Δώδεκα ερωτήσεις – απαντήσεις έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σχετικά με τις αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο για το υπαίθριο εμπόριο.
Σημειώνεται ότι το το νομοσχέδιο θα ισχύσει από 1ης Φεβρουαρίου 2022.
Όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων:
1. Διασφαλίζεται η διαφάνεια, η απλούστευση και η συντόμευση των σχετικών με το υπαίθριο εμπόριο διαδικασιών;
Ναι, χάρη στη χρήση του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Ανοικτής Αγοράς (ΟΠΣΑΑ) – Open Market.
2. Επιτυγχάνεται αύξηση του εισοδήματος των πωλητών;
Ναι, διότι, δεν απαγορεύεται η άσκηση και άλλης επαγγελματικής δραστηριότητας. Ιδίως για τους επαγγελματίες πωλητές, για την ανανέωση της άδειας τους, δεν προβλέπεται η υποχρέωση τήρησης του εισοδηματικού κριτηρίου, (δηλαδή της υφιστάμενης υποχρέωσης τα εισοδήματα από άλλη πηγή, εξαιρουμένων των τεκμαρτών εισοδημάτων, των εισοδημάτων από μισθώματα και αντιμισθίες από θέσεις αιρετών, να μην υπερβαίνουν το ποσό του κατωφλίου της φτώχειας, μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, που αφορά μονοπρόσωπα νοικοκυριά, όπως αυτό δημοσιεύεται από την ΕΛΣΤΑΤ).
3. Ενισχύεται η επιχειρηματικότητα;
Ναι, μέσω των κανόνων της οργάνωσης και της λειτουργίας όλων των μορφών του υπαίθριου εμπορίου (υπαίθριες οργανωμένες αγορές, υπαίθριες αγορές, στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο). Ιδίως, όσον αφορά τις υπαίθριες αγορές, με έμφαση τις λαϊκές αγορές, οι οποίες οργανώνονται κατά τρόπο σαφή, με σκοπό η εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία τους να προσφέρει στους παραγωγούς και επαγγελματίες πωλητές τα εχέγγυα για ασφαλή και απρόσκοπτη επαγγελματική δραστηριοποίηση.
4. Παρέχεται ευελιξία δράσης και πολλαπλότητα επιλογών στη δραστηριοποίηση των πωλητών;
Ναι. Η δραστηριοποίηση σε κάθε μορφή υπαίθριου εμπορίου (υπαίθριες οργανωμένες αγορές, στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο) συνδέεται με τη συμμετοχή των πωλητών σε προκήρυξη. Διακρίνονται δύο βασικές κατηγορίες προκηρύξεων: α) η προκήρυξη για τη χορήγηση νέων αδειών (μαζί με τις αντίστοιχες θέσεις δραστηριοποίησης σε υπαίθριες αγορές και το στάσιμο εμπόριο ή τις αντίστοιχες πλανόδιες δραστηριοποιήσεις ) και β) η προκήρυξη για τη χορήγηση θέσεων (σε υπαίθριες αγορές – στάσιμο εμπόριο) και πλανόδιων δραστηριοποιήσεων σε πωλητές που κατέχουν ήδη άδεια και επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν (σε θέση ή πλανοδίως) επιπλέον των θέσεων και των πλανόδιων δραστηριοποιήσεων που ήδη κατέχουν. Η δυνατότητα δραστηριοποίησης παρέχεται σε όλη την επικράτεια για όλους τους πωλητές σε κάθε μορφή υπαίθριου εμπορίου (με εξαίρεση το πλανόδιο εμπόριο που ασκείται κατ’ ανώτατο όριο σε τρεις Περιφέρειες).
Επίσης, στους πωλητές όλων των κατηγοριών, ταυτόχρονα με την έκδοση της άδειάς τους, προσφέρεται εργασία σε συγκεκριμένες θέσεις τις οποίες και διατηρούν, κάθε φορά που ανανεώνουν την άδειά τους.
Τέλος, όσοι πωλητές κατά την έναρξη ισχύος του νέου νόμου κατέχουν ήδη άδεια παραγωγού ή επαγγελματία πωλητή, ανανεώνουν στο εξής την άδειά τους, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις για την ανανέωση των αδειών και διατηρούν τις θέσεις (στις λαϊκές αγορές ή στο στάσιμο εμπόριο) ή τις πλανόδιες δραστηριοποιήσεις που κατέχουν, για όσο χρόνο ανανεώνουν την άδεια.
