Υπήρξε το όνειρο και το πάγιο αίτημα των πολιτών της Καστοριάς και της Εορδαίας αλλά και προεκλογική εξαγγελία «σημαία» πολλών αυτοδιοικητικών εδώ και τρεις δεκαετίες – το οποίο πήρε τελικά «σάρκα και οστά» μέσω πολιτικής συνοχής της Ε.Ε. και χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, προϋπολογισμό 72 εκ. ευρώ.
Ο λόγος για το μεγαλόπνοο έργο της σήραγγα Κλεισούρας, το οποίο, όχι μόνο θα ενώσει τις τρείς περιοχές (Καστοριά, Εορδαία, Αμύνταιο), αλλά θα αποτελέσει εφαλτήριο περιφερειακής ανάπτυξης, στο εμπόριο, στις μεταφορές, στον τουρισμό, ενώ παράλληλα θα εξασφαλιστεί η οδική ασφάλεια, αλλά και θα μειωθούν σημαντικά οι αποστάσεις.
Σύντομο ιστορικό του έργου
Εμπνευστής του έργου ήταν ο αείμνηστος Βουλευτής και Υπουργός Κώστας Σημαιοφορίδης, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αποκλειστικά με δικές του προσπάθειες πραγματοποιήθηκε η πρώτη προμελέτη του έργου. Έκτοτε πέρασαν αρκετά χρόνια, αλλά το έργο πάντα κάπου κολλούσε και δεν προχωρούσε.
Ωστόσο, το 2008, με πρωτοβουλία του Νομάρχη Κώστα Λιάντση, του Αντινομάρχη Δημήτρη Σαββόπουλου και την καθοριστική παρέμβαση του Περιφερειάρχη Δυτ. Μακεδονίας Ανδρέα Λεούδη, προχώρησαν τις διαδικασίες και το 2012, ήταν έτοιμη η συγκεκριμένη μελέτη του έργου.
Παρότι όμως οι διαδικασίες του έργου προχώρησαν σημαντικά και όλα έδειχναν ότι αργά ή γρήγορα θα ενταχθεί στο ΕΣΠΑ προκειμένου να ολοκληρωθεί, την επόμενη 5ετία (2013-2018), πάλι κάπου κόλλησε και δεν προχώρησε.
Το θέμα επανήλθε στην επιφάνεια τον Οκτώβριο του 2019, όταν και το έφερε με εισήγησή του στου Περιφερειακό Συμβούλιο ο Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Καστοριάς Δημήτρης Σαββόπουλος, με υποβολή πρότασης στον Άξονα 7 του Επιχειρησιακού Προγράμματος με τίτλο «Κατασκευή Επαρχιακής Οδού Καστοριάς-Πτολεμαΐδας : Τμήμα ρέμα Κώτουρη- Όρια νομού Κοζάνης με σήραγγα στην Κλεισούρα».
Αναφέρθηκαν αναλυτικά όλες οι λεπτομέρειες του έργου και παρά τις ορισμένες αντιρρήσεις και άλλες απόψεις περιφερειακών συμβούλων, το θέμα ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία (Η παράταξη της κας. Ζεμπιλιάδου ψήφισε -ΛΕΥΚΟ και κατά). Ήταν αναμφίβολα η αρχή για την ολοκλήρωση του μεγαλόπνοου αυτού έργου σήραγγας Κλεισούρας.
Το επόμενο βήμα ήταν οι διαδικασίες αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αγροτικών τεμαχίων στην περιοχή, οι οποίες και ολοκληρώθηκαν την Άνοιξη του 2020.
Τον Ιούνιο του 2020, ο Περιφερειάρχης Δυτ. Μακεδονίας Γιώργος Κασαπίδης υπέγραψε την πρόταση πρόσκλησης σήραγγας της Κλεισούρας στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας με αρχικό προϋπολογισμό 80 εκ. ευρώ, η οποία αφορούσε στην χρηματοδότηση έργων λειτουργικής αναβάθμισης και οδικής ασφάλειας του ενδοπεριφερειακού οδικού δικτύου και διασύνδεσης με τους κάθετους άξονες και την Εγνατία Οδό.
Πέντε μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο 2020, το Περιφερειακό Συμβούλιο έδωσε το «πράσινο φως» για την σήραγγα Κλεισούρας με τον προϋπολογισμό του έργου μέσω πολιτικής συνοχής της Ε.Ε. και χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, να αγγίζει τα 72 εκ. ευρώ.
