πλατφόρμα gov.gr ο νέος αναλυτικός οδηγός του νέου προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ.
Υπενθυμίζεται ότι το νέο ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ στην καρδιά του είναι ένα σχεδόν τελείως καινούργιο πρόγραμμα:
- για πρώτη φορά οι αιτήσεις δεν θα έχουν χρονική προτεραιότητα,
- για πρώτη φορά θα γίνεται αξιολόγηση των αιτήσεων με αντικειμενικά κριτήρια (αυτόματα), θα υποστηρίζεται από ένα νέο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ αυτή τη φορά (και όχι μιας εταιρείας συμβούλων ή τράπεζας/ταμείου…) το οποίο θα συνδεθεί στην πορεία με τα άλλα συστήματα για το δομημένο περιβάλλον (e-adeies, Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου κλπ),
- η αξιολόγηση της επίτευξης των αποτελεσμάτων θα διασφαλίζεται με κλήρωση του ενεργειακού επιθεωρητή που θα εκδίδει το 2ο (μετά τις παρεμβάσεις στην οικοδομή) Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης,
- τα χρήματα προέρχονται για πρώτη φορά από πόρους εκτός ΕΣΠΑ (με μεγαλύτερη ευελιξία δηλαδή) καθώς έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (εν αρχή μέσω πόρων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και εν συνεχεία από τους πόρους του ΤΑΑ).
- έχουν γίνει αρκετές αλλαγές σε ενισχυόμενες δαπάνες, υλικά, τρόπους υπολογισμού ενεργειακών αποδόσεων, πρότυπα σύγκρισης κλπ, με βάση τη δεκαετή πλέον εμπειρία από τους προηγούμενους κύκλους
- για πρώτη φορά το ύψος προϋπολογισμού είναι τόσο μεγάλο σε έναν κύκλο: 632 εκατ. ευρώ. Και μάλιστα με νέα κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα (πρώην νομοί) για να υπάρχει καλύτερη αποτύπωση των ενεργειακών αναγκών. Έτσι η πολυπληθής Αττική σπάει σε 8 κατανομές, με μεγαλύτερο συνολικό ποσό επιδότησης στον Κεντρικό Τομέα Αθήνας (με 32 σχεδόν εκατ. ευρώ) αλλά έτσι χάνεται η «πρωτιά» της περιοχής από αυτή της ΠΕ Θεσσαλονίκης που έχει τη μεγαλύτερη επιδότηση του προγράμματος: σχεδόν 38 εκατομμύρια ευρώ.
- για πρώτη φορά το κράτος επιδοτεί το κόστος σύνταξης και κάνει υποχρεωτική για ένα πρόγραμμα την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου που αποτυπώνει μια ιδιοκτησία (πχ διαμέρισμα) ή ένα ακίνητο (πολυκατοικία, μονοκατοικία κλπ) στην πραγματική σημερινή του κατάσταση και περιέχει κάθε έγγραφο και δικαιολογητικό που απαιτείται και θα ακολουθεί το ακίνητο για πάντα
- για πρώτη φορά τίθεται τόσο αυστηρό χρονοδιάγραμμα: υλοποίηση εντός 12μήνου αλλά στο 6μηνο θα πρέπει να έχει γίνει το 25% των παρεμβάσεων, αλλιώς η αίτηση του ωφελούμενου απεντάσσεται!
- Η ημερομηνία επιλεξιμότητας δαπανών ανάγεται σε σχεδόν ένα χρόνο πίσω, την 1/2/2020 (ημερομηνία επιλεξιμότητας του ΤΑΑ) αρκεί να μην έχει ολοκληρωθεί το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο και να πληρούνται οι άλλες προύποθέσεις (ΠΕΑ κλπ)
- Με βάση τα συμπεράσματα της πανδημίας, και μετά από προτάσεις και επιμονή του ΤΕΕ, καθιερώνεται η επιδότηση συστήματος μηχανικού αερισμού κατοικίας αλλά με ανάκτηση θερμότητας για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας
- Καταργούνται επιδοτήσεις προηγούμενων κύκλων σε παρεμβάσεις που δεν αφορούν την καρδιά του προγράμματος (α αντικατασταθούν από άλλα προγράμματα) ή δεν έχουν ικανή απόδοση, όπως ενεργειακά τζάκια, φορτιστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων, φωτοβολταϊκά στις στέγες κλπ
- Οι αυτοματισμοί διαχείρισης ενέργειας – smart home καθίστανται σχεδόν υποχρεωτικοί (από τις τεχνικές αξιολογήσεις, όχι από τον οδηγό που ζητά ειδική αξιολόγηση) ενώ ειδικά για τις αιτήσεις που θα γίνουν συλλογικά από πολυκατοικίες προβλέπεται και ενίσχυση αντικατάστασης φωτισμού.