5. Παρέχεται βελτίωση των συνθηκών εργασίας των πωλητών στο υπαίθριο εμπόριο και ενισχύεται η ασφάλεια στη δραστηριοποίησή τους;
Ναι, διότι οι θέσεις δραστηριοποίησης στις υπαίθριες αγορές απεικονίζονται στο τοπογραφικό διάγραμμα και αναφέρονται στον κανονισμό λειτουργίας των αγορών, ενώ στο στάσιμο εμπόριο, καθορίζονται, σύμφωνα με γενικούς όρους των διατάξεων του νόμου, από τους οικείους δήμους , κατόπιν χωροταξικής μελέτης και με βάση τα ιδιαίτερα χωροταξικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, καθώς και τις καταναλωτικές ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.
Παράλληλα, παρέχεται ευρεία δυνατότητα για την αναπλήρωση και την υποβοήθηση των πωλητών. Επίσης, διατηρείται και διευρύνεται η δυνατότητα μεταβίβασης των θέσεων ή των πλανόδιων δραστηριοποιήσεων, καθώς και των αδειών για τους παραγωγούς και τους επαγγελματίες πωλητές, αντίστοιχα.
Επίσης, οι πωλητές στο υπαίθριο εμπόριο διασφαλίζουν την επαγγελματική δραστηριότητά τους, με ρητή αναφορά στις διατάξεις του νόμου, ότι η άδεια ανακαλείται μόνο σε περίπτωση θανάτου του κατόχου της (εφόσον δεν την αποκτήσει άλλο πρόσωπο, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στις σχετικές διατάξεις) ή παραίτησής του από αυτήν.
6. Τι ισχύει για την ανανέωση των αδειών των πωλητών;
Οι παραγωγοί πωλητές ανανεώνουν την άδειά τους, κατ’ ανώτατο όριο, κάθε τρία χρόνια (διάρκεια ισχύος της άδειας από ένα έως τρία χρόνια). Οι επαγγελματίες πωλητές κάθε πέντε χρόνια και οι χειροτέχνες καλλιτέχνες κάθε δύο χρόνια.
Με την ανανέωση της άδειάς τους οι πωλητές διατηρούν τις θέσεις (σε λαϊκές αγορές, σε αγορές χειροτεχνών καλλιτεχνών και στο στάσιμο εμπόριο) και τις πλανόδιες δραστηριοποιήσεις που ήδη κατέχουν για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η ανανέωση της άδειας.
7. Ενισχύονται οι βραχυχρόνιες αγορές;
Ο θεσμός των βραχυχρόνιων αγορών (εμποροπανηγύρεις , θρησκευτικές αγορές, επετειακές, πολιτιστικές, εποχιακές , Κυριακάτικες), ενισχύεται και ρυθμίζεται από ευρύ πλέγμα διατάξεων, στις οποίες καταγράφονται με τρόπο σαφή και διεξοδικό, τόσο οι κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας των αγορών, όσο και οι όροι και οι προϋποθέσεις δραστηριοποίησης των πωλητών στις βραχυχρόνιες αγορές σε όλη την επικράτεια, με έμφαση στη διασφάλιση της απρόσκοπτης εργασίας σε αυτές, ιδίως των πωλητών-κατόχων της βεβαίωσης δραστηριοποίησης ετήσιας διάρκειας.
Επίσης, ρυθμίζεται για πρώτη φορά η οργάνωση και η λειτουργία των αγορών ρακοσυλλεκτών, καθώς και οι όροι συμμετοχής των ρακοσυλλεκτών σε αυτές.
8. Υφίσταται αντιστοίχιση των αναγκών των καταναλωτών και των χαρακτηριστικών των τοπικών οικονομιών προς τον αριθμό των δραστηριοποιούμενων στο υπαίθριο εμπόριο πωλητών; Διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση προς τους πωλητές; Παρέχεται δημοσιότητα σχετικά με την αδειοδότηση και την εν γένει δραστηριοποίηση των πωλητών στο υπαίθριο εμπόριο;
Όλες οι κατηγορίες αδειών σε κάθε μορφή υπαίθριου εμπορίου προκηρύσσονται από τους Δήμους ή/και τις Περιφέρειες και χορηγούνται με μοριοδότηση κριτηρίων, ανά κατηγορία πωλητών (παραγωγοί, επαγγελματίες , χειροτέχνες – καλλιτέχνες). Διασφαλίζεται κατ’ αυτόν τον τρόπο, αφενός η συσχέτιση του αριθμού των νέων αδειούχων, σε κάθε κατηγορία πωλητών, προς τις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής , αφετέρου παρέχεται ίση μεταχείριση προς όλους τους πωλητές.
