Ηλεκτρική διασύνδεση νησιών
Πηγή Εικόνας: EuroAsia Interconnector

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε πρόταση για την αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ για τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας (κανονισμός ΔΕΔ-Ε), για καλύτερη στήριξη του εκσυγχρονισμού των διασυνοριακών ενεργειακών υποδομών της Ευρώπης και την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η πρόοδος της Ευρώπης προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία που θα τροφοδοτείται από καθαρή ενέργεια απαιτεί νέες υποδομές, προσαρμοσμένες στις νέες τεχνολογίες. Η πολιτική ΔΕΔ-Ε στηρίζει τον εν λόγω μετασχηματισμό μέσω έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ), τα οποία πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για μείωση των εκπομπών για το 2030 και στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Ο αναθεωρημένος κανονισμός θα εξακολουθήσει να διασφαλίζει ότι τα νέα έργα ανταποκρίνονται στους στόχους ολοκλήρωσης της αγοράς, ανταγωνιστικότητας και ασφάλειας εφοδιασμού.

Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε σχετικά: «Τώρα είναι η ώρα να επενδύσουμε στις ενεργειακές υποδομές του μέλλοντος. Οι αναθεωρημένοι κανόνες ΔΕΔ-Ε θα συμβάλουν στην ενσωμάτωση των καθαρών τεχνολογιών στο ενεργειακό μας σύστημα — μεταξύ άλλων της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας και του υδρογόνου. Εδώ και τώρα πρέπει να εκσυγχρονιστούμε και να αναβαθμιστούμε ώστε να επιτύχουμε τον στόχο της Πράσινης Συμφωνίας για την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.»

Η κ. Κάντρι Σίμσον, επίτροπος Ενέργειας, δήλωσε σχετικά: «Το ισχύον πλαίσιο ΔΕΔ-Ε υπήρξε θεμελιώδους σημασίας για τη δημιουργία μιας πραγματικής ενιαίας αγοράς ενέργειας, καθιστώντας την περισσότερο ολοκληρωμένη, πιο ανταγωνιστική και ασφαλή. Ωστόσο, οι φιλόδοξοι στόχοι μας για το κλίμα απαιτούν περισσότερη έμφαση στη βιωσιμότητα και στις νέες καθαρές τεχνολογίες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρότασή μας δίνει προτεραιότητα στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, την υπεράκτια ενέργεια και τα ανανεώσιμα αέρια, ενώ οι υποδομές πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν θα είναι πλέον επιλέξιμες για στήριξη.»

Ο νέος κανονισμός ΔΕΔ-Ε θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για μείωση των εκπομπών, με την προώθηση της ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και νέων τεχνολογιών καθαρής ενέργειας στο ενεργειακό σύστημα. Θα εξακολουθήσει να συνδέει περιφέρειες που επί του παρόντος είναι απομονωμένες από τις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας, να ενισχύει τις υφιστάμενες διασυνοριακές διασυνδέσεις και να προωθεί τη συνεργασία με χώρες εταίρους. Θα συμβάλει στην έγκαιρη παράδοση διασυνοριακών υποδομών, προτείνοντας τρόπους απλούστευσης και επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης και έγκρισης.

Η πρόταση της Επιτροπής περιλαμβάνει:

  • υποχρέωση ότι όλα τα έργα πρέπει να πληρούν υποχρεωτικά κριτήρια βιωσιμότητας και να τηρούν την αρχή του «μη βλάπτειν», όπως ορίζεται στην Πράσινη Συμφωνία·
  • επικαιροποίηση των κατηγοριών υποδομών που είναι επιλέξιμες για στήριξη στο πλαίσιο της πολιτικής ΔΕΔ-Ε, διακόπτοντας τη δυνατότητα στήριξης για υποδομές πετρελαίου και φυσικού αερίου·
  • νέα έμφαση σε υπεράκτια δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας με διατάξεις που διευκολύνουν πιο ολοκληρωμένο σχεδιασμό και υλοποίηση χερσαίων και υπεράκτιων υποδομών, με την καθιέρωση υπεράκτιων υπηρεσιών μίας στάσης·
  • νέα έμφαση σε υποδομές υδρογόνου, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών και ορισμένων ειδών ηλεκτρολυτικών κυψελών·
  • αναβαθμισμένους κανόνες για την προώθηση της χρήσης έξυπνων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, για τη διευκόλυνση της ταχείας ηλεκτροκίνησης και την κλιμάκωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·
  • νέες διατάξεις σχετικά με επενδύσεις σε έξυπνα δίκτυα για την ενσωμάτωση καθαρών αερίων (όπως βιοαέριο και ανανεώσιμο υδρογόνο) στα υφιστάμενα δίκτυα·
  • συνεχής προσήλωση στον εκσυγχρονισμό των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και της αποθήκευσης και των δικτύων μεταφοράς διοξειδίου του άνθρακα·
  • νέες διατάξεις σχετικά με τη στήριξη έργων που συνδέουν την ΕΕ με τρίτες χώρες (έργα κοινού ενδιαφέροντος ή ΕΚΕ) που καταδεικνύουν το αμοιβαίο όφελος και τη συμβολή τους στους συνολικούς στόχους της Ένωσης για την ενέργεια και το κλίμα, όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού και την απανθρακοποίηση·
  • αναθεωρημένο πλαίσιο διακυβέρνησης για την ενίσχυση της διαδικασίας σχεδιασμού των υποδομών και τη διασφάλιση της ευθυγράμμισής της με τους στόχους μας για το κλίμα και τις αρχές ενσωμάτωσης του ενεργειακού συστήματος, μέσω της αυξημένης συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, της ενίσχυσης του ρόλου του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ (ACER) και της βελτιωμένης εποπτείας από την Επιτροπή·
  • μέτρα για την απλούστευση διοικητικών διαδικασιών, την επιτάχυνση υλοποίησης των έργων, τη συντόμευση διαδικασιών αδειοδότησης για τα ΕΚΕ, ώστε να αποφεύγονται καθυστερήσεις σε έργα που διευκολύνουν την ενεργειακή μετάβαση, και την ενίσχυση της διαφάνειας και της συμμετοχής σε διαβουλεύσεις. 

Ιστορικό

Ο κανονισμός για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας , (ΔΕΔ-Ε) που εκδόθηκε το 2013, καθορίζει τους κανόνες για την έγκαιρη ανάπτυξη και διαλειτουργικότητα των διευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων. Ο κανονισμός έχει συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ: τη διασφάλιση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και της ασφάλειας του εφοδιασμού στην Ένωση· την προώθηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και της εξοικονόμησης ενέργειας καθώς και την ανάπτυξη νέων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· και την προώθηση της διασύνδεσης των ενεργειακών δικτύων.

Η εφαρμογή του κανονισμού ΔΕΔ-Ε και η υλοποίηση των ΕΚΕ σε όλες τις περιφέρειες έχουν συμβάλει στην αύξηση των ενεργειακών διασυνδέσεων σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό συνέβαλε στον τερματισμό της απομόνωσης κρατών μελών, με τη βελτίωση της ολοκλήρωσης της αγοράς και της σύγκλισης των τιμών σε ολόκληρη την Ευρώπη.