- Προβλέπεται ακόμη και ενίσχυση ενδοδαπέδιας θέρμανσης για κατοικίες!
- Όλα τα υλικά πρέπει να είναι πιστοποιημένα, να αποδεικνύουν τη συμμόρφωση με πρότυπα και τους ισχυρισμούς τεχνικών επιτευγμάτων ή να είναι δοκιμασμένα με συγκεκριμένες ενεργειακές δοκιμασίες – ενώ πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στον νέο ΚΕΝΑΚ (Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων)
- Παραμένει ο στόχος της αναβάθμισης κατοικιών κατά τρεις ενεργειακές κατηγορίες και μάλιστα με ασυτηρά κριτήρια επίτευξης και κόστους ανά εξοικονομούμενη Kwh. Αν μάλιστα δεν επιτευχθεί (όπως αποδεικνύεται από το 2ο ΠΕΑ) ο αρχικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας στο 90%-100% προβλέπεται αναλογική μείωση της επιδότησης μέχρι του 70% (στόχου και επιδότησης), ενώ κάτω από αυτό το όριο δεν θα πληρώνονται οι επιδοτήσεις
- Γίνεται πιο ευέλικτη η διαδικασία πληρωμής και προκαταβολής ιδίως στην περίπτωση χρήσης ιδίων κεφαλαίων για την κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής, μπαίνουν αυστηρά όρια στις τράπεζες σε περίπτωση δανειοδότησης ενώ τονίζεται πολλές φορές και εμφατικά το ότι θα ακολουθήσει αυστηρός έλεγχος
- Προκειμένου να ευνοηθούν και τα μικρά εισοδήματα – πέραν των αυξημένων ενισχύσεων – προβλέπεται η κατάθεση της επιχορήγησης σε ειδικό τραπεζικό λογαριασμό και μάλιστα με τα ποσά των επιχορηγήσεων ακατάσχετα από άλλους διεκδικητές που θα εκταμιεύονται μόνο για πληρωμή προμηθευτών του προγράμματος
- Αλλάζει το σύστημα ελέγχου της υλοποίησης των έργων και των δικαιολογητικών υπαγωγής για την αποπληρωμή, που θα αναθέσει το ΤΕΕ με διεθνή διαγωνισμό σε συμβουλευτική ή ελεγκτική εταιρεία
- Καθώς ενισχύεται – επιδοτείται ως επιλέξιμη δαπάνη και ο ΦΠΑ, όλα τα παραστατικά πρέπει να εκδίδονται σε ΙΔΙΩΤΗ (ή πολυκατοικία με την ένδειξη ιδιώτης) καθώς αφορούν τελικούς χρήστες και κατοικία (κανόνες ΦΠΑ και κοινοτικών ενισχύσεων)
Πηγή Εικόνας: PiqselsΟι ημερομηνίες
Τις τελευταίες ημέρες κλείδωσαν και οι ημερομηνίες που αναφέρονται τελικά και στον οδηγό του προγράμματος. Σημαντικό ρόλο στις επιλογές έπαιξε το γεγονός ότι μεσολαβούν οι εορτές Χριστουγέννων – Πρωτοχρονιάς και ενώ η αρχική πρόθεση ήταν να παραμείνει το σύστημα ανοιχτό για έναν μήνα τελικά επιλέχθηκε η λύση των 50 ημερών. Βέβαια, αν προκύψει ανάγκη λόγω πανδημίας και αναλόγως της εξέλιξης των αιτήσεων, δίνεται η δυνατότητα παράτασης.
Συγκεκριμένα στον οδηγό προβλέπεται ότι:
- Ως ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων μονοκατοικίας / μεμονωμένου διαμερίσματος ορίζεται η 13η Δεκεμβρίου 2021.
- Ως ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων πολυκατοικίας ορίζεται η τρίτη (3η) εργάσιμη ημέρα μετά την λήξη υποβολής αιτήσεων μονοκατοικίας / μεμονωμένου διαμερίσματος.