Παράλληλα, διασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή δημοσιότητα, χάρη στη ρητή αναφορά στις διατάξεις του νόμου, για την υποχρέωση ανάρτησης όλων των προκηρύξεων στον διαδικτυακό τόπο των αρμόδιων αρχών, καθώς και στο Πληροφοριακό Σύστημα για το υπαίθριο εμπόριο.
9. Διευκολύνεται το έργο της Διοίκησης στη διαχείριση του υπαίθριου εμπορίου;
Το έργο των αρμόδιων υπηρεσιών των δήμων και των Περιφερειών της χώρας, που επιλαμβάνονται της διαχείρισης του υπαίθριου εμπορίου, εφαρμόζοντας τις σχετικές με την οργάνωση και τη λειτουργία του διατάξεις, θα υποστηρίζεται από νομοθετικό πλαίσιο, στο οποίο κατά τρόπο σαφή, ευσύνοπτο και περιεκτικό θα καταγράφονται οι όροι, οι κανόνες και οι προϋποθέσεις που διέπουν τις υπαίθριες εμπορικές δραστηριότητες.
10. Τακτοποιούνται και με ποιον τρόπο, οι πωλητές που δραστηριοποιούνται ήδη στις λαϊκές αγορές;
Για τους πωλητές (παραγωγούς και επαγγελματίες), οι οποίοι κατά την έναρξη ισχύος του νέου νόμου δραστηριοποιούνται σε λαϊκές αγορές, εφαρμόζονται οι διαδικασίες «βελτίωσης θέσης» και «χορήγησης θέσης», ως ακολούθως :
Α) Όσοι πωλητές κατέχουν θέση που τους έχει αποδοθεί στο παρελθόν με διοικητική πράξη μπορούν, εφόσον το επιθυμούν , να βελτιώσουν τη θέση τους συμμετέχοντας στην αντίστοιχη διαδικασία.
Β) Μετά το πέρας της διαδικασίας της «βελτίωσης θέσης», σε όσους πωλητές δραστηριοποιούνται σε λαϊκές αγορές, χωρίς η θέση που κατέχουν να τους έχει χορηγηθεί, κατά το παρελθόν, με διοικητική πράξη (συμπεριλαμβανομένων και όσων πωλητών κατέχουν προσωρινή θέση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4497/2017), χορηγείται θέση, μέσω της διαδικασίας «χορήγησης θέσης».
Μετά την ολοκλήρωση των ανωτέρω διαδικασιών (δηλ. της «βελτίωσης θέσης» και της «χορήγησης θέσης») όλοι οι πωλητές (παραγωγοί και επαγγελματίες) που δραστηριοποιούνται στις λαϊκές αγορές θα κατέχουν συγκεκριμένη και αριθμημένη θέση.
Οι φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών, έχοντας σαφή και οριστική γνώση των συμμετεχόντων στις λαϊκές αγορές ευθύνης τους πωλητών θα είναι σε θέση, να καθορίσουν τις ανάγκες των αγορών τους , ως προς τον αριθμό των νέων αδειούχων, ανά κατηγορία πωλητών (παραγωγών και επαγγελματιών), καθώς και τα αντίστοιχα πωλούμενα είδη, προκειμένου να εκδοθούν οι σχετικές προκηρύξεις.
11.Έχουν δικαίωμα εταιρείες να λαμβάνουν άδεια πωλητή σε υπαίθριες αγορές;
Στις λαϊκές αγορές, δικαίωμα συμμετοχής στην προκήρυξη έχουν φυσικά πρόσωπα, αγροτικοί συνεταιρισμοί και ενώσεις παραγώγων και οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.ΕΠ.) παραγωγικού σκοπού.
Στις αγορές χειροτεχνών-καλλιτεχνών δικαίωμα συμμετοχής στην προκήρυξη έχουν εκτός από τα φυσικά πρόσωπα οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.ΕΠ.) του ν. 4430/2016 (Α΄ 205), οι οποίες δύνανται να καταλαμβάνουν έως δέκα τοις εκατό (10%) των θέσεων δραστηριοποίησης ανά αγορά και μέχρι μία (1) θέση έκαστο.
