Το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Σερρών υπάγεται στη Δ/νση Κοινωνικής Προστασίας Υγείας, Παιδείας και Πολιτισμού του Δήμου Σερρών. Λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2013 στο πλαίσιο της πράξης «Λειτουργία Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας στο Δήμο Σερρών», εντάσσεται στον Άξονα Προτεραιότητας “Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας – ΕΚΤ” του Ε.Π. “Κεντρική Μακεδονία 2014-2020” και συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο).
Είναι μέρος του πανελληνίου δικτύου δομών της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακή Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και παρέχει υπηρεσίες σε γυναίκες που αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε μορφή βίας στη ζωή τους (λεκτική, ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική κ.α.), αποτελώντας υπηρεσία πρώτης γραμμής για την αντιμετώπιση του φαινομένου της έμφυλης βίας, καθώς και σε γυναίκες που μπορεί να υφίστανται οποιαδήποτε μορφή διάκρισης. Δηλαδή σε γυναίκες άνεργες, μονογονείς, μετανάστριες, γυναίκες πρόσφυγες, γυναίκες με αναπηρία, άστεγες, αποφυλακισμένες, απεξαρτημένες, γυναίκες τρίτης ηλικίας κ.α..
Οι υπηρεσίες που παρέχονται στις γυναίκες από το Συμβουλευτικό Κέντρο είναι κοινωνική, ψυχολογική, νομική, εργασιακή συμβουλευτική και στήριξη με την οπτική του φύλου, από τις αντίστοιχες ειδικότητες: κοινωνική λειτουργό, ψυχολόγο, νομικό, εργασιακό σύμβουλο. Οι υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν σε γυναίκες χωρίς γεωγραφικό περιορισμό και διέπονται από τους κανόνες του απορρήτου.
“Η εχεμύθεια, ο σεβασμός και η έννοια της ισοτιμίας αποτελούν πυλώνες των υπηρεσιών. Κάθε γυναίκα είναι μια μοναδική οντότητα, με τις δικές της δυνάμεις. Αλλά δεν είναι μόνη σε ό,τι περνά και δεν είναι η μόνη. Στη θέση της θα μπορούσε να βρίσκεται οποιαδήποτε γυναίκα, καθώς η βία και οι έμφυλες διακρίσεις δε γνωρίζουν από κοινωνικοοικονομική τάξη. Είμαστε εδώ για κάθε γυναίκα, που βέβαια συνδέεται με ένα δίκτυο ανθρώπων και η δική της ευημερία δεν περιορίζεται μόνο στη ίδια” μας λέει, χαρακτηριστικά, η κα Μερτζιάνη Ειρήνη, ψυχολόγος με μεταπτυχιακές σπουδές στην ισότητα των φύλων, συστημική-οικογενειακή θεραπεύτρια-κοινωνική λειτουργός και επιστημονικά υπεύθυνη του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Σερρών,.
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2020 το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών Δήμου Σερρών είχε εξυπηρετήσει πάνω από 660 περιπτώσεις γυναικών με πολλαπλά αιτήματα, παρέχοντας συμβουλευτική υποστήριξη, υπηρεσίες παραπομπής ή/και συνοδείας σε ξενώνες φιλοξενίας, αστυνομικές, εισαγγελικές αρχές κ.α. Χαρακτηριστικές είναι οι ιστορίες συμβουλευόμενων γυναικών που ενδεικτικά παρατέθηκαν και σε τοπικό περιοδικό πριν κάποια χρόνια: «…Η ζωή μου ήταν πολύ χάλια. Ένιωθα απελπισμένη, αβοήθητη… Όταν πέρασα την πόρτα του Συμβουλευτικού Κέντρου ήμουν φοβισμένη… Σιγά σιγά, ένιωθα ότι είχα κάποιο άτομο να εμπιστευτώ, να του μιλήσω και να με καταλάβει. Πήρα βοήθεια ψυχολογική, για νομικά θέματα… Υποστηρίχθηκα και για να βρω δουλειά… … και τελικά εργάστηκα σε κάποιο πρόγραμμα. Τώρα πλέον νιώθω αρκετά δυνατή να αντέξω. Έχω θάρρος, όνειρα…»
Το να απευθυνθεί μια γυναίκα στο Συμβουλευτικό Κέντρο δεν είναι κάτι δεδομένο. Δεν πρόκειται για μια υπηρεσία που απλά περιμένει να έρθουν οι γυναίκες και εκείνες έρχονται. Και αυτό συνδέεται μεταξύ άλλων με έμφυλα στερεότυπα και με το κοινωνικό στίγμα και κατ επέκταση τον αυτοστιγματισμό. Στην αντιμετώπιση των παραπάνω δυσκολιών βοηθούν σημαντικά οι δράσεις δικτύωσης με φορείς και υπηρεσίες, στις οποίες δίνεται ιδιαίτερη σημασία. Σκοπός είναι να βοηθηθεί η ύφανση δικτύων των τοπικών υπηρεσιών και προς όφελος των ίδιων των υπηρεσιών, που όμως τελικούς/ες αποδέκτες/τριες έχουν τους/τις ωφελούμενους/ες. Γι’ αυτό πραγματοποιούνται συναντήσεις και δράσεις δικτύωσης με φορείς, αναδεικνύοντας συνεργασίες, καλές πρακτικές και δυσκολίες με προσανατολισμό στην εύρεση λύσεων. Σε αυτές, επαγγελματίες και ιδιώτες αλληλοβοηθιούνται ώστε να πάνε ένα βήμα παραπέρα στη δουλειά τους για την παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών και κατάλληλων παραπομπών, αλλά και για την ανακούφιση του φόρτου που μπορεί να νιώθει κάποιος/α εργαζόμενος/η, όπως και έχει λεχθεί σε δράσεις δικτύωσης.
