Πηγή Εικόνας: Photo by Pixabay from PexelsΣτο 1,50% επί του ΑΕΠ της Ελλάδας διαμορφώθηκε το 2020 το ποσοστό των δαπανών Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α), σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).
Κατά το 2020, έτος το οποίο χαρακτηρίστηκε από την πανδημία και τις επιπτώσεις της στην οικονομία, οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για Ε&Α στην Ελλάδα, ήταν 2.473,45 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 135,8 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019 (ποσοστό αύξησης 5,8%). Με βάση την αύξηση αυτή των δαπανών Ε&Α και τη μείωση κατά 9,8% του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2020, ο δείκτης «Ένταση Ε&Α», που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε σε 1,50% από 1,28% το 2019.
Οι επιχειρήσεις πραγματοποίησαν το 2020 δαπάνες Ε&Α ύψους 1.147,52 εκατ. ευρώ (0,69% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 6,5% σε σχέση με το 2019, και συνεχίζουν να έχουν τη μεγαλύτερη συνεισφορά στον δείκτη δαπανών Ε&Α. Ο τομέας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πραγματοποίησε δαπάνες Ε&Α ύψους 774,39 εκατ. ευρώ (0,47% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,1% σε σχέση με το 2019.
Ο κρατικός τομέας πραγματοποίησε δαπάνες Ε&Α 537,21 εκατ. ευρώ (0,32% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,5% σε σχέση με το 2019. Ο τομέας των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων έχει μικρότερη συνεισφορά (14,33 εκατ. ευρώ, 0,01% του ΑΕΠ) και παρουσίασε μείωση σε σχέση με το 2019.
Σχετικά με τη χρηματοδότηση των δαπανών Ε&Α του 2020, το κράτος αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης με 1.050,27 εκατ. ευρώ (42,5% επί του συνόλου), μέσω του τακτικού προϋπολογισμού (675,55 εκατ. ευρώ), του ΕΣΠΑ 2014-2020 (240,49 εκατ. ευρώ) και των λοιπών κρατικών πηγών (περιφέρειες, εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων) (134,23 εκατ. ευρώ).
Ο τακτικός προϋπολογισμός παρουσίασε αύξηση κατά 2,2%, από 660,97 εκατ. ευρώ το 2019 σε 675,55 εκατ. ευρώ το 2020, και χρηματοδότησε δαπάνες Ε&Α στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (366,92 εκατ. ευρώ) και στον κρατικό τομέα (308,63 εκατ. ευρώ).
Το ΕΣΠΑ παρουσίασε αύξηση κατά 18,8%, από 202,40 εκατ. ευρώ το 2019 σε 240,49 εκατ. ευρώ το 2020, και χρηματοδότησε δαπάνες Ε&Α στις επιχειρήσεις (81,66 εκατ. ευρώ), στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (81,08 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (76,85 εκατ. ευρώ) και στον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (0,90 εκατ. ευρώ).
Οι λοιπές κρατικές πηγές παρουσίασαν αύξηση κατά 36,4%, από 98,42 εκατ. ευρώ το 2019 σε 134,23 εκατ. ευρώ το 2020, και χρηματοδότησαν δαπάνες Ε&Α στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (70,08 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (60,77 εκατ. ευρώ), στις επιχειρήσεις (3,18 εκατ. ευρώ) και στον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (0,20 εκατ. ευρώ).
Η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης των δαπανών Ε&Α του 2020 ήταν οι επιχειρήσεις, με ποσό 993,20 εκατ. ευρώ (40,2% επί του συνόλου), αυξημένο κατά 2,5% σε σχέση με το 2019. Το μεγαλύτερο μέρος, 924,47 εκατ. ευρώ, επενδύθηκε σε Ε&Α που διενεργείται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηματοδότησε Ε&Α στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (50,08 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (17,06 εκατ. ευρώ) και στον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (1,59 εκατ. ευρώ).
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης Ε&Α, με 275,21 εκατ. ευρώ (ποσοστό 11,1% του συνόλου), καταγράφοντας αύξηση 5,4% σε σχέση με το 2019. Η ΕΕ χρηματοδότησε Ε&Α σε όλους τους τομείς: στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (126,37 εκατ. ευρώ), στις επιχειρήσεις (83,22 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (61,84 εκατ. ευρώ) και στον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (3,78 εκατ. ευρώ).
Η αύξηση των δαπανών Ε&Α το 2020 συνοδεύτηκε από αύξηση στην απασχόληση σε δραστηριότητες Ε&Α. Ο αριθμός των Ισοδυνάμων Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), που αποδίδουν «θέσεις» πλήρους απασχόλησης, σε σχέση με το 2019, αυξήθηκε κατά 5,8% για το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α και κατά 7,0% για τους ερευνητές. Το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α το 2020 ανήλθε σε 57.059 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 41.800 ΙΠΑ. Η μεγαλύτερη απασχόληση σε Ε&Α καταγράφηκε στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
