Πηγή Εικόνας: Jan Arrhénborg / AGA / Creative CommonsΗ Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ελληνικό μέτρο στήριξης ύψους 166,7 εκατ. ευρώ για την κατασκευή νέου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου («ΥΦΑ») στην Αλεξανδρούπολη (Ελλάδα). Το έργο θα συμβάλει στην ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού στην Ελλάδα και γενικότερα στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, χωρίς να στρεβλώνει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό.
Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος, Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Ο νέος τερματικός σταθμός ΥΦΑ στην Αλεξανδρούπολη θα βελτιώσει τον εφοδιασμό και τις υποδομές φυσικού αερίου όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η βελτίωση αυτή θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού. Το ελληνικό μέτρο στήριξης περιορίζει την ενίσχυση σε ό,τι είναι αναγκαίο για την υλοποίηση του έργου και θα υπάρχουν επαρκείς διασφαλίσεις ώστε να είναι βέβαιο ότι ελαχιστοποιούνται οι δυνητικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.»
Η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή τα σχέδιά της για τη στήριξη της κατασκευής νέου τερματικού σταθμού ΥΦΑ στην Αλεξανδρούπολη, ο οποίος θα περιλαμβάνει πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης («FSRU») για την παραλαβή, αποθήκευση και επαναεριοποίηση του ΥΦΑ (που θα συμπληρώνεται από μόνιμες υπεράκτιες εγκαταστάσεις, όπως σύστημα πρόσδεσης και κατακόρυφοι αγωγοί), καθώς και σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου που θα συνδέει την FSRU με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου της Ελλάδας («ΕΣΦΑ»).
Δεδομένης της στρατηγικής σημασίας του για τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με φυσικό αέριο, ο τερματικός σταθμός ΥΦΑ στην Αλεξανδρούπολη έχει συμπεριληφθεί στους καταλόγους των ευρωπαϊκών έργων κοινού ενδιαφέροντος στον τομέα της ενέργειας, με βάση τους κανόνες για τα ΔΕΔ-Ε της ΕΕ («Διευρωπαϊκό Δίκτυο στον τομέα της Ενέργειας»), από το 2013.
Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να βελτιώσει την ασφάλεια του εφοδιασμού όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τη Βουλγαρία και την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δεδομένου ότι θα αποτελέσει νέα δυνητική πηγή ενέργειας προς σύνδεση στον αγωγό διασύνδεσης Ελλάδας και Βουλγαρίας («IGB»). Η Επιτροπή ενέκρινε δημόσια στήριξη για το έργο IGB, το οποίο βρίσκεται επί του παρόντος υπό κατασκευή, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, τον Νοέμβριο του 2018.
Οι ελληνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι ο τερματικός σταθμός ΥΦΑ θα είναι δυνατό να χρησιμοποιείται για υδρογόνο και ότι το έργο θα συμβάλει σε καθαρότερο ενεργειακό μείγμα, μέσω αυξημένης χρήσης φυσικού αερίου αντί για άνθρακα.
Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο με χρήση των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων («ΕΔΕΤ»), κυρίως από πόρους που ελέγχονται άμεσα από το ελληνικό κράτος και τελούν υπό τη διαχείρισή του στο πλαίσιο του Εταιρικού Σύμφωνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης – ΕΣΠΑ 2014-2020. Η στήριξη θα λάβει τη μορφή άμεσης επιχορήγησης ύψους 166,7 εκατ. ευρώ. Δικαιούχος της ενίσχυσης είναι η εταιρεία Gastrade SA, στην οποία συμμετέχουν ο ελληνικός κατεστημένος φορέας εκμετάλλευσης φυσικού αερίου (ΔΕΠΑ) και ο βουλγαρικός διαχειριστής συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου (Bulgartransgaz EAD). Η Gastrade θα είναι ο φορέας υλοποίησης και εκμετάλλευσης του νέου τερματικού σταθμού.
Η Επιτροπή αξιολόγησε το μέτρο βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ιδίως βάσει των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας (2014).
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η ενίσχυση είναι κατάλληλη και αναγκαία, δεδομένου ότι το έργο δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς τη δημόσια στήριξη. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή έλαβε υπόψη τη συμπερίληψη του έργου στον κατάλογο των έργων κοινού ενδιαφέροντος στον τομέα της ενέργειας.
Επιπλέον, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει υπεραντιστάθμιση, ο φορέας υλοποίησης του έργου θα είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει στο κράτος μέρος των εσόδων που προκύπτουν από τον τερματικό σταθμό, σε περίπτωση που αυτά υπερβαίνουν καθορισμένο ανώτατο όριο κατά τη διάρκεια ζωής του έργου. Επιπλέον, η εθνική ρυθμιστική αρχή ενέργειας έχει εφαρμόσει ορισμένες διασφαλίσεις για την πρόληψη της ενίσχυση της θέσης στην αγορά των μεγαλύτερων φορέων εκμετάλλευσης φυσικού αερίου που συμμετέχουν στο έργο, όπως ο περιορισμός του μεριδίου του ΥΦΑ που μπορεί να δεσμευτεί στον τερματικό σταθμό από τους εν λόγω φορείς.
Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι η ενίσχυση είναι αναλογική και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την πραγματοποίηση της επένδυσης και ότι ελαχιστοποιούνται οι δυνητικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και του εμπορίου.
Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέτρο είναι σύμφωνο με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, διότι θα προωθήσει την ασφάλεια και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού, ιδίως στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, χωρίς να στρεβλώνει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό.
Ιστορικό
Η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης («FSRU») του νέου τερματικού σταθμού θα εγκατασταθεί σε απόσταση περίπου 17,6 km από την Αλεξανδρούπολη στη Βόρεια Ελλάδα, σε υπεράκτια απόσταση περίπου 10 km από την πλησιέστερη ακτή. Η FSRU θα έχει συνολική δυναμικότητα παράδοσης 5,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων/bcm ετησίως. Τα υποθαλάσσια και χερσαία τμήματα του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου, μήκους 24 km και 4 km αντίστοιχα, θα μεταφέρουν το φυσικό αέριο από την πλωτή μονάδα στο ελληνικό δίκτυο φυσικού αερίου. Το σημείο σύνδεσης του αγωγού θα είναι το τμήμα Κήποι-Κομοτηνή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου της Ελλάδας («ΕΣΦΑ»), σε νέο σημείο εισόδου από το οποίο το φυσικό αέριο θα μεταφέρεται από την πλωτή μονάδα στο ΕΣΦΑ.
Περισσότερες πληροφορίες θα καταστούν προσεχώς διαθέσιμες στον ιστότοπο της Επιτροπής για τον ανταγωνισμό, στο μητρώο κρατικών ενισχύσεων, με αριθμό υπόθεσης SA.55526.