Στην καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων όμως σημαντικό ρόλο παίζουν οι δράσεις δημοσιότητας και ευαισθητοποίησης και αυτές αποτελούν σημαντικό μέρος του έργου του Συμβουλευτικού Κέντρου.
Από την πρώτη στιγμή οργανώθηκαν και υλοποιήθηκαν δράσεις στην κοινότητα με στόχο την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας για το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών και των έμφυλων διακρίσεων και σε συνεργασία με άλλους φορείς και ιδιώτες και φυσικά με την υποστήριξη του Δήμου Σερρών που πάντα είναι αρωγός σε όλο το έργο τους.
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2020 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 100 δράσεις (ομιλίες, ημερίδες, επιμορφώσεις, καλλιτεχνικά δρώμενα, αθλητικά δρώμενα, προβολές ταινιών, βιωματικά εργαστήρια, street work κ.α.).
Μέσα από αυτές ο πληθυσμός της τοπικής κοινωνίας του Δήμου Σερρών και της περιφέρειας του νομού, έρχεται σε επαφή με τις παραπάνω έννοιες, όχι μόνο μέσω της γνώσης, αλλά και της επαφής με το συναίσθημα, για την καταπολέμηση των στερεοτύπων που δυσκολεύουν τις σχέσεις των ανθρώπων και κατ επέκταση την κοινωνική συνοχή.
Όταν οι δράσεις γίνονται εκεί που ζουν οι άνθρωποι, κοντά στον τόπο διαμονής τους, η πρόσβαση είναι ευκολότερη, λιγότερο χρονοβόρα και διευκολύνεται η συμμετοχή των πολιτών ενισχύοντας, έτσι, την πολιτική συνοχής.
Οι δράσεις δημοσιότητας και ευαισθητοποίησης αποτελούν και δράσεις πρόληψης.
Στον τομέα της πρόληψης κρίσιμο ρόλο έχει ο χώρος της εκπαίδευσης. Από το σχολικό έτος 2013- 2014 το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών Δήμου Σερρών πραγματοποιεί δράσεις ευαισθητοποίησης στην Β/θμια και στην Α/θμια εκπαίδευση, σε μαθητικό πληθυσμό, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης.
Κατά τη διάρκεια αυτών δόθηκε η ευκαιρία για αναδειχθούν πολλοί προβληματισμοί μαθητών/τριων, αλλά και εκπαιδευτικών, καταδεικνύοντας τη σημασία των ζητημάτων της ισότητας των φύλων και των έμφυλων στερεοτύπων στην καθημερινότητα.
Σε αυτό το πεδίο έγινε προσπάθεια από τους εργαζόμενους στο κέντρο, στο πλαίσιο του δυνατού, να συμβάλλουν και να βοηθήσουν σε αυτούς τους προβληματισμούς.
Τα γραπτά λόγια των μαθητών/τριών «… τώρα νιώθω πιο ελεύθερη… », «… δε το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι…», αλλά και η ανατροφοδότηση των εκπαιδευτικών αναδεικνύουν την ανάγκη για ευρύτερη θεσμική οργάνωση των δράσεων αυτών (σε πανελλήνιο επίπεδο, ένταξη στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, μεγαλύτερης κλίμακας κ.α.), που είναι μια πρόταση που δεν έρχεται μόνο από το Συμβουλευτικό Κέντρο.
Απόσταγμα της πορείας αυτής της δράσης των στελεχών ήταν η πρωτοβουλία δημιουργίας εγχειρίδιου βιωματικών παρεμβάσεων στην Α/θμια και Β/θμια εκπαίδευση με τίτλο: «Το φύλο σε 90’» (που διατίθεται στη σελίδα του Συμβουλευτικού Κέντρου).
Το φαινόμενο των έμφυλων διακρίσεων είναι κοινωνικό.
Η ύπαρξη και το έργο του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Δήμου Σερρών αποτελούν ουσιαστικά μια κοινωνική παρέμβαση προς την ισότητα, την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενίσχυση του κρίσιμου πεδίου της κοινωνικής ανάπτυξης και συνοχής.
[το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Η Φωνή της Βισαλτίας και το foni-visaltias.gr και στην EURACTIV.gr στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή Δίπλα μας» και αναδημοσιεύεται στο economix.gr στο πλαίσιο της συνεργασίας περιεχομένου των δύο ΜΜΕ]
