«Δεν είσαι η μόνη, δεν είσαι μόνη»: Αυτό είναι το σύνθημα που πλαισιώνει τη δράση του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Θυμάτων Βίας (Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών), που δραστηριοποιείται στον Δήμο Φλώρινας από το 2014.
Η συγκεκριμένη δομή εντάσσεται στο ολοκληρωμένο δίκτυο δομών καταπολέμησης της έμφυλης βίας, που συντονίζει η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, και αποτελείται σήμερα από 52 συμβουλευτικά κέντρα και 20 ξενώνες σε όλη τη χώρα.
Στη Δυτική Μακεδονία λειτουργούν σήμερα Συμβουλευτικά Κέντρα στους Δήμους Φλώρινας, Κοζάνης και Καστοριάς ενώ στον Δήμο Κοζάνης λειτουργεί και Ξενώνας Φιλοξενίας, που παρέχει ασφαλή φιλοξενία βραχείας διάρκειας στις κακοποιημένες γυναίκες και τα παιδιά τους. Κάθε Κέντρο Συμβουλευτικής στελεχώνεται από κοινωνιολόγο, ψυχολόγο, κοινωνικό/ή λειτουργό και νομικό σύμβουλο.
Στόχος του Συμβουλευτικού Κέντρου Φλώρινας, όπως και κάθε αντίστοιχου κέντρου, είναι η παροχή υπηρεσιών πρώτης γραμμής προς τις γυναίκες που έχουν υποστεί ή υφίστανται ενδοοικογενειακή ή κοινωνική βία ή διακρίσεις (π.χ. μονογονείς, άνεργες, μετανάστριες/προσφύγισσες, ΑμεΑ κτλ) καθώς και η υλοποίηση δράσεων πρόληψης και ευαισθητοποίησης για την ανάδειξη και αντιμετώπιση του φαινομένου της έμφυλης βίας όλων των μορφών.
Η συμβολή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στη λειτουργία του προγράμματος
Η δημιουργία των Συμβουλευτικών Κέντρων και των Ξενώνων Φιλοξενίας ξεκίνησε το 2011-2012 με τη σχετική πρόσκληση του Υπουργείου Εσωτερικών, στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και με συγχρηματοδότηση από εθνικούς πόρους και από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση 2007 – 2013»). Το 2017 η χρηματοδότηση πέρασε στις περιφέρειες, με συγχρηματοδότηση από εθνικούς πόρους και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Δυτικής Μακεδονίας 2014-2020, Άξονας Προτεραιότητας 10: «Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμησης της φτώχειας και κάθε διάκρισης». Σήμερα γίνονται ενέργειες για παράταση του προγράμματος μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023, οπότε και πρέπει οι συγκεκριμένες δομές να ενταχθούν πλήρως ως σταθερές και μόνιμες στους εκάστοτε Δήμους.
Το Συμβουλευτικό Κέντρο Φλώρινας ως «σημείο αναφοράς» για τις κακοποιημένες γυναίκες
Το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών Φλώρινας ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Μάρτιο του 2014, με δικαιούχο του προγράμματος τον Δήμο Φλώρινας. Παρέχει υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και συμβουλευτικής και υπηρεσίες νομικής συμβουλευτικής με απώτερο στόχο την ενδυνάμωση της κακοποιημένης γυναίκας και την αυτενέργειά της, ενώ τα τελευταία χρόνια παρέχεται και εργασιακή συμβουλευτική, που αποσκοπεί στην κατάλληλη προετοιμασία της ώστε να μπορέσει να ενταχθεί στοχευμένα και όσο πιο ομαλά γίνεται στην αγορά εργασίας.
Παράλληλα, το κέντρο παρέχει πληροφόρηση σχετικά με θέματα δικαιωμάτων των γυναικών και ισότητας των φύλων, ενώ διοργανώνει και συμμετέχει ενεργά σε πλήθος εξωτερικών δράσεων και εκδηλώσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τα προαναφερόμενα ζητήματα.
Έχει αναπτύξει συνεργασίες με περισσότερους από 100 φορείς (Διευθύνσεις Α’βαθμιας και Β’βάθμιας εκπαίδευσης και σχολεία, νοσοκομείο, εισαγγελία, επιμελήτρια ανηλίκων, αστυνομικά τμήματα της περιοχής, Ερυθρός Σταυρός, Σχολή Καλών & Εφαρμοσμένων Τεχνών Φλώρινας κ.α.), τόσο στη Δυτική Μακεδονία όσο και εκτός Περιφέρειας, με στόχο την καλύτερη υποστήριξη των γυναικών αλλά και τη μεγαλύτερη δυνατή εξωστρέφεια.
Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο του Κέντρου, κ. Ματθαίο Καργάκη, το ποσοστό σε αναλογία πληθυσμού των γυναικών της περιοχής που απευθύνονται στη δομή για βοήθεια κυμαίνεται σε αντίστοιχα επίπεδα με αυτά άλλων περιοχών της χώρας, γεγονός που καταδεικνύει ότι η έμφυλη βία αποτελεί καθολικό φαινόμενο. «Η πλειοψηφία των γυναικών που απευθύνεται στο πρόγραμμα αποτελούν θύματα ενδοοικογενειακής βίας, υπάρχουν όμως και περιπτώσεις γυναικών που έχουν πέσει θύματα πολλαπλών διακρίσεων», προσθέτει ο κ. Καργάκης.
