Με επιπλέον δαπάνες για αντισταθμιστικά μέτρα σε σχέση με το προσχέδιο συντάσσεται ο προϋπολογισμός του 2022 υποχρεώνοντας τους επιτελείς στο Γενικό Λογιστήριο να ξεκινήσουν από «λευκή κόλλα» προκειμένου να λάβουν υπόψη τα νέα δεδομένα που είναι η αναζωπύρωση της πανδημίας και το παλιρροϊκό κύμα ακρίβειας που σαρώνει την αγορά με αιχμή την ενέργεια.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις το νέο πακέτο για την αναχαίτιση των επιβαρύνσεων στα εισοδήματα των νοικοκυριών θα ανέρχεται στα 400 – 500 εκατ. ευρώ με την κυβέρνηση να προεξοφλεί παράταση του μέτρου της επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου από την στιγμή που οι τιμές δεν προβλέπεται να υποχωρήσουν σύντομα. Εξέλιξη που ανεβάζει τον λογαριασμό για μέτρα στήριξης από 2,9 δις. ευρώ στα 3,4 δις. ευρώ για το 2022 ενώ πηγές στο υπουργείο Οικονομικών αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να «φορτώσει» στην πορεία με ακόμη περισσότερες δαπάνες λόγω και της ρήτρας διαφυγής που θα είναι και το επόμενο έτος σε ισχύ.
Στο οικονομικό επιτελείο επικρατεί μεγάλος προβληματισμός καθώς η δυναμική της διπλής κρίσης οδηγεί σε υποχρεωτική αναδιάταξη των κινήσεων και επιτάσσει ενεργοποίηση νέου πλέγματος μέτρων, που αφενός θα αποτρέψουν επιβαρύνσεις και αφετέρου θα δώσουν ανάσες στη χειμαζόμενη αγορά. Ωστόσο για φέτος τα δημοσιονομικά περιθώρια έχουν ήδη εξαντληθεί και δεν υπάρχει ελεύθερος χώρος στον προϋπολογισμό για νέα «πυρομαχικά», εκτός και αν η κατάσταση στην πραγματική οικονομία επιδεινωθεί και το οικονομικό επιτελείο ενημερώσει τους δανειστές για την λήψη έκτακτων πυροσβεστικών μέτρων.
Εναλλακτικά πάνω στο τραπέζι βρίσκεται το σενάριο για εξωτερικό δανεισμό με την έκδοση νέων ομολόγων ώστε να μην πειραχτεί το «μαξιλάρι» των εσόδων των 39 δισ. ευρώ που διαφυλάσσεται ως «κόρη οφθαλμού» και λειτουργεί ως ασφάλιστρο κινδύνου για τις αγορές διατηρώντας το κόστος δανεισμού για το δημόσιο σε χαμηλά επίπεδα. Οπότε αν δεν αλλάζει κάτι στον ορίζοντα οι αποφάσεις για τα νέα μέτρα στήριξης θα ανακοινωθούν το νέο έτος μετά το πέρας της 13ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης που είναι προγραμματισμένη στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου. Εκείνο το διάστημα το αποτύπωμα της ακρίβειας θα είναι πιο ισχυρό, ενώ θα υπάρχει ασφαλέστερη εκτίμηση σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας.
Κατόπιν τούτου στο υπουργείο Οικονομικών στέκονται μακριά από οποιαδήποτε νέα απόφαση για νέες κρατικές παρεμβάσεις μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς καθώς φθάνουν ήδη στα 17,4 δισ. ευρώ. Άλλωστε από το καλοκαίρι και μετά το βάρος από το Γενικό Λογιστήριο δίνεται στη συγκράτηση των ελλειμμάτων από τη στιγμή που ο προϋπολογισμός κινείται ήδη στην κόψη του ξυραφιού μετά τα πακέτα για τις αποζημιώσεις στους πυρόπληκτους και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ακρίβειας που κόστισαν 1 δισ. ευρώ στα κρατικά ταμεία. Εξέλιξη που εκτόξευσε το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού στο 7,4% του ΑΕΠ από το 7,1% που ήταν η τελευταία επί τα χείρω αναθεώρηση. Το δε έλλειμμα ενισχυμένης εποπτείας που παρακολουθούν οι θεσμοί οδηγείται και φέτος σε νέο κόκκινο ρεκόρ στην περιοχή του 7 7,7% του ΑΕΠ.