- Η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων θα παρέχεται για χρονική περίοδο πενήντα (50) ημερών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής
Αυτό σημαίνει ότι καταρχήν για τις κατοικίες η περίοδος υποβολής αίτησης είναι το διάστημα από τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021 ως την Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2022 (το οποίο, ωστόσο, μένει να διατυπωθεί ως προθεσμία σε επίσημο κείμενο ή στο πληροφοριακό σύστημα που δεν έχει ακόμη ανοίξει για υποβολές.
Σημειώνεται ότι το πληροφοριακό σύστημα δοκιμάζεται εντατικά το τελευταίο διάστημα (παρότι έχει ετοιμαστεί εδώ και καιρό από το ΤΕΕ) αλλά δεν προβλέπεται (τουλάχιστον αυτή τη στιγμή) ανοιχτή προς όλους δοκιμαστική λειτουργία (όπως είχε γίνει στο παρελθόν), παρότι πολλοί μηχανικοί του ζητούν.
Για τις πολυκατοικίες, με βάση τα ανωτέρω, η πλατφόρμα θα ανοίξει πιθανότατα την Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2022 και επίσης για 50 ημέρες, δηλαδή μέχρι 26 Μαρτίου που πέφτει Σάββατο αμέσως μετά την εθνική εορτή οπότε είναι λογικό να αναμένουμε κάποια προσαρμογή.
Ούτως ή άλλως οι τελικές ημερομηνίες θα εξαρτηθούν από το πραγματικό ενδιαφέρον, το ρυθμό αιτήσεων, τυχόν προβλήματα κλπ. Ωστόσο σημειώνεται ότι η χώρα έχει αναλάβει δεσμεύσεις για τη γρήγορη απορρόφηση των πόρων του ΤΑΑ και τυχόν περαιτέρω (από τις ήδη υφιστάμενες) καθυστερήσεις θα δυσκολέψουν την πορεία των ευρωπαίκών πόρων στη χώρα μας.
Help Desk για μηχανικούς – και όχι μόνο
Σύμφωνα με πληροφορίες του economix.gr, το ΤΕΕ έχει ήδη αποφασίσει τη συγκρότηση Help Desk από έμπειρους στο Εξοικονομώ και στην εξοικονόμηση ενέργειας μηχανικούς για να υποστηρίξει τους μηχανικούς που θα λειτουργούν ως σύμουλοι έργου, επιθεωρητές κλπ. Ήδη οι πρώτοι συνεργάτες του Help Desk έχουν επιλεχθεί και θα συμπληρωθούν σύντομα από περισσότερους. Άλλωστε ο οδηγός του προγράμματος προβλέπει ότι θα πρέπει να συγκροτηθεί Help Desk (γραφείο ενημέρωσης και πληροφόρησης) και για την ενημέρωση των ενδιαφερόμενων/Ωφελουμένων, το οποίο απαντά σε ερωτήματα σχετικά με την υποβολή των αιτήσεων, την υπαγωγή στο Πρόγραμμα, τη διαδικασία υλοποίησης των παρεμβάσεων και τη διαδικασία πιστοποίησης και καταβολής των κινήτρων.
Όλος ο οδηγός του νέου ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ
Μπορείτε εδώ να δείτε και να διαβάσετε ολόκληρο τον οδηγό του προγράμματος (πατήστε τα επίσημα κρατικά links) και τα σχετικά – και απαραίτητα – παραρτήματα:
Οδηγός Εφαρμογής Προγράμματος Εξοικονομώ 2021
Παραρτήματα Οδηγού
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Δικαιολογητικά Υποβολής Αίτησης.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II_ Υπόδειγμα Πρακτικού Γενικής Συνέλευσης.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III Πρόταση Παρεμβάσεων.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV_Έντυπο Επιμερισμού προυπολογισμού πολυκατοικίας.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VΑ Δήλωση Ωφελούμενου Υποβολής Αίτησης.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VΒ_Δήλωση εκπροσώπου πολυκατοικίας Υποβολής Αίτησης.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI_Γ Έντυπο Καταγραφής Παρεμβάσεων – Ολοκλήρωσης.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VΙΙ Έντυπο Επιμερισμού κόστους πολυκατοικίας.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIII_A ΥΔ Αναδόχου.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIII_Β ΥΔ Προμηθευτή.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIII_Γ ΥΔ Αναδόχου_Προμηθευτή.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙX_ΥΔ για ενισχύσεις βάσει καθεστώτος de minimis.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ X_ΥΔ Μή υποχρέωσης δήλωσης φορολογίας.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧI_YΔ χρήσης ακινήτου.doc
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ XII Κριτήρια Βαθμολόγησης.pdf
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΙII Δικαιολογητικά για την Ολοκλήρωση του Έργου.pdf