Το Κέντρο τηρεί απαρέγκλιτα τις απαιτήσεις για ανωνυμία και προστασία των προσωπικών δεδομένων των γυναικών που απευθύνονται σε αυτό, δημιουργώντας έτσι ένα κατάλληλο πλαίσιο στο οποίο οι γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν της παρεχόμενης υποστήριξης χωρίς τον φόβο να στιγματιστούν ή να βιώσουν επιπρόσθετη ψυχολογική ή και σωματική βία λόγω της συμμετοχής του στο πρόγραμμα. Αποτελεί έναν ασφαλή χώρο στον οποίο οι ωφελούμενες μπορούν να αισθανθούν άνετα και ελεύθερα να μιλήσουν για το πρόβλημά τους και να βρουν λύση σε αυτό.
Οι εργαζόμενοι του Κέντρου ανταποκρίνονται σε κάθε κάλεσμα. Ακόμα κι αν δεν είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν τον ενδιαφερόμενο, φροντίζουν να τον παραπέμψουν στον κατάλληλο φορέα. Ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών που απευθύνονται στο κέντρο ολοκληρώνουν επιτυχημένα τον κύκλο της συμβουλευτικής υποστήριξης. «Αυτό βέβαια», όπως αναφέρει ο κ. Καργάκης, «δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουν λύσει και το πρόβλημα που τους απασχολεί. Είναι τέτοια η φύση των προβλημάτων, που η λύση τους κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Και το να λυθεί το πρόβλημα είναι πάντα ζήτημα προσωπικής απόφασης. Δικός μας στόχος είναι να δούμε μαζί με τις γυναίκες ποιο είναι το πρόβλημα που τις απασχολεί και να βοηθήσουμε στη σωστή διαχείρισή του. Η τελική απόφαση όμως είναι πάντα δική τους. Εμείς λειτουργούμε υποστηρικτικά ως “συνοδηγοί”».
Η παρουσία του Κέντρου στην περιοχή έχει συμβάλλει καθοριστικά και στο “σπάσιμο” των προκαταλήψεων και του φόβου εκδήλωσης και αντιμετώπισης του προβλήματος. «Όσο περνούν τα χρόνια και όσο λειτουργεί η υπηρεσία, οι γυναίκες σιγά-σιγά ανοίγονται όλο και περισσότερο. Αυτό που θέλουμε εμείς είναι το Συμβουλευτικό Κέντρο να αποτελεί σημείο αναφοράς για τις γυναίκες. Και το βλέπουμε πλέον στα διάφορα περιστατικά. Βλέπουμε γυναίκες οι οποίες έχουν λάβει υπηρεσίες και έχουν ολοκληρώσει τον βασικό κύκλο συνεδριών που, όταν τους συμβεί κάτι -ακόμα κι αν δεν έχει να κάνει με βία- ανατρέχουν στο κέντρο για βοήθεια. Αυτό είναι κάτι που το έχουμε κερδίσει με την πάροδο του χρόνου!», προσθέτει ο κ. Καργάκης.
Και καταλήγει: «Το φαινόμενο της βίας προς τις γυναίκες αποτελεί ηθική προσβολή και σημάδι ντροπής στις κοινωνίες. Είναι ένα σημαντικό εμπόδιο για την ουσιαστική ισότητα των δύο φύλων. Με τη συμβολή και της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ, δημιουργήθηκαν οι συγκεκριμένες δομές με στόχο να υποστηρίξουν αυτές τις γυναίκες. Μακάρι να ήμασταν αχρείαστοι! Να έπαυαν δηλαδή αυτές οι συμπεριφορές. Αυτό που βλέπουμε όμως διαχρονικά είναι ότι η βία υπήρχε και θα συνεχίσει να υπάρχει. Και αυτό είναι που προσπαθούμε ως κέντρο να αλλάξουμε. Ζητάμε από τις γυναίκες να μη φοβούνται, να σπάσουν τη σιωπή τους και να μιλήσουν για αυτό που συμβαίνει, ώστε να μπορούμε κι εμείς να τις βοηθήσουμε».
Ευχαριστούμε θερμά το προσωπικό και τον κοινωνιολόγο του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Φλώρινας κ. Ματθαίο Καργάκη για τη συμβολή τους στη συγγραφή του παρόντος άρθρου.
Περισσότερες πληροφορίες για το Κέντρο στην ιστοσελίδα: https://www.facebook.com/symvouleutikokentroflorinas
[το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα ΗΧΩ της Φλώρινας και το echoflorina.gr και στην EURACTIV.gr στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή Δίπλα μας» και αναδημοσιεύεται στο economix.gr στο πλαίσιο της συνεργασίας περιεχομένου των δύο ΜΜΕ]