Το έργο με τίτλο «Κατασκευή Επαρχιακής Οδού Καστοριάς – Πτολεμαΐδας: Τμήμα ρέμα Κώτουρη – όρια Νομού Κοζάνης με σήραγγα στην Κλεισούρα», προϋπολογισμού 72.100.000 ευρώ, υποβλήθηκε από την Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς και τον Αντιπεριφερειάρχη Καστοριάς Δημήτριο Σαββόπουλο.
Στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία η πρόταση του έργου, καθώς επίσης τα σχέδια και οι όροι της Προγραμματικής Σύμβασης, μεταξύ της Περιφέρειας και της εταιρείας «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», η οποία θα αναλάβει τη διαδικασία της δημοπράτησης και την επίβλεψη της κατασκευής του έργου.
Δημήτρης Σαββόπουλος: «Αισθάνομαι ικανοποιημένος για την εξέλιξη του έργου της σήραγγας Κλεισούρας, το οποίο μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης»
Την απόλυτη ικανοποίησή του για την έναρξη ουσιαστικών διαδικασιών του έργου της σήραγγας Κλεισούρας εξέφρασε ο Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς Δημήτρης Σαββόπουλος, τονίζοντας : «Με την υλοποίηση του έργου εξασφαλίζεται η βόρεια σύνδεση των δύο καθέτων αξόνων της Εγνατίας Οδού: Σιάτιστας – Καστοριάς – Κρυσταλλοπηγής και Κοίλων – Πτολεμαΐδας – Νίκης Φλώρινας, μέσω του Νότιου κόμβου Καστοριάς και του Νότιου κόμβου Πτολεμαΐδας. Με την κατασκευή της σήραγγας το μήκος της διαδρομής, μειώνεται κατά 10 χλμ και ο χρόνος διέλευσης του ορεινού όγκου Κλεισούρας μειώνεται κατά περίπου 25 λεπτά. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα δρόμο μήκους 10,5 χιλ. περίπου κι ένα τούνελ 1.362 μέτρων που θα συνδέσει την Καστοριά με την Πτολεμαΐδα».
Ο ίδιος δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην θέληση και την αποφασιστικότητα του Περιφερειάρχη Δυτ. Μακεδονίας Γιώργου Κασαπίδη, προκειμένου να βάλει την κατασκευή του μεγάλου αναπτυξιακού έργου σε άμεση προτεραιότητα υλοποίησης.
«Πρόκειται για μια επιτυχία αποκλειστικά της Περιφερειακής αρχής. Η απόφαση του Π.Σ. απέδειξε ότι υπάρχει περιφερειακή συνείδηση, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η αντιπολίτευση εξέφρασε για τους δικούς της λόγους διάφορες αντιρρήσεις», υποστήριξε χαρακτηριστικά.
«Η μελέτη του έργου ήταν έτοιμη από το 2012, αλλά όπως φάνηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρξε η δυνατότητα χρηματοδότησης, προκειμένου να πάρει τον δρόμο της υλοποίησης», επισήμανε ο Δημήτρης Σαββόπουλος.
Όπως ανέφερε στην εισήγησή του ο Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς Δημήτρης Σαββόπουλος «το έργο προϋπολογισμού 72 εκ. ευρώ, η μελέτη του οποίου ολοκληρώθηκε με πόρους του 3ου ΚΠΣ το 2012, θα συνδέσει τους δύο κάθετους άξονες της Εγνατίας», υποστηρίζοντας ότι «πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έργο, το οποίο θα απορροφήσει πλήρως τα χρήματα που υπάρχουν στον άξονα 7 που αφορά σε έργα υποδομής, ελλείψει άλλης ώριμης μελέτης».
Γ. Κασαπίδης: «Έργο ζωτικής σημασίας – Θα ενώνει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Καστοριάς και της Εορδαίας»
Ως έργο ζωτικής σημασίας για την Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, χαρακτήρισε το συγκεκριμένο έργο ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας κ. Κασαπίδης, τονίζοντας ότι «το έργο αυτό θα ενώσει όλες τις Περιφερειακές Ενότητες και θα ενισχύσει τη συνοχή της Περιφέρειας» και συμπλήρωσε : «Το βουνό της μαρτυρικής Κλεισούρας πρέπει να γίνει ένα σύμβολο ενότητας της Περιφέρειας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κασαπίδης, που το χαρακτήρισε ως «μοναδικό έργο», καθώς, όπως ανέφερε «θα ενώνει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Καστοριάς και της Εορδαίας».
