λιγνιτορυχείο Δυτική Μακεδονία
Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η απολιγνητοποίηση στη Δυτική Μακεδονία ήταν το θέμα του Fire Chat του κ. Γιώργου Κασσαπίδη, Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας με τον δημοσιογράφο Θοδωρή Παναγούλη, στην ενότητα «Απολιγνητοποίηση και βέλτιστες πρακτικές για το μέλλον», κατά τη 2η ημέρα του 10ου Συνεδρίου Athens Energy Dialogues.

Γ. Κασσαπίδης: «Η ενεργειακή καρδιά της πατρίδας μας αλλάζει ταυτότητα»

«Η ενεργειακή καρδιά της πατρίδας μας αλλάζει ταυτότητα. Η Δυτική Μακεδονία θέλουμε να μετεξελιχθεί σε ένα κέντρο ενεργειακών εξελίξεων, που θα φιλοξενεί όλες τις πράσινες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας, που θα αξιοποιούν το ανθρώπινο δυναμικό της, προσθέτοντας ταυτόχρονα χιλιάδες θέσεις εργασίας», δήλωσε ο κ. Γιώργος Κασσαπίδης.

Ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε διεξοδικά  στις συνέπειες της απολιγνιτοποίησης, και επεσήμανε τις δυνατότητες που πρέπει να αξιοποιηθούν σε σχέση με τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση πρώτων υλών. Όπως είπε μέχρι το 2023 αναμένεται να χαθούν 18.000 έμμεσες και άμεσες θέσεις εργασίας. «Θεωρούμε ότι το σχέδιο για τη Δίκαιη Μετάβαση, που έχει εκπονηθεί για την περιοχή είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», ανησυχούμε ως προς τον χρόνο που θα φέρει αυτό αποτελέσματα», είπε, ενώ έκανε γνωστό ότι έχει καταθέσει 15 νέες σχετικές προτάσεις, μεταξύ των οποίων και η παράταση του κλεισίματος των μονάδων Αγίου Δημητρίου και Μελίτη.

Όσον αφορά τα νέα πράσινα ενεργειακά project που σχεδιάζονται, ο κ. Κασσαπίδης εξέφρασε τη βούληση «να γίνουμε η πρώτη πράσινη περιφέρεια στην Ελλάδα και μία από τις πρώτες στην Ευρώπη». Ταυτόχρονα επεσήμανε την ανάγκη ενός δίκαιου Χωροταξικού σχεδιασμού, θεσμοθέτησης του ρόλου των τοπικών οργάνων του Δήμου και της Περιφέρειας, αλλά και της θέσπισης μέτρων για ισχυρά ανταποδοτικά οφέλη προς τις τοπικές κοινωνίες, από τις ΑΠΕ.

«Πολλαπλά τα οφέλη του Masterplan  Απολιγνιτοποίησης – Ζητούμενο η εύρεση του βέλτιστου χρηματοδοτικού σχήματος για κάθε επένδυση»

Τον οδικό χάρτη της απολιγνιτοποίησης στην Ελλάδα έως το 2028 ανέλυσαν με την παρουσίαση που πραγματοποίησαν οι Απόστολος Ζαμπέλας, από τη Boston Consulting Group και Παναγιώτης Πρόντζας από την Grant Thornton.

Ξεκινώντας, ο κ. Ζαμπέλας επεσήμανε ότι το Masterplan της απολιγνιτοποίησης τελεί υπό την αιγίδα της Επιτροπής για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση με κεντρική στόχευση η διαδικασία να πραγματοποιηθεί με αναπτυξιακό πρόσημο και ελαχιστοποιώντας τις κοινωνικές επιπτώσεις.

Εξήγησε ότι το Σχέδιο εδράζεται σε πέντε πυλώνες: ένα καθαρό όραμα για την επόμενη μέρα, την προσέλκυση ρεαλιστικών επενδύσεων, μία ολοκληρωμένη δέσμη κινήτρων για χρήσεις γης, την κινητοποίηση ιδιωτικών, εθνικών και κοινοτικών κεφαλαίων καθώς και μέριμνα για την επανακατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού.