12. Ποιους πωλητές αφορά η υποχρέωση πώλησης του πενήντα τοις εκατό (50%) της ποσότητας των προϊόντων;
Οι κάτοχοι άδειας παραγωγού πωλητή σε λαϊκές αγορές , στο στάσιμο και το πλανόδιο εμπόριο οφείλουν να πωλούν τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) της δηλωθείσας ποσότητας στο ΟΣΔΕ, με υπεύθυνη δήλωσή του παραγωγού, για τα είδη που αναφέρονται στην άδειά τους. Αν ο παραγωγός είναι μέλος συνεταιρισμού που ασκεί εμπορική δραστηριότητα στα προϊόντα που παράγει, τα ανωτέρω ισχύουν για το 25% της δηλωθείσας ποσότητας.
Γεωργιάδης: Το τελικό κείμενο του σχεδίου νόμου αίρει τις ανησυχίες
Μετά από δύο συνεδριάσεις της Ολομέλειας και σειρά βελτιωτικών αλλαγών, ολοκληρώθηκε η συζήτηση του νομοσχεδίου για τις λαϊκές αγορές και αυτή την ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η ονομαστική ψηφοφορία που έχουν ζητήσει, επί της αρχής του νομοσχεδίου ο ΣΥΡΙΖΑ, το Κίνημα Αλλαγής και το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ έχει ζητήσει ονομαστική ψηφοφορία και στο άρθρο 67 του νομοσχεδίου που εξουσιοδοτεί τον υπουργό Ανάπτυξης να ρυθμίσει επιμέρους ζητήματα στη λειτουργία των λαϊκών αγορών, με υπουργικές αποφάσεις.
«Θέλω να ευχαριστήσω από την καρδιά μου κάθε έναν και κάθε μια προσωπικά από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, που βοήθησαν πραγματικά την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, να διαμορφώσει το τελικό νομοσχέδιο, κατά τρόπο που αίρει όλες τις ανησυχίες, και των παραγωγών και των επαγγελματιών λαϊκών αγορών», ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων λίγα λεπτά προτού αρχίσει η ονομαστική ψηφοφορία για το νομοσχέδιο που ρυθμίζει το πλαίσιο λειτουργίας των λαϊκών αγορών. Ο Άδωνις Γεωργιάδης υπογράμμισε ότι έκανε δεκτές πλείστες όσες αλλαγές, όπως αυτές ετέθησαν, στην κοινοβουλευτική διαδικασία αλλά και στο πλαίσιο της λειτουργίας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας. «Ο σωστός τρόπος νομοθέτησης είναι όλοι μαζί να συνδιαμορφώνουμε νομοσχέδια που απηχούν την αντίληψη της κοινωνίας, ιδιαιτέρως για σοβαρά λαϊκά ζητήματα. Ό,τι και να λέει ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά στην Ελλάδα, δεν παραχωρούμε στην Αριστερά ούτε τον λαϊκό μας χαρακτήρα, ούτε την εκπροσώπηση της μεσαίας τάξης, ούτε την εκπροσώπηση των αγροτών. Εμείς είμαστε η λαϊκή παράταξη του τόπου και αυτό αποδεικνύουμε σήμερα», είπε ο υπουργός.
Σχολιάζοντας τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο υπουργός είπε ότι η χώρα χρειάζεται καλύτερη αξιωματική αντιπολίτευση και προεξόφλησε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποστεί σήμερα κοινοβουλευτική ήττα διότι υπέβαλε αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας, νομίζοντας ότι κάποιοι βουλευτές της ΝΔ δεν θα ψηφίσουν άρθρα του νομοσχεδίου αλλά θα διαπιστώσουν ότι όλα τα άρθρα θα τα ψηφίσουν οι βουλευτές της ΝΔ αφού σε συνεργασία με την Κοινοβουλευτική Ομάδα αυτά διαμορφώθηκαν στην τελική τους μορφή. «Τι να καταψηφίσουν οι βουλευτές της ΝΔ; Τον δικό τους νόμο; Σε λίγα λεπτά θα υποστείτε μια ακόμα κοινοβουλευτική ήττα, όπως έχετε υποστεί και έξω στην κοινωνία, ήττα στις λαϊκές αγορές», είπε ο Άδωνις Γεωργιάδης, απευθυνόμενος στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