Η πρόταση, που θα υποβληθεί πλέον για έγκριση στο ΕΣΠΑ Δυτικής Μακεδονίας, αφορά στην κατασκευή τμήματος της Επαρχιακής Οδού Καστοριάς-Πτολεμαΐδας, συνολικού μήκους 10,40 χλμ., το οποίο θα ξεκινά πριν τη νέα γέφυρα του ρέματος Κώτουρη, στην περιοχή Βασιλειάδας και μέσω της υπό διάνοιξης σήραγγας Κλεισούρας, μήκους 1.365 μ., στην οποία θα υπάρχει και σήραγγα διαφυγής μήκους 1.382 μ., θα φθάνει στην πλευρά της κοιλάδας Βαρικού, όπου προβλέπεται διαμόρφωση ισόπεδου κόμβου με την υφιστάμενη Επαρχιακή οδό προς Λέχοβο-Αμύνταιο-Καστοριά και την τοπική οδό προς Βαρικό-Κλεισούρα.
Το συνολικό πλάτος του ασφαλτοστρωμένου οδοστρώματος θα είναι 8 μ., όπου θα περιλαμβάνει, μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση Σε περιοχές με ανοδική κλίση μεγαλύτερη του 6%, προστίθεται λωρίδα βραδυπορείας πλάτους 3,5μ. για την κίνηση των βαρέων οχημάτων. Η μέγιστη κλίση θα φθάνει το 8% σε αρκετές περιοχές τόσο στην ανάβαση μέχρι την εισόδου και την εξόδου της σήραγγας.
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 70 εκ. ευρώ, ενώ με την υλοποίηση του έργου εξασφαλίζεται η βόρεια σύνδεση των δύο καθέτων αξόνων της Εγνατίας Οδού: Σιάτιστας – Καστοριάς – Κρυσταλλοπηγής και Κοίλων – Πτολεμαΐδας – Νίκης Φλώρινας, μέσω του Νότιου κόμβου Καστοριάς και του Νότιου κόμβου Πτολεμαΐδας.
«Το χρονοδιάγραμμα του έργου είναι 55 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης με τις μελέτες να έχουν ολοκληρωθεί. Στον προϋπολογισμό των 72 εκ. 100 χιλ. ευρώ υπολογίστηκε και το κόστος που θα χρειαστεί η αρχαιολογία για τις εργασίες της. Τα χρήματα για την υλοποίηση του θα προέλθουν από το ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα από αυτά που διαχειρίζεται η αιρετή περιφέρεια στον άξονα 7», κατέληξε ο Δημήτρης Σαββόπουλος.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
Το συνολικό μήκος που θα γίνουν παρεμβάσεις είναι 10 χιλιόμετρα με την σήραγγα να έχει μήκος συνολικά 1365 μέτρα.
Τα έργα θα ξεκινήσουν από την περιοχή «Κώτουρη» (έξω από το χωριό Βασιλειάδα της Καστοριάς) με το μεγαλύτερο μέρος τους να είναι ευθεία γραμμή.
Σύμφωνα με την μελέτη από το συγκεκριμένο σημείο έως το χωριό, Βέργα, η μέγιστη κλίση της ανάβασης θα είναι περίπου 8%. Η σήραγγα θα έχει την γνωστή εικόνα που έχουν οι σήραγγες της Εγνατίας Οδού στην παράκαμψη της Καστανιάς και στα Γρεβενά με την διαφορά πως θα είναι διπλής κατεύθυνσης και όχι μια σήραγγα ανά κατεύθυνση.
Από την Βέργα ξεκινά και η κάθοδος μέχρι το χωριό, Βαρικό, και τα έργα ολοκληρώνονται στα όρια της ΠΕ Κοζάνης. Η σήραγγα θα περιλαμβάνει όλα τα σύγχρονα συστήματα τηλεματικής και ασφάλειας που τηρούνται σε όλη την Ευρώπη με εξόδους κινδύνου, εξαερισμό, φωτεινή σήμανση και πυρασφάλεια.
Η περιοχή των παρεμβάσεων θα περιλαμβάνει και τέσσερις ισόπεδους για να επιτρέπουν την είσοδο και την έξοδο των οχημάτων από τα γύρω χωριά όπως Βέργα, Βαρικό, Κλεισούρα, σύνδεση με Λέχοβο κλπ. Το όριο ταχύτητας ορίστηκε στα 80 χιλ. την ώρα.
Το χρονοδιάγραμμα του έργου είναι 55 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης με τις μελέτες να έχουν ολοκληρωθεί. Στον προϋπολογισμό των 72 εκ. 100 χιλ. ευρώ υπολογίστηκε και το κόστος που θα χρειαστεί η αρχαιολογία για τις εργασίες της.
[το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Σέντρα και το sentranews.gr και στην EURACTIV.gr στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή Δίπλα μας» και αναδημοσιεύεται στο economix.gr στο πλαίσιο της συνεργασίας περιεχομένου των δύο ΜΜΕ]