Επεσήμανε ότι τα οφέλη για τις λιγνιτικές περιοχές είναι πολλαπλά και αφορούν τόσο στην τοπική κοινωνία και οικονομία όσο και το περιβάλλον. Σε αυτή τη βάση, ο κ. Ζαμπέλας ανέφερε ότι στη μεν Δυτική Μακεδονία έχει εκφραστεί ενδιαφέρον για 11 εμβληματικά έργα που αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις άνω των 2 δισ. ευρώ, στη δε Μεγαλόπολη οι μελλοντικές επενδύσεις εκτιμώνται σε 500 εκατ. ευρώ. Πρόσθεσε, ότι με την υλοποίηση του σχεδίου απολιγνοτοποίησης οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα μειωθούν κατά 20 εκατ. τόνους ετησίως ενώ πρόκειται να δημιουργηθούν 8.000 θέσεις εργασίας, υπερκαλύπτοντας τις απώλειες ενώ διευκρίνισε ότι ένας αριθμός του εργατικού δυναμικού πρόκειται να απορροφηθεί εσωτερικά από τη ΔΕΗ.

Αναφορικά με τις εμβληματικές επενδύσεις σε μονάδες ΑΠΕ εξήγησε ότι στη Δυτική Μακεδονία πρόκειται να αγγίξουν το 1,5 δισ. ευρώ ενώ στη Μεγαλόπολη τα 250 εκατ. ευρώ. Επιπλέον στις λιγνιτικές περιοχές πρόκειται να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τη βιομηχανία, τον βιώσιμο τουρισμό, την ευφυή γεωργία και την εκπαίδευση. Χαρακτήρισε επίσης «βασικά θεμέλια» της όλης προσπάθειας τις φυσικές και ψηφιακές υποδομές.

Παίρνοντας τη σκυτάλη της παρουσίασης, ο  κ. Πρόντζας εστίασε στα ειδικά κίνητρα που χρειάζεται να δοθούν πέρα από τους νέους επενδυτές, στις υφιστάμενες επιχειρήσεις και τον τοπικό πληθυσμό. Σημείωσε δε, ότι σε αυτή την κατεύθυνση έχει προκριθεί πλέγμα 15 κινήτρων το οποίο, ανάμεσα στα άλλα, περιλαμβάνει φοροαπαλλαγές, επιδότηση του μισθολογικού κόστους και δάνεια με ευνοϊκούς όρους. Όπως είπε ο κ. Πρόντζας, επόμενο βήμα είναι η τελική τους έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Υπογράμμισε επίσης, ότι ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης υποστηρίζεται μέσα από εξειδικευμένο ταμείο (JTF) για να ενισχύσει τις παραπάνω περιοχές ενώ το Ταμείο Ανάκαμψης θα έρθει να λειτουργήσει προσθετικά στoυς παραπάνω πόρους «ξεκλειδώνοντας» επιπλέον επενδύσεις.

Επιπλέον, τόνισε ότι για το βέλτιστο χρηματοδοτικό σχήμα η κάθε κατηγορία επένδυσης θα αντλήσει κεφάλαια από τους πλέον κατάλληλους μηχανισμούς χρηματοδότησης, με στόχο να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνέργειες με παράλληλη απομείωση του ρίσκου.

Τέλος ο κ. Πρόντζας έκανε ειδική μνεία στα απαραίτητα βήματα κατά τη διάρκεια της κατάρτισης του Σχεδίου όπως η ενδελεχή προετοιμασία με αποσαφήνιση των χρήσεων γης και ανάπτυξη του ψηφιακού χάρτη των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες «και να μη χαθεί ούτε μία μέρα», όπως είπε χαρακτηριστικά.