«Αντί να έρθετε εδώ να συνεννοηθούμε σαν πολιτισμένοι άνθρωποι, καλόπιστα, για να εξασφαλίσουμε στους ανθρώπους των λαϊκών αγορών ένα αξιοπρεπές μέλλον, έρχεστε εδώ και λέτε ότι καταργούμε τις λαϊκές αγορές, ότι πάμε κόντρα στον Ελευθέριο Βενιζέλο, ότι δίνουμε τις λαϊκές αγορές στα σούπερ μάρκετ, τα οποία είναι μόνο στη φαντασία σας», είπε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Νωρίτερα, ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ25 Κρίτων Αρσένης προκάλεσε τους βουλευτές της ΝΔ να πάνε μια βόλτα στις λαϊκές αγορές για να φανεί αν το νομοσχέδιο το στηρίζει ο κόσμος που εργάζεται σε αυτές. Είναι ένα νομοσχέδιο που διώχνει τον μικρό παραγωγό την ίδια στιγμή που αυτή η κυβέρνηση τα δίνει όλα στους μεγάλους παίκτες, είπε ο κ. Αρσένης και κατήγγειλε ότι με το άρθρο 67 του νομοσχέδιο δίνονται στον υπουργό όλες οι εξουσίες για να κάνει ό,τι θέλει
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Μπούμπας είπε ότι το κόμμα του λέει κατηγορηματικά “όχι” στο νομοσχέδιο γιατί ανοίγει τον ασκό του Αιόλου και οδηγεί στην έξοδο από τις λαϊκές αγορές τους παραγωγούς. Αυτό γίνεται με τρόπο ώστε στο μέλλον οι μεγάλες εταιρείας θα βαφτίζουν τους υπαλλήλους τους επαγγελματίες πωλητές και θα μπουν στις λαϊκές αγορές, είπε ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης είπε ότι παρά τις αλλαγές που ανακοίνωσε ο κ. Γεωργιάδης, δεν αλλάζει η βασική κατεύθυνση του νομοσχεδίου που είναι η μετατροπή των λαϊκών αγορών σε εμπορικές αγορές. Το νομοσχέδιο ενισχύει και οξύνει τον ανταγωνισμό και σύντομα παραγωγοί και έμποροι θα κληθούν να πληρώσουν το μάρμαρο, είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ και κατήγγειλε ότι μπαίνουν εμπόδια για τους παραγωγούς και επαγγελματίες πωλητές για να εγκαταλείψουν τις λαϊκές αγορές και αυτό θα το πληρώσουν και τα νοικοκυριά.
«Στεκόμαστε απέναντι στη διάλυση ενός θεσμού που λειτουργεί εδώ και 93 χρόνια», είπε ο ειδικός αγορητής του Κινήματος Αλλαγής Απόστολος Πάνας και τόνισε ότι οι αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων δεν είναι ουσιαστικές ενώ παραμένουν οι διατάξεις που δημιουργούν μεγάλα προβλήματα στους ανθρώπους των λαϊκών αγορών που διαφωνούν στη μεγάλη τους πλειοψηφία με το νομοσχέδιο.
«Σήμερα, αποδεικνύεται ότι είναι το λάθος νομοσχέδιο τη λάθος στιγμή. Μόλις ανακοινώθηκε ότι έχουμε 6.700 κρούσματα και 59 νεκρούς», παρατήρησε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Σταύρος Αραχωβίτης που προσέθεσε πως η σημερινή κυβέρνηση καταργεί τον νόμο του ΣΥΡΙΖΑ που είχε τη στήριξη της πλειοψηφίας του Κοινοβουλίου, ένα νόμο για τον οποίο οι παραγωγοί έχουν πει ότι χρειαζόταν βελτιώσεις και όχι συλλήβδην κατάργησή του, η οποία προχωράει σήμερα χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.
Ο εισηγητής της ΝΔ Στράτος Σιμόπουλος κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι δεν έχει εικόνα για το τι πραγματικά συμβαίνει με τις λαϊκές αγορές και ότι πολλοί βουλευτές της είναι σε κατάσταση… last year. Ο κ. Σιμόπουλος επέμεινε ότι η συντριπτική πλειονότητα του κόσμου των λαϊκών αγορών έχει συμβάλει με τις παρατηρήσεις της στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου του σχεδίου νόμου. Ο πυρήνας του νομοσχεδίου είναι η προκήρυξη που θα εξασφαλίσει τη διαφάνεια και σίγουρα δεν θα δημιουργήσει προβλήματα σε όσους έχουν ήδη άδειες, είπε ο εισηγητής της ΝΔ που ευχαρίστησε τους συναδέλφους του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και τον υπουργό γιατί με τη συνεργασία με τους φορείς των λαϊκών αγορών αλλάζουν τα δεδομένα στις λαϊκές αγορές και γιατί θα σταματήσουν οι παραγωγοί να είναι όμηροι ενός αδιαφανούς συστήματος.
